به نقل از «ایسنا»

باستان‌شناسان ایرانی باید به کاوش در ایرانِ فرهنگی بپردازند

تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۷۶۰۴۴۹

رییس هیئت مدیره و انجمن علمی باستان‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به تاکیدِ برنامه ششم توسعه نسبت به لزوم برنامه‌ریزی برای حضور در کشورهای همجوار، اظهار کرد: امروز این مطالبه را از پژوهشگاه میراث فرهنگی و پژوهشکده باستان شناسی داریم و می‌خواهیم بحث «کشورهای همجوار» را جدی بگیرند.

به گزارش ایسنا، سید مهدی موسوی کوهپر که دوشنبه ۲۰ آبان در آیین افتتاح هفتمین همایش بین‌المللی باستان‌شناسان جوان «ایران و سرزمین‌های همجوار» در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران صحبت می‌کرد، گفت:‌ ایران فرهنگی، عملاً هویت ایران امروز است، باید دست‌کم در برنامه‌ی ششم توسعه برنامه سرزمین‌های همجوار را دریابیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با اشاره به قدم‌هایی که یک استاد باستان شناس چینی در کشورهای همجوار ایرانی و برخی دیگر از کشورها برداشته است، توضیح داد: این باستان‌شناس به بهانه بررسی جاده ابریشم در مصر، آلبانی و پاکستان و برخی کشورهای همجوار ایرانی دیگر، کاوش‌های باستان‌شناسی انجام می‌دهد اقدامی که متاسفانه هنوز توسط باستان‌شناسان ایرانی قدمی برای آن برنداشته‌اند.

او با بیان این پرسش که چرا باستان‌شناسان و جوانان ما در افغانستان، پاکستان و عراق در قالب هیات‌های باستان‌شناسی یا به عنوان باستان‌شناس مستقل کار پژوهشی انجام نمی‌دهند، تاکید کرد: باید باستان‌شناسی ایران چنین برنامه‌هایی را در اولویت کارهایش قرار دهد و از باستان‌شناسانی که فرضیاتی برای کار در این حوزه‌ها دارند، حمایت کند.

چند درصد از کارمندانِ میراث فرهنگی با تخصص‌شان کار می‌کنند؟

وی با تأکید بر لزوم انجام کاوش‌های بین‌المللی توسط باستان‌شناسان ایرانی در خارج از کشور و در سرزمین‌های همجوار، دست‌کم سالی یک بار، افزود: همه وزارتخانه‌ها خود را در حوزه‌ی تخصصی می‌بینند، این تخصص برای وزارتخانه میراث فرهنگی نیز صدق می‌کند، استخوان‌بندی و شاکله‌ی این وزارتخانه از باستان‌شناسی است، امسال بیش از ۶۰ درصد دانشجویانی که در مقطع کارشناسی ارشد باستان‌شناسی قبول شده‌اند، در مقطع کارشناسی، «باستان شناسی» خوانده‌اند. جوانانی که باید به فکر تامین آینده‌ی آن‌ها در این حوزه‌ نیز بود.

ربیس هیئت مدیره و انجمن علمی باستان‌شناسی دانشگاه تهران با تاکید براین‌که فعالیت‌های تخصصی که قرار است مشکلات این وزارتخانه را برطرف کند، به متخصص نیاز دارد؛ این پرسش را مطرح کرد که چند درصد از متخصصان در سازمان میراث فرهنگی، پشت میزهایی که به تخصص آنها مربوط است، نشسته‌اند یا در آن جایگاه کار می‌کنند، در واقع باید از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.

موسوی کوهپر به برگزاری همایش دوسالانه بین‌المللی باستان‌شناسی انجمن علمی باستان شناسان در ۱۳ و ۱۴ آذر در دانشگاه تربیت مدرس اشاره کرد و افزود:‌امیدوارم همیشه باستان‌شناسی ایران زنده سرحال و پر امید باشد.

شرکت باستان‌شناسان ۶ قاره دنیا در همایش بین‌المللی باستان‌شناسان جوان

همایون خوش‌اقبال - دبیر اجرایی هفتمین همایش بین‌المللی باستان‌شناسان جوان - نیز در این آیین با بیان این‌که ۲۰ سال از سن این همایش گذشته و تاکنون هفتمین دوره آن توسط جوانان دانشگاه تهران برگزار شده است؛ گفت: سه دوره ابتدایی همایش در سطح ملی برگزار شد، اما موفق شدیم سه دوره‌ی بعدی را به صورت بین‌المللی برگزار کنیم و امسال نیز تلاش کردیم تا یک گام فراتر برویم و از محدوده‌ی مرزهای سیاسی ایران پای‌مان را جلوتر بگذاریم.

او اضافه کرد: ما نیز مانند بسیاری از کشورها کارمان را نخست در حد ملی آغاز کردیم و اطلاعات را از کشورهای خودمان جمع‌آوری کردیم و حالا قصد داریم سراغ کشورهای همجوار برویم.

وی با اشاره به اینکه بیش از ۲۵۰ خلاصه مقاله و از ۱۵ کشور جهان به جز قاره‌ی آفریقا مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده است، گفت: در این همایش حدود ۱۰۰ مقاله پذیرفته شد و اصل مقالات نیز برای چاپ و انتشار در دست بررسی قرار گرفتند.

مشکلاتی که همایش باستان‌شناسان جوان با آن مواجه بود

او با بیان این‌که در این دوره از همایش دبیرخانه با دو مشکل مواجه بودیم، گفت: مشکلی که برای بودجه گرفتن و افسانه‌های آن همیشه وجود دارد، خوشبختانه بعد از گذراندن موانعی بر طرف شد، چون معتقدیم همه دوست داشتند این همایش بر طرف برگزار شود، اما مساله این است که گام‌هایی که برداشته شد تا مشکلات برطرف شوند، فردی بودند، اما اگر فلان مدیر در فلان موسسه یا یک غیر باستان‌شناس در پست‌های مربوطه مشغول به کار شوند و مخالف برگزاری این همایش، باید چه کنیم؟

وی اضافه کرد: با آپلود شدن پوسترهای همایش درسایت‌های بین‌المللی، مهمان‌هایی را به این همایش دعوت کرد که حتی هیچ ایمیلی برای حضورِ آن‌ها در این همایش فرستاده نشده بود، اما این باستان‌شناسان از طریق سفارتخانه‌های ایران در کشورهای دیگر با ما ارتباط گرفتند و درخواست حضور در سطح مدیرعامل و معاونان خود را داشتند.

این دانشجوی باستان‌شناسی دانشگاه تهران با تاکید بر اهمیت این همایش در دنیا و در دانشگاه تهران، اظهار کرد: دانشگاه تهران تا کنون همایش باستان شناسان جوان را به عنوان بهترین همایش‌های خود معرفی کرده است، معقتقدیم نگاه میراث فرهنگی نیز همین است.

او با اشاره به حضور نیافتن مونسان وزیر میراث و گردشگری و وزیر علوم در این همایش به دلیل برنامه‌های دولتی که داشتند، از کمک میراث فرهنگی برای برداشتن بخشی از بار این همایش با تقبل انتشار برخی از کتاب‌های همایش خبر داد.

بگذارید یک همایش علمی برای دانشجویان بماند

وی در بخشی دیگری از صحبت‌هایش با این درخواست که هویت دانشجویان باستان‌شناس جوان و همایش‌هایی از این دست محترم شمرده شود، گفت: لطفاً بگذارید یک همایش در ایران، دانشجویی بماند. حتی برگزارکنندگان سابق همایش معتقدند اهداف نخستی که برای آغاز به کار این همایش در حدود ۲۰ سال قبل مدنظر بود، امروز مورد توجه نیست.

خوش‌اقبال با بیان این‌که به نظر می‌رسد امروز در حال حذف دانشجو از سیستم برگزاری چنین همایش‌هایی هستند، اظهار می‌کند: شورای سیاستگذاری و هیئت علمی دانشگاه تهران در بررسی و اظهار نظر های علمی و پژوهشی در انتخاب آثار ارائه شده به دبیرخانه برای ارائه در همایش نظرات قطعی را می‌دهند، لمل مشکلاتی که امروز به وجود می‌آورند باعث می‌شود تا دانشجویان دوره‌های بعدی را به ادامه چنین کارهایی و برگزاری این نوع همایش‌ها در سطوح بین المللی و حتی ملی رغبت چندانی پیدا نکنند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: دانشگاه تهران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۷۶۰۴۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«گردشگری دریایی» فقط یک وعده در روز خلیج فارس بود!

خبرگزاری مهر_ گره جامعه؛ طول مرز آبی کشور ایران با خلیج فارس، با احتساب جزایر در حدود ۱۸۰۰ کیلومتر و بدون احتساب جزایر در حدود ۱۴۰۰ کیلومتر است. بوشهر، هرمزگان، خوزستان و سیستان و بلوچستان استان‌های ایران هستند که در حاشیه خلیج فارس واقع شده‌اند.

همچنین بیش از ۴۰ جزیره ایرانی خلیج فارس در حوزه سیاسی سه استان بوشهر، خوزستان و هرمزگان قرار دارند که بیش از نیمی از آن غیرمسکونی هستند. ایران یک جزیره کوچک غیرمسکونی نیز در منتهی الیه دریای عمان و نزدیک به مرز پاکستان دارد.

