صداقت با مردم، لازمه مشروعیت سیاسی حکومت‌ها است
تاریخ انتشار: ۲۳ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۴۸۹۵۹۷
گروه سیاست و اقتصاد ــ عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان گفت: از بین رفتن اعتماد سیاسی معلول دروغگویی و عدم صداقت با مردم است که نتیجه بعدی آن معمولا ًکاهش مشروعیت و مواجهه نظام سیاسی با بحران خواهد بود.
حکمرانی خوب از مفاهیم مورد توجه اندیشه سیاسی در نظام‌های دموکراتیک محسوب می‌شود که وجود آن زمینه مقبولیت و مشروعیت سیاسی حکومت‌ها را فراهم می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ایکنا - صداقت و راستگویی در حکمرانی چه جایگاهی دارد و فقدان آن چه آسیب‌هایی را متوجه حکومت و مردم یک جامعه می‌کند؟
این مسئله را از دو منظر درون‌دینی و برون‌دینی یا سیاسی می‌توان بررسی کرد. از منظر درون‌دینی یا نگاه اسلامی، یکی از مواردی که در کلام معصومین و خصوصاً امیرالمؤمنین(ع) که تکیه‌کلام‌های سیاسی ایشان برجسته‌ترین دستورالعمل حکمرانی در اسلام است و به شدت مورد تأکید قرار گرفته و یکی از شروط حکمرانی دانسته شده، مسئله صداقت، راستگویی و پرهیز از دروغ و فریب است. در نامه ایشان به مالک‌اشتر که به نوعی منشور حکمرانی در اسلام محسوب می‌شود و در کلام دیگر معصومین مکرراً بر مباحثی مبنی بر اینکه «دروغ درب خانه گناهان است» و یا «دروغ زمینه‌ساز بدی‌ها است» تأکید شده و نشان می‌دهد که یکی از شروط اصلی حکمرانی، صداقت و راستگویی است.
از طرف دیگر، در عالم اندیشه سیاسی و یا منظر برون‌دینی، نگاه اخلاقی‌گرایی که در اندیشه دینی حاکم است به آن شدت وجود ندارد. در رویکرد اندیشه سیاسی مبحث صداقت و منشور اخلاقی ذیل مصلحت سیاسی قرار می‌گیرد، اما اگر این احساس به مردم القا شد که نظام سیاسی رفتار صادقانه‌ای با مردم نداشته و تعاملی آمیخته با راستگویی و یکرنگی با آنها ندارد، سرمایه اجتماعی لطمه می‌خورد. در واقع از بین رفتن اعتماد سیاسی معلول دروغگویی و عدم صداقت با مردم است که نتیجه بعدی آن معمولاً کاهش مشروعیت و مواجهه نظام سیاسی با بحران خواهد بود. به همین خاطر غالب نظام‌های سیاسی حتی اگر بنیاد و مبنای شکل‌گیری‌شان مبتنی بر اصول اخلاقی نباشد، حداقل در ظاهر تلاش می‌کنند تا اعتماد مردم را جلب کرده و احساس دروغگویی در آنها شکل نگیرد، چرا که می‌دانند این مشکل چه آسیب بزرگی را متوجه بنیاد زمام‌داری آنها و مشروعیت سیاسی‌شان کرده و لطمه‌ای جدی به پایه‌های حکومتی‌شان خواهد زد.
ایکنا ــ در صحبتتان اشاره کردید که از منظر برون‌دینی، صداقت ذیل مصلحت سیاسی قرار می‌گیرد، حال این بحث مصلحت‌اندیشی چقدر در اسلام پذیرفته شده و حکومت‌ها چقدر مجاز هستند که بر مبنای مصلحت‌اندیشی عمل کنند؟
اگر مفهوم واژه مصلحت‌اندیشی این باشد که در هر دوره‌ای به اقتضای شرایط و موارد گذرا عمل کنید، این تعبیر هم در اندیشه دینی مذموم واقع شده و هم به صورت عام در اندیشه سیاسی. در اندیشه اسلامی این مسئله نوعی فرصت‌طلبی و فرزند مصالح زمان بودن را اقتضا می‌کند، اینکه شما بخواهید دائماً بدون اینکه خطوط کلی را برای خود رسم کرده و رویکردهای کلانی داشته باشید، براساس اقتضائات زمانه و مسائل زودگذر رفتار کنید مذموم بوده و با چارچوب اندیشه دینی سازگاری ندارد و در سیره ائمه معصومین(ع) نیز می‌بینیم که هیچ‌گاه چنین چیزی توصیه نشده است، اما در بحث اندیشه سیاسی و مباحث امروز، اینکه هم مصلحت و فرصت‌طلبی را در نظر داشته باشیم در عین حال هم خطوط کلی خاصی نداشته باشیم، مذموم شناخته می‌شود. یعنی مصلحت‌اندیشی هیچ‌گاه به این مفهوم حتی در اندیشه‌های سیاسی غرب و نگاه برون‌دینی مطلوب نیست، اما مصلحت در موارد خاصی که تصمیم‌گیری سختی را طلب می‌کند هم در اندیشه دینی دارای جایگاه بوده و هم در اندیشه غرب مفهومی به این معنا وجود دارد. به عبارت دیگر مصلحت به مفهوم توانایی برای تصمیم گرفتن میان دو مسیر سخت و یا در بزنگاه، قابل پذیرش بوده و به شرط اینکه اصول و مبانی فدا نشود می‌توان مبتنی بر مصلحت تصمیم‌گیری کرد. البته همواره باید مواظب بود که این شرایط به فرصت‌طلبی و نداشتن مبانی و اصول خاص تبدیل نشود.
ایکنا ــ وقتی این شرایط سخت در جامعه‌ای شکل می‌گیرد، رابطه حکومت و مردم باید چگونه باشد؟ یعنی این دو در این شرایط چه وظیفه‌ای نسبت به هم دارند؟
در متون دینی تعبیری داریم مبنی بر «النجاه فی‌الصدق» که هم می‌تواند در رفتار فردی منعکس شود و هم در تعامل حکومت با مردم. یکی از مواردی که به کرات، خصوصاً در کلام حضرت علی(ع) مورد تأکید قرار گرفته این است که در برخورد با مردم صادق و روراست باشیم. حتی در خصوص سبک زندگی حاکم تأکید می‌شود که یکرنگی و صداقت را رعایت کند. در اندیشه سیاسی این روراست بودن صرفاً به جهت بنیادهای اخلاقی نیست، بلکه به جهت تأثیر بر اعتماد سیاسی، سرمایه اجتماعی و مشروعیت سیاسی نیز مورد تأکید قرار می‌گیرد. بنابراین اینکه مردم احساس یکرنگی و رابطه صمیمی با حکومت داشته باشند بلافاصله تأثیر مستقیم خودش را در جایگاه نظام سیاسی نشان می‌دهد. به عبارت دیگر نظام سیاسی و حکمرانانی که مردم را غریبه دانسته و احساس روراست نبودن با مردم را در آنها به وجود بیاورند، قطعاً دچار بحران مشروعیت و مشکل ادامه بقا و حیات شده و به پایه‌هایش لطمه وارد می‌شود.
انتهای پیاممنبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا اصفهان صداقت حکمرانی خوب مشروعیت حکومت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۴۸۹۵۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محسن رضایی: سهم‌خواهی به نظام و مردم آسیب می‌زند
به گزارش گروه سیاسی ایسکانیوز؛ محسن رضایی در آستانه برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در دیدارهای جداگانه با داوری و روح الامینی، دبیر و معاون امور استان‌های شانا و دبیران جریانات سیاسی دیگر بر وحدت گروه‌های انقلابی تاکید کرد.
بیشتر بخوانید؛ محسن رضایی: ارتباط ایران با جبهه مقاومت دستوری و آمرانه نیستوی در دیدار با نادی، جراره و شورای مرکزی شریان، رائفی پور و سعید محمد و شورای مرکزی صبح ایران و احمد نادری و شورای مرکزی جماران گفت: باید از رویش‌های انقلاب استقبال و از هرنوع تفرقه جلوگیری کرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر ضرورت حفظ وحدت در جبهه انقلاب، افزود: همبستگی و برادری از ارزش‌های اصیل انقلاب اسلامی است که امروز بیش از هر زمانی باید مورد توجه باشد و اکنون ملت و نظام، نیازمند صف فشرده نیروهای انقلاب و کارآمدی جبهه انقلاب است و راه آن قاعده‌محوری به جای شخص‌محوری است.
وی با یادآوری شرایط حساس کشور پس از طوفان الاقصی و عملیات «وعده صادق» اظهار کرد: موقعیت ایران در غرب آسیا بیش از گذشته تعیین‌کننده شده است، بنابراین فرصت‌ها و تهدیدات جدیدی درمقابل کشور قرار گرفته است. در چنین شرایطی وحدت نیروهای انقلاب و تلاش همگانی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور رمز عبور از تهدیدات و بهره‌برداری از فرصت‌هاست. هر نوع تک‌روی و سهم‌خواهی آسیب بزرگی به نظام و مردم خواهد زد. امروز بشدت نیازمند عقلانیت جمعی اشخاص و جریانات سیاسی کشور هستیم.
رضایی با تاکید بر اهمیت مشارکت مردم در انتخابات گفت: انتخابات مجلس باوجود شرایط سخت اقتصادی با حضور مردم انجام شد که نشان دادند تنها راه اصلاح کشور انتخابات و مردم‌سالاری است. حضور سلیقه‌های مختلف سیاسی، مشارکت مردم را جدی‌تر و بیشتر می‌کند.
وی گفت: رقابت باید برادرانه و به دور از منازعه باشد. انتقادات باید منصفانه و همراه با ضوابط اخلاقی صورت گیرد و فضا برای رویش‌های جدید مهیا باشد. تحمل سلیقه‌های سیاسی علامت بلوغ عقلانیت گروه‌های سیاسی است.
در این نشست‌های جداگانه نادی و جراره از شریان، احمد نادری از جماران، رائفی‌پور و سعید محمد از صبح ایران، با تشریح روند شکل‌گیری جریان‌ها و تشکل‌های خود، به بررسی اجمالی دور اول انتخابات و برخی گله‌مندی‌ها پرداختند و آمادگی خود برای گفت‌وگو با سایر گروه‌های جبهه انقلاب را اعلام کردند.
محسن رضایی نیز در جلسه با داوری و روح الامینی، دبیر و معاون امور استان‌های شانا، بر وحدت همه گروه‌های جبهه انقلاب ازجمله شانا، پایداری، شریان، جماران، صبح ایران و تحول‌خواهان وسایر گروه‌ها تأکید کرد و اعضای شانا هم نظراتشان را بیان کردند.
منبع: ایسنا
انتهای پیام/
کد خبر: 1229413 برچسب‌ها محسن رضایی
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد