آداب نشستن دور کرسی در شب یلدا
تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۸۷۹۸۳
در این مقاله شما را با آداب و رسوم زیبای شب یلدا و خصوصا نشستن دور کرسی در شب یلدا آشنا می نماییم.
به گزارش خبرگزاری برنا؛ بوی شیرینی خانگی تازه پخته شده برای شب یلدا که در تمام اتاق پیچیده و وسوسه ماندن زیر پتو در اتاق گرم یا برف بازی ... زمستان اینگونه شروع می شد با انتظار برای رسیدن میهمانی شب چله .
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زیر کرسی را منقل می گذاشتند، منقل ها در دوره های مختلف زمانی از انواع ذغالی به نفتی و سپس برقی تغییر می کند، برخی خانواده ها که توانایی خرید منقل را نداشتند، از چاله کرسی استفاده می کردند.
شهری در ادامه توضیح می دهد که «البته شرط داشتن چاله کرسی اتاقی بود که زیر پر باشد و بتوان در آن چاله ای کند. این چاله را در محل مورد نظر می کندند دورش را گچ کشیده و صاف می کردند و آتش را در آن درست کرده، کرسی را رویش بر می گرداندند.»
آداب شب یلداروی کرسی را نیز لحافی بزرگ می انداختند که ابعاد آن ۴ در ۴ متر و گاهی بزرگتر ، حتی تا ۷ در ۷ متر نیز بود. لحاف کرسی که در جهیزیه به عروس داده می شد، بسیار سنگین بود و ملافه ای سفید رنگ آن را می پوشاند و در وسط آن معمولا نقش و نگار یا مربعی از جنس مخمل یا ساتن اغلب به رنگ قرمز قرار داشت و گاهی دور این قسمت نیز تور دوخته می شد و با کوک های پی در پی در کل سطح لحاف، این روانداز شکل خاصی پیدا می کرد.البته بر روی لحاف کرسی نیز پارچه دیگری که اغلب ترمه، چادر شب و یا جاجیم بود پهن می شد و آنطور که جعفر شهری می گوید «بر روی اینها نیز مجمعه ای مسی برای قرار دادن چراغ، سماور و ظروف خوراکی ها قرار می گرفت.»
دور کرسی را نیز برای راحت نشستن، تشک های ویژه پهن می کردند و پشتی و متکا می گذاشتند، پشتی هایی که اغلب قرمز بود و با طرح های لوزی لوزی حال و هوای گرمی برای دور هم نشستن و گپ زدن به وجود می آورد.
خوراکی های دور کرسینصراله حدادی، پژوهشگر تاریخ و فرهنگ در مورد اینکه چه خوراکی هایی را شب یلدا دور کرسی می خورند، می گوید: «هیچ خوراکی از بازار خریداری نمی شد، معمولا همه را زنان خانواده در طول سال جمع آوری می کردند در شب یلدا مهمان ها نیز با خود خوراکی می آوردند اما بیشتر میزبان تهیه شب چره را بر عهده می گرفت. یکی از خوراکی هایی که در گذشته بسیار مرسوم بود اما امروز کمتر استفاده می شود کباب کدو تنبل بود، علاوه بر آن گردو، بادام، تخمه هندوانه ، خربزه ، مغز هسته زرد آلو، کشمش، سنجد، کنجد، توت خشک و بذرک نیز از خوراکی های روی کرسی بود.»
هندوانه و انار هم که میوه های ثابت شب یلدا بودند و آنطور که حدادی می گوید «آش شله قلمکار نیز در سفره شب یلدا بود و خانم خانواده تلاش می کرد تا حتما پلو درست کند و مثلا غذاهایی مانند دم طبخ باقالی در شام شب یلدا باشد.» البته آبگوشت نیز یکی دیگر از غذاهای شب یلدا بود، که دور کرسی خوردن آن مزه دیگری داشت.
آداب نشستن دور کرسی در شب یلدابرای نشستن پیرامون کرسی، بزرگ خانواده در سمتی می نشست که از در اتاق فاصله بیشتری داشت و به ترتیب دیگر اعضای خانواده می نشستند و پایین کرسی که تقریبا در می شد را معمولا به بچه ها می دادند.
نصراله حدادی در مورد اینکه چرا آخرین شب آذرماه را مردم با اسم شب چله می شناختند توضیح داد:
مردم از اول دی تا ۱۰ بهمن را چله بزرگ و از ۱۱ بهمن تا ۳۰ بهمن که ۲۰ روز بود را چله کوچک می دانستند و معتقد بودند پس از آغاز چله بزرگ زمین کم کم شروع به گرم شدن می کند و این نوید بزرگی برای آنها بود که زمستان های سختی را پشت سر می گذاشتند.»
او از مراسم و آیین های این شب می گوید:
« معمولا در این شب همه به خانه بزرگترها می رفتند و بزرگترها حافظ و شاهنامه می خواندند و تا صبح یعنی زمان طلوع خورشید دور کرسی بیدار می ماندند. گاهی هم بزرگترها به بچه ها عیدی می دادند.
