به نقل از «فرارو»

راه کاهش کسری بودجهِ دولت عریض و طویل

تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۲۵۸۵۳

فرارو- هر زمان که دولت با کسری بودجه مواجه می‌شود، بحث‌ها در مورد صرفه‌جویی در هزینه ها و افزایش درآمدهای دولت بالا می‌گیرد، در حال حاضر نیز دولت از طریق افزایش پایه‌های مالیاتی، حذف یارانه اقشار پردرآمد و گران کردن حامل‌های انرژی قصد دارد این کسری بودجه را جبران کند، اما در این میان برخی از افتصاددان راه‌حل اصلی و دائمی را در کوچک شدن دولت و کاهش هزینه‌های اضافی می‌دانند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش فرارو، کاهش درآمدهای نفتی و به تبع آن کسری بودجه‌ای ای که گریبانگیر دولت شده، بازهم این موضوع را پیش کشیده که بودجه سنوانی باید دچار اصلاحات ساختاری شود و به صورت عملیاتی و هدفمند بسته شود، امری که طی سالیان اخیر محقق نشده، از طرفی انجام این کار نیاز به عزم جدی دولت دارد تا بتوان در شرایطی که درآمدهای نفتی به شدت کاهش یافته از طریق درآمدهای جایگزین بودجه را پوشش داد.
در این راستا محمدباقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه درخصوص اصلاح ساختار بودجه ریزی کشورمی‌گوید: «برای اصلاح ساختار بودجه چهار محور مشخص شد که عبارتند از درآمدهای پایدار که جایگزین نفت می‌شود؛ بخش هزینه‌هایی که از آن به عنوان هزینه‌های کارآمد یاد می‌کنیم؛ بخش ثبات‌سازی در اقتصاد برای توسعه و نهایتا اصلاح نهادی نظام بودجه‌ریزی کشور.»
رئیس سازمان برنامه و بودجه اضافه کرد: «در بودجه سال ۹۹ برای نخستین بار نفت از هزینه‌های جاری جدا می‌شود و به طرح‌های عمرانی اختصاص پیدا می‌کند.»   محمد قلی یوسفی معتقد است راه حل اساسی برای اصلاح ساختار اقتصاد ایران، کوچک شدن دولت و کاهش هزینه های اضافی است
دولت‌ها باید از دادن شعار  دست بردارند
محمد قلی یوسفی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با فرارو با تاکید بر اینکه راه‌حل اصلی برای جبران کسری بودجه، کوچک‌سازی دولت و کم کردن هزینه‌ها است، اظهار داشت: «طی سال‌های مختلف همواره دولت‌ها شعار کوچک‌سازی خود را سر داده‌اند، اما در مقابل شاهد بوده‌ایم، به جای اینکه دولت‌ کوچک شود، ساختار بزرگتر می‌شود و دولت بعدی فربه‌تر از گذشته شده است.»
وی با اشاره به اینکه تجربه‌های دهه‌های گوناگون در مورد اقتصاد دولتی خود گویای بسیاری از مسائل است، گفت: «تا زمانیکه دولت در امور جزئی مردم دخالت کند و بیشترین سهم را در اقتصاد ملی داشته باشد، وضع به همین منوال فعلی ادامه پیدا می‌کند، بنابراین برای اصلاح‌ اوضاع دولت باید کوچک و چابک شود.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه ساختار فعلی دولت نیاز به اصلاحات جدی دارد، افزود: «در حال حاضر اوضاع بسیار بغرنج است، از یک سو اقتصاد ایران با تحریم‌های بین المللی وکاهش درآمدهای نفتی روبرو است که این امر دولت را با کسری بودجه مواجه کرده و از دیگر سو هم در فضای داخلی اقتصاد در حالت رکود بسر می‌برد و فضای کسب و کار نیز با موانع جدی روبرو است.»
یوسفی اضافه کرد: «در چنین ساختاری دولت باید چندین کار انجام دهد، اول اینکه با توجه به کسری بودجه‌ای که با آن روبرو است، باید ساختار خود را کوچک کند و از هزینه‌های اضافی و غیر ضرور پرهیز کند، به بیان دیگر خرج دولت بسیار بالاست و بسیاری از ریخت و پاش‌های نهادها و ارگان‌های مختلف می‌بایست متوقف شود.»   بیشتر بخوانید: مهم‌ترین چالش اقتصاد ایران در سال جاری چیست؟ اصلاح ساختار بودجه؛ آیا دخل وخرج کشور در سال آینده بدون نفت بسته می‌شود؟
دولت باید از تصدی‌گری در بخش اقتصادی خودداری کند
وی ادامه داد: «همچنین دولت باید از تصدی‌گری در بخش اقتصادی دست بردارد و فضای کسب و کار را تسهیل کند و بسیاری از فرآیندها و قوانین دست و پاگیر و اضافی را از میان بردارد، این اقدام خود دو منفعت را در پی دارد، اولا فضای برای بخش خصوصی باز می‌شود و امر تولید و تجارت راحت‌تر شکل می‌گیرد و دوما با حذف این قوانین و مجوزها، دولت نیز کوچک‌تر می‌شود و بسیاری از هزینه‌ها کاهش پیدا می‌کنند.»
این استاد اقتصاد با تاکید بر اینکه دولت به جای بنگاه‌داری تنها باید به اجرایی قوانین و تدوین سیاست‌های کلان بپردارد، گفت: «این در حالیست که در حال حاضر دولت یک دستگاه عریض و طویل است که هر روز بر ابعاد آن اضافه می‌شود، نظام اداری که هرچه بزرگتر باشد، به تبع آن هزینه بیشتری می‌طلبد و فساد در آن نیز بیشتر انجام می‌شود، بنابراین باید بسیاری از امور به مردم و بخش خصوصی سپرده شود، تا دولت بتواند خود و کشور را بهتر اداره کند.»
یوسفی بیان داشت: «به دلیل حجم بسیار بزرگ دولت طی دهه‌های اخیر منابع حاصل از فروش نفت به جای اینکه صرف انجام پروژه‌های عمرانی و زیر ساختی بشود و کشور را در مسیر توسعه قرار دهد، خرج حقوق کارمندان دولت و همچنین امور جاری شد، اقدامی که ضررهای جبران ناپذیری را بر پیکره اقتصاد ایران وارد کرد.»   کارشناسان می گویند باید دولت اکثر امور را به مردم واگذار کند و خود تنها به اجرای قانون و تدوین سیاست های کلان بپردازد
با کاهش وابستگی بودجه به نفت دولت پاسخگو تر خواهد شد
وی با اشاره به اینکه هرچه وابستگی دولت به بودجه نفت کمتر باشد، فساد کمتر رخ خواهد داد و دولت پاسخگو‌تر می‌شود، گفت: «در حال حاضر اولین قدم در این راستا تغییر قوانین است، در این باره باید قانون اساسی مورد اصلاح و بازنگری قرار بگیرد و بسیاری از مسئولیت‌های دولت به مردم و بخش خصوصی واگذار شود، تا از حجم دولت کاسته شود.»
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اذعان داشت: «این تغییر رویکرد یک شبه و یا یک سال نمی‌تواند تغییر پیدا کند، اما اگر ما اصلاحات را همین حالا شروع کنیم و به تدریج ساختارها را مورد بازنگری قرار دهیم، می‌توانیم بعد از چند سال به نتایج مطلوبی دست پیدا کنیم،»
یوسفی با اشاره به اینکه دولت در حال حاضر راه را به خطا می‌رود، اظهار داشت: «دولت به جای اینکه بیاید و ساختارهای معیوب را اصلاح کند، می‌خواهد کسری بودجه خود را با حذف یارانه‌های نقدی، افزایش قیمت حامل‌های انرژی، به تعویق انداختن پروژه‌های عمرانی و... جبران کند، در حالی تمامی‌این راه‌حل‌ها نیز موقتی است و در دراز مدت، اوضاع تفاوتی نخواهد کرد.»
این کارشناس مسائل اقتصادی همچنین در مورد سیاست افزایش پایه‌های مالیاتی نیز که دولت در پیش گرفته است، بیان داشت: «مالیات نیز تحت فضای کلی اقتصاد است، در شرایطی که کشور در تحریم قرار دارد و کسب و کارها در رکود به سر می‌برند، افزایش فشار مالیاتی به مردم، نارضایتی‌ها را افزایش می‌دهد، از سوی دیگر مالیات بر واردات که منبع درآمدی خوبی برای دولت محسوب می‌شود، با ممنوعیت واردات برخی از کالاها و محدویت‌های ارزی که از سوی بانک‌مرکزی اعمال شده، به شدت با کاهش روبرو شده است.»
وی افزود: «بنابراین با توجه به مطالب که بنده عرض کردم، راه حل اساسی برای اصلاحات ساختاری کوچک شدن دولت و کم کردن هزینه‌های اضافی و ریخت‌و پاش‌های بی مورد است، اگر این موضوع اصل قرار داده شود، در کنار آن می‌توان با کمک مالیات و اقداماتی نظیر حذف یارانه‌های اقشار پر درآمد در مرور زمان وابستگی به درآمدهای نفتی را کاهش داد و پول نفت را به جای اینکه صرف امور جاری کرد، آن را مصروف ایجاد زیرساخت‌ها و توسعه کشور کرد.»

منبع: فرارو

کلیدواژه: اصلاح ساختار کوچک سازی دولت درآمدهای نفتی اصلاحات ساختاری دولت چابک بخش خصوصی اقتصاد ایران افزایش مالیات

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۲۵۸۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضربه سنگین خودروهای بی‌کیفیت تولید داخل به تشدید ناترازی بنزینی و کسری بودجه ارزی کشور

سید علی مرتضوی کارشناس انرژی در رابطه با خسارت سنگین خودروسازی انحصاری به صنعت انرژی کشور و تحمیل ناترازی انرژی بر کشور اظهار کرد: آمارهای ارائه شده از سوی ستاد نوسازی سازمان حمل و نقل کشور، تصویری تلخ از وضعیت خودروسازی ایران ترسیم می کند. با تردد بیش از 35 میلیون خودرو، توجه به اینکه 37 درصد از این خودروها در گروه فرسوده قرار می گیرند، نگران کننده است. این خودروهای فرسوده نه تنها به دلیل افزایش آلاینده ها برای محیط زیست مضر هستند، بلکه به میزان قابل توجهی در مصرف سوخت نیز کمک می کنند. ارقام سرسام آور مصرف روزانه 46 میلیون لیتر بنزین و 17.5 میلیون لیتر گازوئیل توسط خودروهای فرسوده نیاز مبرم به مداخله در صنعت خودروسازی کشور را نشان می دهد.

وی گفت: پیامدهای این مصرف ناپایدار وخیم است. خسارات وارده به صنعت خودروسازی کشور صرفاً از استفاده از خودروهای فرسوده بالغ بر 9 میلیارد دلار است. این یک بار اقتصادی قابل توجه است که کشور نمی تواند از آن چشم پوشی کند. علاوه بر این، کیفیت پایین تولید خودرو در ایران با افزایش مصرف بنزین، بسیار فراتر از سطح مورد انتظار مرتبط است. با پیش بینی مصرف 60 میلیون لیتری در روز، واقعیت کنونی بیش از 130 میلیون لیتر در روز نشان دهنده مشکلی جدی است که نیاز به رسیدگی فوری دارد.

وی ادامه داد: همچنین کیفیت نامناسب تولید خودروهای داخلی پیامدهای گسترده ای فراتر از مصرف سوخت دارد. همچنین به مشکلات کمبود انرژی کمک کرده و واردات بنزین به میزان 4 میلیارد دلار در سال آینده را ضروری کرده است. این موضوع نه تنها بودجه کشور را تحت فشار قرار می دهد، بلکه سیاست ها و عملکردهای نادرست در صنعت خودروسازی داخلی را نیز برجسته می کند.

 کمبود بنزین در سال های آینده تهدیدی جدی برای اقتصاد 

وی گفت: بازار انحصاری در صنعت خودروی ایران نقش بسزایی در تشدید این مسائل داشته و فضای غیررقابتی ایجاد کرده است که باعث شده تا محصولات زیر مجموعه بر بازار مسلط شوند. پیامدهای این وضعیت فراتر از ضررهای اقتصادی است. کمبود انرژی و افزایش واردات بنزین، پیشرفت کشور را به خطر می اندازد و درآمد نفتی آن را تضعیف می کند. پتانسیل کمبود بنزین در سال های آینده تهدیدی جدی برای اقتصاد ایران و ثبات کلی آن است. نیاز به اصلاحات فوری در صنعت خودرو را نمی توان نادیده گرفت، زیرا عدم رسیدگی به این مسائل پیامدهای گسترده ای برای کل کشور خواهد داشت.

این کارشناس انرژی به لزوم تنوع بخشیدن به سبد سوختی اشاره کرد و گفت: برای رسیدگی موثر به این چالش ها، یک رویکرد چند وجهی مورد نیاز است. اولاً، باید تلاشی هماهنگ برای جایگزینی خودروهای فرسوده با مدل‌های استاندارد و کم‌مصرف‌تر صورت گیرد. این نه تنها مصرف سوخت را کاهش می دهد، بلکه باعث صرفه جویی قابل توجهی در روز می شود. علاوه بر این، باید با تمرکز بر سوخت های جایگزین مانند CNG یا گاز مایع (LPG) به عنوان جایگزین بنزین، می توان وابستگی به بنزین سنتی را کاهش داد و استفاده از منابع انرژی پاک تر و پایدارتر را ترویج کرد. انتقال به سمت خودروهای دوگانه سوز که از CNG یا LPG در کنار بنزین سنتی استفاده می کنند، می تواند به طور قابل توجهی مصرف سوخت کلی وسایل نقلیه را کاهش دهد و به ترکیب انرژی متعادل تر در بخش حمل و نقل کمک کند.

مصرف بنزین کشور به 130 میلیون لیتر در روز رسیده است

وی گفت: وضعیت صنعت خودروی ایران چالش مهمی است که نیاز به اقدام فوری دارد. مصرف ناپایدار سوخت در کنار کیفیت پایین تولید خودروهای داخلی، پیامدهای گسترده ای دارد که نمی توان آن را نادیده گرفت. کیفیت پایین تولید خودروهای ایران، سبب افزایش مصرف بنزین شده است به نحوی که باید مصرف کشور حدود ۶۰ میلیون لیتر در روز باشد ولی متاسفانه به دلیل کیفیت پایین خودروها به بیش از ۱۳۰ میلیون لیتر در روز رسیده است که این موضوع نیز خسارت بزرگی دیگری بر کشور زده است.

وی افزود: تعمیم مشکلات بی کیفیتی و بازار انحصاری در صنعت خودروی ایران، به ناترازی انرژی و در نتیجه واردات بنزین به میزان ۴ میلیارد دلار در سال آتی، سبب کسری بودجه دولت نیز شده است و مقصر اصلی این وضعیت صنعت انحصاری و غیررقابتی خودروسازی داخلی است که باید سریعا در این روند اصلاح شود وگرنه ناترازی بنزین در طی سال‌های آتی و تشدید واردات بنزین، کل درآمد نفتی کشور را نابود خواهد کرد.

زهرا طوسی