۲۰ راهبرد مقابله با جنگ اقتصادی

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، حضرت آیت ا... خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی شب گذشته (سه‌شنبه) در دیدار دو هزار و ۵۰۰ نفر از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی، ضمن تشریح راهبرد‌های مقابله با جنگ اقتصادی دشمن با اشاره به اهمیت ثروت ملی و گسترش رفاه عمومی در نظام اسلامی و ضرورت امید نبستن به خارج از کشور تأکید کردند: کار و راهبرد اساسی «مصون سازی اقتصاد از آسیب تحریم‌ها از طریق تقویت و رونق تولید داخلی» است و بنده پشت این قضیه ایستاده ام و از مسیر پیشرفت حقیقی کشور کاملاً دفاع می‌کنم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حضرت آیت ا... خامنه‌ای هدف اصلی از جلسه با تولید کنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی را تکریم این عناصر اساسی در افکار عمومی خواندند و سخنان تولیدکنندگان در این دیدار را بسیار مهم، سنجیده و قابل توجه دانستند. رهبر انقلاب با بیان این نکته که ای‌کاش تعداد بیشتری از مسئولان بخش‌های دولتی و نمایندگان مجلس در این جلسه مهم حضور داشتند، گفتند: کسانی که درباره رونق تولید جور دیگری فکر می‌کنند و برای حل مشکلات چشم به جای دیگری دارند، باید حرف‌های امشب این تولیدکنندگان را می‌شنیدند و درک می‌کردند که تنها دریچه «انتقالِ حیات، روشنایی و نیرو به داخل کشور» همین دریچه‌ای است که فعالان بخش تولید بر روی کشور می‌گشایند.

حضرت آیت ا... خامنه‌ای نقش اقتصاد را در نظام اسلامی بسیار مهم برشمردند و افزودند: ثروتمند کردن جامعه، افزایش ثروت ملی، گسترش رفاه عمومی و توزیع عادلانه منابع عمومی در اسلام، یک ارزش است که با تحقق این نگاه در عین وجود تفاوت در جامعه، شکاف طبقاتی به‌وجود نخواهد آمد. رهبر انقلاب تولیدکنندگان را فرماندهان، پیشروان، خط شکنان و صفوف مقدم عرصه حیاتی «تولید داخلی، رونق اقتصادی و گسترش رفاه عمومی» خواندند و خاطرنشان کردند: این میدان خطیر، میدان یک جنگ واقعی است.

ایشان با اشاره به جنگ همیشگی اقتصادی میان کشور‌ها و قدرت‌ها افزودند: البته در دوره ریاست جمهوری فعلی آمریکا، این جنگ با چین، کره، اروپا و دیگر مناطق، بروز و گسترش یافته و در قبال ایران از طریق اعمال تحریم ها، شکل وحشیانه، کینه ورزانه و جنایت آلود گرفته است.

۱-منتظر پایان تحریم‌ها ماندن خیال باطل است
رهبر انقلاب تصور پایان تحریم‌ها در یکی دو سال آینده را خیال باطل خواندند و افزودند: با شناختی که از مسائل جبهه استکبار داریم، تحریم‌ها حالا حالا‌ها وجود دارد، بنابراین برای نجات اقتصاد کشور نباید منتظر پایان تحریم‌ها و بودن یا نبودن فلان شخص یا اقدام فلان کشور بود.

۲- تاکتیک و راهبرد اصلی مقابله با تحریم‌ها
ایشان گفتند: البته دور زدن تحریم‌ها به عنوان یک تاکتیک خیلی خوب است، اما کار و راهبرد اساسی را باید بر مصون سازی کشور از آسیب تحریم‌ها متمرکز کرد.

۳-قطع وابستگی به درآمد‌های نفتی
ایشان وابستگی به درآمد‌های نفتی حتی در بودجه جاری را موجب آسیب پذیری کشور خواندند و افزودند: این اتکا با توجه به تحریم‌ها اندکی کاهش یافته، اما از دهه ۷۰ در زمان دولت برادر و رفیق عزیزمان مرحوم هاشمی رفسنجانی (ره) تأکید کرده ام باید وابستگی بر نفت را به‌تدریج کم کنیم.

حضرت آیت ا... خامنه‌ای هدف از تشکیل صندوق توسعه ملی را خارج کردن هر ساله بخشی از درآمد نفتی از اختیار دستگاه‌های دولتی برشمردند و گفتند: از گذشته تا حال همه دولت‌ها وقتی دچار مشکل می‌شوند، با اصرار و التماس از بنده مجوز برداشت از صندوق درخواست می‌کنند و بر اثر این روند، صندوق توسعه متأسفانه کم اثر شده است.

۴-جدیت در ادامه رونق تولید داخلی
ایشان مسلح کردن انقلاب به سلاح و اراده تولید داخلی را علاج مشکلات برشمردند و افزودند: تنها راه حل مسائل موجود، این است که مسیر تقویت و رونق تولید داخلی را با جدیت ادامه دهیم و با تصمیمات صحیح و اقدامات لازم، موانع را برطرف کنیم که آثار مثبت حرکت در این مسیر نسبت به قبل مشهود است.

۵-شرطی نکردن و گره نزدن حل مشکلات به دیگران
رهبر انقلاب توجه به تولید داخل را موجب دور شدن کشور از حالت شرطی شدن دانستند و گفتند: گره زدن روند حل مشکلات به تصمیمات دیگران موجب بروز بدترین مشکلات برای کشور می‌شود. حضرت آیت ا... خامنه‌ای با ابراز تأسف از بروز این حالت در چند سال اخیر افزودند: در این سال‌ها بیان مسائلی از قبیل این که «ببینیم شش ماه دیگر چه می‌شود» یا «برجام چه می‌شود» و حالا نیز «به امید ابتکار رئیس جمهور فرانسه ماندن»، هیچ مشکلی را حل نکرده و نخواهد کرد و این نگاه باید کنار گذاشته شود.
ایشان تأکید کردند: البته ایراد ندارد کاری که عبور از خط قرمز نیست، انجام دهند، اما نباید حل مسائل اقتصادی را به این کار‌ها گره زد و افکار عمومی را شرطی کرد.

۶-رفع موانع بروز ظرفیت‌های داخلی
رهبر انقلاب ظرفیت‌های داخلی را بی پایان خواندند و یادآوری کردند: وقتی یک فعال اقتصادی، مانند امشب، گله می‌کند و دغدغه‌مند است، در واقع این حقیقت را اعلام می‌کند که ظرفیت پیشرفت در کشور وجود دارد و باید موانع آن را رفع کرد.

حضرت آیت ا... خامنه‌ای در همین زمینه افزودند: ان‌شاءا... با استفاده از ظرفیت‌های بی نظیری که تنها بخشی از آن‌ها مورد استفاده قرار گرفته و به برکت فعالیت فعالان اقتصادی، تحریم‌ها را از تهدید به فرصت تبدیل خواهیم کرد.

رهبر انقلاب اسلامی در ادامه این نکته را یادآور شدند که اگر ملت ایران و فعالان اقتصادی و اندیشمندان کشور بتوانند با تکیه بر توان داخلی تحریم‌ها را بی اثر کنند، عامل تحریم کننده نیز از ادامه تحریم‌ها دست برخواهد داشت، زیرا متضرر خواهد شد.

۷-ادامه توجه به داخل حتی با رفع تحریم‌ها
حضرت آیت ا... خامنه‌ای با تأکید بر این که اگر طرف مقابل از سیاست تحریم دست برداشت، ما نباید سیاست تکیه بر توان داخلی را تغییر دهیم، افزودند: برخی منتظرند تا اگر راه آن طرف باز شود، جهت گیری اقتصادی کشور را به سمت نگاه به خارج ببرند در حالی‌که چنین نگاهی، غلط است.

ایشان خاطرنشان کردند: سیاست‌های تکیه بر توان داخلی باید آن چنان محکم و استوار باشد که اگر تحریم‌ها هم برداشته شد، به این سیاست‌ها آسیبی وارد نشود.

۸-توجه به فرصت «پنجره جمعیتی»
رهبر انقلاب اسلامی، نیروی جوان یا به تعبیر کارشناسان «پنجره جمعیتی» را یکی از مزیت‌های مهم کشور برشمردند و گفتند: ما امروز در دل این فرصت قرار داریم، البته فقط تا ۲۰ سال آینده، امکان استفاده از این مزیت مهم وجود دارد و اگر در این ۲۰ سال غفلت شود، کشور وارد عرصه سالمندی خواهد شد و دیگر نمی‌توان کاری را پیش برد.

حضرت آیت ا... خامنه‌ای با تأکید بر لزوم افزایش موالید و همچنین ایجاد ثروت پایدار، افزودند: این که بار‌ها بر موضوع فرزندآوری تأکید می‌شود به همین دلیل است، زیرا در صورت غفلت از این موضوع که متأسفانه در برهه‌ای طولانی هم به آن بی توجهی شد، کشور بعد از ۲۰ سال وارد مسیری خواهد شد که امکان تغییر آن نیست.

ایشان در ادامه سخنان خود توصیه‌های مهمی خطاب به فعالان اقتصادی، عموم مردم، نخبگان دانشگاهی، نهاد‌های عمومی غیردولتی، رسانه‌ها و دستگاه‌های دولتی بیان کردند.

۹-وظیفه بخش خصوصی در قبال اصل ۴۴
رهبر انقلاب اسلامی ابتدا به فعالان اقتصادی گفتند: مخاطب سیاست‌های اصل ۴۴ که چارچوب آن نیز تبیین شده است، شما هستید و این سیاست‌ها برای شما هم حق ایجاد می‌کند و هم تکلیف. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأیید سیاست‌های اصل ۴۴ از جانب صاحب نظران اقتصادی در زمان ابلاغ آن، افزودند: البته در اجرای این سیاست‌ها درست عمل نشد، زیرا واگذاری برخی کارخانه‌ها به افراد سوءاستفاده چی، نه تنها موجب تقویت بخش خصوصی نشد بلکه عملکرد نادرست این افراد اندک، فضا را برای فعالان پر شمار و سالم بخش خصوصی نامساعد کرد. حضرت آیت ا... خامنه‌ای تأکید کردند: فعالان بخش خصوصی باید با استفاده از ظرفیت‌های سیاست‌های اصل ۴۴، با یک برنامه عملیاتی و نقشه راه، زنجیره‌ای تخصصی از «تولید علم و طراحی و مهندسی» تا «تولید محصول و بازاریابی» را تشکیل دهند.

۱۰-کنار کشیدن بخش‌های دولتی از رقابت با بخش خصوصی
رهبر انقلاب با اشاره به این که معنای سیاست‌های اصل ۴۴ جایگزین شدن بخش خصوصی به جای بخش دولتی نیست، افزودند: این دو بخش باید به هم کمک کنند و مزاحم هم نباشند، مثلاً اگر بخش خصوصی می‌تواند کاری را انجام دهد، بخش دولتی و نهاد‌های عمومی غیردولتی خود را رقیب بخش خصوصی ندانند و به آن کار ورود نکنند و اگر هم فعالیت دارند کنار بکشند. ایشان در عین حال افزودند: البته بخش دولتی نباید به کلی از فعالیت‌های اقتصادی دست بردارد، زیرا کار‌هایی وجود دارد که جز بخش دولتی یا بخش‌های عمومی غیردولتی کس دیگری نمی‌تواند آن‌ها را انجام بدهد.

۱۱-تقویت بخش تعاونی‌ها
ایشان در همین چارچوب، بخش تعاونی در اقتصاد کشور را پدیده مطلوبی دانستند و افزودند: در تعاونی ها، با سرمایه‌های اندک می‌توان اشتغال فراوانی ایجاد کرد که اگر این اشتغال‌های ایجاد شده به صورت شبکه‌ای به یکدیگر متصل شوند، برکات زیادی برای اقتصاد کشور به وجود خواهد آمد و وزیر محترم تعاون باید موضوع تعاونی‌ها را با جدیت دنبال کند.

۱۲- «استفاده از کالا‌های داخلی»
۱۳- «شرکت در سرمایه گذاری‌های مولد همچون تعاونی‌ها و بورس»
۱۴- «ترویج فرهنگ کار جهادی و تعاون» توصیه‌های رهبر انقلاب اسلامی به عموم مردم بود.
حضرت آیت ا... خامنه‌ای با اشاره به روحیه تعاون و همکاری در میان مردم به‌ویژه در حوادث طبیعی همچون سیل و زلزله، بر لزوم استفاده از این روحیه در همه کار‌ها تأکید کردند و افزودند: مردم باید تولیدات داخلی را تکریم کنند و اگر رفتار غلطی هم در این زمینه وجود دارد آن را زشت بدارند، ولی به همه تولیدات داخلی تعمیم ندهند. ایشان به عنوان نمونه یکی از رفتار‌های نادرست در عرصه تولید داخلی را استفاده از نشان خارجی برشمردند و گفتند: این شیوه باید اصلاح شود.

۱۵-ضرورت ورود نخبگان به حل مسائل اقتصادی
رهبر انقلاب اسلامی وظیفه و مسئولیت نخبگان علمی و دانشگاهی را کمک به حل مسائل اقتصادی و همکاری با بخش‌های تولیدی در جهت تبادل دانش و تجربه دانستند و افزودند: از وظایف مهم نخبگان، تربیت نیروی انسانی خلاق، مبتکر و متناسب با نیاز‌های روز و همچنین کار علمی برای حل مشکلات موجود در مسائل بانکی و نظام بودجه ریزی کشور است. حضرت آیت ا... خامنه‌ای با تأکید بر این که دستگاه‌های دولتی باید از ظرفیت علمی دانشگاه‌ها استفاده کنند، گفتند: در ابتدای سال چهار ماه فرصت داده شد تا نظام بودجه ریزی کشور اصلاح شود، اما متأسفانه این کار انجام نشد و دلیل آن هم گره‌های علمی است که این گره‌ها با کمک دانشگاهیان و نخبگان علمی برطرف خواهد شد.

۱۶- برطرف کردن قوانین مزاحم و مشکلات بانکی و گمرکی
حضرت آیت ا... خامنه‌ای در ادامه توصیه‌هایی هم خطاب به دستگاه‌های دولتی بیان کردند و گفتند: دستگاه‌های حکومتی باید با جدیت، به دنبال بهبود محیط کسب و کار و برطرف کردن قوانین مزاحم و اصلاح عملکرد‌های غلط باشند تا محیط مساعد تولید در کشور به‌وجود آید. ایشان تأکید کردند: باید قوانین مربوط به مسائل مالی، پولی، بانکی، گمرکی، بودجه و تأمین اجتماعی به نفع تولید تغییر پیدا کنند و عرصه برای واردات و سفته بازی بسیار تنگ شود.

رهبر انقلاب تغییر قوانین و دستورالعمل‌ها را وظیفه مجلس شورای اسلامی دانستند و گفتند: البته برخی از این قوانین تغییر کرده و در مجلس تصویب شده، اما هنوز اجرایی نشده اند. حضرت آیت ا... خامنه‌ای با تأکید بر این که عمده مشکلات بخش تولید مربوط به مسائل بانکی و گمرکی است، مجلس و دولت را به اقدامات جدی برای برطرف کردن این مشکلات توصیه کردند.

ایشان به احتمال بروز برخی خطا‌ها از جانب تولید کنندگان اشاره کردند و گفتند: همه خطا‌ها در یک سطح نیستند و نباید برای هر خطایی دستگاه‌های نظارتی بر سر تولید کننده بریزند، البته حساب خیانت از این گونه خطاها، جداست. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به گزارش رئیس قوه قضاییه مبنی بر جلوگیری از تعطیلی تعداد زیادی از واحد‌های تولیدی که در آستانه تعطیلی بودند، آن را اقدامی بسیار خوب خواندند.

۱۷-ثبات سیاست‌های مالی و پولی
توصیه دیگر حضرت آیت ا... خامنه‌ای به دستگاه‌های دولتی، لزوم ثبات سیاست‌های مالی و پولی بود. ایشان همچنین با اشاره به تجربه مبادلات تجاری و اقتصادی با کشور‌های خارجی گفتند: این تجربه به ما نشان می‌دهد که کشور‌های خارجی هیچ گاه حاضر به انتقال فناوری‌های اساسی به‌ویژه در بخش نفت، پتروشیمی و خودرو به ایران نیستند بنابراین دستگاه‌های دولتی باید به دنبال استفاده از توانایی‌های داخلی برای رسیدن به این فناوری‌ها باشند.

رهبر انقلاب اسلامی افزودند: همان فکر و اندیشه دقیقی که می‌تواند بدون هیچ کمکی به فناوری پیچیده و نادر سلول‌های بنیادی یا فناوری غنی سازی اورانیوم از ۳.۵ درصد به ۲۰ درصد دست پیدا کند، آیا نمی‌تواند به فناوری استحصال بهتر و بیشتر از چاه‌های نفت دست یابد؟ قطعاً می‌تواند؛ بنابراین باید از این ظرفیت بی بدیل داخلی استفاده کرد.

ایشان به خروج سریع شرکت‌های خارجی نفت و خودرو از ایران بعد از اعلام تحریم‌ها اشاره کردند و گفتند: در آن زمان برخی از این موضوع غصه خوردند، اما باید غصه نخورد و خوشحال بود. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به شرکت‌های داخلی که در زمینه قطعه سازی برای خودرو، صنایع نفت، لوازم خانگی و ماشین آلات فعالیت می‌کنند، افزودند: باید از این توانایی استفاده کرد و با تشکیل یک نمایشگاه دایمی میان این شرکت‌ها هم افزایی به‌وجود آورد.

۱۸-انتقال توانایی مهندسی دستگا ه‌های نظامی به دستگا ه‌های غیر دولتی
ایشان انتقال توانایی‌های بسیار بالای مهندسی و فناوریِ دستگاه‌های نظامی به دستگاه‌های غیرنظامی را ضروری خواندند و خاطرنشان کردند: سال‌ها قبل یک ژنرال اسرائیلی گفته بود از ایرانی‌ها بدم می‌آید، اما در مقابل پیشرفت نظامی آن‌ها تعظیم می‌کنم البته ما از آن موقع تاکنون دستاورد‌های فراوانِ مهم‌تر و جالب تری داریم که موشک بالستیک با برد دو هزار کیلومتر و خطای حداکثر چند متر، تنها یکی از آن هاست. رهبر انقلاب اسلامی افزودند: توان مهندسی و فناوری دستگاه‌های نظامی که به چنین افتخاراتی منجر می‌شود، باید در عرصه خودرو، نفت، مسائل فضایی و دیگر بخش‌ها به‌کار گرفته شود.

۱۹- استفاده از ظرفیت دیپلماسی در صادرات
حضرت آیت ا... خامنه‌ای حمایت از صادرات و حضور فعالان اقتصادی در کشور‌های دیگر را هم مهم دانستند و افزودند: می‌توانیم با استفاده از ظرفیت دیپلماسی، با همسایه‌ها و دیگر کشورها، ارتباطات اقتصادی خوبی برقرار کنیم. ایشان مسئولان را به استفاده از تولیدات داخلی در مجامع بین المللی توصیه کردند و افزودند: مسئولان باید نشان ها، حرف‌ها و مفاهیم ایرانی را ترویج کنند، اما برخی بر عکس عمل می‌کنند.

رهبر انقلاب اسلامی گفتند: یکی از گله‌های ما از برخی مسئولان سال‌های گذشته این بود که چرا وقتی در جمع اروپایی‌ها صحبت می‌کنند حرف صد سال پیش یک متفکر اروپایی را بیان می‌کنند، این حرف که برای اروپایی‌ها جدید نیست و ارزشی ندارد، اما حرف‌های ما نو و نشنیده است و باید آن‌ها را بیان کرد. حضرت آیت ا... خامنه‌ای در ادامه سخنان شان حضور همه جانبه بخش خصوصی و تعاونی را در بخش نفت و گاز ضروری دانستند و افزودند: برخی قوانین مجلس نظیر قانونی که به تازگی در زمینه صنایع پایین دستی نفت و گاز مصوب شد، معطل آیین نامه‌ها می‌ماند، در حالی‌که این کار‌ها باید به سرعت انجام شود تا فعالیت‌های تولیدی سرعت گیرد.

۲۰ – رسانه‌ها علاوه بر مشکلات موفقیت‌های تولید گران را هم منعکس کنند
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه سخنان شان رسانه‌ها را به انعکاس وسیع و مناسب موفقیت‌های تولیدگران فراخواندند و افزودند: رسانه البته از سر دلسوزی برخی اشکالات را منعکس می‌کند که عیبی هم ندارد تا مسئولان اگر تلویزیون می‌بینند، بفهمند مشکلات کجاست، اما در کنار آن باید موفقیت‌های عرصه‌های مختلف تولیدی را برای مردم به‌ویژه جوانان بازگو کرد و با معرفی ظرفیت‌ها به مشتاقانِ فعالیت تولیدی، مطالبات منطقی فعالان اقتصادی را نیز پیگیری کرد تا مسئولان به آن‌ها توجه کنند. ایشان همچنین تفاوت تعرفه تبلیغات کالا‌های داخلی با خارجی را ضروری خواندند و افزودند: باید در این زمینه به گونه‌ای عمل کرد که فعالان اقتصادی بتوانند نشان خود را تبلیغ و ترویج کنند.

