به نقل از «خبرگزاری آریا»

تحولي شگرف در تشخيص سرطان

تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۰۶۲۵۱۹

خبرگزاری آریا- پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف برای نخستین بار در ایران، موفق به طراحی و ساخت سامانه جداساز میکروفلوئیدیکی سلول‌های سرطانی شدند.
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل از روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف، اسمش هم ترس دارد. شاید برای این است که حتی در ایران هم که هیچ سَر و سِری با زبان انگلیسی ندارد، بخش سرطان را در بیمارستان‌ها با نام لاتین ((کَنسر)) مشخص می‌کنند که بیماران با دیدنش روح از بدن‌شان جدا نشود و ترس، اندام سرطان‌زده‌شان را نلرزاند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سرطان یعنی رشد، تکثیر و گاهی انتشار غیر طبیعی سلول‌های بدن. سلول‌های سرطانی به طور معمول دارای الگوی رشد مهار گسیخته و تمایل به جدا شدن از منشا اصلی و متاستاز هستند. درمان بیماران سرطانی باید براساس اهداف قابل دسترسی و عملی برای هر نوع سرطان انجام گیرد. درمان سرطان امروزه به سمت روش‌هایی پیش می‌رود که با کمترین عارضه، بیشترین اثربخشی را داشته باشد. دانشگاه صنعتی شریف نیز به عنوان یکی از دانشگاه‌های پیشرو همواره موجب توسعه و اعتلای علمی کشور بوده است و پژوهشگران این دانشگاه با تحقیقات خود گام‌های مهمی در راستای اهداف علمی برداشته اند.
طراحی و ساخت سامانه جداساز سلول‌های سرطانی پس از سه سال تلاش آقای دکتر امیر شاملو، دانشیار دانشکده‌ی مهندسی مکانیک و عضو پژوهشکده‌ی زیست فناوری و محیط زیست دانشگاه صنعتی شریف به همراه تیم دانشجویان ایشان شامل خانم مائده مؤمنی و آقایان امین نقد لو و مجتبی حسنی دانشجویان کارشناسی ارشد و محسن بسنجیده دانشجو دکتری و با همکاری آقای دکتر منوچهر وثوقی ریاست پژوهشکده زیست فناوری و محیط زیست به سرانجام رسیده است.
آقای دکتر شاملو مدیر طرح سامانه جداساز میکروفلوئیدیکی سلول‌های سرطانی گفت: در این طرح سامانه گریز از مرکز سیالاتی با هدف جداسازی سلول‌های سرطانی در گردش خون (CTC)، طراحی، شبیه سازی و ساخته شده است. با استفاده از این سیستم می‌توان در احجام خیلی کم نمونه خون، جداسازی سلول‌های هدف را انجام داد.
سلول‌های هدف می‌تواند سلول‌های سرطانی در گردش خون یا هر سلولی که جداسازی و شناخت آن حائز اهمیت است مثل سلول‌های بنیادی را در برگیرد.
وی افزود: برای طراحی این سیستم از راهکار‌های سیالاتی و هیدرودینامیکی بهره گرفته شده است. در این خصوص با توجه به اینکه این راهکار‌ها حالت غیر فعال دارند و نمی‌توان به صورت اختصاصی برای سلول هدف به آن‌ها اعتماد کرد، علاوه بر قسمت غیرفعال، راهکار‌های فعال نیز در این طرح مد نظر قرار گرفته است، بدین صورت که با استفاده از آنتی بادی اختصاصی سلول‌های هدف این سلول‌ها جداسازی می‌شوند.
وی ادامه داد: پس دو راهکار فعال و غیرفعال در این طرح گنجانده شده است. سلول‌های هدف در این مطالعه سلول‌های سرطانی هستند که جداسازی آن‌ها حائز اهمیت است. در نهایت نانو پارتیکل‌های مغناطیسی متصل شده به آنتی بادی اختصاصی سلول‌های هدف در محیطی که این سلول‌ها به همراه سایر سلول‌های موجود در نمونه خون وجود دارند قرار می‌گیرند و با استفاده از نیروی مغناطیسی که می‌تواند نانو ذرات را به خود جذب کند جداسازی سلول‌های متصل به نانوذرات انجام می‌پذیرد.
آقای دکتر شاملو گفت: سامانه میکروفلوئیدیکی مورد استفاده در این طرح بر روی سیستمی شبیه به یک دیسک فشرده مستقر شده است. سیستم استفاده شده در این طرح یک سیستم گریز از مرکز است.
دانشیار دانشکده مهندسی مکانیک در خصوص طراحی سامانه جداساز سلول‌های سرطانی گفت: طراحی این سامانه به گونه‌ای بوده که در نهایت بیمار بتواند به آسانی حتی در منزل از این سیستم استفاده کند. در این سامانه بیمار با قرار دادن قطره خونی که بر روی میکروکانال‌های مستقر بر روی سامانه قرار می‌دهد می‌تواند وجود یا عدم وجود سلول بیماری‌زا در داخل خونش را تشخیص دهد.
