نقش مؤثر جهاددانشگاهی در تمدن‌سازی اسلامی/ جدل احسن با قصد تقرب به خدا عبادت است

گروه فرهنگی ــ رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های استان مرکزی به نقش مهم جهاددانشگاهی در تحقق گام دوم انقلاب و برگزاری مناظرات با محورهای گسترده‌تر اشاره کرد و افزود: قاعدتاً برای رسیدن به جامعه اسلامی و سپس تمدن اسلامی باید در حوزه گفتمان‌سازی ورود جدی‌تری داشته باشیم که مجموعه این فعالیت‌ها در جهاد‌دانشگاهی می‌تواند مثمرثمر باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حجت‌الاسلام مهدی ایمانی‌مقدم، رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های استان مرکزی، درباره برگزاری کرسی‌های نظریه‌‌‌پردازی، نقد و مناظره ویژه اساتید دانشگاه‌های استان در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، در خصوص ضرورت و هدف انجام مناظرات گفت: مناظرات ریشه‌ای قرآنی دارد، خداوند در آیه 125 سوره مبارکه«نحل» خطاب به پیامبر(ص) که فرمودند؛ «اُدْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ» بر این امر مهم تأکید دارند.

وی بیان کرد: برای افراد خاص و دارای اذهان منطقی برهانی و فلسفی صحبت کردن محکم‌ترین روش استدلال است، روش تبیین حقایق موعظه حسنه است، موعظه حسنه با استفاده از مقبولات و مشهورات مردم برای ایجاد انگیزه و تقویت بینش صورت می‌گیرد و روش ترویج و تحکیم علم روش جدل احسن است.

حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم در خصوص جدل احسن اظهار کرد: جدل احسن در قالب گفت‌و‌گوهای عالمانه و سازنده، غیرپراکنده در موضوع مشخص و گفت‌و‌گویی بُردبُرد تعریف می‌شود؛ جدل احسن باعث از بین رفتن عداوت و کینه و تقویت محبت می‌شود.

جدل احسن موجب افزایش فهم انسان می‌شود

این مقام مسئول با بیان اینکه هیاهو، هیجان، مغلطه، سوت و کف، هورا و تمسخر در جَدل احسن جایگاهی ندارد، ادامه داد: جدل احسن تضارب آراء بوده و باعث زیاد شدن فهم و علم انسان‌ها می‌شود؛ از این‌رو خداوند در قرآن کریم پیامبر(ص) را به گفت‌و‌گوهای سازنده یا جدل احسن توصیه فرموده‌اند.

وی با اشاره به این عبارت که جدل احسن با قصد تقرب به خدا نوعی عبادت به شمار می‌آید، اظهار کرد: با همان نگاه قرآنی مناظرات به معنای واقعی کلمه را در دستور کار قرار داده‌ایم. به دلیل وجود برخی مناظرات غیراخلاقی انتخابات این واژه مقداری حساسیت‌هایی را در فضای دانشگاهی ایجاد کرده است که بهتر است به جای مناظره از گفت‌و‌گوهای سازنده همراه با نقد استفاده شود.

حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم اضافه کرد: سیدالشهداء(ع) در کتاب تحف‌العقول فرمودند؛ «وَمِن دَلائل العَالِم انتقَادُه لِحَديثِه، از نشانه‌های عالم این است که کلامش را در معرض نقد می‌گذارد». ما در نهاد رهبری دانشگاه‌های استان و جهاددانشگاهی توصیه اهل‌بیت(ع) و قرآن را مبنایی برای گفت‌و‌گوهای اساتید قرار داده‌ایم.

وی اساتید را عالی‌ترین مقام از حیث علمی و جایگاه اجتماعی دانست و تصریح کرد: اساتید از افراد تأثیرگذار در جامعه هستند و تمام بروز و ظهور آنان نباید سرکلاس باشد، آنان می‌توانند در ساخت جامعه‌ای پیشرفته و اسلامی ما را یاری رسانند.

نهاد رهبری و جهاددانشگاهی؛ پیگیر برگزاری مناظرات اساتید

ایمانی‌مقدم ادامه داد: با همین نگاه جهاد‌دانشگاهی و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها پیگیر برگزاری نشست‌ها، گفت‌‌و‌گوها و مناظره اساتید شدند. برای این گفت‌و‌گوهای سازنده هم سطح دانشگاهی و هم سطح استانی پیش‌بینی شده است.

وی با بیان اینکه دبیران هم‌اندیشی در هر دانشگاه کرسی‌ها را مدیریت می‌کنند، اظهار کرد: طرح کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره توسط جهاددانشگاهی و نهاد در دو مرحله انجام می‌شود اگر پس از برگزاری مرحله استانی زمینه را مساعد دیدیم پیشنهاد اجرای طرح بین استان‌های مجاور اعلام می‌شود، اما در حال حاضر برای حضور استان‌های مجاور برنامه‌ریزی صورت نگرفته است.

حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم تصریح کرد: شورای عالی انقلاب اسلامی دبیرخانه اجرای کرسی‌های نظریه‌پردازی دارد که آیین‌نامه کرسی‌های نقد و مناظره، نظریه‌پردازی و علمی ترویجی از طرف شورای عالی انقلاب ابلاغ شده و برای آن امتیازات علمی، پژوهشی و فرهنگی لحاظ شده است و به ارائه کننده بین 2 الی 4 امتیاز و برای اجرا کنندگان و مشارکت کنندگان امتیازات فرهنگی و نشست‌های هم‌اندیشی در نظر گرفته شده است. انجام طرح محصول استان نیست، ابلاغیه‌ای کشوری است که تاکنون انجام نشده است.

وی در خصوص خروجی انجام این طرح هم اظهار کرد: در این فضا گفت‌و‌گوهای عالمانه انجام می‌شود، با برگزاری این کرسی‌های نظریه‌پردازی اساتید وارد میدان بحث‌های درست و اصولی شده و همین عامل به رونق علمی و فرهنگی منتج می‌شود، ضمن اینکه می‌توان محصول گفت‌و‌گوها را با اجازه اساتید پخش رسانه‌ای کرده و به واسطه این اقدام بینش اجتماعی را ارتقا بخشیم و صحبت‌ها را برای برنامه‌ریزی بهتر مسئولان در اختیار آنان قرار دهیم. بی‌شک این گفت‌و‌گو‌ها در ارتقای فضای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و صنعتی بسیار مناسب است.

انجام کارهای بر زمین‌مانده فرهنگی؛ رسالت جهاددانشگاهی

رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های استان ادامه داد: یکی از رسالت‌های جهاد‌دانشگاهی انجام کارهای بر زمین‌مانده فرهنگی است و با همین نگاه جهاد‌دانشگاهی به عنوان سازمان و نهاد در قالب محصول انقلاب ایجاد شد، این مجموعه انقلاب کارهایی که در شرح وظایف آنان ذکر نشده است یا اهتمام به اجرا ندارند را با نگاه جهادی انجام داده و در صدد رفع مشکلات برمی‌آید.

حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم اضافه کرد: بی‌شک فضای ایجاد گفت‌و‌گوی سازنده مورد تأکید رهبری است و ایشان مکرر توصیه فرمودند و در عبارتی بیان کردند که من صدبار تأکید کردم کرسی‌ها را جدی بگیرید، با توجه به تأکیدهای بسیار رهبر معظم انقلاب برهمه ما واجب است کرسی‌های نظریه‌پردازی را جدی بگیریم.

وی به نقش مهم جهاددانشگاهی در تحقق گام دوم انقلاب و برگزاری مناظرات با محورهای گسترده‌تر هم اشاره کرد و افزود: گفتمان‌سازی گام دوم مرهون همین تلاش‌هاست، گام دوم گام تحول بنیادین برای ایجاد تحقق جامعه اسلامی و سپس تمدن اسلامی است، قاعدتاً برای رسیدن به آن باید در حوزه گفتمان‌سازی ورود جدی‌تری داشته باشیم مجموعه این فعالیت‌ها در جهاد‌دانشگاهی می‌تواند مثمرثمر باشد.

این مقام مسئول در خصوص محورهای مناظرات اساتید هم گفت: محورها در قالب پرداختن به آسیب‌های اجتماعی، فرهنگی، آسیب‌های فضای آموزش عالی، آمایش‌های علمی و فرهنگی در سطح استان و کشور، تحول در علوم انسانی تعریف شده است، اساتید می‌توانند حسب ذوق، سلیقه و مطالعه خود محوری را معرفی کنند.