حضرت آیت ا... خامنه‌ای در پایان سخنان شان خطاب به ملت ایران و دوستان و دشمنان انقلاب تأکید کردند: ملت ایران در عرصه جنگ نظامی و سیاسی و امنیتی (مانند کار‌هایی که در این چند روز بود و کار‌های مردمی نبود) دشمن را عقب زده است و به فضل الهی در جنگ اقتصادی هم دشمن را به‌طور قاطع عقب خواهد زد و با ادامه حرکت کنونی در مسیر رونق تولید و پیشرفت اقتصادی، افق روشن آینده خود را محقق خواهد کرد. در ابتدای این دیدار که در سال رونق تولید برگزار شد، جمعی از کارآفرینان و فعالان عرصه اقتصاد و تولید ملی به بیان دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود پرداختند.

منبع: خراسان

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: رهبر انقلاب جنگ اقتصادی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۸۴۸۸۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توجه به اقتصاد خلاق یکی از راه‌های جهش تولید است

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب: سجاد صالحی دبیر کمیته صنایع خلاق شورای عالی جهاد به‌تازگی یادداشتی درباره شعار سال ۱۴۰۳ نوشته که با عنوان «نسبت صنایع خلاق و فرهنگی با جهش تولید با مشارکت مردم به عنوان شعار سال» در اختیار خبرگزاری مهر قرار گرفته است.

مشروح متن این‌یادداشت در ادامه می‌آید؛

امروزه بسیاری از کشورهای دنیا برای حل چالش های جهانی، محلی و منطقه ای خود به دنبال راهی برای افزایش سرعت رشد اقتصادی خود هستند. کشور ما ایران نیز توجه ویژه ای به این موضوع داشته و با توجه به وجود تحریم های شدید اقتصادی، سیاست کشور با مسایل اقتصادی گره خورده و از سال ۱۳۹۵ خط مشی کلان کشور بر روی ریل اقتصاد مقاومتی و با مشارکت مردم بنا نهاده شد.

حرکت سیاست های کلان ایران که از سوی رهبر انقلاب به عنوان رویکرد اصلی کشور در عناوین شعار سال نیز متبلور شده است از شروع گفتمان اقتصاد مقاومتی، تا نگاه ویژه به کالای ایرانی، تاکید بر رونق تولید و رسیدن به جهش تولید با رویکرد رفع موانع، توجه به عرصه های فناورانه و نوآورانه و تمرکز بر زیست بوم های اشتغال آفرین در کنار مهار تورم، ظرفیت بی نظیری را برای همکاری و مشارکت ملموس مردم در امر رشد اقتصادی، رونق و جهش تولید ایجاد کرده است.

در تحلیل شعار امسال با عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» می توان به ابعاد و زوایای متنوعی اشاره کرد اما آنچه که معطوف به حرکت میدانی و مردمی است، توجه به زوایایی است که می تواند منجر به جهش تولید از پایین به بالا گردد. به عبارت دیگر به جای تمرکز بر سیاست گذاری ها، قانون گذاری ها و رفع موانع تولید در بستر اقتصاد کلان کشور، توجه اصلی بر روی قشر تأثیرگذار و مورد تاکید شعار سال یعنی مردم باشد. مردمی که نه در قالب کارگر برای صنایع بزرگ بلکه به عنوان صاحبان کار و تولید صنایع خرد، با ایجاد روحیه ابتکار، همکاری و تعاون، جهش بزرگ اقتصادی را رقم بزنند. همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند: «اگر ما این توفیق را پیدا کنیم که همّت مردم، سرمایه‌ی مردم، ابتکار مردم، حضور جدّی آحاد مردم را در عرصه‌ی اقتصادی وارد کنیم، در واقع یک بسیج مردمی در امر اقتصاد بکنیم، تولید هم می تواند به جهش برسد.»

شاید یکی از مهمترین مشکلات تحقق جهش تولید، عدم درک صحیح مفهوم جهش تولید باشد. برای درک این مفهوم، می توانیم از اصطلاحاتی مانند «انقلاب در تولید»، «تغییرات ریشه ای چابک»، «تغییرات اساسی پرشتاب»، «تحول سریع» و «پیشرفت همراه با سرعت» استفاده کنیم. این تعابیر همگی به نوعی نشان دهنده تغییر، ابتکار و حرکت نوآورانه ای هستند که می تواند منجر به پیشرفت یا تحول پرشتاب باشد. و این رشد و تحول محقق نمی شود مگر با انجام اقدامات نوآورانه، خلاقانه و مبتکرانه به نحوی که مسیر رونق تولید را از راه های جدید و روزآمد به جهش و خیزش جدی تبدیل کند.

یکی از راه‌های جهش تولید و استفاده از فرصت نوآوری و ابتکار مردمی در امر اقتصاد، توجه عمیق به اقتصاد خلاق و صنایع فرهنگی است که بخش عظیمی از صنایع کوچک و متوسط کشور را دربر می گیرد. صنایع خلاق با نگاه بومی و منطقه ای به فرایند طراحی، تولید و عرضه محصولاتی چون صنایع غذایی بومی و محلی، صنایع دستی و میراث فرهنگی، گردشگری، دکوراسیون و لوازم خانگی تزئینی، اسباب بازی و عروسک، محصولات آئینی و قرآنی، پوشاک، نوشت افزار، صنعت فرش و گلیم، گیاهان دارویی، پویانمایی و بازی های ویدیویی، صنایع ورزشی، صنایع تبدیلی و بسته بندی و… ساده ترین، کاربردی ترین و ثروت آفرین ترین مسیر تحقق رونق و جهش تولید با مشارکت مردم را به جامعه ارائه می دهد.

صنایع خلاق و فرهنگی با قابلیت تولید ۴.۷ هزار میلیارد دلار ارزش اقتصادی در جهان در سال ۲۰۲۳ با همسویی بالایی که با گفتمان اقتصاد مقاومتی دارد، درکنار درونزا و برون نگر بودن می تواند بخش اعظمی از جامعه را در عرصه طراحی، تولید و عرضه محصولات خلاقانه هویت ساز با خود همراه سازد و با شناسایی درست مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی منطقه ای متناسب با نیاز و ناظر به حل مسئله، نسبت به تولید و ارائه نوآورانه محصولات اعم از کالا و خدمات اقدام کند.

زیست بوم صنایع خلاق با به کارگیری نوآوری در زنجیره ارزش محصولات، همچنین ابتکارعمل در فرایند تحول سیاست های اشتغال آفرین کشور، نقش به سزایی در ایجاد کنش جمعی در جامعه و آوردن مردم به میدان افاده و استفاده خواهد داشت.

با توجه به ارتباط وثیق صنایع خلاق و فرهنگی با مولفه های شعار سال، اصلاح و تغییر برخی از ساختارهای موثر در این زیست بوم می تواند منجر به نقش آفرینی هرچه بیشتر صنایع خلاق در فرایند جهش تولید با مشارکت مردم شود. برخی از این تحولات عبارت است از:

۱- تحول در فرایند تأمین مالی کسب و کارها؛

در دهه های اخیر حجم زیادی از تأمین مالی کسب و کارها در قالب های مختلفی صورت می گرفت. از دریافت وام های توسعه کسب و کار که عموماً در فرایند تولید هزینه نمی شد تا سرمایه گذاری صندوق های خطرپذیر که با مخاطرات بسیاری از جمله عدم سودآوری کوتاه مدت استارت آپ ها و یا دشواری عبور از فرایند ارزیابی صندوق ها و در نهایت عدم تحقق تامین مالی مواجه بوده است.

با بررسی نمونه های موفق داخلی و بین المللی تامین مالی، به منظور توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط می توان به «تامین منابع مالی مبتنی بر قرض» اشاره کرد. در صورتی که سازو کار اعتبار سنجی، شناسایی، ارزیابی و تعیین ضمانت بازتعریف و تسهیل گردد، می توان گفت که تامین مالی مبتنی بر «قرض الحسنه» یکی از راهکارهای بومی و هدفمند برای توسعه کسب و کارهای منطقه ای خواهد بود.

۲- تغییر نگرش درباره توسعه زیست بوم اشتغال آفرینی؛

بررسی ها و تحقیقات در سال های اخیر نشان می دهد کارآفرینان و صاحبان کسب و کارهایی که توان مدیریتی بالاتری دارند و توانسته اند شبکه ارتباطی و فروش بهتری را ایجاد نمایند، تعداد شکست ها و بحران های کم تری را (در شرایط کمبود منابع مالی) نسبت به کسب و کارهایی که زمان و انرژی خود را صرفاً به یافتن درگاه های مالی و طی کردن پروسه تامین منابع قرارداده اند، تجربه کرده اند.

توسعه زیست بوم اشتغال منطقه ای با محوریت توسعه مهارت های فردی، قدرت شبکه سازی، شناخت ظرفیت های منطقه ای، قدرت تحلیل بازار، اطلاع از قوانین و مقررات، توان تأمین مالی و افزایش تاب آوری کسب وکار، منجر به تحقق مولفه های رشد و رونق اقتصادی کسب و کارها می شود و این امر نیازمند نگاه نوآورانه به شیوه شکل گیری زیست بوم اشتغال آفرینی منطقه ای و بومی است.

۳- تحول در شیوه حمایت، نظارت و ارزیابی نهادها؛

آمارها نشان داده است بسیاری از تسهلات ارائه شده در سطح کلان کشوری در حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط، بدون طی مراحل اصولی و موثر در شناسایی، معرفی، ارزیابی و نظارت پسینی صورت پذیرفته و این امر باعث شده است در موارد متعددی، منابع مالی سهل الوصول پرداخت شده به صاحبان کسب و کار در اموراتی به جز تولید هزینه گردد.

در صورتیکه شیوه حمایت، نظارت و ارزیابی کسب و کارها با به کارگیری سامانه های پیشران و فراگیر، با مدیریت محلی و منطقه ای و به واسطه مشارکت مردمی می تواند مسیر حمایت و نظارت کسب و کارها را هوشمندانه و با بهره وری بسیار بالا هموارتر کند.

۴- تمرکز بر محصول به جای تمرکز بر کسب و کار؛

یکی از دلایل عدم موفقیت در جهش تولید، تمرکز بیش اندازه به تقویت زیرساخت کسب و کارها بدون توجه به میزان بهره وری آنها است. این درحالی است که اگر حمایت های دولتی و مردمی مبتنی بر محصول و میزان تولید باشد و خروجی هر کسب و کار بر اساس میزان تولید محصول سنجیده شود، می تواند سرمایه های مردمی و حاکمیتی هوشمند را به سمت کسب و کارهای خروجی محور هدایت کند.