بریدن هندوانه شب یلدا نیز با پسر یا دختر دم بخت خانواده بود، در غیر این صورت بزرگ خانواده هندوانه را می برید، خانواده هایی که زن باردار در خانواده داشتند، وقتی می خواستند هندوانه را ببرند سر آن را به اندازه یک کف دست می بریدند و به چهار قسمت تقسیم می کردند و در آب می انداختند. اگر بیشتر تکه ها به سمت پوست بیرونی روی آب قرار می گرفت می گفتند فرزند زن پسر است، اگر بیشتر تکه ها به سمت داخل پوست هندوانه بود می گفتند که فرزند او دختر است و اگر دو تکه ها به رو و دو تکه به زیر می افتاد می گفتند که آن زن دو قلو دارد.»
دکتر محمد عجم، پژوهشگر فرهنگ نیز از مراسم شب نشینی یا چراغان در زمستان ها و در پای کرسی یاد می کند که هر شب چند خانواده برای شب نشینی و قصه، داستان و گفت وگو با هم قرار می گذاشته و به خانه هم می رفتند و در فضای گرم و صمیمی که دور کرسی ایجاد می شد با هم به گپ و گفت می پرداختند، در شب یلدا نیز که این شب نشینی مفصل تر و تعداد میهمان ها بیشتر بود هر خانواده با خود چراغی به منزل میزبان می برد و زمانی که همه این چراغ ها در کنار هم جمع می شد منظره زیبایی از یک چلچراغ را درست می کرد.
کرسی این روزها دیگر در خانه های ایرانی جای ندارد اما جالب است بدانیم که کشورهای جنوب شرقی آسیا که آنها نیز کرسی داشتند با به روز کردن و مناسب کردن کرسی ها برای خانه های مدرن خود هنوز این آیین را حفظ کرده اند. کرسی بیش از گرم کردن هوا وسیله ای برای نگه داشتن یک جمع گرم بود چیزی که این روزها جای خالیش زیاد در میان ما احساس می شود.
منبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: آداب و رسوم جنوب شرقی زیبایی شب یلدا عیدی یلدا98
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۸۷۹۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روسیه از واگذاری کرسی نمایندگی افغانستان در سازمان ملل به طالبان حمایت می‌کند
به گزارش قدس آنلاین، ضمیر کابلوف نماینده ویژه روسیه در امور افغانستان با تاکید بر گسترش روابط و همکاری‌ها میان بین 2 کشور اظهار داشت: روابط مثبت روسیه با حکومت سرپرست طالبان ادامه خواهد داشت و سرمایه‌گذاران روس نیز به سرمایه‌گذاری در افغانستان علاقه‌مند هستند.
از طرف دیگر، مولوی عبدالکبیر معاون سیاسی رییس‌الوزرای حکومت سرپرست طالبان در این دیدار با قدردانی از موضع مسکو در قبال حکومت سرپرست طالبان گفت که تلاش‌های مشترک کابل و مسکو می‌تواند از تهدیدها در منطقه جلوگیری کند.
در این دیدار، معاون سیاسی رییس‌الوزرای حکومت سرپرست طالبان نسبت به عضویت رسمی افغانستان در نشست فرمت مسکو ابراز امیدواری کرد.
در عین حال، حافظ ضیا احمد تکل معاون سخنگوی وزارت امور خارجه حکومت سرپرست طالبان از دیدار سرپرست این وزارتخانه با نماینده ویژه روسیه در امور افغانستان خبر داد و افزود که نماینده ویژه روسیه در افغانستان در دیدار با امیرخان متقی وزیر امور خارجه حکومت سرپرست طالبان ضمن تاکید بر حضور این حکومت در نشست‌های مرتبط با افغانستان گفت: نشست آتی دوحه بدون توافق طالبان نتیجه‌بخش نخواهد بود.
به نوشته وی، متقی در این دیدار تاکید کرد که تعیین نماینده ویژه سازمان ملل برای افغانستان ضروری نیست.
در این دیدار، وزیر امور خارجه حکومت سرپرست طالبان روابط کابل و مسکو را بسیار مهم خواند و اظهار کرد: افغانستان درحال حاضر در تمام کشورهای منطقه سفارتخانه‌های فعال دارد.
متقی افزود: درحال گفت‌وگو با سازمان ملل هستیم تا پس از شفاف شدن دستورکار و نحوه برگزاری نشست آتی دوحه، موضع خود را اعلام کنیم.
نماینده ویژه روسیه ضمن درخواست آزادی دارایی‌های بلوکه شده افغانستان، از متقی دعوت کرد تا به روسیه سفر کند.
ضمیر کابلوف موافقت حکومت سرپرست طالبان را برای برگزاری هرگونه نشست درباره افغانستان حائز اهمیت خواند و بر رفع تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه افغانستان تاکید کرد.
منبع: خبرگزاری ایرنا
اعلام زمان و مکان بررسی مدارک آزمون استخدامی آموزگاری در فارس