به نقل از «ایمنا»

مخالف خوانی یکی از دشوارترین نقش های تعزیه است

تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۳۸۳۳۷۸

یک پژوهشگر تعزیه گفت: عمر مخالف خوانی به اندازه تعزیه است منتها در ابتدای امر، همانطوری که در سینما و تئاتر نقش منفی گاه با برخورد اجتماع روبرو می شود، در تعزیه هم این مساله همواره نمود بیشتری داشته است.

به گزارش ایمنا به نقل از روابط عمومی حوزه هنری استان اصفهان، خانه موسیقی حوزه هنری استان اصفهان، دهمین نشست خود را از سلسله نشست های تشکیل شده پیرامون موسیقی تعزیه (با موضوع مخالف خوانی) با حضور استاد حسینعلی مومن زاده (تعزیه شناس) و جمعی از صاحب نظران و پیشکسوتان هنر قدسی تعزیه در خانه هنرمندان اصفهان برگزار کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در آغاز این نشست مهرشاد متین فر (دبیر نشست و مدیر خانه موسیقی اصفهان) به مساله دو قطبی بودن تعزیه (موافق خوان و مخالف خوان) و ریشه های تاریخی آن در فرهنگ و اساطیر ایرانی اشاره کرد و گفت: ریشه تقابل و دوگانگی تعزیه را باید در خود ثنویت فرهنگ کهن ایرانی و تقابل و نبرد نور و تاریکی یا و نیکی و بدی و صف بندی نیرهای اهورایی و اهریمنی جستجو کرد. به تعبیر "دوشمن گیشمن" ایران باستانی همواره دوگانه باور و دوگانه اندیش بوده است.

وی ادامه داد: از این رو این دوگانه باوری در شالوده و اساس میتولوژی و اساطیر و آیین های ایرانی وجود داشته و امروز نمود آن را در هنر ایرانی تعزیه مشاهده می کنیم. در تعزیه ها تقابل های دیگری از نوع تقابل عقل و جهاد و یا عقل و عشق داشته ایم که باز تبلور این دوگانگی را نشان می دهد.

پس از آن، حسینعلی مومن زاده پیرامون مخالف خوانی و مشکلات اجرای آن در تعزیه اشاره کرد و گفت: عمر مخالف خوانی به اندازه تعزیه است منتها در ابتدای امر، همانطوری که در سینما و تئاتر نقش منفی گاه با برخورد اجتماع روبرو می شود، در تعزیه هم این مساله همواره نمود بیشتری داشته است. در گذشته شبیه خوانان به راحتی نقش مخالف را نمی پذیرفتند و چه بسا شاهد بودیم زمانی که یک مخالف خوان نقشش را به خوبی ایفا می کرد، با برخورد برخی حضار روبرو می شد و اتفاقاتی در تعزیه ها رقم می خورد. بنابراین آن شخصی که نقش مخالف را می پذیرفت، دارای یک ارادت خاص و یک جرات و شهامت خاص بود. از این رو مخالف خوانی کاری باارزش، مشکل، تکنیکی و بسیار حساب شده بود.

وی ادامه داد: در تعزیه اولیا خوان به خاطر ارادتی که مردم به صاحبان این نقش ها داشتند مورد توجه بیشتری بود و عمدتاً انعام و خلعت به امام خوان و حتی بچه خوان داده می شد و نه به مخالف خوانان، در صورتی که اگر بخواهیم منصفانه به این مساله نگاه کنیم، این اجرای هنرمندانه و خوب مخالف خوان بوده که باعث غلیان احساسات در میان مستمعین می شده است. به خاطر همین مساله در گذشته برخی مخالف خوانها در ابتدا موافق خوان بودند و در اثر بیماری یا پیشامدی که صدای خود را از دست می دادند تبدیل به مخالف خوان می شدند. مثلا "ملا علی جعفری" در ابتدا شهادت خوان بود ولی در اثر بیماری آبله و تاثیر آن در صدا، ایشان به مخالف خوان تبدیل گشت.

در ادامه مومن زاده به ویژگی های مخالف خوانی در آغاز کار اشاره کرد و ساده و ابتدایی اجرا کردن و نداشتن لباس خاص را از ویژگی های آن بر شمرد و افزود: آنچه که من از مخالف خوانی در گذشته به خاطر دارم این بود که مکالمات مخالف خوانها بسیار کوتاه بود و عمدتا لباس خاصی هم نداشتند.