این ظرفیت آبی در خلیج فارس را هیچیک از کشورهای دیگر ندارند. ولی ایران هنوز نتوانسته آنطور که باید از این ظرفیت استفاده کند. در ادوار مختلف مسئولان وعده‌هایی در این خصوص داده بودند اما هیچیک هنوز اجرایی نشده است.

در این گزارش به بهانه دهم اردیبهشت ماه که در تقویم رسمی کشور همزمان با خروج پرتغالی‌ها از ایران و اثبات حاکمیت ایران بر خلیج فارس به نام روز ملی خلیج فارس ثبت شد؛ قرار است به برخی از این اقدامات، وعده‌ها و ظرفیت‌ها پرداخته شود. از جمله اینکه قرار بود گردشگری خلیج فارس رونق پیدا کند. حتی سواحل مکران که طرح مفصلی برای آن نوشته شد تا چابهار و استان سیستان و بلوچستان نیز از آن منتفع شوند اما اتفاقی رخ نداد.

هر ساله روز دهم اردیبهشت ماه تا یکی دو روز قبل و بعد از آن همایش‌های متعددی درباره خلیج فارس برگزار می‌شود امسال هم چندین و چند برنامه در تهران و استان‌های همجوار خلیج فارس برگزار شد که ولی صحبت‌هایی که در این همایش‌ها انجام می‌شود معمولاً پیگیری نخواهند شد.

امروز نشست «باستان‌شناسی خلیج‌فارس» همزمان با روز ملی خلیج‌فارس به همت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با همکاری سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح برگزار می‌شود.

در این نشست درباره «چگاسفلی، سندی روشن بر پیشینه تمدنی دریای پارس»، پژوهش‌های باستان‌شناسی در شبه جزیره بوشهر، «کاوش‌های باستان‌شناسی گورستان شغاب- شبه جزیره بوشهر»، راهبرد نظامی اشکانیان در تسلط و نظارت بر خلیج‌فارس، «جایگاه بندر باستانی سیراف در مبادلات فرهنگی ایران و چین از پایان دوره ساسانی تا آغاز دوران اسلامی» و «مطالعات باستان‌شناسی زیرآب در خلیج فارس» صحبت خواهد شد.

همایش‌هایی در راستای خلیج فارس

چنین همایشهایی هر ساله برگزار می‌شود و باستان شناسان زیادی هم هستند که درباره خلیج فارس، نام و آثار باستانی آن مقاله نوشته‌اند. ولی جملگی گلایه دارند که هنوز آن طور که شایسته نام خلیج فارس است کار نشده است. حتی همین اواخر سرپرست هیات کاوش بندر سیراف به نام محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار گفت که کاوش‌های باستان‌شناختی کشورهای حاشیه خلیج فارس رشد و شتاب بسیار بیشتری در مقایسه با ایران دارد. این درحالی است که موج تخریب آثار تاریخی خلیج فارس سرعت گرفته و بخش بزرگی از عرصه بندر سیراف هم نابود شده است.

از سوی دیگر باستان شناسی زیر آب در بسیاری از این جزایر و حتی حاشیه خلیج فارس در استان‌های همجوار نیز انجام نشده است چون اعتبارات و فصل‌های متعددی برای کاوش نیاز دارد این همان موضوعی است که توفیقیان بارها و بارها روی آن تاکید داشته است.

یکی از وعده‌ها را علی اصغر مونسان اولین وزیر میراث فرهنگی در سفرش به استان بوشهر داد از جمله اینکه پرونده بندر سیراب برای قرارگیری در فهرست میراث جهانی در حال تهیه است. یکی دیگر از وعده‌ها مرمت و احیای عمارت حاج رئیس در استان بوشهر بود که سه سال برای آن اقدامی نشد تا اینکه امسال مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی اعلام کرد که قصد دارند تا این عمارت را مرمت کنند.

موضوع دیگر رونق گردشگری و ایجاد کمپ در روستای بنود عسلویه بود. مونسان در این ارتباط گفته بود که با ایجاد کمپ می‌توان کمک کرد تا ارائه کیفیت خدمات به گردشگران بیشتر شود و این ساحل این قابلیت را داراست.

وی با تاکید بر حمایت از توسعه زیرساخت‌های گردشگری در روستای بنود اضافه کرد: ما آمادگی ارائه مجوز برای ایجاد بوم‌گردی در این روستا را داریم، همچنین کمک می‌کنیم در کنار استانداری بوشهر که زمینه رونق گردشگری در این نقطه بیشتر و بهتر شود.

