به نقل از «عصر ایران»

علی مطهری: انقلاب ما فقط شبیه انقلاب صدر اسلام است/ می‌توانیم ادعا کنیم که ایران مستقل‌ترین کشور در دنیا است

تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۷۵۹۵۴

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: من از اصولگرایان فاصله نگرفتم، خود آن‎‌ها اسم من را در لیست مجلس بعدی خط زدند. زمانی که وارد مجلس شدم، اصولگرا شناخته می‌شدم، هرچند این دسته‌بندی آن‌ها را چندان قبول نداشتم. در عمل دیدم که آن‌ها افکار عجیب و غریبی دارند.

به گزارش ایسنا، علی مطهری در همایش "گام دوم انقلاب، فرصت‌ها و چالش‌ها" که در محل سالن همایش شهید دکتر چمران گناباد برگزار شد، اظهار کرد: برای درست طی کردن گام دوم انقلاب که پس از ۴۰ سالگی انقلاب آغاز شده اول باید یک ارزیابی از راه طی شده در این ۴۰ سال از نظر آرمان‌های انقلاب داشته باشیم، چنان که در بیانیه گام دوم انقلاب رهبری به این مطلب اشاره شده بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: برای این که یک نگاه کلی به انقلاب خودمان داشته باشیم باید بگوییم انقلاب ما از نظر تاثیری که در دنیا گذاشته یک انقلاب موفق بوده است، در طول این ۴۰ سال تغییر ماهیت نداده و مجموعا آن راه اصلی خود را پیموده است. ممکن است که ما در جهاتی کاستی‌هایی داشتیم ولی وقتی در مجموع می‌سنجیم انقلاب در مسیر کلی خودش درست حرکت کرده و از نظر تاثیری که در جهان گذاشته موفق بوده است.

مطهری با اشاره به این‌که دنیا در اکثر مسائل خود بدون ایران نمی‌تواند تصمیم بگیرد، اضافه کرد: شما می‌بینید که در بسیاری از مسائل جهانی ایران برای آن‌ها مهم است. در حالی که ما قبل از انقلاب یک مستعمره آمریکا و تحت فرمان آن بودیم. سفیر آمریکا، انگلیس و شوروی برای ما دستور صادر می‌کردند و ما تابع بودیم و دنیا روی ما حساب نمی‌کرد.

نماینده مردم تهران در مجلس افزود: امروز روشن است که ایران یک راهی را بازکرده و یک پیام جدیدی برای دنیا دارد و دنیا روی ایران حساب می‌کند و این نشان می‌دهد که انقلاب ما توانسته یک بخشی از اهداف خودش را تامین کند.

وی تصریح کرد: در این عصر انقلاب فرانسه را داشتیم که روی حقوق مردم و مسئله آزادی تاکید داشت، انقلاب اکتبر روسیه بر روی عدالت با مفهوم سوسیالیستی خودشان تاکید داشتند. انقلاب هند و استقلال آن در مقابل انگلیس را نیز داشتیم، ولی وقتی انقلاب خودمان را با این‌ها مقایسه می‌کنیم می‌بینیم که انقلاب ما بسیار جامع تر بوده و همان هدف‌هایی که در مقابل فرانسه روسیه و هند وجود داشته در انقلاب ما نیز بوده است اما در قالب مفاهیم اسلامی؛ یعنی اگر ما از آزادی و عدالت سخن گفتیم به مفهوم اسلامی بوده است.

نمونه‌ای از انقلاب ما صرفا انقلاب صدر اسلام است

مطهری اضافه کرد: انقلاب ما منحصر به این هدف‌ها نبوده و هدف‌های دیگری هم داشته است و اگر بخواهیم یک نمونه‌ای را از انقلاب خودمان معرفی کنیم صرفا انقلاب صدر اسلام است. یعنی انقلاب ما فقط شبیه انقلاب صدر اسلام است انقلابی که پیغمبر اسلام ایجاد کرد و قابل قیاس با انقلاب‌های دنیای امروز نیست.

نماینده مردم تهران در مجلس خاطر نشان کرد: بهترین راه برای ارزیابی یک حرکت اجتماعی این است که ببینیم به شعارها و هدف‌هایی که داشته رسیده یا نرسیده است. هدف‌های مهم در انقلاب خودمان مسئله آزادی، عدالت، اخلاق، معنویت و در یک کلام هدف انقلاب ما اسلام بوده است. شما در کلمات امام (ره) فقط اسلام را می‌شنوید امام فقط از اسلام می‌گفت حتی از ایران هم نمی‌‎گفت ایران را هم برای اسلام می‌خواست.

وی گفت: ما می‌توانیم ادعا کنیم که ایران مستقل‌ترین کشور در دنیا است و خودش برای خودش تصمیم می‌گیرد تحت تسلط قدرت های بزرگ نیست و این مطلبی است که مورد اعتراف دنیاست. ما در گذشته ژاندارم خلیج فارس بودیم و نفت ما را می‌گرفتند و به جای آن اسلحه به ما می‌دادند و هرجا که لازم بود از نیروی نظامی ما می‌فرستادند.

مطهری در خصوص استقلال اقتصادی در دوران پس از انقلاب تصریح کرد: ما از این نظر که خودمان برای خودمان تصمیم بگیریم هم استقلال اقتصادی داریم. در گذشته آمریکا به ما می‌گفت که چقدر گندم بکاریم و چقدر از آن را از تایلند و چقدر را از آمریکا بیاوریم. امروز به هر حال خودمان تصمیم می‌گیریم حال اینکه مدیریت‌مان بر اقتصاد خوب است یا نه، بحث دیگری است.

نماینده مردم تهران بیان کرد: ما استقلال فرهنگی نیز داریم. امروز با قبل از انقلاب قابل مقایسه نیست در آن زمان یک خودباختگی نسبت به فرهنگ غربی وجود داشت.

