به نقل از «تسنیم»

درمان ویروس فساد با نسخه شفافیت

تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۷۸۲۱۵۴

اقتصاد در هر کشوری یکی از مباحث بسیار پیچیده است که به دلیل برخورداری از زیرمجموعه‌ها و ساز و کارهای وابسته به یکدیگر، قاعدتاً از آسیب‌ها و عوارض مختلف در امان نیست. آسیب و ناکارآمدی در اقتصاد، مقارن با فسادو چاره آن طبعاً، شفافیت است. ۱۵ بهمن ۱۳۹۸ - ۱۵:۳۴ رسانه ها خواندنی نظرات - اخبار رسانه ها -

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، جعفر قادری طی یادداشتی در روزنامه حمایت نوشت : اقتصاد در هر کشوری یکی از مباحث بسیار پیچیده است که به دلیل برخورداری از زیرمجموعه‌ها و ساز و کارهای وابسته به یکدیگر، قاعدتاً از آسیب‌ها و عوارض مختلف در امان نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آسیب و ناکارآمدی در اقتصاد، مقارن با «فساد»‌ و چاره آن طبعاً، «شفافیت» است. از نگاه اقتصادی، شفافیت به مفهوم روشن بودن چارچوب‌ها و جزئیات حاکم بر روابط اقتصادی است که مستقیماً با نحوه تولید و توزیع ثروت در جامعه ارتباط دارد.
با این تعریف، شفافیت موجب تسهیل نظارت بر فعالیت‌های اقتصادی، محدود و متوقف شدن فعالیت‌های فسادزای دست‌اندرکاران متخلف و کاهش پرونده‌های قضایی می‌شود و روشن‌ترین و بدیهی‌ترین نیاز به شفافیت بر همین مبنا قابل توجیه است. دومین دلیل در ضرورت شفافیت، افزایش فرایندهای تصمیم‌گیری کارشناسی شده برای رشد اقتصاد، ارتقاء کارآمدی و عملیاتی بودن تصمیمات و در نتیجه، جلب بیشتر اعتماد عمومی است که در سخنان روز گذشته رئیس دستگاه قضا بیان شد. کارآمدی و عملیاتی بودن تصمیمات اقتصادی است که موجب مسدود شدن فرارهای مالیاتی می‌شود و ساز و کارهایی همچون صادرات، توزیع کالا و دریافت ارز را به نفع عموم مردم اصلاح می‌کند.

از طرفی، ضرورت رونمایی از سامانه‌های شفافیت نظیر آنچه دیروز در مجتمع رسیدگی به جرائم اقتصادی صورت گرفت، در همه ارگان‌ها و نهادهای کشور – به جز ارگان‌های امنیتی، هسته‌ای و نیروهای مسلح – کاملاً احساس می‌شود. یکی از گلایه‌هایی که امروز بسیار از مردم شنیده می‌شود، این است که برخی به آلاف و اولوف نرسیده‌اند،‌ مگر با رانت و دسترسی به اطلاعات خاص اقتصادی. به‌عنوان نمونه، انتشار اطلاعات مربوط به برگزاری مناقصه‌ها و مزایده‌ها بر روی وب‌سایت اینترنتی سازمان‌ها باعث می‌شود افزون بر دسترسی عموم به این اطلاعات، امکان نظارت مردم بر عملکرد دستگاه‌های نظارتی تسهیل شده، فساد به‌شدت تضعیف شود و گلایه درباره عدم شفافیت نیز به صفر نزدیک گردد. علاوه بر این، ماحصل قانونمند شدن انتشار اطلاعات اقتصادی، شکل‌گیری شفافیت اقتصادی و موقعیت‌های برابر برای ورود همگان به این عرصه است و در نتیجه، زمینه‌های سوءاستفاده و رانت‌خواری عملاً از بین می‌رود. از سوی دیگر، بی‌توجهی به شفافیت و فقدان آن، به‌طور حتم، نتایج مهلکی برای اقتصاد کشور به وجود خواهد آورد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود.