خانم مائده مومنی دانش آموخته شریف در ادامه در خصوص توضیح سامانه جداساز گفت: طرحی که پس از سه سال به نتیجه رسیده است به صورت سلسله مراتبی بود که افراد با همکاری یکدیگر کار را تکمیل کردند. قسمتی که در این طرح حائز اهمیت است تعداد سی‌تی‌سی‌ها یا سلول‌های سرطانی در گردش خون است. تعداد این سلول‌ها نشان‌دهنده پیشرفت بیماری است. مشکل موجود، تعداد سلول‌ها و کمبود آن‌ها نسبت به گلبول‌های قرمز یا گلبول‌های سفید موجود در جریان خون است.
آقای دکتر شاملو در ادامه عنوان کرد: بسیاری از محققان و پژوهشگران فعال در رشته‌های گوناگون اعم از مهندسی پزشکی، مهندسی مکانیک و مهندسی برق و شیمی، در دنیا به سمت سیستم‌های میکروفلوئیدیکی در جهت جداسازی سلول‌های سرطانی روی آورده‌اند.
وی ادامه داد: استفاده از این سیستم تحولی شگرف در زمینه تشخیص سرطان محسوب می‌شود. با استفاده از این سیستم دیگر نیاز به بافت برداری مکرر از تومور نیست. نمونه‌برداری از تومور تاکنون یکی از روش‌های رایج درمان سرطان بوده که البته خطرناک هم است. یکی دیگر از مزایای این روش امکان استخراج دی‌ان‌ای و مطالعه ژنتیکی سلول‌های هدف پس از جداسازی این سلول‌ها و کسب اطلاعات سودمندی در خصوص نوع سرطان، میزان پیشرفت و مرحله آن است.
وی یکی دیگر از مباحث مهم در خصوص سامانه جداساز را نیاز نداشتن به سایر تجهیزات خارجی برای عملکرد سامانه و تنها با استفاده از یک موتور دوار و با بهره‌بری از نیروی گریز از مرکز عنوان کرد. با استفاده از یک دستگاه دورانی، سیال پس از حرکت از قسمت مخزن‌های ورودی و با استفاده از نیروی گریز از مرکزی که وجود دارد به سمت مخرج‌های خروجی هدایت می‌شود. به دلیل وجود دو نوع سلول (سلول‌های سرطانی یا هدف و سلول‌های غیر سرطانی یا سلول‌های خونی) دو مخزن تعبیه شده است که با عنوان‌های مخزن هدف و مخزن غیر هدف مورد استفاده قرار می‌گیرد، سپس با استفاده از هندسه و مغناطیس موجود سلول‌ها جداسازی می‌شوند و به سمت مخزن‌های هدف و غیر هدف تعبیه شده حرکت می‌کنند.
پژوهش بر روی سامانه جداساز میکروفلوئیدیکی در ایران برای نخستین بار با هدف جداسازی سلول به صورت هوشمند انجام گرفته است. سامانه جداساز میکروفلوئیدیکی سلول‌های سرطانی می‌تواند به سمت پزشکی فردگرایانه پیش رود.
همچنین آقای دکتر شاملو درباره‌ی تجاری‌سازی محصول گفت: پس از حدود سه سال کار بر روی سامانه جداساز اکنون تصمیم بر این است محصول وارد بازار شود. قبل از آن لازم است تست‌های نهایی با همکاری با نهاد‌های مرتبط مانند بیمارستان‌ها که نمونه‌های لازم را در اختیار دارند انجام شود.
وی افزود: برای تجاری سازی و پیش رفتن در مسیر تولید این محصول گام اول انجام تست‌ها و همکاری با آزمایشگاه‌ها برای اثبات سهولت کاربری برای متخصصان این حوزه است. در مرحله بعد هدف، پزشکی شخصی است تا فرد بیمار بتواند در منزل از این محصول استفاده کند. تحقیقات به سمتی می‌رود که افراد بتوانند بدون مراجعه به آزمایشگاه پزشکی روزانه و به صورت خاص بیماری خود را پایش کنند.
آقای دکتر شاملو از حمایت‌های دانشگاه صنعتی شریف در بخش آغازین پژوهش گفت و ادامه داد: اکنون مذاکره با معاونت علمی و ارگان‌هایی که به صورت خصوصی فعالیت می‌کنند را در پیش گرفته ایم. سامانه جداساز سلول پژوهش جامعی است که در نظر داریم با کسب حمایت از نهاد‌های مختلف آن را عملیاتی کرده و سپس وارد بازار کنیم. تست‌های آزمایشگاهی به صورت کامل انجام شده است. اما سعی ما در طراحی سامانه بر این بوده تا با استفاده از آنتی بادی اختصاصی سلول هدف بتوانیم سلول‌های متفاوتی را از نمونه‌های خونی جدا کنیم.
آقای دکتر شاملو در پایان سخنانش گفت: سامانه جداساز میکروفلوئیدیکی در ایران ناشناخته است و در سطح دنیا نیز بسیار محدود مورد استفاده قرار گرفته است از همین جهت باید بر روی معرفی محصول کار کرده و بازار ارائه و فروش را برای این سامانه ایجاد کنیم.