وی در خصوص مسئله آزادی در دوران پس از انقلاب خاظر نشان کرد: در مسئله آزادی یعنی آزادی فکر و بیان، فراز و نشیب داشته و در دوره‌هایی خوب بوده و در دوره‌هایی خوب نبوده است و گاهی محدودیت‌هایی برای آزادی بیان وجود داشته و گاهی نوع برخورد با منتقدان مناسب و ضروری نبوده است، و این مسائلی است که باید آسیب‌شناسی شود، و در آینده و در گام دوم انقلاب این‌ها اصلاح شود.

امیرالمومنین (ع) به مخالفان خود اجازه اظهار نظر می‌داد

مطهری ادامه داد: ما باید سیره امیرالمومنین (ع) را داشته باشیم که چگونه به مخالفان خود اجازه ابراز نظر می‌دادند. بزرگترین دشمن حضرت امیر (ع) خوارج بودند که این‌ها تا زمانی که دست به سلاح نبردند آزاد بودند و اظهار نظر می‌کردند؛ در مسجد کوفه موقع سخنرانی حضرت امیر در وسط سخنرانی بلند می‌شدند و اعتراض می‌کردند و اصحاب می‌خواستند متعرض آن ها شوند اما حضرت اجازه نمی‌دادند. آن ها آزاد بودند و حضرت امیر (ع) نه آن ها را زندانی کرد و نه شلاق‌شان زد فقط موقعی که سلاح به دست گرفتند آن ها ر ا سرکوب کرد.

نماینده مردم تهران در مجلس افزود: ما نباید با مخالفان تندی و به منتقدان سخت‌گیری کنیم.

وی گفت: عدالت در دوران پس از انقلاب فراز و نشیب داشته است. درست است که ما به نقطه ایده‌آل‌مان نرسیده‌ایم و هنوز فاصله داریم ولی انصافا در مقایسه با قبل از انقلاب این مقداری که به مناطق دور دست رسیدگی شده قابل توجه و در مقایسه با قبل از انقلاب بسیار قابل تقدیر است.

بسیاری از اختلاس‌های مطرح شده، معوقات بانکی بوده که به مرور وصول می‌شود

وی در بخش دیگری از این نشست درخصوص فساد در مسئولان، گفت: فسادی که در مسئولان رده بالای کشور بیان می‌شود را نمی‌توان گفت فراگیر شده، مواردی در رده‌های پایین وجود دارد که قابل انکار نیست، اما مقامات رده بالای کشور، اکثریت قریب به اتفاق مسئولان نظام پاکدست هستند.

به گزارش ایسنا، این نماینده مجلس شورای اسلامی افزود: تبلیغات بیش از اندازه‌ای در خصوص فساد انجام و به گونه‌ای جلوه داده شده که انگار همه در حال خوردن و بردن هستند، در حالی که بسیاری از این اختلاس‌های چند هزار میلیارد تومانی که بیان می‌شود، معوقات بانکی یا وثیقه‌هایی است که به مرور وصول می‌شود. این امر مربوط به شرایط اقتصادی کشور بوده، افرادی که وام گرفتند بعد از افزایش ناگهانی نرخ دلار و ارز نتوانستد بازپرداخت کنند.

مطهری ادامه داد: تیترهایی که روزنامه‌ها و رسانه‌ها می‌زنند در بسیاری از موارد این‌گونه نیست، البته کوتاهی شده و نظارت دقیقی در دولت نبوده است، باید در دولت از ابتدا نظارت انجام ‌شود. نظارت مجلس و نهادهای نظارتی مانند سازمان بازرسی و دیوان محاسبات نیز کامل نبوده که این موارد پیش آمده است.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: در دوره جدید قوه قضاییه کارهایی در حال انجام است که البته اصولی نیز باید رعایت شود، گاه افراد را بازداشت می‌کنند و اسم و اتهام آن‌ها اعلام می‌شود، قبل از اینکه بررسی شود و بعد از بررسی مشخص می‌شود این‌گونه نبوده است. علاوه بر این موارد، عدالت نیز باید رعایت شود و نباید تبعیضی وجود داشته باشد. باید به تخلفاتی که در یک جناح سیاسی دیگر نیز وجود دارد، رسیدگی شود، مواردی اعلام شده اما رسیدگی نشده است. آیا در مجموعه مقام رهبری در ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان و از این قبیل تخلفی نبوده، همه جا را باید بررسی کنند.

با شفافیت آرای نمایندگان مجلس مخالفم

وی با بیان اینکه من در خصوص مساله شفافیت اعلام کردم که با شفافیت آرای نمایندگان مجلس موافق نیستم، عنوان کرد: این موضوع به دلیل شرایطی است که در کشور وجود دارد. زمانی که در برخی مسائل مورد اختلاف رای نماینده آشکار باشد، تحت فشار قرار می‌گیرد، وقتی که به حوزه انتخابیه می‌رود او را اذیت می‌کنند، زمانی که به نماز جمعه می‌رود علیه او شعار می‌دهند و به دفتر و ماشین او حمله می‌کنند، این باعث می‌شود که نماینده رای واقعی خود را ندهد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: این موضوع باعث می‌شود که نماینده رای واقعی خود را ندهد و این به صلاح کشور نیست، یعنی نماینده نمی‌تواند رای تخصصی خود را بدهد و مشکل ایجاد می‌شود، مگر شرایط کشور درست شود، گروه‌های فشار وجود نداشته باشند و روش خود را تغییر دهند، اگر این فضا درست شود مشکلی وجود ندارد اما با این شرایط امکان‌پذیر نیست.

مطهری خاطرنشان کرد: به طور مثال در خصوص لوایح مرتبط به FATF بیان کردند که رهبری جمله‌ای گفتند که نشان می‌دهد مخالف هستند، اگر فردی رای مثبت دهد، می‌گویند چرا خلاف نظر رهبری رای دادی، بنابراین به همین دلیل این موضوع را برای کشور صلاح نمی‌دانم.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در خصوص لغو سخنرانی سه سال پیش در مشهد، تصریح کرد: مساله مشهد مربوط به سه سال پیش بود و نفهمیدیم چرا اتفاق افتاد. روز اربعین سخنرانی داشتیم و قرار بود در مورد واقعه کربلا صحبت شود اما سالن را پلمب کردند، به جای دیگری رفتیم که آنجا نیز پلمب شد، دفتر آن‌ها را نیز پلمب کردند. آش برای نذری نیز پخته بودند اما نیروی انتظامی آن را گرفت و دو چهارراه آن طرف‌تر توزیع کرد و ما نفهمیدیم این کار چه ضرورتی داشت.

وی بیان کرد: از دادستان مشهد که اکنون رئیس دادگستری خراسان رضوی است شکایت کردیم و گفتند به این دلیل که زمانی طلبه بوده باید در دادگاه ویژه روحانیت بررسی شود، نمی‌توانستیم وکیل بگیریم و به ما گفتند که می‌توانید از بین چند نفر روحانی، وکیل انتخاب کنید که این کار درستی نیست.

این نماینده مجلس شورای اسلامی افزود: بعد از سه سال اعلام کردند که دادستان مشهد تبرئه شده اما ما متوجه نشدیم که دادگاه کجا تشکیل شد. هدف من این نبود که محکوم شود، فقط قصد داشتم که خلاف کردن او را بیان کنیم، ما نمی‌خواهیم کارهای بی‌حساب انجام شود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در خصوص مساله حصر، عنوان کرد: مجلس به این دلیل که احساس می‌کند نظر رهبری به ادامه حصر هست، وارد این موضوع نمی‌شود، همان‌طور که شورای امنیت ملی وارد نمی‌شود. ما با بسیاری از اعضای شورای امنیت ملی صحبت کردیم که می‌گویند ما موافق رفع حصر هستیم.

وی ادامه داد: من شخصا در ملاقاتی با مقام معظم رهبری به ایشان گفتم که ادامه این کار به صلاح کشور نیست و ممکن است اتفاقی بیفتد و غده سرطانی برای کشور شود، اگر لازم است محاکمه شوند و راه قانونی طی شود.

این نماینده مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: گشایش‌هایی صورت گرفته، تا دو، سه سال پیش روزنامه و تلویزیون نداشتند اما اکنون دارند. برای رفتن به دیدن اقوام نیز آزادتر شدند. نسبت به گذشته گشایش‌هایی شده و مانند سال‌های اول نیست اما بهتر بود آزاد می‌شدند. اگر خطایی هم کردند که ما نیز معتقدیم خطا کردند اما طرف مقابل نیز خطا کرده است. من از ابتدا گفتم که دو طرف را باید محاکمه کنند و پرونده را ببندند اما این قضیه طولانی شد.

اصولگرایان افکار عجیب و غریبی دارند

مطهری در خصوص تغییر جریان خود در مجلس از اصولگرایی به اصلاح‎طلبی، تصریح کرد: من از اصولگرایان فاصله نگرفتم، خود آن‎‌ها اسم من را در لیست مجلس بعدی خط زدند. زمانی که وارد مجلس شدم، اصولگرا شناخته می‌شدم، هرچند این دسته‌بندی آن‌ها را چندان قبول نداشتم. در عمل دیدم که آن‌ها افکار عجیب و غریبی دارند.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: احمدی‌نژاد تخلف قانونی می‌کرد یا به صراحت می‌گفت که این قانون را اجرا نمی‌کنم یا می‌گفت قوانینی که خودم شخصا تشخیص دهم که مرتبط بر قانون اساسی است، اجرا می‌کنم و بقیه را اجرا نمی‌کنم. ما می‌گفتیم که نماینده مجلس هستیم و مجلس باید عکس‌العملی ارائه دهد اما آن‌ها بیان می‌کردند که چون رهبری از او حمایت کرده وارد نمی‌شویم. وقتی می‌خواستیم از رئیس‌جمهور سوال کنیم اجازه نمی‌دادند، بیش از یک سال گذشت تا سوال را به مرحله اجرا رساندیم.

وی بیان کرد: وقتی که متوجه شدم آن‌ها اینگونه هستند و هرچه می‌خواهیم بگوییم به رهبری وصل می‌کنند، بنابراین ادامه همکاری با آن‌ها ممکن نبود، در مجلس بعدی اسم من را خط زدند و شرایط به گونه‌ای بود که اگر نمی‌آمدم مردم تهران ناراحت می‌شدند یا می‌گفتند ترسیده که نیامده، بنابراین آمدم و به صورت مستقل رای آوردم. در مجلس دهم نیز اصلاح‌طلبان اسم من را در لیست قرار دادند و من درخواستی نکردم.

انطباق مصوبات مجلس با سیاست‌های کلی نظام توسط مجمع تشخیص، خلاف قانون اساسی است

این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به لوایح مربوط به FATF عنوان کرد: هرچقدر کارها از مسیر خود انجام شود، بهتر است، تا اینکه دائما رهبری مجبور شوند ورود پیدا کنند. این لوایح را مجلس تصویب کرده، به شورای نگهبان رفته و تصویب شده اما اخیرا موردی در خصوص سیاست‌های کلی نظام باب شده که گفتند مجمع تشخیص مصلحت باید مصوبات مجلس را با سیاست‌های کلی نظام انطباق دهد و اگر مغایرتی بود از طریق شورای نگهبان به مجلس بفرستد تا اصلاح شود یا خودشان تغییر دهند که این کار خلاف قانون اساسی است.

