بازنشر ترجمه حدادعادل از قرآن/دغدغه فهم عامه مردم از کلامالله
تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۱۶۸۹۸
به گزارش خبرنگار مهر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، نخستین چاپ خود از ترجمه دکتر غلامعلی حدادعادل از قرآن کریم را با شمارگان دو هزار نسخه و ۱۲۲۰ صفحه منتشر کرد. بر طبق مجوز مرکز طبع و نشر قرآن کریم، این انتشارات مجاز است تا ۲۰ هزار نسخه از این ترجمه را منتشر کند. این ترجمه پیشتر توسط انتشارات بهنشر آستان قدس رضوی منتشر میشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بنا بر اخبار منتشر شده در رسانهها، ترجمه قرآن کریم توسط دکتر حداد عادل در سال ۱۳۸۲ و از مجلس ششم آغاز شد. روند ترجمه در مجلس هفتم نیز تا ۱۲ جز قرآن پیش رفته بود، اما به دلیل حجم بالای کار در مجلس هفتم به مدت ۹ ماه این ترجمه متوقف شد. در ادامه مترجم در روزهای تعطیل و زمانهای استراحت شخصیاش روند ترجمه را از سر گرفت.
بنابر یادداشتها و نقل قول نزدیکان، دکتر حدادعادل هر سال که در ایام عید و تابستان به مشهد مقدس مشرف میشد کتابهای لازم را با خود میبرد. بر این اساس ۶ جزء از قرآن کریم یعنی یک پنجم آن در کنار حرم حضرت رضا (ع) ترجمه شده است. به طور کل این ترجمه ۹ سال طول کشید. مترجم در مجلس هشتم نیز حضور داشت، در این ایام که کار او قدری سبکتر بود توانست به ویراستاری آن ترجمه بپردازد و صدها ساعت وقت صرف ویرایش این ترجمه کرد.
دکتر حدادعادل سعی کرده تا ترجمهاش براساس نثر معیار امروز تدوین شود. ترجمهای که بوی کهنگی ندهد و البته از نثر عادی و پیش پا افتاده امروزی متمایز باشد. او فاخر بودن متن قرآن را در ترجمه حفظ کرده و در ضمن آن تمام تلاش خود را به کار برده تا این فاخر بودن باعث نشود که مفهوم آن برای مردم عادی دور از دسترش باشد. بنابراین در این ترجمه از استعمال واژههایی که معانی آنها نزد عموم فارسی زبانان امروز شناخته شده نیست خودداری شده است.
ویژگی دیگر این ترجم این است که شمار واژههایی که ذکر معانی آنها در پانوشت ضروری دانسته شده از چند واژه بیشتر نیست. همچنین سعی شده که از توضیحات تفسیری خودداری شود و ترجمه با تفسیر آمیخته نشود. البته گاهی برای بیان بهتر مفهوم از چند کلمه در میان پرانتز یا کمان کمک گرفته شده اما تعداد این افزودهها چندان نیست و همین نکات باعث شده تا متن ترجمه شیوا و خوش خوان باشد. البته مترجم گاهی در ترجمه خود به «تفسیر المیزان» رجوع کرده است. این ارجاع در مواردی است که اختلاف نظر مفسران در تفسیر آیهای خود را نشان داده است. با این اوصاف اما توضیحات تفسیری که در پانوشت آمده بسیار محدود است و از چند مورد تجاوز نمیکند.
لازم به ذکر است که برای ارائه ترجمهای خالی از خطا و سهو بخشهایی از آن پیش از انتشار عموم، به صورت محدود منتشر شده و در اختیار اندیشمندان و محققانی چون حضرت آیتالله العظمی سیدعلی خامنهای، استاد بهاالدین خرمشاهی و... قرار گرفته بود.
حدادعادل در یکی از گفتوگوهای مطبوعاتی خود درباره اهدافش از ترجمه کلام الله مجید چنین گفته بود: «چند اصل را در این ترجمه مدنظر قرار دادهام که در مؤخره بر ترجمهام نیز آوردهام. اول اینکه نثری درست و استوار و شیوا و روان داشته باشد و بتواند خواننده را با بلاغت و فصاحت قرآن آشنا کند. دوم اینکه به زبان فارسی معیار و متداول امروز باشد. در واقع، زبانی برکنار از تقلید از سبک قدما و مصون از سهلانگاریهای بسیاری از نثرهای امروزی. به دور از افراط در فارسیگرایی و عاری از لغات و اصطلاحات عربی نامأنوس و غیرمتداول در زبان فارسی.
سوم اینکه تحتاللفظی نباشد تا مترجم وادار شود معنای هر کلمهای را زیر آن بیاورد. مسأله این است که باید مفهوم آیات را با وفاداری بهمعنای دقیق متن، به خواننده فارسی زبان منتقل کرد. چهارم اینکه به تفاوتهای ساختار زبان عربی و فارسی و دقایق و ظرایف آنها پایبند باشد. مثلا در ترجمه حروف و ادات قرآن مانند «فاء»، «واو»، «ان» و «اَن» باید به پیچیدگیهای آنها توجه کرد. لزومی ندارد فکر کنیم که در متن عربی هر جا «واو» آمد، حرف عطف است و باید در ترجمه حفظ شود. ممکن است واو استینافیه یا در مواردی واو زائده باشد. یا در مورد اسماء الهی کوشیدهام از معادلگذاریهایی که باعث میشود تفاوت آن اسامی نادیده گرفته شود، خودداری کنم.
یک نمونه مشخص قابلذکر است. در ترجمه «لاتتبعوا خطوات الشیطان» (نور، ۲۱) عموم مترجمان آوردهاند که «از گامهای شیطان پیروی نکنید.» در حالیکه ما در فارسی هرگز این تعبیر را بهکار نمیبریم و از گامهای کسی پیروی کردن، در فارسی، معنای روشنی ندارد. بنده ترجمه کردهام: «پا جای پای شیطان مگذارید». من خواستهام به این اهداف برسم و داوری درباره اینکه تا چه حد موفق بودهام، با مردم و کسانی است که این ترجمه را میخوانند.» (به نقل از شماره ۱۰۲ هفتهنامه پنجره)
شاید این دغدغه مترجم در فهم عامه مردم از قرآن و محتوای آن در مقایسه نمونههایی از ترجمههای مختلف بهتر مشخص شود. به عنوان مثال آیات ۲۳ و ۲۴ سوره مبارکه بقره که در آن بحث تحدی کلام الله مجید مطرح شده چنین است:
«وَإِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَی عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿۲۳﴾ فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِی وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْکَافِرِینَ.»
ترجمه استاد فولادوند از این آیات چنین است: «و اگر در آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم شک دارید پس اگر راست می گویید سوره ای مانند آن بیاورید و گواهان خود را غیر خدا فرا خوانید (۲۳) پس اگر نکردید و هرگز نمی توانید کرد از آن آتشی که سوختش مردمان و سنگها هستند و برای کافران آماده شده بپرهیزید».
ترجمه مرحوم قمشهای نیز چنین است: «و اگر شما را شکّی است در قرآنی که بر بنده خود (محمد صلّی اللَه علیه و آله و سلّم) فرستادیم، پس بیاورید یک سوره مانند آن، و گواهان خود را بخوانید به جز خدا، اگر راست میگویید. (۲۳) و اگر این کار را نکردید و هرگز نتوانید کرد پس بپرهیزید از آتشی که هیزم آن مردم بدکار و سنگهای خارا است که (از قهر خدا) برای کافران مهیا شده است.»
دکتر حدادعادل این دو آیه شریفه را چنین ترجمه کرده است: «اگر در آنچه بر بنده خویش نازل کردی شکی دارید، چنانچه راست میگویید، سورهای مانند آن را بیاورید و گواهانی را که غیر از خدا دارید فراخوانید.(۲۳) اما اگر نکردید، که هرگز نخواهید کرد، در آن صورت بترسید از آن آتشی که شعله افروز آن مردم است و سنگ، آتشی مهیا شده برای کافران.»
همچنین آیه ۹۲ سوره مبارکه مائده چنین است: «وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَی رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ». زندهیاد فولادوند آیه را چنین ترجمه کرده است: «و اطاعت خدا و اطاعت پیامبر کنید و [از گناهان] برحذر باشید پس اگر روی گرداندید بدانید که بر عهده پیامبر ما فقط رساندن [پیام] آشکار است.»
ترجمه استاد خرمشاهی نیز چنین است: «و از خداوند و پیامبر اطاعت کنید و پروا داشته باشید، و اگر رویگردان شدید بدانید که وظیفه پیامبر ما پیامرسانی آشکار است.»
و در نهایت دکتر حدادعادل این آیه را چنین برگردان کرده: «و از خدا اطاعت کنید و از پیامبر نیز اطاعت کنید و از نافرمانی بترسید، اما اگر روی برتافتید بدانید که پیامبر ما را جز پیامرسانی روشن وظیفهای نیست.»
البته هدف از درج این مثالها، تضعیف ترجمههای دیگر نیست. دیگر مترجمان قرآن نیز همگی از مترجمان برجسته زبان عرب و از محققان پرکار علوم قرآنی هستند که دغدغههای خاص خود را در ترجمه کلام الله مجید داشتهاند.
کد خبر 4751180 محمد آسیابانیمنبع: مهر
کلیدواژه: قرآن کریم غلامعلی حدادعادل دفتر نشر فرهنگ اسلامی کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب اربعین حسینی ترجمه ادبیات جهان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اربعین 98 ادبیات نمایشگاه کتاب فرانکفورت جایزه ادبی انقلاب اسلامی ایران معرفی نشریات گردشگری نشر نو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۱۶۸۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باید پیوسته دغدغه رفع مشکلات مردم را داشته باشیم
رئیس قوه قضاییه در جلسه شورای اداری استان هرمزگان گفت: ما مسئولان باید با روحیه جهادی و حضور میدانی و تعریف شده و هدفمند در میان مردم، پیوسته دغدغه رفع مشکلات آنها را داشته باشیم. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای طی سخنانی در جلسه شورای اداری استان هرمزگان، اظهار کرد: نسبت به سفر قبلی خود به استان هرمزگان در اسفند 1400 شاهد هستم که این استان به لحاظ شاخصهای مشخصی از جهات گوناگون پیشرفتهای محسوسی داشته است. به طور مشخص وضعیت بنادر، گمرکات و انبارهای اموال تملیکی استان هرمزگان همچون سایر مناطق کشور به طرز چشمگیری بهبود یافته است؛ البته همچنان نواقص و کاستیهایی در این حوزه وجود دارد که باید برای رفع آنها اقدامات عاجلی را در دستور کار قرار دهیم.
رئیس قوه قضائیه بیان داشت: ما مسئولان باید با روحیه جهادی و حضور میدانی و تعریف شده و هدفمند در میان مردم، پیوسته دغدغه رفع مشکلات آنها را داشته باشیم. با صرف در اتاق نشستن و دریافت گزارشات نمیتوانیم مسائل و مشکلات مردم را به طور کامل درک کنیم. البته هدف ما از حضور بدون واسطه در میان مردم و شنیدن مستقیم مشکلات و مسائل آنها، کار تبلیغاتی نیست که اگر چنین باشد اقدام ما برکت ندارد و کاری جلو نمیرود.
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای، گفت: مشارکت مردم در امر مهم جهش تولید که شعار و هدف اساسی سال است با حرف زدن محقق نمیشود بلکه باید زمینهها و بسترهای مشارکت مردم در جهش تولید را فراهم کنیم؛ در این رابطه دولت باید از تصدیگری خود بکاهد و بر حمایتگری و نظارت خود بیفزاید.
رئیس دستگاه قضا بیان داشت: طی مدت اخیر اتفاقاتی در صحنه جهانی و منطقهای رخ داد که به واسطه آن اتفاقات، جایگاه نظام جمهوری اسلامی در عرصه بینالمللی و منطقهای ارتقاء محسوسی پیدا کرد و بر بازدارندگی و عزت و شوکت نظام ما در منطقه و دنیا افزوده شد؛ بر همین اساس باید از این فرصت پیش آمده بهره بگیریم و ارتباطات وثیق و تعریف شده خود را با کشورهای منطقهای و غیر منطقهای توسعه و عمق ببخشیم.
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: مردم ما شایسته خدمت بیشتر هستند، امروز این مردم در زمینههای مختلف معیشتی و تامین مسکن و برخی امور فرهنگی با مسائل و مشکلاتی مواجه هستند؛ همه ما مسئولان و کارگزاران برای رفع این مسائل و مشکلات باید نهایت تلاش خود را به کار بگیریم.
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای، اظهار کرد: موضوعات فرهنگی، اقتصادی و امنیتی بر یکدیگر تاثیر و تأثر دارند؛ توجه به امور فرهنگی از اولویتهای مهم است؛ در این زمینه نباید فقط نیروی انتظامی در کف خیابان کار کند بلکه همه دستگاهها حتی شهرداریها و بخشداریها و وزارتخانههای مختلف باید به امور فرهنگی توجه کنند.
رئیس قوه قضائیه گفت: امروز دشمن اخلاق و فرهنگ و آموزههای دینی و اسلامی ما را هدف گرفته است لذا اگر به مقوله فرهنگی توجه نکنیم ممکن است تبعات این امر به مقولات امنیتی نیز سرایت کند.
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای بیان داشت: امروز قاچاق یکی از مشکلات کشور است؛ ما از یک طرف در مقوله بنزین با ناترازی در تولید و مصرف مواجهیم و از طرفی دیگر در کشور ما بنزین و گازوئیل قاچاق میشود. باید تلاش کنیم این مشکل را رفع کنیم.
رئیس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: امروز نیروهای مسلح ما به پیشرفتهای چشمگیر و بزرگی نائل شدهاند و نکته قابل تامل آنکه این پیشرفتهای چشمگیر در زمان تحریمها صورت گرفته است، حال موضوع این است که آیا ما در عرصههای دیگر نظیر خودروسازی نیز نمیتوانیم به پیشرفتهایی همچون پیشرفتهای چشمگیر عرصه دفاعی نائل بیاییم؟
پیش از سخنان رئیس قوه قضاییه دوستی استاندار هرمزگان ضمن قدردانی از پیگیریهای صورت گرفته از سوی دستگاه قضایی در خصوص عمدهترین مسائل این استان به ویژه در حوزه تجارت اظهار کرد: اقدامات دادگستری استان هرمزگان طی دو سال اخیر به ویژه در حوزههایی نظیر مقابله با قاچاق سوخت، ساماندهی وضعیت گمرک و اموال تملیکی، مقابله با زمینخواری و همچنین صدور اسناد اراضی ملی و زراعی، اقدامات شایان توجهی بوده است.
وی در ادامه بیان داشت: ما در استانداری هرمزگان امور خود را در چهار حوزه مبنایی عمران و زیرساخت، اقتصادی، مردمیسازی اقتصاد و مردمیاری به پیش میبریم.
استاندار هرمزگان در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به وجود چالش آب در این استان، گفت: پیش از استقرار دولت سیزدهم به 400 روستای استان هرمزگان با تانکر آبرسانی میشد که در حال حاضر این رقم به 150 روستا رسیده است.
حجتالاسلام والمسلمین «عبادیزاده» نماینده، ولی فقیه در استان هرمزگان ضمن قدردانی از سفر بدون تشریفات رئیس قوه قضاییه به این استان، به بیان برخی مشکلات و چالشهای مردم هرمزگان در حوزههای مربوط به اراضی و قاچاق سوخت پرداخت.
«آشوری» رئیس مجمع نمایندگان استان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی با تقدیر از روند مستمر بازدیدهای میدانی رئیس دستگاه قضا اظهار کرد: انجام بازدیدهای میدانی و گفتگوی چهره به چهره با مردم و مسئولان، تا حد قابل توجهی در کاهش هزینهها، جلوگیری از اتلاف منابع و تقویت سرمایه اجتماعی نظام، موثر خواهد بود.
«قویدل» مدیرکل آموزش و پرورش استان هرمزگان نیز در این جلسه ضمن ارائه گزارشی از وضعیت آموزشی این استان اظهار کرد: طی حدود دو سال و نیم گذشته، هزار و 500 کلاس درس در مناطق مختلف استان هرمزگان به بهرهبرداری رسیده است.
«الماسنژاد» مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان نیز در این جلسه با اشاره به همراهی و همگامی این اداره کل با دادگستری استان هرمزگان گفت: در حال حاضر و در نتیجه تلاشهای صورت گرفته، استان هرمزگان دارای بیش از 75 بندر با مساحتی بالغ بر دو هزار و 400 هکتار هکتار است.
«مویدی» مدیر کل شیلات و جهاد کشاورزی استان هرمزگان نیز در این جلسه به ارائه گزارشی از وضعیت 162 هزار هکتار اراضی کشاورزی این استان و چالشها و فرصتهای پیش روی آن پرداخت.
انتهای پیام/864