۵- تغییر رویکرد در شیوه ورود فعالان، تسهیل گران و شتاب دهندگان کسب و کار؛

در دهه اخیر توسعه زیست بوم نوآوری و فناوری کشور با نظام استارت آپی و شتابدهی با مدل های غیر بومی و وارداتی باعث شده بسیاری از بخش های حساس و موثر زیست بوم نوآوری نتواند خود را با اقتضائات بومی و ملی کشور همگام سازد. ارائه مشاوره با رویکرد غیر بومی توسط شبکه منتورها همراه با تاکید زیاد به شکل گیری فضای نوآوری درگلخانه های فضای کار اشتراکی در قالب دکوراسیون های نامأنوس و غیر بومی، تعریف استارت آپ هایی با ایده های جذاب اما بدون داشتن تجربه و آگاهی از اقتضائات بومی که بیشتر از اینکه کارآفرین باشند، تبدیل به یک مصرف کننده صرف در زیست بوم نوآوری و فناوری می شوند، تاکید بر فرایند ایده-کار بجای فرایند کار-ایده (تمرکز بر کسب و کارهایی که قابلیت نوآوری دارند به جای تمرکز بر ایده های نوآورانه ای که هیچگاه در عرصه تولید و بازار حضور نداشته اند) و در نهایت شتابدهنده هایی که همواره مشکل تامین مالی با سرمایه گذار دارند و یا به سرمایه گذارانی متصل هستند که عمده تلاش آنها، بیش از دغدغه توسعه زیست بوم، دغدغه سبد سرمایه گذاری و پرتفولیو برای اقناع سهامداران است.

از این رو، به منظور تحول در ساختار پیشرفت زیست بوم نوآوری و صنایع خلاق در راه جهش تولید، تکیه بر مدل های بومی و ملی و تغییر نگرش نسبت به ارکان زیست بوم از کسب و کار نوآور (کار-ایده) به جای نگاه استارآپی (ایده-کار) باید مدنظر قرار گیرد. بازتعریف مراکز با قابلیت رشد در قالب نهاد های اجتماعی شتابدهنده مانند مساجد، تعاونی ها، هیئت ها، خیریه ها و سازمان های مردم نهاد به عنوان مراکز رشد بومی و منطقه ای، تغییر نگرش به تامین مالی از سرمایه گذاری، سهامداری و وام با بهره بالا به سمت جمع سپاری عمومی و تشویق به مشارکت مردمی (انتفاعی و غیر انتفاعی) در توسعه کسب و کار ها برخی از راهکارهای تحول در ساختار زیست بوم نوآوری در راستای جهش تولید است.

۶- ایجاد بستر جمع سپاری منابع و ظرفیت‌ها؛

جمع سپاری از نظر مفهومی عبارت است از پشتیبانی داوطلبانه و افتخاری از یک پروژه، فرایند، اجرا یا ایده. این حمایت می‌تواند به‌صورت مالی یا معنوی باشد. شخص یا گروهی برای اجرای ایده خودشان و یا توسعه پروژه خود از دیگران دعوت می‌کنند تا با تکمیل یا بهبود آن بتوانند ایده یا پروژه خودشان را به سرانجام برسانند. حمایت کنندگان در این روش به دنبال سود مستقیم نیستند و درصورت شکست ایده، مجریان را مورد بازخواست قرار نمی‌دهند. امروزه جمع سپاری با توجه به رشد ابزار های ارتباطی و توسعه سکوهای تعاملی، کاربردهای بسیاری دارد.

به کارگیری نوآوری و خلاقیت به منظور تقویت زیرساخت های جمع سپاری منابع و ظرفیت ها در بستر زیست بوم های منطقه ای اشتغال آفرینی می تواند منجر به افزایش مشارکت های مردمی در صنایع خلاق در مسیر جهش تولید و رونق اقتصادی گردد.

۷- تحول در ساختارهای قانونی و حقوقی کسب و کارها

یکی از ارکان مهم جهش تولید در کسب و کارها، تناسب میان ساختارهای قانونی و حقوقی و میزان کشش، همراهی و تاب آوری کسب و کارها برای قالب های تعریف شده موجود است. بسیاری از کارآفرینان و صاحبان کسب و کار با مشاوره و هدایت های نادرست و یا عدم توجه به تقدم و تأخر فرایندهای رشد و توسعه کسب و کار خود، اقدام به تاسیس شرکت حقوقی می نمایند. فارغ از اینکه قوانین و شرایط نامتناسب با کسب و کارهای کوچک، گاهاً منجر به از بین رفتن فرصت های بهره وری و عدم تحقق خروجی قابل قبول برای کسب وکارها می گردد، لذا عدم تناسب بین هزینه های اداره یک شرکت حقوقی با حجم تولید، فرایند تولید و حجم بازار موجود، طبیعتاً موجب شکست قطعی بسیاری از مشاغل و تولیدی ها می‌شود.

تغییر نگرش درباره نحوه ورود کسب و کارها به ساختار رسمی و قانونی کشور با طراحی فرایند آسان و کم هزینه، تقویت بسترهای قانونی تجمیع کسب و کارها در قالب هایی همچون تعاونی ها، کنسرسیوم ها و …، تعریف قانونی مدل های حقوقی نوین به اقتضاء نیاز جامعه به طور مثال توسعه قوانین حمایت از مشاغل خانگی، شرکت های خلاق، گروه های جهادی و...، ایجاد ساختار شفاف، فراگیر و در دسترس در عرصه نظارت و حمایت از شرکت های نوپا، از جمله راهکارهایی است که می توان در راستای رفع موانع جهش تولید بدان اشاره کرد.

۸- نوآوری اجتماعی به منظور به کارگیری نیروی غیرفعال اشتغال

طبق نتایج آمارگیری در زمستان ۱۴۰۲ توسط دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار، ۶۴ میلیون و ۸۳۷ هزار نفر جمعیت ۱۵ ساله و بیشتری هستند که به عنوان جمعیت آماده بکار محسوب می گردند، از میان این تعداد ۲۶ میلیون و ۴۶۳ هزار نفر جمعیت شاغل و بیکاری هستند که مشارکت اقتصادی دارند و به عنوان جمعیت فعال سهم ۴۰.۸ درصدی از کل جمعیت آماده به کار را به خود اختصاص داده است. از این میان جمعیتی بالغ بر ۳۸ میلیون و ۳۷۵ هزار نفر (۵۹.۲ درصد) را افرادی تشکیل داده اند که به اصطلاح جمعیت غیر فعال کشورند اما در هیچ فعالیت اقتصادی و تولیدی مشارکت ندارند. بکارگیری بخش غیر فعال جامعه، به عنوان راهکاری برای افزایش سرمایه انسانی می تواند حرکت جهشی برای تولید و رشد اقتصادی را به همراه داشته باشد.

نوآوری اجتماعی، به عنوان یک راهکار مهم، می‌تواند در بکارگیری و فعال‌سازی جمعیت غیرفعال اقتصادی کشور نقش مؤثری ایفا کند. تحلیل نیازهای اجتماعی و ایجاد راهکارهای نوآورانه برای فعال‌سازی جمعیت غیرفعال، ایجاد شرکت‌ها و پروژه‌های کارآفرینی اجتماعی با هدف حل مشکلات اجتماعی و اشتغال‌زایی، آموزش مهارت‌های اجتماعی، ارتقاء همکاری و تعامل افراد، ایجاد شبکه‌های ارتباطی و تبادل تجربیات میان افراد، خلق فرصت‌های شغلی و توسعه کارآفرینی و ایجاد فرهنگ کارآفرینی در جامعه به منظور افزایش انگیزه افراد برای شروع کسب‌وکار، از جمله اقداماتی است که می توان از فرصت نوآوری اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی در بستر صنایع خلاق و فرهنگی بهره گرفت.

۹- تمرکز بر محتوا و خلق ارزش افزوده و ایجاد بازارهای مصرف جدید
بسیاری از صنایع و کسب و کارهای عمومی محصولاتی تولید می کنند که تنها ارزش فیزیکی دارند و ماده اولیه تولید آنها را از طبیعت فراهم می کنند. این محصولات معمولاً ارزش خاصی به جز تامین مایحتاج مصرف کننده ندارند. در صورتیکه بسیاری از محصولات تولید شده توسط کسب و کارهای کوچک، متوسط و حتی بزرگ مقیاس با بهره گیری از ابتکار عمل و خلاقیت صاحبان کسب وکار (کارآفرینان) تنها به ارزش فیزیکی محصول بسنده نکرده و با استفاده از ارزش های غیر مادی به رونق کسب و کار و توسعه بازار و تقویت برند خود می پردازند. ماده اولیه تولیدات در صنایع خلاق و فرهنگی، از احساسات و تراوش های ذهنی افراد خلاق و اصحاب فرهنگ و هنر نشأت گرفته می شود؛ و آنچه ارزش تولیدات و خدمات فرهنگی را رقم می زند، محتوای آنها است که یک ارزش فرهنگی را به مخاطبان خود انتقال می دهد.

تمرکز بر روندهای سبک زندگی مطلوب، استفاده از کاراکتر و شخصیت پردازی برای معرفی محصولات، پیوست فرهنگی و هنری در بسته بندی محصولات، تقویت هویت (برند) منطقه ای برای فروش بهتر محصولات بومی، استفاده از ابزار های رسانه ای و تولید محتوای مناسب برای خلق ارزش بیشتر، پیوند محصول با نیازهای معنوی مصرف کننده از جمله نیاز های روحی و روانی، دینی و معنوی و حس زیبایی شناختی و هنر دوستی و… از جمله مولفه های تاثیر گذار بر ارزش آفرینی محصولات تولیدی در مسیر تحقق جهش تولید خواهد بود.

۱۰- تقویت زیرساخت های صادرات، فروش و عرضه محصولات

در یک نگاه می توان گفت صادرات غیرنفتی دارای مشکلات متعددی است که برخی از آنها شامل موانع پیمان سپاری ارزی، نوسانات بالای نرخ ارز، نبود نظام ارزی مشخص، افزایش هزینه تولید، عدم بازاریابی مناسب و مستمر، ضعف دستگاه دیپلماسی اقتصادی و … است. تعیین راهبرد مناسب تجاری برای کشور و نحوه تعامل با اقتصاد جهانی از گام های مهم سیاستگذاری تجاری کشور بوده و وجود چنین راهبرد مناسبی، باعث می شود صادرکنندگان امکان برنامه ریزی برای بازاریابی محصولات خود و افزایش تولید و اشتغال را داشته باشند.

برای افزایش صادرات غیرنفتی ایران و تأثیر آن بر جهش تولید در کشور علاوه بر اقدامات جاری و کوتاه مدت که به آنها اشاره شد، اقدامات ساختاری و نهادی در حوزه تجارت نظیر تعیین مزیت های صادراتی کشور و سرمایه گذاری در تولید این کالاها باید در اولویت قرار گیرد.

کد خبر 6097416 زینب رازدشت تازکند