وی افزود: چنین موردی به نظر من قانونی نیست، خلاف قانون اساسی است، برای کشور مشکل درست کرده، دست مجلس را می‌بندد و موجب تضعیف مجلس است. با این کار هر مصوبه مجلس را می‌توان به بهانه‌ای رد کرد. این پدیده جدیدی است که ایجاد شده و مجلس باید مقاومت کند. با این کار می‌توانند بگویند که هر موردی با این سیاست مخالف است و جلوی آن را بگیرند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: لوایح مربوط به FATF دچار همین مشکل شده، اکنون نیز در مجمع تشخیص مانده و مشکل ایجاد شده، در حالی که رئیس‌جمهور می‌تواند لایحه پالرمو را ابلاغ کند زیرا مساله مغایرت با سیاست‌های ملی بدعت بده و قانونی نیست. مجلس و شورای نگهبان تایید کرده، بنابراین باید ابلاغ شود.

مطهری اضافه کرد: ملاحظاتی وجود دارد که برخی می‌گویند در این ایام تحریم تصویب این لوایح ممکن است به ضرر ما باشد زیرا ما در حال دور زدن تحریم‌ها هستیم و آن‌ها راه‌های دور زدن ما را متوجه می‌شوند، برخی نیز برعکس می‌گویند اگر تایید نکنیم در لیست سیاه قرار می‌گیریم که بر مبادلات مالی ما تاثیر می‌گذارد. ما تا اواخر بهمن فرصت داریم و باید تصمیم بگیریم، اگر این دفعه تایید نشود در لیست کشورهای غیر همکار که همان لیست سیاه است قرار می‌گیریم که برای مبادلات بانکی ما مشکلات زیادی ایجاد می‌شود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در خصوص پرونده ترور دانشمندان هسته‌ای گفت: بعد از ترور دانشمندان هسته‌ای کشور، وزارت اطلاعات عده‌ای را به عنوان متهم در کردستان بازداشت کرد و اعترافاتی از آن‌ها گرفتند که در تلویزیون نیز پخش شد. آن‌ها قبول کردند که این کار را انجام دادند، سفری نیز به اسرائیل داشتند، آموزش دیدند، بمب آوردند، وارد تهران شدند و این کار را انجام دادند.

وی خاطرنشان کرد: بعدا در این پرونده تشکیک شد، زمانی که دولت جدید آمد و وزیر اطلاعات تغییر کرد، در این پرونده تردید کردند که آیا واقعا مجرم هستند یا نه. نزدیک بود که اعدام شوند، اما بعد از بررسی دوباره، مشخص شد که بی‌گناه هستند و به زور و با شکنجه و موارد دیگر از آن‌‎ها اعتراف گرفتند، در نهایت آن‌ها را آزاد کردند و مبلغی از ۷۰ تا ۲۰۰ میلیون بابت خسارتی که وارد شده بود، به آن‌ها دادند و گفتند که این مساله را مطرح نکنند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی بیان کرد: ابراهیمی در بی بی سی مطرح کرد و گفت که چگونه شکنجه می‌کردند و چه گفتند، این موضوع برای کشور بسیار بد بود که بخواهند باعجله، افرادی را به عنوان مجرم معرفی کنند، ما به وزیر اطلاعات گفتیم که باید توضیح دهد، البته این موضوع مربوط به وزیر قبلی بود و هنوز در جریان است. اینکه اعدام نشدند نقطه مثبت است. وزیر قبلی اطلاعات و افرادی که این کار را کردند باید توضیح دهند که بدون دلایل محکم و تنها برای دادن جواب به مردم، این اعترافات را در تلویزیون پخش کردند، یا باید عذرخواهی کرده یا مجازات شوند.

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: علی مطهری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۷۵۹۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کارنامه و کتابشناسی شهیدمطهری؛ از مشهد و قم تا مبارزه با مارکسیسم

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ الناز رحمت نژاد: ایدئولوژی مارکسیم که بعد از تحقق انقلاب اکتبر روسیه توجه نیروی انقلاب جوان را به خود جلب کرده و به‌عنوان تنها ایدئولوژی انقلابی مطرح بود، در ایران هم به خاطر همسایگی با روسیه تأثیر خود را گذاشت و مبلغان این ایده سعی کردند با شیوه‌های تبلیغاتی و همچنین ایجاد تشکیلات مخفی و در عین‌حال منسجم، اهداف خود را در جهت تغییر جامعه ایران و برقراری نظام سوسیالیستی پیش ببرند.

مارکسیم با هر حرکت سیاسی و مذهبی به شدت مخالفت می‌کرد و اساساً دین را افیون جامعه می‌پنداشت. آنان نه تنها معتقد به جدایی دین از سیاست بودند بلکه با همه توان می‌خواستند دین را از اجتماع ریشه‌کن کنند.

یکی از موفقیت‌های چشمگیری که استاد مرتضی مطهری در برابر مشکلات هجوم فرهنگی مارکسیم داشت این بود که با هوشمندی و تدبر و تیزبینی مسائل را می‌دید و با آنها برخورد می‌کرد و از آن هراسی نداشت، بلکه از آنها استقبال و با آنها مبارزه می‌کرد. او کاملاً با توطئه و دسیسه‌های کمونیست‌ها آشنا بود و می‌دانست که مارکسیت‌ها برای گمراهی مردم و به ویژه جوانان ابتدا شعارهای به ظاهر مردمی می‌دهند و هنگامی که به قدرت رسیدند بر علیه دین وارد صحنه می‌شوند.

همزمان با سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری در فرصتی که دست داد به مرور زندگی و فعالیت‌های سیاسی، علمی، فرهنگی و تالیفات این شهید پرداختیم که مشروح آن در ادامه این گزارش می‌آید؛

معرفی اولیه

مرتضی مطهری، مشهور به استاد مطهری، شهید مطهری، متفکر، محقق، عالم، نویسنده، مدرس و یکی از دانشمندان اسلام‌شناس در قرن چهاردهم بود. وی فرزند حاج شیخ محمدحسین مطهری و همسرش سکینه، در ۱۳ بهمن سال ۱۲۹۸ شمسی مطابق با ۱۲ جمادی الاولی ۱۳۳۸ قمری در فریمان به دنیا آمد. پدر استاد، مرحوم حاج شیخ محمدحسین مطهری مردی با تقوا و از شخصیت‌های مورد احترام بود و او را می‌توان اولین معلم در تکوین شخصیت روحی و معنوی استاد دانست.

