جای پای فیلم‌های ترسناک غربی در ملکاوان ایرانی
تاریخ انتشار: ۱۲ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۷۳۴۸۴۳
سایه وحشت و ترس بر تلویزیون افتاده است؛ ژانری که سال‌های سال به سراغش نمی‌رفتند. سریال ملکاوان خانه اسراری را نشان می‌دهد که پر از وحشتند و دیدن این قسمت‌ها به مخاطبان زیر ۱۲ سال توصیه نمی‌شود!
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ اولین‌باری که آی‌فیلم برای تلویزیون سریال ساخت به چند سال قبل با نام "یادآوری" برمی‌گردد؛ در آن سریال هم رگه‌هایی از دلهره، اضطراب و وحشت وجود داشت اما سایه وحشت و ترس در "ملکاوان" پررنگ‌تر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شاید نام "ملکاوان" برای مخاطبین بیگانه باشد؛ البته بیننده‌ای که تا به امروز کمتر توانسته این سریال را از شبکه آی‌فیلم ببیند. "ملکاوان" نام ملک و منطقه‌ای در شمال کشور است. داستان سریال فضای رازآلودی دارد؛ اجتماعی است و ماجرای زنی را روایت می‌کند که همسرش در خارج از کشور خودکشی کرده است. این ماجرا و یافتن علت خودکشی پای نهادهای امنیتی را به میان می‌کشد و ماجراهایی را در این سریال رقم می‌زند که هیجان‌انگیز و گاه ترسناک است.
بازیگرانی که انتخاب شده‌اند در کنار هم شکل و شمایل متنوع و متفاوتی را به "ملکاوان" داده‌اند؛ از حضور داریوش فرهنگ در نقش مأمور امنیتی تا مادر گوشت‌تلخ داستان که نقش آن را فریبا متخصص ایفا می‌کند. البته به تعبیر خود این بازیگر، این روحیه گوشت‌تلخی به خاطر اتفاقاتی است که در زندگی برای آن شخصیت رخ داده است. مادری را در سریال می‌بینیم که خیلی خوش‌اخلاق نیست و روی ویلچر می‌نشیند.
در کنار سوژه و ژانر متنوع "ملکاوان"، شناسنامه‌دار بودن شخصیت‌های داستان هم نقطه متمایزی است که کمک کرده تا شخصیت‌پردازی‌ها درست از آب درآیند؛ مسئله بعدی ردپای جاسوسی امنیتی است که این سریال تلویزیونی دیده می‌شود. معمولاً مخاطبین این نوع رگه‌ها را در سریال‌ها دوست دارند؛ یکی امنیتی و پلیسی و دیگری ترس و وحشت.
بسیاری معتقدند که "ملکاوان" در هر شبکه‌ای دیگر پخش می‌شد به رغم ویژگی‌های ساختاری و داستانی، با واکنش‌هایی روبرو می‌شد که می‌توانست سریال را دچار حاشیه و آسیب کند؛ اولین اتهام به این سریال ترویج خشونت و ایجاد رعب و وحشت است؛ زیرا سریال خانه اسراری را نشان می‌دهد که پر از وحشتند. ماجرایی که به خودکشی همسر "مهسا" در خارج از کشور برمی‌گردد که البته به ظاهر خودکشی است و خانواده او و پلیس در پی علت مرگ مهردادند. در گذشته مهسا و خانواده همسرش، پروژه‌های مهرداد و اطرافیانش رازی نهفته وجود دارد که همه آنها را با اسرار خانه و ملک "ملکاوان" پیوند می‌دهد.
مدت‌ها بود سیر معمایی را کمتر در سریالهای تلویزیونی دنبال می‌کردیم و حالا "ملکاوان" قدم خوبی در فیلمنامه‌نویسی معمایی برداشته است؛ اما در روایت تصویری و نمایشی صحنه‌های پرالتهاب، خشنوت و مرگ، نوعی خام‌دستی و کم‌تجربگی را شاهدیم. اما شاید کمتر این ضعف به چشم آید؛ چرا که بیننده با شخصیت‌های سریال وارد پیچ و خم‌های "ملکاوان" می‌شوند.