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: تحول شگرف تشخیص سرطان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۰۶۲۵۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهی جدید برای پیشگیری و درمان بیماری‌های روده

آفتاب‌‌نیوز :

محققان سیستم بهداشتی کوه سینا، در مطالعه پیشگامی، اهمیت گونه‌های فعال اکسیژن در حفظ عملکرد سلول‌های بنیادی و جلوگیری از التهاب در حین ترمیم زخم، را بررسی کرده اند. یافته‌های پژوهشگران، می‌تواند بینش بیشتری را درباره پیشگیری و درمان بیماری‌های التهابی روده (IBD) ارائه دهد.

گونه‌های فعال اکسیژن، مواد شیمیایی بسیار واکنش پذیری هستند که از اکسیژن تشکیل شده اند. ترشح گونه‌های فعال اکسیژن در روده برای حفظ عملکرد سلول‌های بنیادی و ترمیم زخم ضروری است. با این حال، می‌تواند اثرات التهابی نیز ایجاد کند.

تیم تحقیقاتی، عوامل کلیدی که باعث ایجاد تغییرات غیرطبیعی سلول‌های بنیادی می‌شوند را یافته اند که نقش مهمی از گونه‌های فعال اکسیژن در حفظ روده‌های سالم را نشان می‌دهد.

دانشمندان گفته اند: واضح است که تنظیم اکسیژن و گونه‌های فعال اکسیژن نقش مهمی در بیماری‌های مزمن، و به طور خاص IBD ایفا می‌کنند. این مطالعه پیشرفت بزرگی را در تعریف نقش کلیدی گونه‌های اکسیژن در حفظ یک سد مخاطی سالم برای IBD ارائه می‌دهد.

تیم تحقیقاتی نقش گونه‌های فعال اکسیژن و NOX۱، پروتئین مورد استفاده برای تولید این مواد شیمیایی، را مورد مطالعه قرار دادند. به گزارش سیناپرس، پژوهشگران، مقدار گونه‌های فعال اکسیژن را اندازه گیری کرده و مشخصات بیان ژن سلول‌های سد روده را از موش‌ها و انسان‌های مبتلا به کولیت اولسراتیو، یکی از زیرگروه‌های IBD، تجزیه و تحلیل کردند.

 سلول‌های سد کننده روده، سطح روده را می‌پوشانند و به هضم غذا، جذب مواد مغذی و جلوگیری از هجوم باکتری‌های روده کمک می‌کنند. محققان، داده‌های بیان ژن را در بافت‌های ملتهب و غیر ملتهب روده بزرگ مقایسه کردند.

دانشمندان دریافتند:ترکیبی از NOX۱، از دست دادن عملکرد -که منجر به کاهش گونه‌های فعال اکسیژن می‌شود، به علاوه وجود ماده‌ای به نام TNF که باعث التهاب می‌شود، منجر به افزایش غیرطبیعی سلول‌های میکروفولد می‌شود. سلول‌های میکروفولد، که به عنوان سلول‌های M نیز شناخته می‌شوند، برای تنظیم پاسخ ایمنی روده بسیار مهم هستند.

تیم تحقیقاتی، این افزایش غیرطبیعی در تعداد سلول‌های M را در نتیجه از دست دادن گونه‌های فعال اکسیژن در سلول‌های بنیادی یافتند. به گزارش سیناپرس، این افزایش در سلول‌های M اپیتلیال باعث افزایش جذب سلول‌های ایمنی در موش‌ها می‌شود. محققان توانستند با درمان سلول‌های روده به کمک گونه‌های فعال اکسیژن، نقص اولیه به دنبال از دست رفتن این گونه‌های اکسیژن در طول التهاب، را معکوس کنند.

پژوهشگران اظهار داشته اند: اکسیژن فعال، که توسط سلول‌های بنیادی آزاد می‌شود، برای حفظ یک روده سالم از طریق حفظ تعادل مناسب انواع سلول‌های سد روده، حیاتی است.

یافته‌های تحقیقاتی، در مجله Gut منتشر شده اند.

منبع: سیناپرس