او شاگرد امام خمینی و علامه طباطبایی بوده که توانست در تمامی رشته‌های معارف اسلامی، صاحب‌نظری ژرف‌اندیش و محققی دقیق و در پاره‌ای از حوزه‌ها همچون فلسفه، فقه و اصول فقه در قله اجتهاد قرار بگیرد. ایشان از اساتید فلسفه و کلام اسلامی و تفسیر قرآن بود و آثار بسیاری هم در موضوعات مختلف نوشته است.

استاد علاوه بر فعالیت‌های علمی، قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران در سیاست نقش بسزایی داشت؛ او از افراد تاثیرگذار و از رهبران فکری انقلاب اسلامی ایران بود. از جمله فعالیت‌های استاد، مبارزه با جریان فکری مارکسیسم، تاسیس حسینیه ارشاد، عضو هیات موتلفه اسلامی و ریاست شورای انقلاب تا روز شهادت را می‌توان نام برد. سالروز شهادت شهید مطهری در ایران به عنوان روز معلم نام‌گذاری شده و این روز با بزرگداشت مقام معلم همراه است.

ورود به حوزه علمیه مشهد و قم

مرتضی مطهری در دوازده سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شد. رفته رفته افکاری بلند و سوال‌هایی سرنوشت‌ساز برایش آشکار شد؛ جهان، آفریده کیست؟ خدا، چگونه صفاتی دارد؟ انسان، برای چه آفریده شده است؟ این پرسش‌ها همه فکر او را به خود مشغول ساخته بود. در آن زمان مرتضی آرزو می‌کرد که روزی بتواند در درس میرزا مهدی شهیدی رضوی مدرس فلسفه الهی حاضر شود، اما این آرزو برآورده نشد و آن استاد در سال ۱۳۵۵ قمری درگذشت.

او سال ۱۳۱۶ در زمان حکومت رضاخان راهی حوزه علمیه قم شد. مطهری به دنبال یافتن گنج علم و فضیلت، با شور و علاقه‌ای وصف نشدنی، به تلاش و فعالیت پرداخت. پشتکار و کثرت مطالعه او همه اهل علم را در مدرسه فیضیه شگفت‌زده کرد. امام خمینی درس اخلاق تشکیل داد و به انسان‌سازی پرداخت. مطهری به زیارت آن استاد آمد و از او سیراب شد. این درس در حقیقت درس معارف و سیر و سلوک بود، نه اخلاق به مفهوم علمی آن. درس «یافتن» و «رسیدن» بود نه فقط «دانستن» و «آموختن». مرتضی از سویی، غرق در مطالعه و تحصیل و تدریس و از سویی دیگر یکی از مهم‌ترین کارهایش و بلکه عالی‌ترین و مهم‌ترین فعالیتش، راز و نیاز و مناجات نیمه شب و اشک سحر بود.

اساتید

مطهری نزد آیت‌الله صدوقی، کتاب «مطول» را یاد گرفت و در محضر آیت‌الله مرعشی نجفی، «شرح لمعه» را آموخت. او هم‌چنین از استادانی بزرگ همانند آیات سید صدرالدین صدر، سید محمدرضا گلپایگانی، سید احمد خوانساری، سید محمدتقی خوانساری، سید محمد حجت کوه کمری، سید محمد محقق یزدی معروف به داماد انگجی و میرزا مهدی آشتیانی در علوم گوناگون بهره‌مند شد.

دیدار با عالم ربانی حاج میرزا علی آقا شیرازی اصفهانی، مرتضی را وارد دنیایی جدید کرد. حاج میرزا علی آقا با نهج البلاغه زندگی می‌کرد، با آن تنفس می‌کرد و روحش با این کتاب همدم و جمله‌های گرانقدر آن، ورد زبانش بود. و مهم‌تر آن‌که به هر آن‌چه می‌دانست عمل می‌کرد.

مطهری، تحصیل رسمی علوم عقلی و فلسفی را در سال ۱۳۲۳ آغاز کرد. او بحث حکمت از «شرح منظومه» حکیم سبزواری و مبحث نفس از «اسفار اربعه» صدرالمتالهین شیرازی را در محضر امام خمینی آموخت. وی بعد از ورود آیت الله بروجردی به قم، در درس فقه و اصول ایشان شرکت کرد و از بحث‌های مجتهدپرور او بهره‌مند شد. مطهری پیش از رسیدن به مرحله اجتهاد، از آیت‌الله بروجردی تقلید می‌کرد. ایشان، درس اصول فقه را از مباحث عقلیه به‌طور خصوصی از حضرت امام خمینی فرا گرفت و راز و رمز اجتهاد را از ایشان آموخت.

در سال ۱۳۲۹ استاد مطهری در محضر درس استاد علامه سید محمدحسین طباطبایی حاضر شد و مبحث الهیات از کتاب شفا تالیف ابوعلی سینا را از آن حکیم بزرگ یادگرفت. علامه طباطبایی، درس دیگری غیر از الهیات شفا در فلسفه شروع کرده بود که در شب‌های پنج‌شنبه و جمعه تشکیل می‌شد. این درس خصوصی بود و در آن جمعی از فاضلان حوزه علمیه قم، از جمله آیت‌الله دکتر بهشتی، امام موسی صدر، استاد مطهری، دکتر احمد احمدی شرکت می‌کردند.

ثمره این مجمع علمی بزرگ، شاهکاری جهانی در کلام و فلسفه به نام کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» است. سهم مطهری در آفرینش این اثر پربار و ماندگار، اگر بیشتر از علامه طباطبایی نباشد، بدون شک، کمتر نیست. استاد مطهری، هم‌چنین در دوره تحصیل هم‌فکر و یار و یاور سازمان انقلابی و اسلامی فداییان اسلام بود. این حزب سیاسی اسلامی که در سال ۱۳۲۴ از سوی روحانی مبارز سید مجتبی نواب صفوی تشکیل شد نقش مؤثری در مبارزه با ستمگران و استبداد داشت.

تهران؛ تدریس در مدرسه مروی و دانشگاه تهران

مرتضی مطهری، علاوه بر مباحثه دروس اصولی، فقهی و فلسفی، خود در حوزه تدریس داشت. او کتاب‌های مطول در علم معانی، بیان و بدیع، شرح مطالع در علم منطق، کشف المرا در علم کلام و عقاید، رسائل و کفایه در علم اصول فقه، مکاسب در فقه، شرح منظومه و اسفار در فلسفه را تدریس کرد.

استاد مطهری در سال ۱۳۳۱ با دختر آیت‌ الله روحانی (ره) ازدواج کرد و در همان سال در حالی که به تدریس مشهور بود به تهران هجرت کرد. علت این هجرت را برخی تنگدستی شمرده‌اند، اما سببش هرچه بود، باید آن را لطف خفی الهی شمرد زیرا حضور مطهری در تهران و در جمع دانشگاهیان و روشنفکران، سراسر خیر و برکت و مایه تربیت و هدایت شد.

مطهری از ابتدای ورود به تهران، به سازندگی پرداخت. او در مدرسه مروی، آموزش فلسفه اسلامی را به شکل تطبیقی و مقایسه‌ای برای جویندگان حکمت و حقیقت، آغاز کرد. سخنرانی‌های روشنگر و مفید استاد، همزمان با تدریس در مدرسه مروی، در تهران آغاز شد. او توجه بسیاری به حل شبهات و پاسخگویی به سوال‌های موجود درباره معارف اسلامی داشت و با مطالعه، تحقیق، دقت، تلاش و اخلاص در این راه موفق شد.

در سال ۱۳۳۳ استاد مطهری تدریس در دانشگاه تهران را شروع کرد. استاد در دانشکده معقول و منقول الهیات و معارف اسلامی آن دانشگاه بیش از بیست سال به مبارزه عالمانه با جهل، مادی‌گری و غربزدگی پرداخت. رفتار ایشان با دانشجو به قدری صمیمی بود که دانشجو به استاد عشق می‌ورزید و مرید او بود. وی در آن دانشکده، دوره‌های لیسانس و دکترا، کلیات علوم اسلامی،منطق، فلسفه، کلام، عرفان، اصول فقه، فقه و حکمت عملی، فلسفه شرح منظومه، الهیات شفا، مقاصد الفلاسفه غزالی، تاریخ فلسفه، تاریخ مجادلات اسلامی و روابط فلسفه و عرفان را تدریس می‌کرد.

استاد مطهری بنا به توصیه امام خمینی(ره) از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷، هفته‌ای دو روز به قم می‌رفتند و در حوزه علمیه، دروس مهمی مانند شناخت، اصل غایت، فلسفه هگل، معارف قرآن، مارکس و مارکسیسم، منظومه، نجات و اسفار تدریس می‌کردند. استاد به حکم وظیفه شرعی از تهران به قم می‌رفتند تا تدریس کنند در حالی که در تهران، استادان با سابقه دانشگاه، با تقاضای بسیار در کلاس درس ایشان شرکت می‌کردند.

فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی

استاد مطهری در زمینه‌های مختلفی فعالیت داشت. گوشه‌ای از فعالیت‌های سیاسی،اجتماعی و خدمات فرهنگی استاد عبارتند از: نقطه ارتباطی جامعه با امام راحل در دوران تبعید امام، عضویت در جامعه روحانیت تهران و پیشبرد اهداف این نهاد روحانی در انقلاب، مسؤولیت شورای انقلاب پس از مهاجرت امام خمینی (ره) به پاریس، یار نزدیک امام پس از بازگشت امام از تبعید و مبارزه با مکاتب الحادی و مادی.

مبارزه با مارکسیم

ایدئولوژی مارکسیم که بعد از تحقق انقلاب اکتبر روسیه توجه نیروی انقلاب جوان را به خود جلب کرده و به‌عنوان تنها ایدئولوژی انقلابی مطرح بود، در ایران هم بخاطر همسایگی با روسیه تاثیر خود را گذاشت و مبلغان این ایده سعی کردند با شیوه‌های تبلیغاتی و همچنین ایجاد تشکیلات مخفی و در عین‌حال منسجم، اهداف خود را در جهت تغییر جامعه ایران و برقراری نظام سوسیالیستی پیش ببرند.

مارکسیم با هر حرکت سیاسی، مذهبی به شدت مخالفت می‌کرد و اساسا دین را افیون جامعه می‌پنداشت. آنان نه تنها معتقد به جدایی دین از سیاست بودند بلکه با همه توان می‌خواستند دین را از اجتماع ریشه‌کن کنند.

یکی از موفقیت‌های چشمگیری که استاد مطهری در برابر مشکلات هجوم فرهنگی مارکسیتی داشت این بود که با هوشمندی و تدبر و تیزبینی مسائل را می‌دید و با آنها برخورد می‌کرد و از آن هراسی نداشت، بلکه از آنها استقبال و با آنها مبارزه می‌کرد. او کاملا با توطئه و دسیسه‌های کمونیست‌ها آشنا بود و می‌دانست که مارکسیت‌ها برای گمراهی مردم و به ویژه جوانان ابتدا شعارهای به ظاهر مردمی می‌دهند و هنگامی که به قدرت رسیدند بر علیه دین وارد صحنه می‌شوند.

فعالیت علمی؛ نشریه مکتب تشیع تا تدوین داستان راستان

شهید مطهری بعد از حدود سی سال بهره‌گیری از قرآن و عترت، قدم در سنگر نویسندگی گذاشت و سلاح قلم را به دست گرفت و مرزبان اسلام شد. این مرزبان، فقط به حل مشکلات و پاسخگویی به سؤال‌های موجود درباره مسائل اسلامی می‌اندیشید و هدف نوشته‌هایش همان بود.

او معتقد بود دین اسلام یک دین ناشناخته است. حقایق این دین به‌طور تدریجی در نظر مردم واژگونه شده است و علت اساسی گریز گروهی از مردم، آموزش‌های غلطی است که به نام اسلام داده می‌شود. این دین مقدس بیش از هر چیز، از طرف برخی از کسانی که مدعی حمایت از آن هستند ضربه و صدمه می‌بیند.

در سال ۱۳۳۶ توسط جمعی از دانشمندان حوزه علمیه قم، نشریه مکتب تشیع شروع به فعالیت کرد. استاد مطهری هم با این مجله، همکاری علمی و ارشادی داشت. مقالات استاد مطهری از جمله اصالت روح، قرآن و مسأله‌ای از حیات، توحید و تکامل و حق عقل در اجتهاد در نشریه مکتب تشیع منتشر شد.

سخنران جلسات انجمن اسلامی پزشکان

بعد از تاسیس انجمن اسلامی پزشکان استاد مطهری یکی از مهم‌ترین سخنرانان جلسات این انجمن بود. ایشان در سخنرانی‌هایش، موضوعات حساس و سرنوشت‌سازی مانند توحید، نبوت، معاد، مسأله حجاب، بردگی در نگاه اسلام، صلح امام حسن (علیه‌السلام)، امام صادق (علیه‌السلام) و مساله خلافت، مساله ولایت‌عهدی امام رضا (علیه السلام)، تربیت اسلامی، فطرت، ربا، بانک، بیمه را مورد بررسی قرار داد و آثاری ارزشمند به یادگار گذاشت.

تدوین داستان راستان

طرح تدوین داستان راستان از سوی یکی از موسسات علمی به آیت‌الله مطهری پیشنهاد شد. این کار چون از منظر استاد پسندیده و مفید بود، آن را انجام داد. او در زمانی شروع به داستان‌نویسی کرد که استادی مشهور در دانشگاه بود و از شخصیت‌ها و عالمان مهم مذهبی در کشور شمرده می‌شد. جلد اول داستان راستان در سال ۱۳۳۹ و جلد دوم در سال ۱۳۴۳ چاپ و منتشر و با توجه و استقبال کم‌نظیر مردم مواجه شد.

تاسیس حسینیه ارشاد

استاد مطهری سال‌ها بود که آرزوی تاسیس موسسه‌ای علمی فرهنگی را داشت تا بتواند جوابگوی نیازهای فکری جامعه باشد و به نشر و تبلیغ معارف عالی اسلامی بپردازد. سرانجام در سال ۱۳۴۶ به کمک چند تن از دوستانش، از جمله آقای محمد همایون، حجت الاسلام سید علی شاهچراغی، موسسه حسینیه ارشاد را تاسیس کرد. بعد از تاسیس حسینیه ارشاد، به کار این موسسه دل بست و با شور و حرارت و آگاهی و درایت به همکاری و برنامه‌ریزی پرداخت. او دانشمندان بسیاری را به آنجا دعوت می‌کرد تا سخنرانی کنند و خود نیز یکی از موفق‌ترین سخنرانان آن بود.

تالیف علل گرایش به مادی گری

کتاب علل گرایش به مادی گری که تکمیل شده دو سخنرانی استاد مطهری در سال‌های ۴۸ و ۴۹ در دانشسرای عالی است در سال ۱۳۵۰ منتشر شد. استاد این اثر کارآمد را در زمانی تالیف کرد که در میان نسل جوان، گرایشی به مکاتب مادی و از جمله مارکسیسم مشاهده می‌شد. سران سازمان منافقین هم در حال گرایش به مارکسیسم بودند که سرانجام مارکسیست شدند و به‌طور رسمی این تغییر ایدئولوژی را اعلام کردند. استاد در این کتاب به بررسی نقش کلیسا، مفاهیم فلسفی، اجتماعی و سیاسی در گرایش به مادی گری پرداخته است و علل لغزش‌ها و انحراف‌ها را در این زمینه روشن می‌سازد.

تالیف مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی

آخرین اثر قلمی استاد مطهری، کتاب «مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی» است این کتاب در سال‌های ۵۶ و ۵۷ به رشته تحریر در آمد. آن استاد عالی‌قدر انحرافات فراوانی در نشریات برخی گروه‌های به ظاهر اسلامی و آثار بعضی روشنفکران مسلمان درباره جهان‌بینی اسلامی مشاهده می‌کرد. به همین دلیل و برای جلوگیری از التقاط، و از همه مهم‌تر برای روشن کردن نظر اسلام، این اثر را نوشت و در آن بسیاری از اشتباهات فکری روشنفکران را آشکار ساخت. در این کتاب، مواضع و جهان‌بینی بعضی از گروهک‌ها مانند منافقین مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

تدوین ماتریالیسم در ایران

کتاب «علل گرایش به مادی گری» که در سال ۱۳۵۰ منتشر شده بود مورد استقبال مردم قرار گرفت، به‌طوری که در سال ۱۳۵۷ به چاپ هشتم رسید و استاد مقدمه‌ای تحت عنوان «ماتریالیسم در ایران» به آن اضافه کرد. استاد مطهری در این مقدمه به افشا و نقد شیوه‌های جدید تبلیغ ماتریالیسم در ایران می‌پردازد و این بحث را در دو بخش تحریف شخصیت‌ها و تحریف آیات قرآن ارایه می کند.

در این مقدمه سودمند بود که آراء برخی از گروهک‌ها، از جمله گروهک فرقان مورد نقد و بررسی قرار گرفت و پوچی و سستی آن آشکار شد. بعد از انتشار این مقدمه، گروهک فرقان اطلاعیه‌ای منتشر کرد. در این اطلاعیه آمده است: « هر کس که در مسیر افکار ما قرار گیرد، به طریق انقلابی پاسخ او را می‌دهیم.» استاد مطهری در پاسخ به این اطلاعیه گفت:« اگر قرار باشد که انسان از دنیا برود، چه بهتر که در راه اصلاح عقاید و دفاع از اسلام باشد، و من در این راه کوچک‌ترین تردیدی ندارم.»

فهرست آثار استاد مرتضی مطهری

استاد مطهری، آثار بسیاری نوشته اند که نام این آثار را می خوانیم؛

آثار منتشر شده استاد بیش از ۵۰ کتاب است که برخی از مهم‌ترین آن عبارتند از:

مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی؛

آشنایی با قرآن؛

اسلام و مقتضیات زمان؛

انسان کامل؛

پیرامون انقلاب اسلامی؛

پیرامون جمهوری اسلامی؛

تعلیم و تربیت در اسلام؛

توحید؛

نبوت؛

معاد؛

حماسه حسینی؛

خدمات متقابل اسلام و ایران؛

عدل الهی؛

داستان راستان؛

سیری در نهج البلاغه؛

سیری در سیره نبوی؛

سیری در سیره ائمه اطهار (علیهم‌السلام)؛

شرح مبسوط منظومه؛

علل گرایش مادّیگری؛

فطرت؛

فلسفه اخلاق؛

فلسفه تاریخ؛

گفتارهای معنوی؛

مسأله حجاب؛

نظام حقوق زن در اسلام؛

قیام و انقلاب مهدی (عج)

برخی از آثار منتشر نشده استاد عبارتند از:
شرح منظومه (به زبان عربی به قلم حجة‌الاسلام شیخ محمدتقی شریعتمداری)

آشنایی با قرآن (جلدهای ۵ تا ۱۵)؛ فلسفه تاریخ (جلدهای ۲ تا ۴)

مسأله بردگی در اسلام

پانزده گفتار

توکل و رضا

انسان‌شناسی
حاشیه بر تفسیر المیزان

حمله محمدرضا پهلوی و دستگیری استاد

یکی از عالمانی که در هدایت و راهنمایی مردم در قیام ۱۵ خرداد نقش اساسی و سازنده داشت، استاد مطهری بود. او در سخنرانی آتشین و انقلابی خود در شب عاشورا خطاب به روحانیت گفت: «باید واقعیت را بگویید و در مقابل همه نوع حادثه و گرفتاری بایستید.» بعد خطبه امام حسین (علیه‌السلام) ( ... مَن رأی سُلطاناً جائِراً ...) را مطرح کرد و به‌طور صریح و قاطع به محمدرضا پهلوی حمله کرد. به دنبال این سخنرانی حسینی بود که استاد مطهری دستگیر و زندانی شد. این حبس، حدود دو ماه به طول انجامید.

استاد مطهری یکی از اعضای شورای رهبری حزب سیاسی اسلامی و نظامی هیأت‌های مؤتلفه اسلامی بود. او در جمع آنان، مباحث سودمندی در خصوص انسان و سرنوشت سخنرانی کرد. بعد از تبعید امام خمینی(ره)، مهم‌ترین عکس‌العمل اسلامی در برابر این ظلم بزرگ، ترور حسنعلی منصور نخست وزیر وقت بود که به دست قهرمانان هیأت‌های مؤتلفه اسلامی انجام شد و ارشاد و تأیید استاد مطهری بود که این اقدام را به ثمر رساند.

آیت‌الله مطهری بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، برای تثبیت حکومت اسلامی، فعالیت‌های بسیار ارزنده و سرنوشت‌سازی انجام داد. از آن جمله ایشان مهم‌ترین و مورد اعتمادترین مشاور امام راحل بود و نظرشان درباره معرفی افراد برای مسؤولیت‌های مختلف، پذیرفته می‌شد.

شهادت

بعضی از اعضای شورای انقلاب در شب یازدهم اردیبهشت ۱۳۵۸ جلسه‌ای را درباره مسایل جاری مملکت در منزل دکتر سحابی تشکیل دادند که تا ساعت ۱۰:۰۵ شب ادامه داشت. استاد مطهری در پایان جلسه از منزل سحابی خارج شد تا به طرف اتومبیل دوستش برود. وقتی که به اول کوچه رسید شخصی از پشت سر ایشان را به نام صدا زد. وقتی استاد سرش را به پشت برگرداند توسط او ترور شد. این شخص، یکی از اعضا گروه منحرف فرقان به نام محمدعلی بصیری بود. پس از تیراندازی، استاد را به بیمارستان طرفه بردند، ولی معالجه اطبا و پزشکان اثر نداشت و سرانجام به شهادت رسید.

پیکر استاد در صبح روز پنج‌شنبه ۱۳ اردیبهشت در میان جمعیتی انبوه از دانشگاه تهران تشییع و به قم منتقل شده و در مسجد بالا سر مرقد مطهر حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) نزدیک قبر آیات عظام حائری، صدر، خوانساری، دفن شد.

پیام امام راحل

«گرچه انقلاب اسلامی ایران به رغم بدخواهان و ماجراجویان به خواست و توفیق خداوند به پیروزی رسید، لکن بر ملت و به حوزه‌های اسلامی و علمی خسارت‌های جبران‌ناپذیر نیز به دست منافقین ضد انقلاب واقع شد. همچون ترور خائنانه مرحوم دانشمند و اسلام‌شناس عظیم‌الشان آقا، حاج شیخ مرتضی مطهری (رحمة‌الله‌علیه). آنچه باید عرض کنم درباره او این است که او خدمت‌های ارزشمندی به اسلام و علم نمود و موجب تاسف بسیار است که دست خیانتکار این درخت ثمر بخش را از حوزه‌های علمی و اسلامی گرفت و همگان را از ثمرات ارجمند آن محروم نمود. مطهری فرزندی عزیز برای من و پشتوانه‌ای محکم برای حوزه‌های دینی و علمی و خدمتگزاری سودمند برای اسلام و ملت و کشور بود. خدایش رحمت کند.»

کد خبر 6088411 الناز رحمت نژاد