ژانر وحشت در ایران بسیار مهجور و در حاشیه قرار دارد. تمام فیلم‌های سینمای ایران که بتوان با اغماض در این ژانر، رده‌بندی‌شان کرد شاید به تعداد انگشتان دو دست هم نرسد که نمی‌رسد. معدود فیلم‌هایی مثل "شب بیست و نهم"، "طلسم"، "خوابگاه دختران" و "ماهی و گربه" را که درنظر بگیریم و حتی آثاری همچون "رز زرد"، "اثیری"، "آل"، "پارک‌وی" و "زنگ‌ها" را هم با ارفاق و اغماض جزو فیلم‌های ساخته شده در ژانر وحشت به حساب بیاوریم، تمام آثار ترسناک سینمای ایران به 10 فیلم هم نمی‌رسد. در تلویزیون که تا به امروز اوضاع از این هم بدتر بوده است.
گزافه نیست این ادعا که مخاطبان تلویزیون، کمتر سریال یا مجموعه نمایشی را به تماشا نشسته‌اند که رگه‌هایی از ترس و وحشت را بتوان در آن رصد کرد. این در حالی است که بازار سریالهای ترسناک در دنیا گرم است و پررونق، تا جایی که حتی نسخه تلویزیونی بسیاری از فیلم‌های معروف ساخته شده در ژانر وحشت به شکل سریال تولید و از شبکه‌های تلویزیونی به نمایش درآمده است. نمونه‌اش، سریالهای "جن‌گیر" و "جیغ" که با اقتباس از فیلم‌هایی به همین نام روی آنتن رفته است. "آینه سیاه"، "اتوپیا"، "بازگشتگان" و... از جمله سریالهای پرمخاطبی‌اند که در ژانر وحشت تولید شده و مخاطبانی جهانی پیدا کرده‌اند.
اینکه چرا چنان که باید و شاید به ژانر وحشت در تلویزیون و سینمای ایران پرداخته نشده است، نیاز به بحثی کارشناسی دارد که در این مجال نمی‌گنجد. این شب‌ها اما پخش سریال "ملکاوان" سنت‌شکنی را ایجاد کرد که راه برای ساخت سریالهای تلویزیون در ژانر وحشت باز شود. چرا که علاوه بر رویکرد اجتماعی- معمایی اولیه این سریال تلویزیونی، در چند قسمت اخیر به رگه‌هایی از ترس نزدیک شده و آدرنالین خون مخاطبانش را بالا می‌برد؛ اگر چه آنچنان که از برخی اطلاعات اولیه از این سریال برمی‌آمد، این اثر کاری در ژانر وحشت نیست، اما ترس و دلهره در ذات برخی بخش‌های داستان معماگونه آن را به همراه دارد. این حجم ایجاد هیجان ناشی از ترس در مخاطب چنان است که دیدن چند قسمت از آن به مخاطبان زیر 12 سال توصیه نشده است. گذر مهسا و فرزندانش به عمارت قدیمی و متروک در ملکاوان می‌افتد و به همین سبب، سکانس‌هایی ترسناک و دلهره‌آور را خلق کرده است که دست‌کم برای مخاطبان تلویزیون ایران تازگی دارد.
وجه معمایی قصه سریال هم برای مخاطب این پرسش را پدید آورده که این حالت مرموز و خوفناک عمارت قدیمی، برآمده از قدمت و خالی از سکنه بودن آن برای سالیان طولانی است یا نقشه و توطئه‌ای طراحی شده از سوی دیگر شخصیت‌های ذیربط و ذینفع دخیل در قصه؟! پرسشی که به طور قطع با پیش رفتن داستان و تماشای قسمت‌های بعدی سریال می‌توان به پاسخ آن رسید.
اگر چه شاید سکانس‌های توأم با دلهره و ترس "ملکاوان" در قیاس با آثار جهانی چندان مقوله جدید و بدیعی نباشد و بیننده‌ای را که به سریالهای نمایشی خارجی دسترسی دارد، چندان غافلگیر و بهت‌زده نکند اما از آنجا که حالت پیشرو و متقدم را دارد حائز اهمیت و امتیازدهی است.
پخش "ملکاوان" می‌تواند راهگشا و فتح بابی باشد برای ساخت آثار نمایشی اینچنینی در تلویزیون؛ بدیهی است، هر چقدر سریالهای بیشتری در این زمینه ساخته شود، آثار به مرور زمان به غنا و پختگی خواهند رسید و به استانداردهای لازم نزدیک‌تر خواهند شد.
