شهـر گمشـده
تاریخ انتشار: ۱۹ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۷۴۱۱۴۸
۲۰ سال پیش بود که «محمد سپهر سیری» باستان‌شناس، غاری در دل این دشت کشف کرد که اسکلت‌های انسانی و وجود سفالینه‌هایی در اطراف آن خبر از کشف سکونتگاه انسان‌ها در هزاره‌های گذشته می‌داد. مهر ماه امسال بررسی‌های باستان‌شناسی در این غار و دیگر نقاط دشت لار لواسان آغاز شد تا گمانه‌های تاریخی در مورد شهرهای گمشده دامنه البرز را به یقین نزدیک کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
۲۰ سال پیش بود که محمدسپهر سیری برای کوهنوردی راهی دامنه‌های البرز شد و در راه برگشت، در مسیر صعب‌العبوری که در دشت لار قرار داشت با غاری تاریخی مواجه شد. همان زمان با بررسی‌های اولیه این غار با اسکلت‌های تاریخی برخورد کرد که قصه‌های تاریخی هزار سالهای با خود به امروز آورده بودند. او می‌گوید: «این غار در مسیر غیرقابل دسترسی قرار داشت و تا آن زمان کسی متوجه آن نشده بود. نخستین رویارویی من با این غار هم به‌صورت اتفاقی بود و بعد از کشف آن، خبر را به معاون باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی اعلام کردیم. اما غار به همان حال رها شد. تا اینکه من پروپوزالی بر اساس علاقه‌ام به بررسی این منطقه به اداره میراث فرهنگی ارائه کردم و با انجام بررسی‌های کارشناسی در دشت لار موافقت شد.» شهرهای گمشده
دماوند شهرهای گمشده‌ای دارد که اسامی آن در متون کهن به چشم می‌خورد اما نشانه‌ای از آن وجود ندارد. مثل «دربندخزر» و «دنباوند باستانی» و «خار ری» و شهرهای دیگری که درباره محل دقیق آنها همیشه اختلاف نظر وجود داشته. سیری می‌گوید: «گمانه‌هایی درباره محل دقیق این شهرها وجود داشته اما با توجه به ارتفاع حداقل ۲هزار و ۶۰۰ متری دشت لار از سطح دریا کسی فکرش را نمی‌کرد در این منطقه آثاری از تمدن انسان پیدا شود. به همین دلیل این منطقه کمتر مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است. کشف‌های باستان‌شناسی و بررسی‌های انجام شده در این منطقه نشان از وجود فرهنگ چند هزار ساله در دشت لار دارد. برای پیدا کردن تاریخ دقیق‌تر این تمدن، نمونه اسکلت‌ها و اشیای پیدا شده در دشت لار در حال آزمایش هستند. بعد از اعلام نتایج آزمایش‌ها و بررسی دقیق آثار به دست آمده و بناهای موجود در این منطقه می‌توان نظر دقیق‌تری درباره قدمت تمدن انسان‌ها در این دشت لواسان و همچنین پیشینه فرهنگی این منطقه داد.»
ایجاد سایت گردشگریباستانشناسانی که در دشت‌های لواسان و شمیران به کاوش مشغول هستند از بردن نام و نشانی دقیق محل کاوش‌ها خودداری می‌کنند. دلیلش هم هجوم افرادی است که به دنبال پیدا کردن گنج و عتیقه به دل کوه‌های لواسان می‌زنند و آسیب‌های زیادی به این مناطق می‌رسانند. سیری می‌گوید: «محافظت از مناطق باستانی کشف شده در این دشت‌ها یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی ماست. یکی از بهترین راه‌های محافظت این است که آن را به سایت گردشگری تبدیل کنیم. به دلیل تردد کم مردم در این محله‌ها می‌توان بهره‌برداری از آن را به عشایر و اهالی آن نواحی سپرد که همیشه در آن محل حضور دارند. به دلیل دسترسی سخت به این مناطق کمتر گشت‌های میراث فرهنگی به آن سر می‌زنند و از طرف دیگر تردد سوداگران از چشم آنها دور می‌ماند. عشایر بیشترین حضور را در این مناطق دارند و به دلیل حرکت همیشگی در دامنه‌های این دشت می‌توانند به خوبی از آن مراقبت کنند. ضمن اینکه ایجاد سایت گردشگری در اطراف دشت‌های باستانی می‌تواند به رونق گردشگری و عشایران در این مکان‌ها کمک کند.» علی رفیعی، رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شمیرانات:
نگهبانی مداوم از آثار باستانی شمیران با دشواری‌های زیادی همراه است
تپه باستانی قیطریه، قلعه‌های باستانی مازیار و قلعه پیرزن و دیگر مناطق باستانی شمیران در سالهای گذشته جولانگاهی برای سوداگران آثار باستانی بودند که با کند و کاو در نزدیکی این قلعه‌ها آسیب زیادی به بناهای تاریخی زده‌اند. این مناطق تاریخی آسیب‌دیده از گزند باد و باران و برف و آفتاب هم در امان نبوده و همه اینها باعث شده تا از اغلب قلعه‌های باستانی شمیران جز دیوار ساروجی فروریخته چیزی باقی نماند. «علی رفیعی» رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شمیران می‌گوید: «این مناطق اغلب در دامنه‌های البرز و در نقاطی دور از دسترس قرار دارند. نگهبانی مداوم از این آثار در دامنه البرز با دشواری‌های زیادی همراه است.»
دلیل پرداختن به دشت لار و انجام بررسی‌های کارشناسانه در این محدوده چه بود؟
شواهد تاریخی زیادی در محوطه دشت لار وجود داشت که نشان می‌داد این منطقه ویژگی‌های تاریخی دارد. در اطراف دشت لار جاذبه‌های باستانی و طبیعی زیادی وجود دارد که برخی از آنها به ثبت ملی رسیده‌اند. از جمله این آثار ارزشمند کاروانسرای سنگی است که معماری زیبایی هم دارد. همچنین آثار ارزشمندی تاکنون از این مناطق به دست آمده است که از قدمت حیات و زندگی بشر در این تپه‌ها خبر می‌دهد. به همین دلیل به کمک دانشگاه تهران و یکی از باستان‌شناسان میراث فرهنگی کار بررسی و شناسایی برخی از مناطق تاریخی در دشت لار آغاز شد. خبرهایی که بعد از این بررسی‌ها منتشر شد از کشف غار و اکتشافات باستان‌شناسانه در این منطقه صحبت می‌کرد. در حالی که اکتشاف این غار در سالهای گذشته انجام شده بود و مهر ماه امسال بررسی‌هایی برای تطبیق تاریخی و به دست آوردن شواهد تازه در این محدوده انجام شده بود.
یکی از عوامل تهدیدکننده این آثار و اکتشافات باستان‌شناسی، سوداگرانی هستند که به طمع پیدا کردن عتیقه و اشیای ارزشمند به این آثار لطمه می‌زنند. در طول این سال‌ها برای حفاظت از این مناطق و اکتشافات باستانی چه کارهایی انجام شده است؟
مواجهه همکاران یگان حفاظت ویژه با سوداگران گنج و آثار باستانی در سالهای گذشته بسیار بیشتر شده است. این موضوع به ما نشان می‌دهد که حضور سوداگران آثار باستانی در شمیران نسبت به گذشته افزایش قابل توجهی پیدا کرده است. اما این مناطق اغلب در دامنه‌های البرز و در نقاط دور از دسترس قرار دارند. نگهبانی مداوم از این آثار در دامنه البرز با دشواری‌های زیادی همراه است؛ به‌خصوص در فصل سرما. چون برای رسیدن به هرکدام از این سایت‌های باستانی باید مسافت چند ساعته‌ای را کوهپیمایی کرد و تجهیزات لازم را هم همراه خود داشت.
چه راه‌حلی برای محافظت از این بناها در نظر دارید؟
یک راه‌حل که برای این کار در نظر گرفته‌ایم این است که از افراد محلی برای حفاظت از این آثار کمک بگیریم. قدم اول در این راه دغدغه‌مند کردن افراد محلی و آموزش آنها برای حفاظت از بناهای تاریخی منطقه شمیران است. این افراد به‌صورت مستمر در روستاها و محل سکونت خود حضور دارند و می‌توانند افراد سودجو را در این زمینه شناسایی کنند.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: همشهری محله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۷۴۱۱۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سرنوشت هولناک مرد گمشده
به گزارش خبرگزاری مهر، سردار علی ولیپور گودرزی رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ گفت: اواخر اسفندماه سال گذشته، مرد جوانی به اداره چهارم پلیس آگاهی مراجعه کرد و هنگامی که مقابل کارآگاهان قرار گرفت، گفت، چند روزی می‌شود برادرم به‌نام محسن که به‌صورت مجردی در خانه‌اش زندگی می‌کند، ناپدید شده است و تلفن همراهش نیز خاموش است، ساعتی پیش نیز دوست برادرم تماس گرفت و مدعی شد که محسن یک نفر را به قتل رسانده است و برای اختفای جسد و معدوم کردن مقداری مشروبات الکلی، به کمک نیاز دارد!
رئیس پلیس آگاهی پایتخت افزود: تیمی از کارآگاهان اداره چهارم پلیس آگاهی (ویژه فقدان) تحقیقات ابتدایی را آغاز کردند و در نخستین گام دوست فقدانی را به‌نام آرش هدف بازجویی قرار دادند؛ او در اظهارات ضدونقیضی گفت، هنگامی که محسن از طریق تماس تلفنی درخواست کمک کرد، به خانه‌اش رفتم اما فقط مشروبات الکلی را معدوم کردیم؛ جسد را ندیدم به هیچ عنوان نیز قبول نکردم که آن را مخفی کنم!
این مقام ارشد انتظامی عنوان کرد: در این شاخه از تحقیقات اقدامات اطلاعاتی کلید زده شد که مشخص شد چند روز قبل از اینکه فقدانی محسن اعلام شود از کارت بانکی‌اش در یک مغازه مصالح‌فروشی بشکه خریداری شده است که همین سرنخ کافی بود تا گره‌ای از این پرونده مرموز باز بشود.
وی متذکر شد: طولی نکشید که کارآگاهان سراغ مغازه مصالح‌فروشی رفتند و با بازبینی دوربین‌های مداربسته متوجه شدند زن جوانی این بشکه آبی‌رنگ را خریداری کرده است که در ادامه اقدامات اطلاعاتی حاکی از آن بود که زن جوان نامزد آرش است!
سردار گودرزی ادامه داد: همین کافی بود تا آرش و نامزدش با دستور قضائی دستگیر شوند؛ زن جوان در همان بازجویی‌های اولیه گفت، چند وقت قبل با آرش نامزد کردم؛ برای خرید لوازم به‌سمت جنوب تهران رفتیم اما او ناگهان ترمز کرد و به‌بهانه اینکه جای پارک نیست یک کارت بانکی به من داد و درخواست کرد به مغازه مصالح‌فروشی بروم و یک بشکه بخرم؛ پس از اینکه خرید را انجام دادم بشکه را داخل صندوق عقب گذاشتیم و به‌سمت خانه محسن رفتیم؛ در آنجا آرش تنهایی با بشکه به خانه مورد نظر رفت و بیست دقیقه بعد به پایین آمد!
این مقام ارشد انتظامی عنوان کرد: با قوت گرفتن فرضیه به قتل رسیدن محسن توسط زن و مرد جوان، تجزیه و تحلیل‌های اطلاعاتی به‌صورت ویژه‌ای توسط کارآگاهان کلید زده شد و بررسی‌ها نشان می‌داد که اوایل فروردین‌ماه امسال، جسد سوخته یک مرد در داخل یک بشکه آبی‌رنگ در گردنه برگ‌جهان منطقه لواسانات به مرکز فوریت‌های پلیسی ۱۱۰، گزارش داده شده بود که با اعلام این خبر، تیمی از کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی راهی محل حادثه شدند و با تحقیقات میدانی پی بردند که مرد جوانی به قتل رسیده است و عاملان جنایت، جسد را به‌همراه محلول اسید داخل بشکه قرار داده و پس از انتقال به ارتفاعات گردنه برگ‌جهان پا به فرار گذاشته‌اند.
وی افزود: با توجه به شباهت سرنخ‌های موجود داخل پرونده فرد فقدانی و جسد کشف‌شده در لواسانات، خانواده محسن برای آزمایش‌های DNA راهی پزشکی قانونی شدند که از سوی پزشکی قانونی مشخص شد که جسد سوخته متعلق به محسن است؛ از سوی دیگر اقدامات فنی نشان می‌داد که آرش با پسر جوانی برای از بین بردن جسد به‌صورت پیامکی در ارتباط بوده است.
سردار گودرزی ادامه داد: در مرحله بعدی، کارآگاهان پسر جوان را بازداشت کردند که او در جریان بازجویی‌ها گفت، آرش مرتکب قتل شده است؛ او چندی قبل به من زنگ زد و درخواست کرد به‌ازای دریافت پول یک جسد را از بین ببریم؛ به‌خاطر همین به آدرسی که فرستاده بود رفتم، جسد و محلول اسید را با کمک یکدیگر داخل بشکه آبی‌رنگ قرار دادیم، پس از آن به‌تنهایی بشکه را به ارتفاعات گردنه برگ‌جهان بردم و بلافاصله فرار کردم.
رئیس پلیس آگاهی پایتخت ادامه داد: پس از تکمیل پازل‌های پرونده و اعترافات پسر جوان و نامزد آرش به جرم خود، آرش همچنان منکر هرگونه ارتکاب جنایت بوده و به قتل اعتراف نکرده است اما تحقیقات جنایی همچنان ادامه دارد.
وی خاطرنشان کرد: با صدور قرار قانونی از سوی مرجع قضائی، متهمان برای روشن شدن زوایای پنهان پرونده در اختیار کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی قرار گرفتند.
کد خبر 6100258
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد