زنگ خطر بیابانی شدن شمال ایران به صدا در آمد
تاریخ انتشار: ۳۰ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۳۹۱۵۷
روزنامه همشهری نوشت:
32.5میلیون هکتار از اراضی کشور بیابانی هستند. ایران در زمره کشورهایی است که روند بیابانزایی سریعی داشته و در سالهای اخیر بر شتاب آن افزوده شده است. این روند شدت یافته و مورد هشدار سازمان ملل قرار گرفته است. به جز میزان کنونی وسعت اراضی بیابانی، 100میلیون هکتار دیگر از اراضی کشور هم در معرض بیابانیشدن قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جنگلهای زاگرسی و جنگلهای شمال کشور هم سهمی از بیابانزایی را بهخود اختصاص دادهاند که اگر اقدام جدی برای حفظ آنها صورت نگیرد، سیر قهقرایی را به سرعت طی میکنند و در آینده نهچندان دور اثری از این مناطق سبز برجای نخواهد ماند. کاهش فعالیت بیولوژیک در یک منطقه، تعریفی است که برای بیابانیشدن بهکار میرود.
فرهاد سرداری، مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگلها به همشهری میگوید: «کاهش فعالیت بیولوژیک در رویشگاههای جنگلی نیز رخ میدهد و هماکنون رویشگاههای زاگرسی درحال بیابانیشدن هستند.»
آنچه اکنون مدیرکل امور بیابان سازمان جنگلها از آن سخن گفته است، حدود 10سال قبل رئیس وقت انجمن علمی جنگلبانی ایران نسبت به آن هشدار داده بود.
هادی کیادلیری سال89 در گفتوگو با همشهری از روند خشکیدگی و بیابانیشدن جنگلهای زاگرسی و در معرض خطر قرارگرفتن جنگلهای هیرکانی خبر داد و گفت: «بسیاری از گونههای منحصربهفرد کشور مانند بلوط بلند مازو در مازندران، شاهبلوط در گیلان، بلوطهای یاسوج، ایلام، شیراز و مشگینشهر بهصورت یکدست در حال خشکشدن است. اسفبارتر اینکه رویشگاههای زاگرسی کشور در حال تبدیلشدن به بیابان و رویشگاههای هیرکانی در حال تبدیلشدن به جنگلهای زاگرسی است.»
اما آنچه آن زمان این استاد دانشگاه از آن بهعنوان «هشدار» یاد کرده بود، حالا تبدیل به یک «بحران» شده و هماکنون بخشی از جنگلهای کشور بهویژه جنگلهای زاگرسی به بیابان تبدیل شدهاند. هادی کیادلیری حالا پس از گذشت 10سال از هشدار اولیه خود نسبت به بیابانی شدن مناطق جنگلی ایران، در گفتوگو با روزنامه همشهری، به خشکیدگی یک میلیون و 500هزار هکتار از وسعت 6میلیون هکتاری جنگلهای زاگرسی اشاره کرده است. او میگوید: «بلوط ایرانی گونه خاص جنگلهای زاگرسی است. وقتی این گونه آسیب ببیند و از بین برود، یعنی شرایط برای دیگر گونهها نیز نامناسب است. در جنگلهای هیرکانی نیز همین وضع وجود دارد. گونههای کلیدی و بومی این جنگلها دچار نابودی شدهاند و مطمئنا شرایط زیست برای دیگر گونهها نیز مهیا نخواهد بود.»
جنگلها توان ترمیم را از دست دادهاند
کیادلیری سال89 از مرگ گونههای گیاهی در جنگلهای هیرکانی و زاگرسی خبر داده بود، اما به گفته خودش آنچه اکنون رخ داده است «مرگ دستهجمعی» یا به بیانی دیگر «مرگ اکوسیستم» است؛ اتفاقی که عوامل متعددی در بروز آن دخیل بوده و فاکتورهایی همچون تغییر اقلیم و خشکسالی هم بر آن افزوده است. بخشی از جنگلهای هیرکانی را تغییر کاربری اراضی، ویلاسازی و بهرهبرداری چوب از جنگل نابود کرد. جنگلهای زاگرسی را نیز فعالیتهای کشاورزی، دامداری گسترده در دل جنگل و توسعه کشاورزی در زیراشکوب درختان به نابودی کشاند. حالا به گفته عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و تحقیقات، بخشی از این جنگلها اگرچه برگشتپذیر هستند، اما بخشی دیگر قابل بازگشت نخواهند بود.
کیادلیری میگوید: «طرح تنفس جنگل، اقدام مثبتی برای جنگلهای شمال بود، چون در این مدت برخی عوامل تهدید را کنترل کرد و فشار بر جنگل را کاهش داد. اما اجرای چنین اقداماتی در جنگلهای زاگرسی با سختی بسیار همراه است. این جنگلها با معیشت مردم گره خوردهاند و احیای دوباره آنها نیازمند وقت و هزینه بسیار است.»
تخریبی که در جنگلهای کشور طی سالها رخ داد، اکوسیستم آنها را با تغییر جدی روبهرو کرد. بهگفته کیادلیری، «جنگل توان ترمیم خودش را از دست داده.» رئیس سابق انجمن علمی جنگلبانی ایران تأکید دارد: جنگلهای زاگرسی از نظر مرگ اکوسیستم بسیار جلوتر از جنگل هیرکانی است و اگر اقدام عاجل برای جنگلهای شمال انجام نشود، آنها نیز از بین خواهند رفت. اومیگوید: «اکوسیستم جنگل، تنها درخت نیست. حیاتوحش نقش بسیار مهمی در اکوسیستم دارد. اما با روند تخریب جنگلها حیات وحش نیز آسیب دیده است. این درحالی است که همین حیات وحش و حتی کوچکترین گونههای حشرات در جنگل، باعث بقا و تداوم حیات جنگل میشوند.» او تأکید میکند که اگر روند مرگ اکوسیستم جنگلی در کشور تداوم داشته باشد و اقدامی برای جلوگیری از مرگ جنگلهای کشور انجام نشود، تمام اکوسیستم جنگلی از دست میرود و کشور با سرعت بیشتری به سمت بیابانیشدن پیش خواهدرفت.
پیشرفت بیابان در شمال ایران
براساس بررسیهای انجامشده، استانهای مازندران، گیلان و گلستان سهمی از وسعت کنونی بیابانهای کشور را از 26هکتار تا بیش از 1700هکتار بهخود اختصاص دادهاند.هادی کیادلیری، مدیرگروه جنگل، مرتع و آبخیز دانشگاه علوم و تحقیقات میگوید: «گاهی اوقات در ارتفاعات شمال کشور در زمان وزیدن باد، گردوخاک بلند میشود و دلیل آن چرای شدید در برخی از این نقاط جنگلی است. بخشی از استان گلستان نیز بهویژه از سمت شرق در حال بیابانیشدن است. بارندگی در این منطقه کم بوده و برخی گونهها بهصورت دستهجمعی در حال خشکشدن هستند. بهعنوان مثال، ممرز که 30درصد جنگلهای شمال کشور را بهخود اختصاص داده، از سمت گرگان در حال خشکیدن است.» رضا شهبازی، مدیرکل دفتر مخاطرات زمینشناسی نیز در گفتوگو با همشهری با اشاره به فرونشست دشت گرگان میگوید: یکی از دشتهای بزرگ کشاورزی بهدلیل گسترش فعالیتها و حفر چاههای متعدد و خالیشدن آبخوانها دچار فرونشست شده که این موضوع مهر تأییدی بر افزایش بیابانزایی در مناطقی از شمال کشور است.
منبع: اکوفارس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۳۹۱۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تا یکشنبه آینده کدام مناطق ایران باران می بارد؟
صادق ضیاییان افزود: چهارشنبه (۵ اردیبهشت) بهتدریج ابرناکی و بارش در شرق سواحل دریای خزر، شرق تهران و استانهای سمنان و خراسان شمالی کاهش مییابد و در مرکز، شرق، جنوب شرق و جنوب کشور ادامه خواهد داشت. در شمال شرق فارس، غرب کرمان، شمال سیستان و بلوچستان، جنوب خراسان رضوی و خراسان جنوبی رگبار، رعد و برق و وزش باد شدید رخ میدهد و در دیگر مناطق بارندگی خفیف است.
وی اضافه کرد: پنجشنبه (۶ اردیبهشت) در شرق و شمال شرق کشور و استان فارس رگبار ضعیف و پراکنده همراه با افزایش نسبی دما پیشبینی میشود و در جنوب شرق کشور شامل استان کرمان، نیمه جنوبی خراسان جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان رگبار و رعد و برق و وزش باد شدید رخ میدهد.
وی اضافه کرد: جمعه (۷ اردیبهشت) در ارتفاعات جنوب کرمان و شرق یزد رگبار پراکنده و وزش باد و در نوار غربی کشور روند افزایش نسبی دما انتظار میرود .
به گفته ضیاییان شنبه (۸ اردیبهشت) در چهار محال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و ارتفاعات غرب فارس افزایش ابر و رگبار پراکنده رخ میدهد همچنین ساعات بعد از ظهر در شمال آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی افزایش ابر و رگبار و رعد و برق انتظار میرود.
رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی اضافه کرد: یکشنبه (۹ اردیبهشت) در ارتفاعات خوزستان و ایلام، استان کهگیلویه وبویر احمد، غرب فارس و شمال بوشهر افزایش ابر و رگبار پراکنده پیشبینی می شود.
وی اضافه کرد: تا روز جمعه وزش باد در نوار شرقی کشور تداوم خواهد داشت و در برخی ساعات روز شدید میشود و گاهی با گردوخاک همراه خواهد بود.
وی افزوذ: چهارشنبه و پنجشنبه خلیج فارس و تنگه هرمز مواج می باشند.
رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور درباره وضعیت جوی تهران طی دو روز آینده گفت: آسمان تهران فردا (۶ اردیبهشت) صاف تا قسمتی ابری، گاهی وزش باد با حداقل دمای ۱۲ و حداکثر دمای ۲۳ درجه سانتیگراد و طی جمعه (۷ اردیبهشت) صاف تا قسمتی ابری و گاهی وزش باد با حداقل دمای ۱۴ و حداکثر دمای ۲۵ درجه سانتیگراد پیشبینی میشود.
ضیاییان در پایان اظهارکرد: طی فردا و پس فردا شهرکرد با کمینه ۲ درجه سانتیگراد و اهواز با بیشینه ۳۷ و ۳۹ دمای درجه سانتیگراد خنکترین و گرمترین مرکز استانها پیشبینی میشوند.
منبع: خبرگزاری ایسنا