یادآور می‌شود؛ ثبت‌نام از داوطلبان شرکت در کرسی‌‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره ویژه اساتید آغاز شده و اولین مرحله مناظرات بهمن ماه در دهه فجر برگزار خواهد شد.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: ایکنا خبرگزاری قرآن خبرگزاری بین المللی قرآن خبرگزاری ایکنا ایکنا مرکزی ایمانی مقدم جهاددانشگاهی استان مرکزی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۱۶۸۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چگونه می‌توان راه و روش امام صادق (ع) را الگو قرار داد؟

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی و مدیر موسسه منبر آسمانی با اشاره به روایتی درمورد معیار اصلی مقام هر فردی نزد خداوند اظهار کرد: یکی از اصحاب صادق آل محمد علیهم‌السلام می‌گوید به امام صادق (ع) عرض کردم: آقاجان فلانی چه عبادت، دین و فضلی دارد! کنایه از این‌که خیلی مقامش والاست، اما امام علیه‌السلام سوالی درباره آن شخص از من پرسیدند که تمام معیار‌های مرا در شناخت افراد تغییر داد. امام صادق علیه‌السلام فرمودند: «فَقَالَ کَیْفَ عَقْلُهُ» «عقل او چگونه است؟»
 عرض کردم: نمی‌دانم بعد امام علیه‌السلام فرمودند: 
«فَقَالَ إِنَّ الثَّوَابَ عَلَى قَدْرِ الْعَقْلِ» «ثواب و پاداش را به اندازه عقل و با معیار خرد می‌دهند نه به مقدار حال و شور.»

داستان مرد عابد بنی اسرائیلی

بعد، امام جعفر صادق (ع) برای من داستانی از عابدی بنی اسرائیلی نقل کردند: همانا مردی از بنی‌اسرائیل خداوند را در جزیره‌ای دریایی که سرسبز و خرم بود عبادت می‌کرد. آن جزیره درختان بسیار و آبی فراوان داشت. فرشته‌ای از آن مکان می‌گذشت که آن عابد را دید. فرشته به خداوند عرض کرد: آیا ثواب این بنده را به من می‌نمایانی؟ خداوند آن را به وی نشان داد، فرشته آن را اندک و ناچیز پنداشت و از این ناهمخوانی ثواب کم و عبادت فراوان آن عابد تعجب کرد به همین خاطر خداوند به فرشته وحی کردند: با او همراه شو. فرشته به صورت انسانی در آن جا فرود آمد. مرد به او گفت: کیستی؟ فرشته گفت: من مردی عابد هستم که، چون آوازه مرتبه و عبادت تو در این مکان به من رسید به نزد تو آمدم تا خداوند را به همراه تو پرستش و عبادت نمایم. فرشته در آن روز با او بود. فردای آن روز فرشته به آن مرد گفت: منزلگاه تو چه سرسبز و خرم است! فقط برای عبادت شایسته است! مرد عابد به او گفت:، اما این‌جا عیبی دارد! فرشته گفت: چه عیبی؟ گفت: برای خداوند ما چارپایی نیست، اگر بر‌ای او الاغی بود او را در این مکان می‌چرانیدیم همانا سبزه‌ها در حال از بین رفتن هستند. فرشته که متعجب شده بود گفت: برای پروردگار تو الاغی نیست؟ (کنایه از اینکه این حرف یعنی چه، مگر خدا جسم است که اعضا و جوارح داشته باشد) گفت: اگر برای خداوند الاغی بود مثل چنین سبزه‌هایی از بین نمی‌رفت. خداوند به آن فرشته وحی فرستاد: «فَأَوْحَى الله إِلَى الْمَلَکِ إِنَّمَا أُثِیبُهُ عَلَى قَدْرِ عَقْلِهِ» «همانا من به میزان عقل او به او پاداش داده‌ام.»

شرح روایت شریف

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی گفت: این روایت می‌فرماید: ممکن است کسی دو رکعت نماز مختصر بخواند و ثواب عبادت جن و انس به او داده شود و ممکن است کسی تا صبح شیون و ناله کند و اشک بریزد، اما نماز پر لابه او را به چیزی نخرند. این سخن به شنونده سنگین آمد، برای همین امام جعفر صادق علیه‌السلام برای او داستانی نقل کردند تا ذهن وی مطلب گفته شده را بپذیرد. 

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: امام صادق علیه‌السلام کوتاهی فکر برخی از مردم را با نقل این روایت توضیح می‌دهند و می‌فرمایند: زیبایی و شور عبادت او به‌گونه‌ای بوده است که حتی نظر فرشته‌ای را به خود جلب می‌کند و از شکوه آن سر تعظیم و درخواست در پیشگاه الهی فرود می‌آورد. شور در آن عابد خوب بوده است ولی شعوری در او نبوده است.

مشکل امروز جامعه مسلمانان

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی ادامه داد: متأسفانه، مشکل جامعه اسلامی نیز همین است. در جامعه اسلامی معیار و محک ارزش اعمال و کردار دیگران عقل و معرفت آنان قرار نمی‌گیرد و شور و حال را معیار و محک مرتبه معنوی افراد و گزینش آنان قرار می‌دهند. سینه و نوحه و فریاد و گاه نعره و کشیدن قمه و قداره فراوان است، اما شعور و معرفت اندک است. متأسفانه منبرها، مسجدها، حسینه‌ها، فقط از حال می‌گویند و سفارش می‌کنند که در مکه و طواف چنان کن و نماز و ذکر فراوانی به زائران می‌دهند و وقت فکر و اندیشه برای آنان نمی‌گذارند. وقتی شور فراوان و عقل اندک باشد، یک میلیارد مسلمان نمی‌توانند در تأمین هزینه خود توانا باشند. البته، عقل به معنای چیزی که آدمی را به قرب الهی نزدیک کند منظور ماست. عقلی که با آن به ستایش خداوند ایستاده می‌شود و سلامت دنیا و سعادت آخرت را به همراه دارد.

دو پایه اساسی عقل

این کارشناس مذهبی گفت: عقل دارای دو پایه اساسی است: 
• یکی آن که باعث شود خداوند را عبادت کند و قرب الهی را موجب شود. 

• دیگر آن که به سعادت و نعیم برسد و البته سعادت اخروی بدون تأمین دنیا ممکن نمی‌شود.

حال، یک سوال اساسی از همه مسلمین این است. 

مسلمانی که در تأمین هزینه زندگی خود درمانده است چگونه می‌تواند سلامت دنیا را داشته باشد و کسی که در دنیا سلامت ندارد چگونه به سعادت آخرت دست می‌یابد؟

 ملت ما با انقلاب عظیم و معنوی خود که به عشق امام حسین علیه‌السلام بوده است با معضل اقتصادی و ناتوانی در تأمین نان شب خود روبه‌روست.

کسی که توان تأمین نان دنیای خود را ندارد و نمی‌تواند دنیای خود را آباد کند، آخرت خود را نیز نمی‌تواند آباد کند! 

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی اظهار کرد: یک میلیارد مسلمان اسیر دست غربیان هستند. آنان توان بالایی در مقابله با مسلمانان ندارند، بلکه این مسلمانان هستند که سست و ضعیف هستند. کسی که عقل ندارد نه تنها در برابر دشمن از او کاری نمی‌آید، بلکه وی در برابر دوستان نیز نمی‌داند چه می‌کند. انسان باید سعادت دنیا داشته باشد تا به آخرت دست یابد. بعد از انقلاب اسلامی، در مواردی گداپروری در جامعه باب شد و دولت‌ها به‌جای شغل، به مردم پول دهند. مردم نباید نان خود را با ذلت به دست آوردند. کار را نیز باید خود دنبال کرد و البته برای این کار باید کاردان بود.

عقل خودمان و اطرافیانمان را بسنجیم

این کارشناس مذهبی یادآور شد: آدم باید خود و اطرافیانش را آزمایش کند تا ببیند جزء کدام گروه قرار می‌گیرند. آیا خدایی ناکرده از جاهلان هستند یا از عاقلان؟

 امام صادق علیه‌السلام با این روایت به همه ما فهماندند که اگر کسی را در حال خوش عبادی دیدیم او را به عرش نبریم، بلکه ببینیم عقل و معرفت او چه اندازه است؟ درک او نسبت به دنیا و آخرت چگونه است؟ 

چقدر خوب است در مساجد، روایات باب عقل و جهل کتاب بحار و یا اصول کافی حتی شده از رو خوانده شود و اصلا هر شب بعد از هر نمازی یک سوال اعتقادی مطرح شود و از مردم خواسته شود تا جواب این سوال را پیدا کنند و خودشان روی این سوال فکر کنند تا راه امام صادق (ع) ادامه پیدا کند.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت