ارکان پیشگیری در سلامت/ نقش فرد و حاکمیت
تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۹۸۲۱۶
محمدمهدی گلمکانی، مدیرکل سابق دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفتوگو با ایکنا؛ با اشاره به اهمیت پیشگیری در حوزه سلامت به تشریح ارکان پیشگیری پرداخت.
وی با بیان اینکه در عرصه پیشگیری چندین سطح وجود دارد، اظهار کرد: نخستین سطح پیشگیری اولیه بوده و خود شامل چند مرحله است؛ اولین مرحله، شناخت فرد از خود و انتظاراتش از زندگی سالم و کیفیت زندگیاش است، این شناخت برای فرد در پیشگیری بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گلمکانی افزود: مرحله دوم این است که فرد بتواند مهارتهای لازم را بر اساس این شناخت پرورش داده و توانایی مراقبت از خود را در جامعه ارتقا داده و مسیر زندگی را مدیریت کند، در این مسیر اتفاقات بسیاری وجود دارد که هم بر زندگی شخصی و هم بر زندگی اجتماعی فرد تأثیر میگذارد و اگر فرد توانمند شود و بتوانند با این اتفاقات مقابله کند از ضمانت لازم برای پیشگیری برخوردار میشود.
وی تأکید کرد: در این جا موضوع خود مراقبتی مطرح میشود که به وسیله دو عامل: شناخت و ارتقای توانمندی به وجود میآید، فرد باید مهارتهای لازم را برای خودمراقبتی، خانواده مراقبتی، جامعه مراقبتی کسب کرده و این توانایی را شکوفا کند، این مهم نیز نیازمند یکسری آموزشهایی است که برخی از نهادها باید آن را پیگیری کنند، قابل ذکر است که این آموزشها وجود داشته اما هیچگاه نتوانسته استمرار پیدا کنند. حرکتهای پراکنده و رسانهها تا حدودی توانستهاند این موضوع را مدیریت کنند، اما ثبات لازم را نداشته تا بتوانند به یک نتیجه مطلوب برسد.
این کارشناس حوزه ارتقای سلامت با بیان اینکه مرحله بعدی پس از شناخت و توانمندی، مطالبهگری است، گفت: این مرحله در زمانی است که افراد و به تبع آن جامعه این توانمندی را پیدا کنند تا از نهادها و افراد مسئول، ارتقای سلامت و تحدید عوامل تهدید کننده سلامت را مطالبه کنند و از حقوق اولیه خود در عرصه سلامت چشم پوشی نکنند.
وی ادامه داد: مثلا در حوزه امر به معروف و نهی از منکر اگر آنچه را که برای سلامت ما و جامعه تهدید میشماریم، منکر بدانیم، باید مقابله با آن را از نهادها و مسئولین مطالبه کنیم، مثال دیگر نیز اینکه حاکمیت موظف بوده نیازهای اولیه درمانی جامعه را فراهم کند، این جزء حقوق شهروندی است اگر جامعه نیازمند درمان باشد با مطالبهگری از حاکمیت این نیازها را برطرف کند.
وی مرحله چهارم را شناخت مخاطرات سلامت دانست و گفت: افراد جامعه به عنوان یکی از حقوق شهروندی خود باید با مخاطرات سلامت آشنایی داشته و در مورد آن آگاهی داشته باشند، هنوز هیچ دستگاهی به این موضوع نپرداخته چرا که مجال پرداختن به آن از سوی حاکمیت فراهم نشده یا جزء اولویتها محسوب نشده است؛ همیشه موضوعات اورژانسی و درمانی چنان غالب بوده که هیچگاه فرصت پرداختن به این موضوعات فراهم نبوده است.
گلمکانی تأکید کرد: در بخش پیشگیری اولیه متولی وجود ندارد، در این باره رسانهها و کارشناسانی که بتوانند هوشمندانه از این ابزار استفاده کنند، باید ورود پیدا کنند، کشورهایی که در این راستا کار کردهاند مسیر توسعه را به درستی رفتهاند، چرا که سرجمع هزینهها مدیریت میشوند و هزینههایی که در حوزه درمان وجود دارد کمتر میشود.
وی در ادامه به سطح دوم پیشگیری پرداخت و اظهار کرد: در پیشگیری ثانویه روشهایی وجود دارد، که بهداشتکاران حرفهای باید آن را انجام دهند موضوع واکسیناسیون، آموزشهای بهداشت و پس از آن پیشگیری سطح سوم است که در مراحل پس از درمان برای پیشگیری از عوارض بیماری مطرح میشوند.
گلمکانی یادآور شد: در حوزه پیشگیری ثانویه در نظام سلامت، پس از انقلاب اسلامی با تأسیس خانههای بهداشت حرکتهای بسیار خوبی شکل گرفت، توجه به دسترسی تمامی افراد جامعه به خدمات بهداشتی و درمانی یکی از اهداف این پیشگیریها بود تا افراد کمتر دچار بیماری شوند.
وی افزود: ساختار نظام سلامت پس از انقلاب اسلامی در حوزه پیشگیری ثانویه به خوبی شکل گرفت اما در روستاها موفقتر از شهرها بودیم و آن زمان 70 درصد جمعیت کشور در روستاها ساکن بودند و 30 درصد در شهرها، اما الان برعکس است لذا این ساختار نیازمند تجدید نظر و رویکرد است تا این سطح پیشگیری برای شهرها نیز فراهم شود.
گلمکانی در ادامه با تأکید بر اینکه حوزههایی که حاکمیت در آن وظایفی دارد نباید با اهداف اقتصادی مخلوط شود، گفت: در موضوع واکسن، دارو و درمان یکسری اهداف اقتصادی وجود دارد که این موضوع با روح اصلی وظایف حاکمیتی در پیشگیری و حقوق جامعه مبنی بر توانمندسازی آنها در امر پیشگیری سازگار نیست، این موضوع نه تنها در کشور ما که در اغلب کشورهای جهان وجود دارد. این موضوع در دانشگاهها نیز مطرح است و متأسفانه در پشت برخی مطالب آموزشی، شرکتهای دارویی حضور دارند و اگر در یک تکست مرجع نام یک دارویی قید شود میتواند در موفقیت اقتصادی آن دارو تأثیر گذار باشد که این استقلال لازم را از آن متخصص و کارشناس مربوطه میگیرد.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا اجتماعی سلامت قرآن پیشگیری بهداشت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۹۸۲۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیام رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد به مناسبت روز جهانی ماما
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، دکتر محمود شبستری در پیام خود با گرامیداشت پانزدهم اردیبهشت روز جهانی ماما تاکید کرده است: ماماها با تحمل لحظههای دشوار، سبزی نگاهشان را تقدیم سیمای لطیف نوزادان میکنند و علم را به خدمت میگیرند تا عشق را در عرصه قدرت خالق هستی و تجلیگاه آفرینش به نمایش گذارند؛
وی افزوده است: جامعه خدوم مامایی از اعضای مهم تیم سلامت و با نقش محوری خود در تامین سلامت زنان و کودکان، اصلیترین حلقه تامین سلامت خانواده را تشکیل میدهد از این رو روز جهانی مامایی فرصتی برای یادآوری نقش ارزشمند همکاران ماما در نظام سلامت و قدردانی از زحمات و تلاشهای همه کسانی است که در این عرصه با صبر و دلسوزی فراوان نوید بخش بهترین پیامهای زندگی به مادران و پدران چشم انتظار هستند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزوده است: با عنایت به سیاستهای جمعیتی، توجه به مامایی و توانمندسازی ماماها و ایجاد شرایط تسهیل بهرهگیری از خدمات آنان در درجه بالای اهمیت قرار میگیرد که در ترویج جوانی جمعیت و فرزندآوری که از دغدغههای کنونی جامعه است، این قشر پرتلاش نقش مهمی را بر عهده دارند که فردایی بهتر را برای جامعه نوید میدهند.
دکتر شبستری روز جهانی ماما را فرصت مناسبی برای تجلیل و قدردانی از خدمات خالصانه و زحمات بیشائبه این قشر صبور و مخلص عنوان کرده است که وظیفه دشوار و حیاتی حفظ سلامت مادر و نوزاد را به عهده دارند و از درگاه خداوند منان توفیق روز افزون توام با سلامتی برای این عزیزان را مسئلت کرده است.