این پژوهشگر تعزیه در بخش بعدی صحبت خود، به تکامل و تحولات مخالف خوانی در طی زمان اشاره و خاطر نشان کرد: طبق بررسی های ما، مرحوم "سید حسن خوش ضمیر" پایه گذار مکتب مخالف خوانی تهران بود. ایشان از نقالان زبردست و مشهور زمان خود بودند و به خوبی توانستند تحولاتی را در مخالف خوانی ایجاد کنند و شاگردانی را در این زمینه بپرورانند که مرحوم اسماعیل محمدی، حسین سماورساز و ... از جمله آنها بودند. از اینجاست که مخالف خوانی پا به پای شهادت خوان در تعزیه نقش دارد. در اصفهان هم "حاج علی اعظمی" (معروف به علی شمر) و پدرشان ملا ابراهیم و مرحوم استاد نبی الله فقیه حبیب آبادی از جمله متحول کنندگان مخالف خوانی در این شهر بودند.

وی با اشاره به سختی کار مخالف خوان و اینکه چگونه از کراهت نقش خود در برابر مخاطبین بکاهد اشاره کرد و افزود: مخالف خوان برای کاستن کراهت نقش خود در فحوای کلام خود مداحی می کند و در واقع در آغاز تعزیه با نوعی قرارداد با مستمع، خود را ارادتمند امام حسین (ع) معرفی می کند و با اشعاری که می خواند هم مدح گفته و هم از مردم صلوات می گیرد.

کد خبر 404368

منبع: ایمنا

کلیدواژه: تعزیه و تعزیه خوانی تعزیه موسیقی حوزه هنری استان اصفهان حوزه هنری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۳۸۳۳۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا اردنِ «هاشمی» مخالف تسلیح کرانه باختری است؟

خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: عملیات طوفان الاقصی به مثابه کاتالیزوری موثر در حال شکست پوسته‌های قدیمی نظم پیشین خاورمیانه عربی و سرعت بخشیدن به شکل گیری نظم جدید منطقه است. در دوران جدید هر یک از قدرت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای سعی می‌کنند با پیگیری برنامه‌های خود در قبال تحولات غرب آسیا تبدیل به «بازیگر نظم ساز» در غرب آسیا شوند.

طی دو دهه اخیر جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و در حال تاثیرگذارترین قدرت‌های منطقه با هدف مهار تهدید رژیم صهیونیستی تصمیم گرفت تا با دنبال کردن سیاست «حلقه آتش»، محاصره سرزمین‌های اشغالی را تنگ‌تر کند. در این راهبرد پس از استقرار نیروهای مقاومت در مرزهای جنوبی سوریه، شمال لبنان و توانمند شدن نیروهای مقاومت غزه، اکنون تسلیح آخرین سنگر مقاومت (زنجیره محاصره) یعنی کرانه باختری در دستور کار تهران و اعضای مقاومت قرار گرفته است. با این حال منافع متفاوت و گاهاً متضاد برخی بازیگران فعال در صحنه منطقه مانند فرماندهی مرکزی آمریکا در خاورمیانه، اعضای بلوک محافظه کار سنی و اردنِ هاشمی سبب شده است تا تکمیل این روند با برخی چالش‌ها همراه شود.

کرانه باختری، پایگاه آتی مقاومت اسلامی فلسطین

تنها یک هفته پس از عملیات تروریستی علیه ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، نهم آوریل ۲۰۲۴ روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز با انتشار مطلبی به برنامه مخفی مقاومت برای انتقال تسلیحاتی همچون تفنگ‌های سبک، موشک‌های ضدتانک و نارنجک‌های راکتی به کرانه باختری با هدف تشدید ناآرامی‌ها در فلسطین اشغالی پرداخت.

براساس اطلاعات منتشر شده از سوی منابع اطلاعاتی آمریکایی- اسرائیلی نیروهای مقاومت از طریق عراق و سوریه اقدام به انتقال سلاح به اردن و سپس این تسلیحات را با همکاری بادیه‌نشینان این منطقه در اختیار هسته‌های مقاومت در کرانه باختری قرار می‌دهند. ظاهراً غربی‌ها نیز به مانند مقامات صهیونیست به شدت نگران تحولات جاری در کرانه باختری رود اردن بوده و قصد ندارند تا با چالشی بزرگ‌تر از مقاومت غزه دسته‌وپنجه نرم کنند.

وجود شهرک‌های صهیونیست‌نشین در قلب کرانه باختری شهروندان عادی و مقامات صهیونیست را تبدیل به اهدافی آسان برای نیروهای مقاومت کرده است. تسلیح این منطقه تنها نگرانی نیروهای امنیتی اسرائیل یا تشکیلات خودگردان نیست، بلکه اردن هاشمی نیز به دلیل قرار گرفتن در مسیر انتقال سلاح، میزبانی از میلیون‌های فلسطینی تبار و در نهایت تعهدات امنیتی به واشنگتن اصلی علاقه‌ای به ظهور و رشد گروه‌های مقاومت در این منطقه ندارد.

مرز مشترک میان فلسطین اشغالی و اردن هاشمی

ارتش اسرائیل پس از عملیات طوفان الاقصی به بهانه تسلیح جوانان کرانه باختری به تسلیحات سبک موج جدیدی از سرکوب و دستگیری غیرقانونی را در این منطقه آغاز کرد. به گزارش گروه‌های حقوق بشری تل‌آویو به بهانه خلع سلاح این منطقه بسیاری از نوجوانان و جوانان کرانه باختری را بدون محاکمه رسمی در زندان‌های رژیم محبوس کرده است. متاسفانه در این روند شین بت تنها نیست و این اقدام غیرقانونی با همکاری دستگاه‌های امنیتی اردن هاشمی و تشکیلات خودگردان فلسطین صورت می‌گیرد. بیانیه ضدایرانی اخیر فتح خطاب به ایران و تلاش برای سرکوب سازمان یافته هسته‌های مقاومت در این منطقه را می‌توان در راستای همکاری‌های این مثلث امنیتی برای مقابله با روند انتقال سلاح به کرانه باختری دانست.

به عنوان مثال در سال ۲۰۲۲ یک نماینده مجلس اردن به اتهام ارسال ۲۰۰ سلاح به کرانه باختری توسط نیروهای امنیتی اسرائیل بازداشت شد. در آگوست همین سال ارتش اسرائیل از کشف بیش از ۳۰۰ سلاح از مرز مصر و اردن برای انتقال به نوار غزه و کرانه باختری خبر داد. پلیس اسرائیل مدعی است در سال ۲۰۲۲ قریب به ۳۵ تلاش برای قاچاق سلاح از اردن را به همراه ۸۰۰ قبضه سلاح خنثی کرده است.

کمی بعد در سپتامبر ۲۰۲۳ سرویس موساد با گرفتن انگشت اتهام به سوی ایران از تشدید سلاح از مرز اردن به مقصد کرانه باختری خبر داد. برهمین اساس بنامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی وعده داد که با هدف جلوگیری از انتقال سلاح به کرانه باختری اقدام به ساخت دیوار در امتداد مرز فلسطین اشغالی و اردن (۳۰۰ کیلومتر) کند.

تشدید احساسات ضداسرائیلی و میل به مقاومت فلسطینی در میان شهروندان اردن

برخی تحلیلگران معتقدند شاید بیش از آنکه اسرائیل مخالف ارسال سلاح به کرانه باختری باشد این همسایه شرقی است که با هماهنگی سنتکام علاقه‌ای با انتقال سلاح از مبدا مرزی با عراق- سوریه ندارد. پادشاهی اردن به شدت نگران تسلیح مقاومت در کرانه باختری و به دنبال آن فعال شدن هسته‌های خفته ضدصهیونیستی در این کشور عربی است.

تظاهرات‌های صدها هزار نفر اردنی در برابر سفارت آمریکا و اسرائیل نشان دهنده این نکته است که حکام این کشور سایه مقاومت را بیش از پیش احساس کرده و معتقدند که قدرت گیری هسته‌های مسلح حامی فلسطین می‌تواند حیات این پادشاهی را با چالش جدی مواجه سازد. در ۲۰۰ روز اخیر مقامات اردنی سعی کردند تا خود را حامی سیاسی- امنیتی مردم فلسطین نشان داده و حتی سفیر خود را از سرزمین‌های اشغالی فراخواندند؛ اما در بعد نظامی- امنیتی به نظر می‌رسد همکاری نزدیکی میان دائره المخبرات العامه اردن با موساد و شین بت برای ضربه زدن به هسته‌های مقاومت و جلوگیری از انتقال سلاح به کرانه باختری وجود دارد.

بهره سخن

آینده مقاومت اسلامی در سرزمین فلسطین به شکل مستقیم وابسته به قدرتمندشدن گروه مقاومت در کرانه باختری است. پس از عملیات غافلگیر کننده جنبش حماس علیه شهرک‌های صهیونیست نشین و به دنبال آن حمله وحشیانه ماشین جنگی رژیم به باریکه غزه، لاجرم در کوتاه مدت ژئوپلیتیک این منطقه تغییر کرده و لازم است تا جبهه کرانه باختری بیش از پیش وارد صحنه جهاد با اشغالگران شود.

این روند پس از همکاری مستقیم اردن با سیستم پدافندی دولت‌های غربی و اسرائیل جهت مقابله با عملیات وعده صادق ایران بیش از پیش تسهیل شده است. برهمین اساس لازم است تا اعضای شبکه مقاومت با استفاده از ظرفیت نیروهای مومن و طرفدار مقاومت اسلامی در اردن روند ارسال سلاح به کرانه باختری و تسلیح گروه‌های مقاومت مستقر در این منطقه را سرعت ببخشند. بی‌شک افزایش تعداد عملیات‌های عناصر مقاومت در منطقه کرانه می‌تواند تاثیرات جدی بر روی آینده توسعه شهرک‌های صهیونیست‌نشین، اداره مسجد الاقصی و ظهور پدیده مقاومت در اردن هاشمی بگذارد.

کد خبر 6087164