ژانر وحشت از جمله ژانرهای مورد علاقه طیف وسیعی از مخاطبان مجموعه‌‌های نمایشی است که شوربختانه در تلویزیون تا به امروز به آن توجه کافی نشده و به تعبیر بهتر، مورد فرصت‌سوزی قرار گرفته است! سازندگان "ملکاوان" جرأت به خرج داده‌اند و پا در عرصه‌ای متفاوت از روال معمول سریالهای تلویزیون نهاده و توانسته‌اند با استفاده از فضاسازی‌ها و نورپردازی‌های مناسب و البته نقش آفرینی‌های خوب بازیگران، سکانس‌های دلهره‌آور و هیجان‌انگیز را به تصویر بکشند.
اما چرا اعتقاد داریم که نوعی خام‌دستی و کم‌تجربگی در تصویرسازی صحنه‌های خشونت و وحشت دیده می‌شود؟ زیرا برای استفاده درست از مؤلفه‌های ژانر وحشت لازم است که اساساً داستان و فیلمنامه به شیوه درام‌های فیلم‌های وحشتِ نوشته شده، باشد.در واقع تمامی ویژگی‌های ژانر در اجرا و تصویرسازی فیلمنامه لحاظ بشود؛ اما در "ملکاوان" تنها در برخی از صحنه‌ها و کابوس‌ها از اینگونه نمایشی بهره برده که بیشتر استفاده آن هم از برخی مؤلفه‌های گونه وحشت نه در طول درام که در ایجاد برخی صحنه‌های دلهره‌آور است.
اگرچه حتی می‌توانست این صحنه‌ها دلهره‌آور هم نباشند و به شکل عادی‌تر به تصویر درآیند؛ اما بعضاً با خام‌دستی و کم‌تجربگی، "ملکاوان" را در راه بهره‌وری از گونه وحشت دچار اغراق می‌کرد. به گونه‌ای که جای پای فیلم‌های مشهور غربی ساخته شده در ژانر وحشت هم در سریال کاملاً هویدا است. افزون بر اینها ممزوج‌کردن برخی داستان‌های فرعی "ملکاوان" با داستان اصلی آن گرچه می‌توانست بیشتر در خدمت بازگویی ماجرای اصلی سریال باشد اما سبب شده تا مخاطب در مسیرهای فرعی سرگردان شود و نتواند به درستی پیوند داستانک‌ها و داستان اصلی سریال را تشخیص دهد.
"ملکاوان" در حالی که از فیلمبرداری و تصویرسازی‌های خوبی برخوردار است اما در این زمینه هم جای پای کپی‌برداری از آثار خارجی ژانر وحشت دیده می‌شود. در واقع داستانی که "ملکاوان" آن را در بستر اجتماعی، خانوادگی و وحشت روایت می‌کند داستان چندان پیچیده‌ای نیست اما به شکل پیچیده و معمایی روایت می‌شود. به گونه‌ای که تماشاگر می‌تواند دست‌های پنهان و آشکار عواملی که در پی تصرف "ملکاوان" و همچنین پژوهش‌های مهردادند را به راحتی تشخیص دهد. در هر حال این سریال تلویزیونی امتیازهای ویژه خود را دارد که چنانچه با نوآوری‌ها و خلاقیت‌های هنرمندان وطنی، غنی‌تر شود و تقلید و هالیوودی‌سازی جای خود را به ساختن فضاها و تصاویر ایرانی بدهد می‌تواند مورد تأمل و توجه بیشتر قرار گیرد.
منبع: تسنیم
انتهای پیام/
منبع: دانا
کلیدواژه: سریال تلویزیونی سریال های تلویزیون دلهره آور سینمای ایران رگه هایی سریال ها تا به امروز دیده می شود برای مخاطب صحنه ها جای پای رگه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۷۳۴۸۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بدهکاری سینما و تلویزیون به روز معلم
سهم مدیوم سینما در مورد پرداختن به شغل یا شخصیت معلم مانند دیگر مشاغل است و فیلم مشخصی که به این قشر مهم و ابعاد کاری و فعالیتی آنها بپردازد به تعداد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسد. - اخبار رسانه ها -
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، پرداختن به کسوت و جایگاه معلم در آثار سینمایی و تلویزیونی طی چند دهه اخیر در کشورمان فراز و فرود‌های زیادی داشته، اما واقعیت این است که هر چقدر تلویزیون در این مسیر با تولید آثار متنوع عملکرد بهتری دارد، سینما کمتر اثر شاخصی با محوریت شخصیت معلمان داشته و صرفاً در برخی تولیداتش به عنوان یک کاراکتر پیش‌برنده قصه و درام خودنمایی کرده است.
روز معلم برای خیلی‌ها مترادف با خاطرات نوستالژیک دوران مدرسه است. آثاری در سینما و تلویزیون پخش شده که کسوت معلمی را به اشکال مختلف نمایش دادند و ثبت کردند. از همین ابتدا باید این نکته را مورد توجه قرار داد که سینمای کشورمان برای گرامیداشت مقام معلم، اثر درخوری تولید نکرده است. البته در خصوص این کم‌کاری در سینما برخی معتقدند نفس غیرقابل پیش‌بینی بودن زمان اکران فیلم‌ها کمتر این اجازه را می‌دهد که در این رابطه اثری شکل بگیرد. اگرچه این جمله بیشتر بهانه است تا استدلال، ولی مسئولیت‌پذیری تلویزیون در این زمینه بیشتر از سینما بوده و گواه آن هم تولید سریالهای متعددی است که به برخی از شاخص‌های آن اشاره می‌کنیم.
معلمان در سریالهای نوستالژیک
سریال «دبیرستان خضراء» ساخته اکبر خواجویی، محصول سال 1374 از جمله آثار تلویزیونی است که با محور قرار دادن رابطه معلمان با دانش‌آموزان برای بسیاری از مخاطبان خاطره‌سازی کرده است. هسته اصلی این سریال مدرسه دخترانه‌ای بود که با پی گرفتن دغدغه‌ها و مشکلات دانش‌آموزان دختر نوجوان سعی داشت مشکلات این گروه سنی را به تصویر بکشد. با این حال محوریت خاص قصه روی شخصیت شکیبه با بازی «آزیتا حاجیان» متمرکز است که سعی می‌کند ضمن برطرف کردن دغدغه‌های خاص این قشر از جامعه دانش‌آموزی با انجام فعالیت‌های مثبت و ثمربخش خود چهره‌ای مناسب برای مخاطب به نمایش بگذارد.
سریال «قصه‌های مجید» به کارگردانی مرحوم کیومرث پوراحمد، محصول سال 1369 تلویزیون نیز یکی از خاطره‌انگیزترین سریال‌هاست که براساس کتابی با همین نام (قصه‌های مجید) از هوشنگ مرادی‌کرمانی ساخته شد. «قصه‌های مجید» روایتگر لحظه‌های کودکی یک نوجوان به نام مجید است که با مادربزرگش (بی‌بی) تنها در یک خانه قدیمی زندگی می‌کند. این سریال که در دهه 70 از تلویزیون پخش شد و همچنان هم از شبکه‌های مختلف سیما از جمله آی فیلم در حال بازپخش مجدد است در بخش‌های زیادی به اتفاقات و موضوعاتی می‌پردازد که برای شخصیت مجید در مدرسه رخ می‌دهد یا ریشه دارد که انصافاً بخش‌های خاطره‌انگیزی از سریال به نحوه تعامل و شیوه برخورد مسئولان مدرسه اعم از مدیر، ناظم و معلمان با دانش‌آموزان می‌پردازد. این سریال آنقدر مورد توجه مخاطبان و مدیران تلویزیون قرار گرفت که چهار ماجرای آن به چهار فیلم سینمایی تبدیل شد و روی آنتن شبکه‌های مختلف سیما رفت.
سریال «بچه‌های مدرسه همت» به کارگردانی رضا میرکریمی، محصول سال 1376 تلویزیون هم یکی دیگر از این آثار است که محتوای آن درباره تعدادی دانش‌آموز است که در مدرسه شبانه‌روزی «همت» همزمان تحصیل و زندگی می‌کنند و هر بار با ماجرایی تازه روبه‌رو می‌شوند. سریال «مدرسه ما» به کارگردانی داریوش یاری، محصول سال 1388 هم درباره دانش‌آموزان یک مدرسه راهنمایی است که کار‌های دانش‌آموزان باعث ایجاد جنجال و مشکلاتی می‌شود. شخصیت «کیهان» با بازی علی اوسیوند، معلم جدید ادبیات است که در میانه سال تحصیلی جایگزین معلم دیگری می‌شود و با ورودش تغییرات مثبتی در مدرسه ایجاد می‌کند. سریال «مدرسه مادربزرگ‌ها» به کارگردانی غلامرضا رمضانی، تولید سال 1375 از جمله آثار تلویزیونی است که به بحث نهضت سوادآموزی می‌پردازد. قصه اصلی این سریال در مورد تعدادی خانم میانسال است که خانم معلم جوانی با بازی الهام پاوه‌نژاد دارند و در هر قسمت ماجرا‌های جالبی را به وجود می‌آورند.
فیلم‌های انگشت‌شمار سینما
سهم مدیوم سینما در مورد پرداختن به شغل یا شخصیت معلم مانند دیگر مشاغل است و فیلم مشخصی که به این قشر مهم و ابعاد کاری و فعالیتی آنها بپردازد به تعداد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسد.
«جنگ اطهر» اولین اثر سینمایی پس از انقلاب است که در آن به معلم، مدرسه و دانش‌آموز پرداخته می‌شود. این فیلم یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی به کارگردانی محمدعلی نجفی ساخته شد. این فیلم قصه آموزگار جوان و فداکاری به نام اطهر را روایت می‌کند که وارد مدرسه‌ای می‌شود و سعی می‌کند روابط دوستانه‌ای با شاگردانش برقرار کند. رابطه او با یکی از شاگردان به نام فتاح که وضع خانوادگی نامناسبی دارد بیشتر می‌شود. اطهر در تدارک اجرای یک نمایشنامه توسط دانش‌آموزان است، اما مدیر مدرسه مشکلاتی برای او فراهم می‌کند. اطهر می‌کوشد فتاح را با واقعیت‌های سیاسی و اجتماعی جامعه آشنا کند، اما جانش را بر سر هدفش می‌گذارد.
«خانه دوست کجاست؟» عباس کیارستمی را که تولید سال 1365 است، می‌توان یکی از موفق‌ترین آثار سینمایی در این حوزه دانست که موفقیت‌های بین‌المللی بسیاری کسب کرد. این فیلم قصه پسربچه‌ای را روایت می‌کند که متوجه می‌شود دفتر دوستش را به اشتباه برداشته است. بنابراین از خانه بیرون می‌رود تا او را پیدا کند و دفتر را به او پس بدهد، اما راهی دشوار و دراز در پیش است و فرصتی اندک. کیارستمی در این فیلم به ترس دانش‌آموزان از تنبیه معلمان می‌پردازد.
کارگردان‌های زیادی در مدیوم سینما تصویرگر معلمان بودند، اما تنها برخی از این سریال‌ها و فیلم‌ها در ذهن مخاطبان ماندگار شده‌اند. یکی از کارگردان‌هایی که بیشترین تعداد پرداخت به این قشر از جامعه را در کارنامه کاریش دارد، پوران درخشنده است. این بانوی فیلمساز کشورمان در بسیاری از آثارش کاراکتر معلم دیده می‌شود صرف‌نظر از خوب و بد یا درست و غلط بودن شخصیت‌پردازی که نسبت به آنها صورت گرفته است. فیلم سینمایی «پرنده کوچک خوشبختی»، تولید سال 1366 به کارگردانی این بانوی فیلمساز کشورمان است که با نگاهی متفاوت به دنیای معلمان و دانش‌آموزان می‌پردازد.
فیلم سینمایی «بمب؛ یک عاشقانه»، تولید سال 1396 نزدیک‌ترین تجربه سینما در پرداختن به این قشر با کارگردانی پیمان معادی است که قصه اصلی‌اش به دوران هشت سال دفاع مقدس و اوج بمباران‌ها مربوط می‌شود، اما بسیاری از سکانس‌های این فیلم در یک مدرسه می‌گذرد و به نوعی روایتگر وضعیت مدرسه‌ها و تحصیل در آن دوران است.
با این حال به نظر می‌رسد هنوز فیلم شاخصی درباره مقام معلم در سینما ساخته نشده، در حالی که اهمیت این قشر در جامعه قابل کتمان نیست.
منبع: جوان
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت