به نقل از «ایران آنلاین»

امید را به دانشگاه برگردانیم

تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۷۵۱۴۹۶

معتقدم باید نشاط لازم را به جامعه علمی بازگرداند، امید اجتماعی را در میان دانشجویانی که به کلاس درس می‌آیند، احیاء کرد. متأسفانه دانشجویان ما امروز نسبت به آینده و وضعیت شغلی‌شان چندان افق‌های امیدبخشی را پیش‌رو نمی‌بینند. مهسا رمضانی

اکنون در آستانه 77 سالگی است، تحصیلاتش را ابتدا در رشته فیزیک و سپس در حوزه فلسفه ادامه داد و دکتری فلسفه خود را از یونیورسیتی کالج لندن دریافت کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

4 سالی است که بازنشسته شده است. برآیند سال‌های تدریس و پژوهش دکتر ضیاء موحد را می‌توان در دو حوزه عمده دسته‌بندی کرد؛ نخست «فلسفه و منطق» که در این زمینه کتاب‌هایی چون «منطق موجهات»، «واژگان توصیفی منطق»، «مهارت‌های منطق جدید از ارسطو تا گودل»،  «درآمدی بر منطق جدید» و «تأملاتی در منطق ابن‌سینا و سهروردی» را نگاشته است.

دوم در حوزه «ادبیات» که آثاری همچون«بعد از سکوت»، «بر آب‌های مرده مروارید»، «غراب‌های سپید»، «مشتی نور سرد»، «نردبان اندر بیابان»، «آوازهای آبی»، «گزیده اشعار»، «دیروز و امروز شعر فارسی»، «البته واضح و مبرهن است که...»، «تاریخ شفاهی ادبیات معاصر»، «شعر و شناخت» و «تک‌نگاری درباره سعدی» را در کارنامه خود دارد.  دو کتاب «منتقدان فرهنگ» و «نظریه ادبیات» هم از ترجمه‌های او است. بسیاری او را جمع اضداد معرفی می‌کنند، علت آن هم اشتغال توأمان او به منطق و شعر و پیوندی است که میان این دو برقرار کرده است، او خود در شعر «کتابخانه» این اشتغال توأمان را اینگونه به تصویر می‌کشد:

هر شب کتابخانه من باز است

و شاعران و منطق‌دانان

با یکدیگر در آنجا بحث می‌کنند

وقتی که کار بالا می‌گیرد

با خشم

دست یکی از آنان را می‌گیرم

و از کتابخانه به بیرون پرتاب می‌کنم

گاه تا سپیده دمان باهم

در کوچه‌های شهر قدم می‌زنیم

گل می‌گوییم و گل می‌شنویم

در جشن تولد 70 سالگی‌اش دغدغه‌های خود را چنین توصیف می‌کند: «من راه باریکه‌ای در هر کدام [شعر و منطق] برای خود پیدا کردم. حال اگر تا نیمه راهش نرفتم، اما رفیق نیمه‌راه هم نبودم. عقب‌گرد نکردم. این تنها چیزی است که می‌توانم درباره خودم بگویم، وگرنه همه کارها را هر کسی می‌کند.»

گروه فلسفه خانه اندیشمندان علوم‌انسانی با همکاری مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و جشنواره بین‌المللی فارابی، روز جهانی فلسفه را بهانه و فرصتی برای پاسداشت مقام علمی دکتر ضیاء موحد قرار داد و امروز مراسم بزرگداشتی برای او با حضور غلامرضا اعوانی، شهرام پازوکی، غلامرضا ذکیانی، اسدالله فلاحی، حسین معصومی‌همدانی، مهدی مظفری ساوجی و محسن ملکی، ساعت ۱۶ در محل خانه اندیشمندان علوم‌انسانی برپا می‌کند. ما نیز به بهانه مراسم بزرگداشت او به محضر استاد رفتیم؛ با وجود کسالتی که داشتند بزرگوارنه و استادوار ما را با رویی گشاده پذیرا شدند. در گپ و گفتی‌ کوتاه او از حال و هوای این روزهایش گفت و ما هم از دغدغه‌ها و مشغولیت‌هایش در آستانه 77 سالگی‌اش پرسیدیم.

---

*استاد موحد، این روزها به چه کاری مشغول هستید؟

من تقریبا، 4 سال قبل بازنشست شدم و تصمیم گرفتم که کتاب «واژگان توصیفی منطق» را که قبلا منتشر کرده بودم، کامل کنم. تاکنون هم می‌توان گفت که حدود 80 درصد کار انجام شده است اما متأسفانه مسائلی پیش آمد که در عمل از کار بازماندم. اتمام چنین کاری دستیارانی می‌طلبد، البته هستند دوستانی که لطف کرده‌اند و پیشنهاد همکاری و کمک داده‌اند اما در حال حاضر به دلیل کمر درد، شرایط مطلوبی برای تکمیل آن ندارم.

*فکر می‌کنید تکمیل این پروژه چقدر زمان‌بر باشد؟

نمی‌توانم پیش‌بینی کنم چون اول به وضعیت خود و بعد به امکاناتی که در اختیار دارم، بستگی خواهد داشت.

 

*بر اساس چه ضرورتی به تدوین چنین واژه‌نامه‌ای اقدام کردید؟

در زبان فارسی چنین واژه‌نامه‌ای نداریم. در این راستا، کتاب‌هایی منتشر شده است اما روش‌مند و قابل‌اعتنا نیست.

فرهنگ‌نویسی، کار بسیار ظریفی است. از آنجا که فرهنگ «واژگان توصیفی منطق» انگلیسی به فارسی است؛ یعنی مدخل‌ها انگلیسی و ترجمه و توضیح آن به فارسی ارائه شده است، باید مأخذ مشخصی ارائه می‌کردم از این رو، مأخذ را فرهنگ‌نامه آکسفورد و کمبریج قرار دادم. از آنجایی که این فرهنگ‌نامه‌ها برای انگلیسی زبان‌ها تدوین شده است، گاهی اوقات، از توضیحات کافی برخوردار نیستند.

من از حرف a تا حرف z را تهیه کرده‌ام منتهی بعضی از حروف مدخل‌های کاملی ندارد و بعضی از مدخل‌ها هم وارد نشده و نیاز به یک ویرایش کامل دارد. روزهایی که تصمیم داشتم مدخل‌ها را برای حروف‌چینی بفرستم، مشکل جسمانی پیدا کردم و این مهم حاصل نشد.

*اساسا چرا باید منطق بخوانیم؟

منطق از آن جمله علومی است که تا زمانی که کسی به آن ورود نکرده، ضرورت آن را درک نمی‌کند. منطق در تمام علوم به کار می‌رود چون در تمام علوم از استدلال و استنتاج بهره گرفته می‌شود. بگذریم از اینکه منطق در کامپیوتر و بسیاری از علوم کاربرد زیادی دارد. اصولا منطق از یک جایی به بعد از اهمیتی که ریاضیات دارد، بهره‌مند می‌شود.

 

* آیا منطق در زندگی روزمره ما هم کاربردی دارد؟

در زندگی روزمره معمولا افراد فکر می‌کنند که می‌دانند چگونه باید استنتاج کنند اما واقعیت این است که ممکن است متوجه اشتباهاتی نشوند که در جریان استدلال‌ها و استنتاج‌هایشان رخ می‌دهد. حتی بزرگان ما هم گاهی در استدلال‌هایشان دچار اشتباه شده‌اند. بنابراین، برای اینکه دچار این اشتباهات نشویم اطلاع کافی و کامل داشتن از منطق لازم است. البته این، یکی از کاربردهای منطق است. منطق به معنای عام آن در علوم مختلف از کاربردهای بسیار برخوردار است و حدود 500 رشته دارد.

* آموزش منطق در دانشگاه‌های ما با چه چالش عمده‌ای مواجه است؟

چالش‌های آموزش منطق در علوم‌انسانی بیش از سایر حوزه‌ها است. علوم دقیقه برنامه خود را دارند و بر اساس آن برنامه کار می‌کنند و بعضی از دپارتمان‌ها هم از وضعیت بسیار قابل‌قبولی در آموزش منطق بهره‌مند هستند. ولی علوم‌انسانی در زمینه آموزش منطق با دشواری مواجه است.

 

*دلیل این دشواری‌ها چیست؟

همیشه این دشواری‌ها در حوزه علوم‌انسانی وجود داشته است و دلیل آن هم اختلاف عقاید و آراء و مکاتب مختلف در حوزه علوم‌انسانی است؛ به تعبیری، این خاصیت خود علوم‌انسانی است. علوم‌انسانی همیشه محل مناقشه و بحث بوده است.  البته این دشواری در آموزش فلسفه نیز وجود دارد و ما در این زمینه شعبه‌های مختلفی داریم.

*در چه حوزه‌هایی از آموزش منطق وضعیت مطلوب‌تری داریم؟

ریاضیات، فیزیک وضعیت به نسبت بهتری دارند اما در خصوص شیمی و پزشکی اطلاع چندانی ندارم.

 

*چطور می‌توان وضعیت موجود آموزش منطق را بهبود بخشید؟

در بهبود وضعیت آموزش منطق، نقش قابل توجهی را برای اساتید، قائل هستم. خوشبختانه در منطق با کمبود استاد در تهران و برخی شهرستان‌ها مواجه نیستیم. انجمن منطق هم داریم که همایش‌های ماهانه و سالانه برگزار می‌کند و جوانان بسیار با استعدادی هم در این مراکز حضور دارند.

البته قبل از آن معتقدم باید نشاط لازم را به جامعه علمی بازگرداند، امید اجتماعی را در میان دانشجویانی که به کلاس درس می‌آیند، احیاء کرد. متأسفانه دانشجویان ما امروز نسبت به آینده و وضعیت شغلی‌شان چندان افق‌های امیدبخشی را پیش‌رو نمی‌بینند.

*اشاره کردید که جامعه علمی ما از نشاط لازم برخوردار نیست. به نظر شما دلایل عمده این مسأله چیست؟

اگر به یکی از دپارتمان‌ها در خارج از کشور سر بزنید، برنامه درسی، تعداد سمینارها، وقتی که صرف دانشجو می‌کنند و جوش و خروشی که برای یاد گرفتن و یاد دادن وجود دارد را بررسی کنید، درخواهید یافت که جامعه علمی ما از چنین امکاناتی برخوردار نیست و این علت عدم نشاط در فضای علمی ما است.

نمی‌خواهم بگویم که در خارج از کشور همه امکانات برای جذب دانشجویان وجود دارد؛ اتفاقا بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی جذب مراکزی می‌شوند که خیلی ارتباطی به منطق و فلسفه ندارد، اما با این حال، در مقایسه با ما، فضای علمی با نشاط‌تری دارند.

 

*این روزها، فارغ از کتاب‌های حوزه تخصصی‌تان، چه کتاب دیگری را برای مطالعه در دست دارید؟

راستش این روزها، آنقدر گرفتار جسمم هستم که تمرکز چندانی را برای مطالعه در دیگر حوزه‌ها ندارم. با این حال، این روزها، در حوزه ادبیات قدیم مطالعاتی داشته‌ام و در آثار قدمایی همچون سعدی و حافظ و... تأملاتی کرده‌ام. مدتی است که می‌خواهم در مورد حافظ مطلبی بنویسم اما هنوز در خصوص اینکه با چه رویکردی به حافظ بپردازم به تصمیم نرسیده‌ام.

*آیا در نزد شما حافظ از جایگاه ویژه‌‌ای برخوردار است؟

خیر، همه شعرای ما سهم عظیمی در اعتلاء زبان فارسی داشته‌اند و نمی‌توان جایگاه ویژه‌تری را به شاعر خاصی اختصاص داد. هر کدام دنیایی هستند و سهم بزرگی در ادبیات ایران دارند.

اما اینکه چرا امروز می‌خواهم در مورد حافظ بنویسم، به این دلیل است که می‌خواهم به او به عنوان شاعر نگاه کرده و بررسی کنم که نحوه برخورد حافظ با زبان چگونه بوده است و آیا می‌توان نظام فکری را برای او تعریف کرد؛ برای مثال تکلیف ما در خصوص نظام فکری شاعری همچون خیام روشن است اما در خصوص شاعرانی همچون حافظ چندان وضعیت مشخصی نداریم.

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۷۵۱۴۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

استکی: وضعیت تیم امید بوکس مثل هندوانه در بسته است

سرمربی تیم امید بوکس ایران گفت: از لحاظ روحی و روانی وضعیت ملی‌پوشان برای حضور در مسابقات قهرمانی آسیا خوب است اما این تیم مانند یک هندوانه در بسته است. - اخبار ورزشی -

علیرضا استکی در گفت‌وگو با خبرنگار ورزشی خبرگزاری تسنیم، در خصوص شرایط ملی‌پوشان برای حضور در مسابقات زیر 21 سال قهرمانی آسیا اظهار داشت: این سومین دوره برگزاری مسابقات است و ما برای اولین بار  حضور خواهیم داشت. شرایط تیم از لحاظ روحی و روانی واقعاً خوب است اما این تیم در حقیقت یک هندوانه دربسته است. تا مسابقات استارت نخورد ما متوجه کار نخواهیم شد. باید در مسابقات شرایط بچه‌ها را ببینیم. سعی کردیم این بچه‌ها را همدل کنیم اما  باید در دل مسابقات ببینیم چه اتفاقاتی می‌افتد.

وی در خصوص اعزام 9 بوکسور به مسابقات و عدم اعزام ترکیب کامل گفت: سه نفر از بوکسورهای ما به خاطر شرایط خروج از کشور مشکل داشتند. این سه بوکسور نه دانشجو بودند و نه به خدمت سربازی رفته بودند و مشکل خروج از کشور داشتند. به مهدی پرویزی نیز سرمربی تیم ملی بزرگسالان اجازه ندادند که در مسابقات حضور داشته باشد.

موسوی: گفتند تو را نمی‌خواهیم/ ذهن فونتانا را خراب کردند

سرمربی تیم امید در خصوص اینکه در ترکیب تیم امید چند بوکسور سابقه حضور در مسابقات برون مرزی را دارند، گفت: عیسی فردین، سیدعلی صدری و آرشام حسنی سابقه حضور در مسابقات برون مرزی را دارند. عیسی فروردین حتی در مسابقات جوانان آسیا به مدال نقره رسیده است.

استکی در خصوص شانس کسب ملی‌پوشان برای کسب مدال گفت: هدف اصلی ما عملکرد خوب فنی و بدنی است و سایر مسائل دست خدا و تلاش بچه‌ها است. ما تمام تلاش خود را انجام خواهیم داد در این مسابقات نیز عملکرد خوبی داشته باشند و در صورت امکان مدال نیز کسب کنیم.

وی در خصوص اظهارات فونتانا و مدیر تیم‌های ملی برای تغییر نسل در تیم ملی بزرگسالان گفت: در حال حاضر نیز همین کسانی که می‌گوید دوره آنها تمام شده، دست فونتانا را گرفتند. بوکسورهایی که در مسابقات مختلف شرکت و مدال کسب می‌کنند. باید تیم فعلی حفظ شود. قرار است چه کسانی را کنار بگذارند؟ دانیال شه‌بخش هنوز 25 ساله نشده و میثم قشلاقی و پوریا امیری نیز همچنان جوان هستند. به ساختن این بوکسورها در دوران چهار ساله  هدایت تیم ملی پُز می‌دهم که در حال حاضر توانستند دست فونتانا را بگیرند.

سرمربی پیشین تیم ملی بوکس در خصوص دلیل مطرح شدن این صحبت‌ها از سوی کادر فنی تیم ملی گفت: بچه‌های تیم امید و جوانان می‌توانند در تیم ملی جایگزین شوند اما باید برای رسیدن به سطح نفرات فعلی تیم ملی تلاش کنند. ما پشتوانه قدرتمندیی داریم اما چگونه می‌توانیم میثم قشلاقی، پوریا امیری، دانیال شه‌بخش، شاهین موسوی، اشکان رضایی، باقر فرجی، مهدی امیری و علی حبیبی‌نژاد را کنار بگذاریم؟

استکی تاکید کرد: در حال حاضر چه کسانی را می‌خواهیم جایگزین این نفرات بکنیم که بتوانند سهمیه بگیرند؟ علی فتحی نیز حدود دو سال است که شاگردم است و در اولین رویداد برون مرزی خود موفق به کسب مدال نقره در تورنمنت قزاقستان شد و احتمال اینکه بتواند سهمیه المپیک را کسب کند، زیاد است. خدا را شکر ما بوکسورهای خوبی ساختیم و تحویل دادیم و کنار آمدیم. در حال حاضر نیز در حال ساختن اعضای تیم ملی امید برای آینده هستیم.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که نباید شرایطی فراهم می‌شد تا شاهین موسوی در تیم ملی حفظ می‌شد، گفت: با دو کلمه حرف ما می‌توانیم یک آدم را آب کنیم و با دو کلمه دیگر نیز دوباره او را متولد کنیم. به شدت در رشته‌های ما مسائل روانی و صحبت‌ها تاثیرگذار است. شاهین بوکسور قابل اتکایی است و همیشه این را ثابت کرده است. اگر با شاهین نیز از لحاظ روحی و روانی کار شود باز هم می‌تواند به تیم ملی کمک کند.

انتهای پیام/