به نقل از «قدس آنلاین»

به نام مشروطه؛ به کام رضاشاه

تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۸۲۱۴۱

پیشتر گفتیم مجلس پنجم با اکثریت حامیان سردار سپه، راه رضاخان را برای رسیدن به شاهی تسهیل کرد. ۲۲ بهمن ۱۳۰۲ مجلس پنجم افتتاح شد و در آبان ماه ۱۳۰۴ با اکثریت ۸۰ رأی موافق در برابر پنج رأی مخالف، انقراض سلطنت قاجار را تصویب کرد.

سمیه زمانی، کارشناس مطالعات پارلمانی/

پیشتر گفتیم مجلس پنجم با اکثریت حامیان سردار سپه، راه رضاخان را برای رسیدن به شاهی تسهیل کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۲۲ بهمن ۱۳۰۲ مجلس پنجم افتتاح شد و در آبان ماه ۱۳۰۴ با اکثریت ۸۰ رأی موافق در برابر پنج رأی مخالف، انقراض سلطنت قاجار را تصویب کرد. همچنین تعیین سرنوشت آینده کشور را به مجلس مؤسسان سپرد و تا پایان کار این مجلس، حکومت موقت به رضاخان واگذار گردید. مجلس مؤسسان هم با اصلاح اصول ۳۶، ۳۷ و ۳۸ متمم قانون اساسی، سلطنت را به شخص رضاخان پهلوی واگذار و شاهی را به میراث این خاندان بدل کرد.

با ختم سلطنت قاجار، انگار که مجلس فاتحه خودش را خوانده باشد، از رونق افتاد. هرچند در دوران رضاشاه انتخابات ۶ دوره مجلس برگزار و مجالس برقرار بودند، اما شاه نتیجه انتخابات و مجموعه مجلس را از پیش تعیین می‌کرد. وزارت کشور انتخابات فرمایشی را بر اساس گزینش افراد وابسته، وفادار و معتمد شاه برگزار می‌کرد. تمرکز قدرت در دست رضاشاه، مصونیت پارلمانی نمایندگان مخالف سلب و مجلس ابزاری در راستای تأیید استبداد مطلق بود. به قول «یرواند آبراهامیان» از تاریخ‌نگاران مهم معاصر، در ۱۶ سال حکومت رضاشاه (۱۳۰۴-۱۳۲۰) حکومت در دستان یک نفر متمرکز بود. شاه عین دولت و دولت عین شاه بود.

به گفته متین دفتری، رضاشاه همواره اصرار بر نمایندگانی داشت که به همه امور، پیرابند و انتصابات وی در هیئت دولت جنبه قانونی ببخشند. از نظر او مهم، قانونی جلوه نمودن اعمال دولت بود و قانون تمایلات شاهنشاه بود. گر چه سکوت مجلس خود مایه پرسش و عتاب رضاشاه شد که در این مجلس هیچ آدم زنده‌ای پیدا نمی‌شود که دست‌کم در مورد لوایح دولت اظهارنظر کند و پاسخ می‌شنود: «آنچه به‌عنوان لایحه به مجلس تقدیم می‌شود در اجرای اوامر شاهانه است. اوامر شاهانه هم هیچ‌گاه قابل انتقاد نیست». می‌گویند رضاشاه در جواب گفت: «نه، من مجلسی می‌خواهم که عده‌ای در آن بتوانند حرف بزنند به‌طوری‌که مردم اگر شنیدند بگویند در مجلس از کارها ایراد هم می‌گیرند، این موجب می‌شود که در خارج از مجلس کسی حرف نزند».

بنابراین تمایلات رضاشاه مجلس را در حصار خود قرار داده بود. بااین‌حال شکل قانونی مشروطه و حضور نمادین مجلس حفظ و ادوار ششم تا دوازدهم مجلس به‌صورت پیاپی از سال ۱۳۰۵ هر دو سال برگزار شد؛ اما به‌غیراز اقلیت مجلس ششم و تعدادی انگشت‌شمار در مجلس هفتم بیشتر نمایندگان رأی خود را وامدار حوزه انتخابیه خود نبودند. به‌ویژه از دوره هفتم به بعد به‌سختی می‌توان نشانی از مشروطیت در ایران یافت. مشروطیت خاصیت خود را ازدست‌داده، مجلس دیگر «شورا» نبود. اختیارات مستقل مجلس، سلب شده بود. دیگر مجلس جریانی نمی‌انگیخت و جریان ساز نبود، نمایندگان نه با رأی، بلکه با نفوذ و ارعاب راهی بهارستان می‌شدند.

۱۶ سال سلطنت رضاشاه مقطع غم‌انگیز دیگری از داستان مجلس در ایران بود. مجلس به نام مشروطه و به کام رضاشاه پیش می‌رفت. تا اینکه در اواخر دوره دوازدهم مجلس که در تاریخ سوم آبان ۱۳۱۸ افتتاح شد؛ در شهریورماه ۱۳۲۰، ایران به اشغال نیروهای متفقین درآمد، باز داستان اشغال ایران بود و بی‌سروسامانی و هرج‌ومرج، رضاشاه از سوی انگلیسی‌ها وادار به استعفا شد و عطای سلطنت به لقای پسرش محمدرضا بخشیده شد تا دورانی جدید برای تاریخ سیاسی و مجالس عصر مشروطه آغاز شود.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: مجلس شورای اسلامی مشروطه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۸۲۱۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مجلس به بانک مرکزی اولتیماتوم داد

امتداد - رییس مجلس به بانک مرکزی اولتیماتوم داد که تا یکشنبه آینده منتظر برنامه این بانک برای مدیریت بازار ارز می‌ماند و پس از آن خود مجلس برنامه‌ای را خواهد نوشت.

به گزارش پایگاه خبری امتداد ، اعتماد نوشت: این جلسه با حضور احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی، ‌محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی، سید محمد حسینی معاون پارلمانی رییس‌جمهور از مجموعه دولت و روسای چند کمیسیون مرتبط با مسائل اقتصادی در مجلس برگزار شده و مطابق خبری که «ایسنا»از آن منتشر کرده، رییس مجلس در جمع‌بندی جلسه از دولت و به ویژه بانک مرکزی درخواست یک «برنامه مکتوب» برای مدیریت بازار ارز کرده است.

این در حالی است که مجلس پیش از این و در قالب اصلاح قانون بانک مرکزی به رییس کل این بانک «اختیار تام»برای مدیریت بازار ارز داده بود.

در این جلسه محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی گزارشی از وضعیت بازار ارز و تحولات اقتصاد کلان کشور ارایه کرده و وزیر اقتصاد و روسای کمیسیون‌های اقتصادی، صنایع و معادن و جهش و رونق تولید مجلس هم به تشریح راهکارهای خود برای کنترل نرخ ارز پرداختند.

اما قالیباف در این جلسه از عملکرد اقتصادی دولت انتقاد کرده و گفته است: «ما دنبال تکرار جلسات نیستیم و جلسه سومی وجود ندارد. بنابراین باید در مورد موضوع به جمع‌بندی برسیم و نتیجه نهایی را به صحن علنی ارایه کنیم.

در این رابطه با توجه به اصرار نمایندگان برای بررسی موضوع در صحن علنی، به صورت مشخص به نمایندگان گفتم اگر به جمع‌بندی و اتفاق نظر با دولت نرسیم مجلس خود به جمع‌بندی روشن می‌رسد.»

در این نشست، قالیباف با بیان اینکه نباید به ارایه گزارش اکتفا کرد، گفت: در نشست قبلی به اندازه کافی گزارش ارایه شد. دوستان دولت باید به‌طور روشن و شفاف رویکرد رو به جلو برای مدیریت بازار ارز ارایه کنند.

قالیباف با تاکید بر اینکه باید بر روی اصل موضوع بحث و گفت‌وگو کنیم و در مورد رویکردها، اشکالات و راهکارها به جمع‌بندی برسیم، بیان کرد: واقعیت این است که ناترازی‌ها در قیمت ارز تاثیرگذار است؛ بنابراین نمی‌توان نظام یکپارچه اقتصادی را نادیده گرفت؛ دولت و مجلس باید به این مهم توجه داشته باشند.

 

وی با بیان اینکه حکمرانی از دو بخش تشکیل می‌شود، گفت: یک بخش تشخیص علمی و دیگری تصمیم سیاسی است؛ تشخیص‌های علمی ما به دلایل مختلف تحت تاثیر تصمیم‌های سیاسی قرار دارد که اگر ترکیب آنها را با هم رعایت کنیم، می‌توانیم مشکلات را حل کنیم اما اگر تشخیص علمی را فدای تصمیم سیاسی کنیم به‌طور حتم دچار مشکل خواهیم شد.

همچنین اگر به تشخیص علمی بدون شرایط سیاسی کشور توجه کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد بنابراین تعادل این موضوع مهم است.

قالیباف با تاکید بر اینکه مجلس در عین اختلاف سلیقه و اختلاف دیدگاه با سیاست‌های ارزی دولت همراهی کرده است، گفت: همه اختیارهای موجود در قانون دایمی را به رییس بانک مرکزی دادیم و هر چه ایشان در جلسه سران قوا بیان کردند قبول کردیم اما شرایط کنونی نشان می‌دهد که هم رویکرد اقتصادی و هم رویکرد مدیریتی در موضوع ارز دچار اشکال است.

وی با اشاره به تورم کالاهای اساسی که با ارز ترجیحی وارد می‌شوند و تاکید بر ضرورت اصلاح رویکردهای اقتصادی در این زمینه، گفت: به‌طور روشن و مشخص امروزه در سیاست‌های ارزی از نگاه اقتصادی دچار مشکل هستیم و طرح جامعی برای رویکرد اقتصادی در ارز وجود ندارد.

اظهارات رییس مجلس در جلسه با برخی از مسوولان اقتصادی دولت پس از آن صورت می‌گیرد که نرخ ارز در سال جدید دچار نوسان قیمتی شده و حالا در کانال ۶۴ هزار تومانی معامله می‌شود.

اتفاقی که بسیاری از کارشناسان و حتی تیم اقتصادی دولت آن را ناشی از «هیجانات زودگذر بازار» دانسته‌اند.

از طرف دیگر، در دو سال و نیم گذشته، نرخ تورم همواره بالای ۳۰ درصد و در بیشتر اوقات حتی بالای ۴۰ درصد بوده است.

چند روز پیش مرکز آمار گزارش تورم فروردین ماه امسال را منتشر کرد که مطابق آن نرخ تورم سالانه در این ماه ۳۸.۸ درصد اعلام شده است.

این نرخ تورم، کاهشی نسبی در مقایسه با نرخ تورم در اسفند ماه داشته، اما همچنان ایران در کنار آرژانتین و ترکیه، جزو کشورهایی با شدیدترین تورم در سراسر جهان قرار دارد.

از بازار خوراکی‌ها خبرهای چندان جالبی بیرون نمی‌آید

با اینکه رییس کل بانک مرکزی به تازگی در توجیه سیاست‌های پولی دولت عنوان کرده که«نرخ‌های بازار غیررسمی نقشی در تعیین قیمت کالاها ندارد.» اما از بازار خوراکی‌ها در ماه ابتدایی سال خبرهای چندان جالبی بیرون نمی‌آید.

چنانکه، در فروردین ماه، خوراکی‌ها با شوک قیمتی روبرو شده‌اند به‌طور مثال، تورم بخش سبزی و حبوبات فقط در یک ماه، نزدیک به ۹.۵ درصد بالا رفته.

یا انواع گوشت قرمز و سفید نزدیک به ۳ درصد رشد تورم ماهانه داشته‌اند. از سوی دیگر گزارش مرکز آمار ایران از رشد ماهانه قیمت‌ چند کالای خوراکی در مناطق شهری نشان می‌دهد کالایی مانند پیاز بیشترین جهش قیمت را در یک ماه اخیر داشته است.

پیاز در این یک ماه ۲۹.۵ درصد رشد قیمت داشته و پس از آن، شدیدترین گرانی خوراکی برای پرتقال است که تنها در یک ماه بیش از ۱۵ درصد گرانتر شده است.

در واقع هر سال به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه، صنایع مختلف درخواست‌های خود را برای «افزایش رسمی قیمت» به نهادهای بالادستی ارایه می‌کنند و دولت هم بعد از مدتی تن به خواسته تولیدکنندگان می‌دهد.

در آخرین تحولات، به تازگی انجمن تولیدکنندگان ماکارونی درخواست افزایش قیمت داده و گویا وزارت صمت با افزایش ۱۳ درصدی قیمت این کالا موافقت کرده.

ماکارونی جزو کالاهایی است که در یکی- دو سال گذشته جایگزین برنج در بسیاری از خانوارها شده و به همین دلیل افزایش قیمت این کالا، ‌اثر نامطلوبی در شرایط مصرف کربوهیدرات در خانوراها خواهد داشت.

اما این اتفاق فقط در صنایع غذایی رخ نمی‌دهد. در بازار کالای غیرخوراکی نیز تولیدکنندگان همواره پس از افزایش قیمت مواد اولیه به دنبال قیمت جدیدی هستند که با فرمول هزینه-درآمد آنها جور در بیاید.

به‌طور مثال، ۲۸ فروردین ماه نامه‌ای به نقل از شرکت «یزدتایر» منتشر شد که در آن نسبت به مجوز افزایش قیمت ۳۳ درصدی محصولات این شرکت اطلاع‌رسانی شده بود.

در عین حال، گفته می‌شود که برخی تولیدکنندگان لوازم خانگی درخواست افزایش قیمت ارایه کرده‌اند که در دست بررسی است و هنوز تایید نشده است.

چرخه‌ای که هر سال تکرار می‌شود. تولیدکنندگانی که به دنبال افزایش قیمت هستند و شهروندانی که به دلیل ثابت ماندن دستمزد و در واقع درآمد خود طی یک سال، سبد خرید خود را کوچک‌تر می‌کنند.

برچسب ها :

این مطلب بدون برچسب می باشد.