1. یکی از لوازم اقتصاد مقاومتی، ایجاد بسترهای لازم برای تحقق اقتصاد رقابتی است. شفافیت در میزان عرضه و تقاضا، سرمایه، کار، نیروی انسانی متخصص و امکان دسترسی به آن‌ها ازجمله شرایط کلیدی برای بهره‌مند شدن از فواید اقتصاد رقابتی است و در نقطه مقابل، انحصار در فعالیت‌های اقتصادی و کاشتن تابلوی ورود ممنوع در رقابت‌های این بخش، باعث نضج گرفتن فساد خواهد شد.

2. ناممکن شدن کنترل و ردیابی مالی تخلفات انجام‌شده، از فضای تاریک در ساز و کارها سر برمی‌آورد. بهترین روش برای کشف جرائم مالی، ممکن شدن ردیابی و رصد سیر فعالیت‌های اقتصادی افراد است و چنانچه گردش پول، کالا و خدمات مستند و شفاف نباشد، امکان کشف فساد از طریق کنترل درگاه‌ها در این بخش به حداقل می‌رسد.

3. عدم شفافیت باعث می‌شود که مردم از شرایط و تسهیلات اعطایی ریالی و ارزی، مجوزهای صادراتی و وارداتی و سهمیه‌های متعدد بی‌اطلاع بمانند. ناآگاهی اکثریت مردم از تسهیلات وزارتخانه‌ها، بانک‌ها یا سازمان‌های فعال در بخش‌های غیردولتی، آفت «ویژه خواری» را به دنبال دارد و ممکن است برخی عوامل این ارگان‌ها، عواید و درآمدهای به‌دست‌آمده از بودجه سالانه یا دیگر منابع را با قیمتی پایین به نورچشمی‌ها و سفارش شده‌ها واگذار کنند.

4. فقدان شفافیت، اجرای سیاست‌های مالی و پولی را با مشکل مواجه می‌کند چراکه یکی از پیش‌شرط‌های مهم اعمال سیاست‌های مذکور، امکان نظارت بخش‌های اجرایی بر گردش پول، کالا و خدمات در کشور است. طبیعی است اگر بهترین سیاست‌ها و برترین شیوه‌ها هم اتخاذ شوند اما امکان اجرا نداشته باشند، هزینه آن کمتر از اتخاذ نکردن چنین سیاست‌هایی نخواهد بود.

5. عدم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی واقع‌بینانه و مشکل‌گشا نیز از تاریکخانه اعداد و ارقام بیرون می‌آید. به این مفهوم که یکی از پیش‌شرط‌های اساسی برای برنامه‌ریزی صحیح، در اختیار داشتن اطلاعات و آمار صحیح از واقعیات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور است. در صورت فقدان مستندسازی و شفافیت، تهیه آمار قابل‌اعتماد و منطبق با واقعیت فعالیت‌های مختلف امکان‌پذیر نخواهد بود. در چنین شرایطی، مردم به نرخ‌های اعلام‌شده در خصوص تورم، بیکاری، اشتغال، تولید ناخالص ملی و ... با دیده تردید می‌نگرند و با اندک شبهه‌ای از سوی بدخواهان داخلی و خارجی، در آن‌ها تشکیک می‌کنند. ضمن اینکه آثار منفی برنامه‌ریزی بدون توجه به آمارهای واقعی بخش‌های مختلف، با وضوح بالایی در متن جامعه و در اقتصاد کشور، خودنمایی می‌کنند و در این صورت حتی نیازی به تشکیک هم نیست چون همه‌چیز عیان است.

