جالی خالی فناوری فضایی در زندگی مردم/شکست‌هایی که به ظفر تبدیل شد

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، تلاش بلند‌مدت دانشمندان کشور برای دستیابی به فناوری‌های فضایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی با موفقیت‌های چشمگیر و بازتاب‌های جهانی همراه بوده به‌نحوی که براساس اعلام مسئولان سازمان فضایی، کشورمان در زمره پنج قدرت نوظهور فضایی دنیا قرار گرفته است. تقریبا نزدیک به 20 سالی که از شروع حرکت اولیه کشور در زمینه فضا می‌گذرد، افت و خیزها، موفقیت‌ها و شکست‌ها و حتی جهش‌ها و توقف‌هایی در این مسیر بروز کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

براساس این گزارش ارتقاء جایگاه ایران در عرصه فناوری فضایی و پیوستن کشور به جمع کشورهای دارای چرخه کامل فناوری فضایی همچنین موفقیت در زمینه طراحی، ساخت و پرتاب ماهواره و نیز ساخت ایستگاه‌های زمینی از جمله اقدامات افتخارآفرین است. این امر مهم بیانگر این است که ایران همسو با کشورهای صاحب فناوری در این عرصه گام برداشته است.

به همین منظور گفت‌وگویی را با حسین شهرابی فراهانی مدیر‌عامل یک شرکت استارت‌آپی و کارشناس حوزه فناوری فضایی ترتیب دادیم تا در مورد پیشرفت ایران در عرصه فناوری فضایی جویا شویم.

شهرابی فراهانی با اشاره به تاریخچه فناوری فضایی بعد از پیروزی انقلاب و پیشرفت‌های حاصله در این عرصه اظهار کرد: طراحی و ساخت ماهواره در کشور از سال 76 شروع شد که در آن زمان دو شرکت هندی و ایتالیایی با ایران همکاری می‌کردند. تقریبا این پروژه‌ها در سال‌های اولیه کم و بیش انجام می‌شد تا اینکه ماهواره سینا در 6 آبان ماه سال 1384، با موفقیت در مدار قرار گرفت. این ماهواره در حوزه سنجش از دور، دریافت، ذخیره و ارسال داده‌های مخابراتی بود که بخش سنجش از دور، در موارد کشاورزی، تشخیص پوشش زمین از نظر گیاهی، تغییرات ژئولوژیک مانند سیل و آتشفشان و غیره کاربرد داشت.

وی تصریح کرد: توسعه فعالیت‌های هوافضایی در ایران از سال 84 تا 90شتاب بسیار خوبی گرفته بود و اگر این روند با همان سرعت ادامه پیدا می‌کرد، قطعاً‌ شرایط بسیار متفاوت‌تر از وضعیت کنونی بود.

ساخت پرتابگر و ماهواره با تکیه بردانش بومی

شهرابی فراهانی تأکید کرد: نقطه عطف پرتاب ماهواره در کشور در سال 87 بود که ماهواره امید به فضا پرتاب شد؛ زیرا که ماهواره و پرتابگر با دانش بومی کشور طراحی و ساخته شد. این اتفاق بزرگی برای کشور به حساب می‌آمد. بسیاری از کارشناسان اعتقاد براین داشتند که در تاریخ فناوری ایران این موضوع یک امر بی‌سابقه بوده است. بعد از آن فعالیت‌های گسترده‌ای در طراحی و ساخت ماهواره‌ توسط دانشگاه‌ها شکل گرفت.

کارشناس حوزه فناوری فضایی اظهار کرد: از آنجا که طراحی و ساخت ماهواره و پرتابگر در کشور به صورت همزمان انجام می‌شود بنابراین ممکن است در کار یکدیگر تاثیر بگذارد. بالاخره اینطور نبود که در دو محور ما موفق باشیم در این حوزه کمابیش موفقیت و شکست را داشتیم.

شکست‌ها حریف اراده متخصصان ایرانی نشد

وی افزود: ایران تاکنون چند برنامه پرتاب ماهواره را نیز تجربه کرده که برخی از آنها موفق و برخی هم ناموفق بودند. که البته هیچ کدام از آنها نتوانسته خللی در عزم و اراده متخصصان ایرانی برای فتح فضا ایجاد کند؛ خطاها و شکست‌هایی که در مسیر یک برنامه علمی، حساس و پیچیده مثل پرتاب‌های فضایی در همه جای دنیا طبیعی است.

باید نگاه صنعت از دولتی به سمتی خصوصی تغییر کند

شهرابی فراهانی به نقش دانشگاه‌ها در ساخت ماهواره‌ها اشاره کرد و گفت: وظیفه اصلی دانشگا‌ه‌ها بیشتر تربیت نیروی انسانی است چرا که سالانه دانشجویان زیادی در کشور فارغ التحصیل می‌شوند که باید به چرخه صنعت و توسعه کشور ورود پیدا کنند. متاسفانه در این مرحله ایرادی وجود دارد. طی این سال‌ها ساخت ماهواره به شکل دولتی بوده و در بسیاری از مواقع شرایط برای جذب دانشجویان در این صنعت فراهم نبوده است. به نظر می رسد خلاء جدی در این حوزه وجود دارد. باید صنعت نگاه خود را از دولتی به سمتی خصوصی تغییر دهد؛ اگر این امر مهم محقق شود جهش بزرگی در صنعت فضایی کشور رخ خواهد داد.

وی با تأکید براینکه بخش خصوصی یه صورت چابک‌ به این حوزه می‌تواند ورود پیداکند، افزود: در این صورت بخش خصوصی دیگر منتظر کمک دولت نخواهد بود و به صورت مستقل وارد عرصه کارهای اجرایی خواهد شد. بنابراین با این روش عملا یک زیست بوم در حوزه فناوری فضایی کشور شکل می‌گیرد. دانشجویان وقتی که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند خودشان به دنبال کار خواهند رفت. هنوز این اتفاق مهم در کشور رقم نخورده است. به نظر می رسد که باید بیشتر به خصوصی‌سازی این صنعت فکر کرد تا به توسعه فناوری؛ چرا که به مرور زمان فناوری مسیر پیشرفت خود را طی خواهد کرد.

تجاری سازی و خصوصی‌سازی یکی از ارکان مهم کشور است

این کارشناس تأکید کرد: تجاری سازی و خصوصی‌سازی یکی از ارکان مهم توسعه کشور است که می‌تواند نقش زیادی در رونق و توسعه صنعت فضایی ایفا کند.

وی گفت: شرکت‌های خصوصی که در عرصه ساخت و طراحی ماهواره ورود کردند نیاز به حمایت اساسی دارند؛ زیرا نگاه حمایتی نباید صرفا از نظر مادی باشد؛ بلکه نیاز به حمایت معنوی است که مسئولان از تولیدات ساخت داخل در پروژه‌های کلان استفاده بهینه داشته باشند.

شهرابی فراهانی ادامه داد: امروز طراحی، ساخت، آماده‌سازی و یکپارچه‌سازی ماهواره در کشور بومی شده است. ایران نه‌تنها توان ساخت ماهواره را دارد، بلکه توان ساخت پرتاب‌گر را نیز دارد اما مشکلات مدیریتی، سیاسی و فشارهای بین‌المللی مانع از شتاب گرفتن برنامه فضایی ایران در دهه گذشته شد.

ایجاد مانع برای بخش خصوصی از سوی دولت یکی از خطاهای راهبردی است

وی افزود: ایجاد مانع برای فعالیت بخش خصوصی از سوی دولت یکی از خطاهای راهبردی است چرا که فکر می‌کند که به تنهایی می‌تواند به صورت مستقل تمام کارها را انجام دهد در حالیکه این طرز فکر منطقی نیست. متاسفانه این موضوع در کشور به یک فرهنگ تبدیل شده و دولت به صورت خودآگاه و یا ناخودآگاه به این سمت حرکت می‌کند. متاسفانه این مشکل فرهنگی همچنان ادامه دارد.

شهرابی در ادامه به توانمندی جوانان دانشگاهی در ساخت ماهواره ظفر اشاره کرد و گفت: ایران ظرفیت، دانش و توانمندی اجرای توسعه و ساخت ماهواره را دارد و اگر این زنجیره به صورت گسترده در دانشگاه‌ها شکل بگیرد، ایران در دنیا برای همیشه حرفی برای گفتن خواهد داشت.تقریبا ماهواره ظفر در راستای ماهواره های قبلی است که در کشور پرتاب شده است.

ماهواره ظفر را بیشتر بشناسید

ظفر ماهواره‌ای سنجش از دور است و قرار است با ماهواره‌بر سیمرغ ایرانی و بومی پرتاب شود. وزن این ماهواره 113 کیلوگرم و دارای طول عمر تجهیزاتی 1.5 سال است. بر روی این ماهواره 4 دوربین رنگی نصب می‌شود. این دوربین‌ها دارای وضوح 26 برای ظفر1 و 16متری برای ظفر 2 است و قادر به تصویربرداری از سطح زمین خواهد بود. به گفته محققان این ماهواره دقت سیستم کنترل تعیین وضعیت ماهواره ظفر نسبت به ماهواره نوید 300 درصد پیشرفت داشته است.

ماهواره ایرانی در مدار 530 کیلومتری

این ماهواره در ارتفاع 530کیلومتر مدار زمین قرار می‌گیرد. عملکرد ماهواره ظفر حداقل برای یک و سال نیم در نظر گرفته شده است. مدت گردش این ماهواره در شیب 56 درجه مدار زمین حدود94 دقیقه طول خواهد کشید.

ماهواره‌بر سیمرغ هم اکنون امکان حمل محموله 250 کیلوگرمی را به مدار 500 کیلومتری دارد و در طراحی این ماهواره‌بر امکان پرتاب همزمان چند ماهواره نیز دیده شده است.

ظفر چه ویژگی‌هایی دارد؟

ظفر یک ماهواره‌ سنجش از راه دور است که به سفارش سازمان فضایی ایران توسط محققان مرکز تحقیقات ماهواره‌ای دانشگاه علم و صنعت ساخته شده است. ماهواره‌های سنجشی به دو گروه اپتیکی و راداری دسته‌بندی می‌شوند. ماهواره ظفر نیز ماهواره‌ای اپتیکی است. دقت سیستم کنترل تعیین وضعیت ماهواره ظفر نسبت به ماهواره نوید (سومین ماهواره پرتاب‌شده ایرانی و نخستین ماهواره ساخت دانشگاه علم و صنعت) دو برابر شده و نرخ ارسال داده‌های تصویری در این ماهواره به بیش از 15 برابر ارتقا یافته است.

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، به‌تازگی در حساب کاربری توئیتر خود اعلام کرده است که ماهواره ظفر به‌زودی در مدار زمین قرار می‌گیرد.

وزیر جوان با اشاره به این که ظفر در کنار مأموریت‌های تحقیقاتی، یک پیام‌ مردمی را نیز مخابره می‌کند، از مردم دعوت کرد تا در شبکه‌های اجتماعی یا هشتگ #صدای-ایران یا از طریق سایت ZafarPlus.ir پیام‌ خود را به اشتراک بگذارند تا بهترین مورد انتخاب و توسط ظفر منتشر شود.

همچنین در توییتی دیگر عنوان کرده بود که ماهواره ظفر هم توان مخابراتی دارد و هم تصویربرداری و جمع‌آوری سیگنال‌های فضایی. امروز این ماهواره به پایگاه فضایی منتقل می‌شود و اقدامات اجرایی جهت انتقال آن به مدار صورت می گیرد.

کاربردهای ظفر چیست؟

به‌روزرسانی نقشه‌های کاربری اراضی، پایش توسعه شهری و به‌روزرسانی مرز پهنه‌های کشاورزی در مقیاس ملی از جمله کاربردهای ماهواره ظفر است. این ماهواره به‌روزرسانی و پایش تغییرات در عرصه‌های طبیعی، جنگلی و دریاچه‌ها را نیز برعهده دارد. شناسایی مناطق تخریب‌شده بعد از بحران، تعیین مرز گسترش شهری، پایش رشد مناطق شهری و تهیه نقشه‌های ساختاری گسل‌ها و چین‌ها در مقیاس ملی نیز از دیگر وظایف این ماهواره در حوزه کاربردهای تهیه نقشه، هیدروگرافی، مدیریت بحران و زمین‌شناسی به شمار می‌رود.

ماهواره ظفر امکان تصویربرداری پانکروماتیک با تفکیک مکانی25 متر و 50متر را دارد. همچنین امکان ارسال پیام هر کاربر برای کاربر مقصد به تعداد 256 کاربر از طریق محموله ذخیره و ارسال پیام این ماهواره فراهم می‌شود. همچنین محموله تحقیقاتی تشعشعات فضایی که در جهت اندازه‌گیری میزان دوز یونیزه‌کننده پرتوهای کیهانی به کار گرفته شده نیز در این ماهواره قابل استفاده است.

با وجود اتفاقات مثبت کشور در عرصه فناوری فضایی از بومی کردن ساخت، پرتاب و کنترل ماهواره گرفته تا دستیابی به فناوری ساخت انواع کاوشگرها، هنوز کاربردی شدن فناوری ماهواره در زندگی مردم و ارائه خدمات از طریق این فناوری، آنطور که باید محسوس نیست. ناگفته نماند گرچه تلاش‌ها و گام‌هایی برای توسعه حضور بخش خصوصی در خصوص بهره‌گیری از اقتصاد نوظهور فضایی برداشته شده است اما به نظر می‌رسد به تلاش‌های بیشتر با همکاری سایر نهادها نیاز است تا بتوان به توسعه هر چه بهتر اقتصاد کشور دست یافت. همچنین باید بخش خصوصی و دانشگاه‌ها به صورت گسترده در این عرصه ورود پیدا کنند تا شاهد تحولات عظیم در این عرصه باشیم؛ علاوه برآن حضور فناوری فضایی را در زندگی مردم با ارائه خدمات بهتر شاهد باشیم چرا که کارشناسان و صاحبنظران توسعه علم و فناوری و خدمات فضایی را در جهت افزایش رفاه جامعه ضروری می دانند و تمرکز بر همکاری و تعاملات بین المللی در توسعه این فناوری، در درجه بعدی این اهمیت قرار دارد.

انتهای پیام/

169 / 336 ماهواره ظفر دانشگاه علم و صنعت فناوری فضایی پرتاب ماهواره ماهواره‌بر سیمرغ ایرانی سازمان فضایی ایران حسین شهرابی فراهانی

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: ماهواره ظفر دانشگاه علم و صنعت فناوری فضایی پرتاب ماهواره ماهواره بر سیمرغ ایرانی سازمان فضایی ایران عرصه فناوری فضایی طراحی و ساخت ماهواره دانشگاه علم و صنعت حوزه فناوری فضایی ماهواره در کشور زندگی مردم نظر می رسد فضایی ایران سنجش از دور دانشگاه ها ماهواره ای خصوصی سازی ماهواره ها بخش خصوصی ورود پیدا مدار زمین پرتاب شد شکست ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۸۲۰۸۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آغاز فعالیت نخستین ماهواره اندازه‌گیری باران

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از سی‌جی‌تی‌ان، به گفته اداره هواشناسی چین، نخستین ماهواره این کشور دز حوزه اندازه گیری بارش که در مدار کم ارتفاع زمین مستقر شده، روز چهارشنبه رسماً مورد بهره برداری قرار گرفت.

ماهواره مذکور که با نام فنگیون۳جی شناخته می‌شود، آورییل سال گذشته به مدار پرتاب شد و هدف از ارسال آن تحقیقات اقلیم شناسی، بارش و پایش سیستماتیک بارش باران و وضعیت آب و هوا مطرح شد. این ماهواره می‌تواند اطلاعات ساختاری سه بعدی از بارش در مناطق با عرض‌های جغرافیایی متوسط ​​و پایین ارائه دهد.

پرتاب موفقیت‌آمیز این ماهواره، چین را به تنها کشوری تبدیل کرد که به طور همزمان چهار ماهواره هواشناسی غیرنظامی را در مدار نزدیک زمین، صبح، ظهر، بعدظهر و مسیر‌های شیبدار مداری را پوشش می‌دهد.

چن لین، معاون طراح سیستم زمینی این ماهواره در مصاحبه با گروه رسانه‌ای چین گفت: مشاهده جهانی بارش، به ویژه مشاهده ساختار سه بعدی، همیشه یک مشکل دشوار در تشخیص هواشناسی بوده که اکنون این معضل با ارسال ماهواره اندازه‌گیری بارش برطرف شده است.

این ماهواره شش ماه پیش، در اکتبر سال گذشته میلادی عملیات آزمایشی خود را به پایان رساند. به گفته دانشمندان، در طول عملیات آزمایشی، سیستم ماهواره به طور پایدار فعال بوده و سکوی ماهواره، بار حمل و نقل و اندازه گیری و کنترل ماهواره همگی در شرایط عادی خود قرار داشتند و چهار شاخص ارزیابی، یعنی دریافت داده‌ها، پردازش داده‌ها، توزیع محصول و بایگانی داده‌ها، همه استاندارد‌ها را به طور کامل اجرا کرده‌اند.

به گفته چین، ماهواره مذکور نه تنها پشتیبانی قوی و قدرتمندی برای تضمین خدمات آب و هوا و رویداد‌های دیگر ارائه کرده، بلکه برای نظارت بر بلایای جهانی مانند سیل در پاکستان، بارندگی شدید در برزیل و حتی بارندگی‌سیل‌آسای اخیر یمن کاربرد داشته است.

 این ماهواره و سایر ماهواره‌های با این مشخصه و به طورکلی سیستم ماهواره هواشناسی فنگیون، به طور مستقل توسط چین توسعه یافته و از زمان پرتاب نهستین ماهواره هواشناسی در سال ۱۹۸۸، در مجموع ۲۱ ماهواره هواشناسی فنگیون از دو نسل و چهار نوع با موفقیت ارسال شده است که هنوز ۹ فروند از آنها در مدار هستند.

برهمین اساس، با سال‌ها تلاش، ماهواره‌های هواشناسی فنگیون به سطح پیشرفته بین المللی رسیده‌اند و برخی از فناوری‌های آنها در جهان پیشرو هستند.

چین درواقع نخستین ماهواره اندازه گیری باران را به عنوان بخشی ازفعالیت در حوزه سیستم ماهواره‌های پایش به مدار زمین ارسال کرده و این ماهواره با استفاده از دو تکنولوژی اصلی که در آن به کار گرفته شده می‌تواند دفتی که برای سنجش میزان بارش باران احتیاج دارد را تامین و رقم آن را ارائه کند. استفاده از تکنولوژی‌های راداری امکان اندازه گیری مستقل از فصل، نوع باران و نوع بافت زمین را فراهم می‌کند.

این ماهواره طی مدتی که در مدار کم‌ارتفاع زمین مسنقر است، داده‌های مرتبط با باران را طی مجموعه‌ای پایدار از برنامه‌های ماهواره‌های ارتباطی و تکامل تصویرسازی زمین ارائه می‌دهد. این اطلاعات در شناسایی و پیش بینی سیلاب، خشکسالی‌ها و دیگر آسیب‌های زیست محیطی که مربوط به باران هستند، بسیار موثر است و اهمیت دارند. چین با ارتقاء روش‌های اندازه گیری باران و توسعه فناوری‌های مرتبط، چین به دنبال بهبود عملکرد پیش بینی باران و افزایش کارایی منابع آبی است و بدین طریق یک قدم مهم در توسعه فضای ماهواره‌ای و پیشرفت‌های علمی و فناوری خود در زمینه اندازه گیری و پیش بینی باران برداشته است. این اقدام نشان از تعهد چین به حفظ محیط زیست و توسعه پایدار است و می‌توان از آن برای جامعه بین‌المللی نمونه‌ای از همکاری و تعهد به مقوله محیط زیست و تغییرات آب یاد کرد.

انتهای پیام/