همچنان استفاده از گردشگری دریایی به گردش دو سه ساعته قایق‌های تفریحی ختم می‌شود

موضوع جالب‌تر این بود که مونسان گفته بود خلیج فارس میراث ملموس و ناملموس زیادی دارد اما در دوره او اقدامی برای جمع آوری میراث ناملموس این حوزه انجام نشد.

با وجود آنکه مونسان سفرهای متعدد دیگری هم به استان‌های خوزستان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان داشت اما کار ویژه ای که بتواند در حوزه سواحل مکران یا استفاده از ظرفیت گردشگری دریایی صورت گیرد، انجام نشد و همچنان استفاده از گردشگری دریایی به گردش دو سه ساعته قایق‌های تفریحی ختم می‌شود.

عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی سفرهای کمی در طول دوران وزارتش به استان‌های جنوبی داشته است به خصوص استان سیستان و بلوچستان که تنها یک سفر کوتاه به چابهار کرده است.

وی زمانی هم که به جزیره هرمز رفت اعلام کرد که می‌بایستی گردشگری دریایی در خلیج فارس و خصوصاً در جزایر از جمله جزیره هرمز تقویت شود تا بتوان با تکیه بر این مورد مسائل اقتصادی و اشتغال مردم را نیز تامین کرد.

ضرغامی معتقد است که یکی از جذاب ترین حوزه‌های گردشگری قطعاً گردشگری دریایی است که خوشبختانه هرمزگان با دارا بودن یک نوار ساحلی قابل توجه می‌تواند در این حوزه فعال شود.

وزیر میراث فرهنگی به این موضوع هم اشاره‌ای داشت که اگر مجموعه گردشگری دریایی راه اندازی شود، باعث ایجاد اشتغال جوانان بومی این منطقه خواهد شد. همچنین کشتی‌های تفریحی و گردشگری باید در دریا فعال باشد و مردم برای تفریح از همه جای کشور به هرمزگان سفر کنند.

بوم ایرانی محروم از خلیج فارس!

در جریان همین وعده‌ها بود که بخش خصوصی برای راه اندازی گردشگری دریایی و استفاده از کشتی‌های سنتی پیگیری‌های زیادی کرد اما نتوانست بوم ایرانی را به داخل خلیج فارس بیاورد و تنها توانست محدوده‌ای کوتاه را برای مدت زمان اندکی پیمایش کند.

مناطق آزاد که بخش مهمی از فعالیت‌های آن در مناطقی مانند چابهار، کیش، قشم و اروند با خلیج فارس گره خورده است نیز بی نصیب از این وعده‌های ناتمام نبوده است. با این وجود در حال حاضر قرار است شرکت‌های خصوصی اقداماتی را انجام دهند و برخی از آنها در حوزه استفاده از راه‌های دریایی بین المللی دوباره فعال خواهند شد تا گردشگری بین کشورها را از طریق خلیج فارس رقم بزنند. شاید بخش خصوصی بتواند در صورتی که به صرفه باشد، بخشی از این وعده‌ها را تحقق ببخشد.

از طرفی استفاده از جزایر ایرانی نیز همچنان ظرفیتی مغفول مانده است. جزایری که برخی از آنها برای بسیاری از ایرانی‌ها ناشناخته است چون یا معرفی درستی نشده‌اند یا هنوز امکانات لازم را برای پذیرش گردشگر ندارند برخی دیگر نیز برای ورود سختگیری‌هایی می‌کنند به همین دلیل هنوز خیلی از ایرانی‌ها تعدادی از این جزایر را به عنوان جزایر ایرانی خلیج فارس نمی‌شناسند.

در این باره، اکبر سهیلی از کارشناسان گردشگری استان هرمزگان به خبرنگار مهر گفت: خلیج فارس تنها یک نام و یک روز است هر زمانی که بخواهند ایران را اذیت کنند از نام‌های جعلی برای آن بهره می‌برند و هر زمان ایرانی‌ها بخواهند بگویند ما چقدر اقتدار داریم از این عنوان استفاده می‌کنند اما به واقع خلیج فارس از نام و از روزش چه بهره‌ای برده است. تنها اقدامی که می‌شود این است که هر دستگاهی به صورت موظف باید یک برنامه برای این روز داشته باشد تا بتواند بگوید کاری کرده است اما اگر هزینه این همایش‌ها و زمانی که برای برگزاری آن گذاشته شده، صرف معیشت مردم خلیج فارس شود، اتفاق بهتری است.

وی گفت: کشورهای دیگر درصدد هستند تا از این ظرفیت بیشترین بهره را ببرند. در کشورهای قطر، امارات ببنید که چطور از ظرفیت آبی استفاده می‌کنند. آن وقت ما یک جزیره ابوموسی داریم که باید برای رفتن به آن مجوز از استانداری بگیریم!

کد خبر 6091986 فاطمه کریمی