نکته پایانی اینکه در سازمان‌ها و نهادهای غیر شفاف و مبهم، امکان انحرافات اداری همیشه وجود دارد و رفتارهای فسادآلود تسهیل می‌شوند. بنابراین به جرأت می‌توان گفت که مؤثرترین شیوه‌های مبارزه با فساد و خروج از فضای تاریک و مبهم، شفاف‌سازی و روشن ساختن محیط و ساختارهاست اما برخی ناجوانمردانه، تحریم‌ها و به‌تبع آن دلایلی که کشور به‌سوی تحریم کشیده شده است را باعث فسادزا شدن اقتصاد کشور می‌دانند. از نظر این جماعت، اصرار بر ارزش‌ها و کوتاه نیامدن در برابر کدخدا، تنگناهای اقتصادی را موجب شده و چون در شرایط تحریمی، نمی‌توان راه‌های دور زدن این توطئه را فاش کرد، در نتیجه فساد شکل‌گرفته است. بعضی نیز معتقدند که سوق دادن کشور به سمت محدودیت‌های بین‌المللی در حوزه اقتصاد، کار یک گروه و جناح خاص است که از نمد تحریم، کلاهی برای خود دوخته‌اند! هرچند نویسنده این سطور بنا ندارد که وارد این مقوله شود اما باید گفت که تحریم، پای ثابت سیاست آمریکا در قبال ایران بوده و هست و در تمام ادوار، بدون در نظر گرفتن جناح یا گروه حاکم در داخل، اعمال‌شده است.
با این حساب، تنها راه سالم‌سازی اقتصاد کشور، چابک سازی نهادهای نظارتی و تعریف مأموریت‌های جدید برای آن‌ها و از همه مهم‌تر، جلب اعتماد عمومی، عبارت است از روشن کردن فضای اقتصادی و شفاف‌سازی همه زوایای آن؛ مسیری که عدلیه در آن، پیشتاز شده و انتظار می‌رود که دیگر دستگاه‌های حاکمیتی نیز به آن اهتمام ورزند.

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه رسانه‌‌ها

R1437/P/S9,1299/CT12

منبع: تسنیم

کلیدواژه: فعالیت های اقتصادی برنامه ریزی اقتصاد کشور سازمان ها ارگان ها سیاست ها رسانه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۷۸۲۱۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

میوه های فرهنگ و موشک را در اقتصاد بچینید

خوب بود که در نمایشگاه اکسپو امسال، غرفه ای با نماد موشک طراحی می شد و به زبان های مختلف نوشته می شد: « ما امن ترین جای جهان هستیم. از سرمایه هایتان محافظت می کنیم.» - اخبار اقتصادی -

یادداشت اقتصادی تسنیم -

 1- نزدیک به دو میلیارد مسلمان در جهان زندگی می کنند و بسیاری از آنان به حلال و حرام الهی و باورهای دینی در زمینه معیشت و اقتصاد اهمیت می دهند و اگر شرایط دوری از حرام و به دست آوردن پول پاک تسهیل شود، به راحتی به آن روی آورده و مطلوبیت زندگی خود را افزایش می دهند. برای یک مسلمان یکی از مهمترین جلوه های پول پاک، بانکداری بدون ربا است. به همین جهت کشورهای متعددی حتی از جهان غرب بانک هایی غیر ربوی تاسیس کرده اند تا بتوانند سرمایه های مسلمانان را جذب کنند و به رونق اقتصادی کشور خود بیفزایند. این در حالی است که کشور ما هنوز چندان نتوانسته است از این ظرفیت فرهنگی و دینی برای جذب سرمایه گذاری بهره ببرد. بهره بردن از این ظرفیت عظیم فرهنگی و کنار زدن موانع سرمایه گذاری و تلاش در جهت شفافیت عملکرد بانک ها و شناسایی آن به مسلمانان منطقه می تواند راهبردی میان مدت و دست یافتنی برای جمهوری اسلامی باشد. بی جهت نیست که پوتین رئیس جمهور روسیه نیز دستور آموزش بانکداری اسلامی را صادر کرده و اساتید و مسئوولان مربوطه را به آموزش مسائل اقتصاد اسلامی و بانکداری بدون ربا فراخوانده است. 

2- علاوه بر ظرفیت های فراوان فرهنگی، عامل مهم دیگری در دلبستگی جهان اسلام با جمهوری اسلامی وجود داشته و اخیرا برجسته شده و جانی تازه گرفته است؛ و آن حمایت همیشگی و آشکار ایران اسلامی از فلسطین و دشمنی آشکار با اسرائیل است و گل سرسبد آن نیز حمله مستقیم و غرورآفرین و با صدای رسای جمهوری اسلامی به اسرائیل غاصب است. در حالی که بسیاری از حکام عرب ننگ همکاری با اسرائیل را با خود به دوش می کشند و بسیاری از مردم مسلمان و عرب زبان منطقه را از خود ناامید کرده اند، جمهوری اسلامی بر اساس نگاه بشردوستانه و وحدت گرایانه خویش، از حمایت های متعدد خویش از مردم مظلوم فلسطین دریغ نمی کند.

همین رویکرد، دل های مسلمانان زیادی را با جمهوری اسلامی همراه کرده است. عرب زبان ها و مردم آزاده جهان نیز به رویکرد جمهوری اسلامی درود می فرستند. به طور منطقی بسیاری از آنان اگر بدانند زمینه های سرمایه گذاری در جمهوری اسلامی فراهم است، با آغوش باز از آن استقبال می کنند و سرمایه های خود را به کشوری گسیل می دارند که امید دارند با تقویت قدرت اقتصادی آن، امنیت بیشتری برای مردم منطقه فراهم آورد.

نمایشگاه اکسپو از این نظر نیز فرصت مناسبی است تا میان بنگاه های ایرانی و کسب و کارهای دانش بنیان از یک سو و سرمایه داران همدل با جمهوری اسلامی از سوی دیگر، آشنایی و تعامل برقرار سازد و میوه های اقتصادی موشک ها و قدرت جمهوری اسلامی به کام ملت ریخته شود.

خوب بود که در نمایشگاه اکسپو، غرفه ای با نماد موشک طراحی می شد و به زبان های مختلف نوشته می شد: « ما امن ترین جای جهان هستیم. از سرمایه هایتان محافظت می کنیم.» پس از نمایش اقتدار جمهوری اسلامی، امنیت ملی به طرز قابل توجهی افزایش یافته است و بازدارندگی جمهوری اسلامی در اذهان عمومی به طرز عجیبی پررنگ شده است و همه ی اینها می تواند ضامن رشد سرمایه گذاری در کشور عزیزمان شود اگر تدبیر و درایت همراه آن شود.

3- بسیاری از ایرانیان خارج از کشور از پیشرفت کشورشان احساس عزت و غرور می کنند و از اینکه جمهوری اسلامی، با اقتداری مثال زدنی از خاک کشور خود با تمام توان حراست می کند، خوشحال و سر زنده اند. گذشت آن دوران که محمود افغان با لشکر نه چندان بزرگ خود از قندهار به اصفهان آمده و پایتخت کشورمان را تصرف کرده و امپراطوری صفویه را به تاریخ پیوند دهد. گذشت دورانی که سربازان کشورهای بیگانه ایران را اشغال کرده و از ارتش رضاخانی هیچ مقاومتی دیده نشود. بی شک، اقتدار و امنیت ایران امروز، آرزویی دست نیافتنی برای بسیاری از اجداد ما بوده است. با تعامل صحیح و سازنده با این دست از ایرانیان و دعوت از آنها برای حضور در نمایشگاه اکسپو، زمینه های جذب سرمایه ایرانیان خارج از کشور و ایجاد اشتغال برای جوانان این مرز و بوم بیش از پیش فراهم می شود.

4- و در آخر باید خاطرنشان کرد نمایشگاه اکسپو حرکتی قابل تحسین در جهت رونق کسب و کار و جذب سرمایه است. باید مراقب بود در این مسیر از موانع پیش رو و دردسرها و مشکلاتی که به طور طبیعی رهزن هستند، ناامید نشده و از توسعه کمی و کیفی این نمایشگاه غفلت نکنیم. معرفی جوانان و پیشکسوتان با انگیزه ایرانی و اختراعات و کسب و کارهای دانش بنیان به دنیا – و به خصوص دنیای اسلام- در کنار امنیت و ثبات سیاسی کشور و جذابیت سودآوری آن در مقایسه با کشورهای پیشرفته، پای بسیاری از سرمایه گذاران را بیش از پیش به ایران عزیز باز خواهد نمود.

انتهای پیام/