به نقل از «قدس آنلاین»

دست خالی «گروسی»

تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۶۴۸۶۴۵

 رافائل گروسی که پیش‌ازاین نماینده آرژانتین در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده و اکنون برای دبیر کلی سازمان انرژی اتمی انتخاب شده است، معتقد است باید در برابر ایران با رویکرد قاطع اما منصفانه‌ای عمل کند.

مهدی خانعلیزاده- پژوهشگر روابط بین‌الملل/

 رافائل گروسی که پیش‌ازاین نماینده آرژانتین در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده و اکنون برای دبیر کلی سازمان انرژی اتمی انتخاب شده است، معتقد است باید در برابر ایران با رویکرد قاطع اما منصفانه‌ای عمل کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در نخستین واکنش با تبریک به مدیرکل جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی، گفت: «امیدواریم گروسی با بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری‌ به وظایف خطیر خود عمل کند». اینکه رئیس جدید سازمان چه تأثیری می‌تواند بر پرونده ایران در آژانس داشته باشد، به تحلیل کلی این سازمان بین‌المللی از ابتدا تاکنون نیاز دارد.

فلسفه تشکیل آژانس؛ حمایت از ابرقدرت‌ها

آژانس به مسئله انرژی هسته‌ای یک نگاه کلی دارد، اساساً آژانس برای این تشکیل شد که قدرت هسته‌ای کشورهای ابرقدرت دارای انرژی هسته‌ای را تثبیت کند و مانع از دستیابی کشورهای جدید به صنعت هسته‌ای شود، در واقع آژانس برای دفاع از معاهده منع گسترش سلاح‌ هسته‌ای و جا انداختن مفهوم و اهداف آن تشکیل شد.

معاهده NPT می‌گوید برای آن کشورهایی که بمب اتم دارند، اگر بمب‌های اتم خود را افزایش ندهند، داشتن بمب اتم ایرادی ندارد، اما برای کشورهای دیگر داشتن بمب اتم ایراد دارد و این کشورها نباید به این سمت بروند. این معاهده در انتها می‌گوید مشوق‌هایی به اینچنین کشورها داده می‌شود تا از انرژی هسته‌ای استفاده صلح‌آمیز داشته باشند.

در اصل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای این شکل گرفت که باشگاه دارندگان انرژی اتمی را به همان کشورهای دارای حق وتو در شورای امنیت محدود کند.

خشم به خاطر استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای

با این حال با گذشت زمان، قدرت‌های بزرگ متوجه شدند که آن بخشی که قرار بود جلوی رسیدن کشورها به بمب اتم را بگیرد و به‌جای آن استفاده صلح‌آمیز هسته‌ای بشود، به ضرر خودشان است؛ بنابراین آن را با واردکردن قراردادهای جدیدی چون پسماند هسته‌ای و... محدود کردند.

نمونه‌اش پرونده هسته‌ای ایران که آژانس متعهد شده بود بر اساس معاهده ان پی تی برای ادامه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای به کشورمان کمک کند؛ اما نه‌تنها این کار را نمی‌کند، بلکه سنگ‌اندازی هم می‌کند.

نقش دبیرکل؛ از البرادعی تا آمانو

در نگاه جزئی‌تر باید به دبیر کل‌های این نهاد پرداخت. در دوره آقای البرادعی به دلیل مسلمانی وی و ایرانی بودن همسرش و علاقه‌ای که به ایران داشت، رابطه خوبی با کشورمان شکل گرفت. وی تلاش کرد جلوی غربی‌ها و خواسته‌های نامشروعشان بایستد، هرچند این تلاش نتیجه بسیار ناچیزی داشت، اما در نوع خود جالب بود. به‌طور نمونه نخستین گزارش رسمی منتشر شده آژانس در خصوص دستاوردهای عجیب‌وغریب ایران در حوزه هسته‌ای در زمان البرادعی بود. البرادعی سعی می‌کرد کجدار و مریز پیش برود و رابطه بین ایران و غرب را مدیریت و تنش را کم کند.

اما رفتن البرادعی و آمدن آمانو شرایط را تغییر داد؛ چرا که آمانو از ابتدا برای ایران خط‌ ونشان کشید و کاملاً طرف غربی‌ها را گرفت. تنش جدی در پرونده هسته‌ای ایران و ارسال آن به شورای امنیت و صدور قطعنامه علیه ایران در زمان آمانو رقم خورد.

دبیر کل جدید، آقای گروسی هم به عنوان یک دیپلمات با سابقه ریاست کنفرانس معاهده منع گسترش و توسعه جنگ‌افزارهای هسته‌ای را بر عهده داشته و سال‌هاست به دنبال کسب عنوان دبیر کلی سازمان انرژی هسته‌ای بود و یکی از رقبای جدی آمانو به شمار می‌رفت.

بااین‌حال به نظر نمی‌رسد با انتخاب آقای گروسی هم اتفاق جدیدی در پرونده ایران بیفتد؛ چراکه آمانو چنان علیه ایران فعالیت کرد که بیشتر از آن امکان‌پذیر نیست، یعنی دیگر در آژانس پرونده‌ای وجود ندارد که بخواهد علیه ایران به شورای امنیت ارسال شود. در کل سیاست‌های گروسی هم به سیاست‌های آمانو نزدیک است و دیگر شاهد بازگشت دوران البرادعی نخواهیم بود.

از طرفی ایران با توجه به برجام هیچ اقدامی هم فراتر از آن انجام نخواهد داد و آژانس دیگر نمی‌تواند اقدامی علیه ایران بکند.

هرچند رویکرد ضد ایرانی آژانس ادامه خواهد یافت، اما چون ابزاری در دست آژانس و دبیر کل جدید وجود ندارد، فعالیت ضد ایرانی‌اش عملیاتی نخواهد بود و شاید صرفاً در حد بیانیه، یادداشت و ابراز نگرانی باشد.

رویکرد ایران در دوره جدید تغییر می‌کند؟

از سوی دیگر پرسشی که پیش می‌آید، درباره رویکرد ایران در دوره جدید آژانس است. بر اساس اعلام رسمی، راهبرد دولت این است که ما ان پی تی را پذیرفته‌ایم و آن را رعایت می‌کنیم. از آنجایی که NPT صرفاً جلوی سلاح اتمی را می‌گیرد، پس اساساً کاری نیست که ما بخواهیم انجام بدهیم و ان پی تی مانع ما باشد. رویکرد ایران بی گمان حتی اگر آژانس تندتر هم بشود، فراتر از NPT نخواهد شد و ایران اقداماتش را برپایه این معاهده ادامه می‌دهد. ایران اگر بخواهد سختگیری بیشتری هم به خرج دهد باز هم فعالیت‌هایش در چارچوب NPT یعنی غنی‌سازی در چارچوب فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خواهد بود، اما بر اساس این معاهده ایران حقوقش را جدی‌تر دنبال می‌کند.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: انرژی هسته ای گزارش آژانس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۶۴۸۶۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رئیسی: تحریم نوعی جنگ است | در دکترین ما سلاح هسته‌ای وجود ندارد

رئیس دولت سیزدهم گفت: در دکترین ما به هیچ عنوان دسترسی به سلاح هسته‌ای وجود ندارد، اما استفاده از این فناوری در صنعت و پتروشیمی و… دستورکار ما خواهد بود.

سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم در افتتاحیه ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران، گفت: این نمایشگاه نشان‌دهنده آن است که ایران تحریم‌ناپذیر است و هرگز تحریم‌ها در این کشور و با اراده مردم به نتیجه نرسیده و پس از این هم به نتیجه نخواهد رسید.

آنگونه که مهر روایت کرده، وی با بیان اینکه طرح‌های شیطانی منزوی کردن ایران هرگز به نتیجه نخواهد رسید، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با نیروی انسانی کارآمد و با اراده و با ابتکارات و خلاقیت‌ها و با بهره مندی از فناوری‌های نوین می‌تواند در عرصه‌های مختلف برای دنیا نوآوری‌هایی داشته باشد و به جهان عرضه کند.

رئیس دولت سیزدهم افزود: این نمایشگاه نشان‌دهنده آن چیزی است که به دست جوانان عزیزمان در این کشور رقم خورده و تحریم‌ها را به فرصت تبدیل کرده است و این رویداد بزرگ تجاری و اقتصادی نشان‌دهنده آن است که ما توانسته ایم و باز نیز می‌توانیم.

رئیس دولت سیزدهم با بیان اینکه جمهوری اسلامی به عنوان کشور پیشرفته و فناور است، افزود: برای فعالیت اقتصادی و جلوگیری از خام فروشی و صادرات مواد اولیه نیازمند زنجیره کامل در تولید هستیم.

رئیسی با تاکید بر اینکه تولیدات کشاورزی و صنعتی نیازمند نقشه راه است، تصریح کرد: در این نمایشگاه هدف صرفاً دیدن یک محصول نیست، بلکه در کنار آن مذاکره و تحکیم قراردادها است، لذا از دست اندرکاران این نمایشگاه می‌خواهم در مذاکرات و پیگیری‌ها مجدانه کار را دنبال کنند.

وی گفت: کشور ظرفیت‌های بسیاری دارد. امروز اگرچه غرب تلاش می‌کند کشور ما به فناوری‌های نوین دسترسی پیدا نکند، اما به لطف خداوند و به برکت تلاش نیروهای ما این دانش در کشور ما بومی شده است. تصور نشود اگر دو دانشمند و متخصصان را تحت فشار قرار دهند، می‌توانند ما را از دسترسی به دانش بازدارند.

رئیس دولت سیزدهم بیان کرد: آنجا که بیشترین فشار دشمن وجود دارد، ما بیشترین موفقیت‌ها را داشتیم؛ برای مثال، در صنایع هسته‌ای و نظامی بیشترین فشار دشمن را داشتیم، در حالی که بیشتر پیشرفت‌ها در همین صنایع اتفاق افتاده است.

وی تصریح کرد: در دکترین ما به هیچ عنوان دسترسی به سلاح هسته‌ای وجود ندارد، اما استفاده از این فناوری در صنعت و پتروشیمی و… دستورکار ما خواهد بود.

رئیسی با بیان اینکه نظام سلطه نمی‌تواند ملت‌های مصمم و دولت‌های مستقل را از پیشرفت بازبدارد، تصریح کرد: دنیا بداند علی رغم خواست نظام سلطه امروز توانایی بسیاری وجود دارد، لذا جوانان می‌توانند با ابتکار، خلاقیت و نوآوری برای ملت خود و کشورهای منطقه و جهان مؤثر باشند.

وی گفت: قدرت نظامی بسیار مهم است، اما قدرت تولید و صادرات کمتر از قدرت نظامی نیست. آنچه می‌تواند یک کشور را قدرتمند کند، قدرت تولید، اقتصاد و توانایی برای صادرات است، لذا به تولید کنندگان تاکید می‌کنم امروز در جایگاه تولید قدرت هستید. خط ترانزیتی ایران بسیار به صرفه و مطمئن و با زمان بسیار محدود می‌تواند زمینه‌ای مناسب برای حمل و نقل باشد.

رئیسی با بیان اینکه باید مسأله تجارت با ارزهای ملی گسترش یابد، تصریح کرد: نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران یک کنش جمعی برای رفاه اجتماعی و جهانی از مسیر توسعه تجارت، صادرات و گسترش تعاملات اقتصادی محسوب می‌شود. امیدواریم این نمایشگاه موجب همگرایی، هماهنگی و مشارکت فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان، صادرکنندگان و بازرگانان و موجب رشد اقتصادی کشور و منطقه و جهان شود.

رئیس دولت سیزدهم بیان کرد: خداوند همه امکانات را به صورت عادلانه در اختیار بشر قرار داده و می‌توان با فکر و اندیشه، همکاری و همگرایی و هم‌اندیشی، نیاز بشر را رفع کرد و او را به نقطه کمال و رفاه رساند، اما متأسفانه جریان تحریم‌ها نمادهای ظلم به دولت‌ها و ملت‌ها است، نه فقط ظلم به یک ملت بلکه ظلم به تمام ملت‌ها است.

وی با تاکید بر اینکه اگر با ایجاد تنگنا ملتی را از رسیدن به هدف و دستیابی به امکانات محروم کرد، این ظلم به یک اقلیم نیست بلکه به همه ملت‌ها و اقلیم‌ها است، اظهار داشت: تحریم نوعی جنگ است اما نه جنگ نظامی، جنگی که با این ابزار ملتی را از آنچه می‌تواند به آن دست یابد، محروم کند.

رئیسی گفت: در جنگ اراده‌ها ملت ایران اراده کرد که با توکل بر خدا و با اتکا به داشته‌ها و توانایی‌های ملی تحریم‌ها را پشت سر بگذارد، به نحوی که نه ما بلکه سخنگوی کاخ سفید اعلام کند فشارهای حداکثری به جمهوری اسلامی مفتضحانه شکست خورده است.