Web Analytics Made Easy - Statcounter

به گزارش خبرنگار مهر، پیروزی جنبش مشروطه خواهی ایرانیان را دومین رخداد مهم در تاریخ ایران دانسته‌اند. پراهمیت‌ترین و نخستین رخداد، جریان ورود اسلام به ایران و مسلمان شدن ایرانیان است. انقلاب مشروطه ثمره نخستین مواجهات ایرانیان با تمدن جدید و مدرنیته است.

با شروع نهضت بیداری، ایرانیان کم کم با مفاهیمی چون دولت مدرن آشنا شدند و دیگر برای آنها حضور شخصی معمولی با صفت «ظل الله» که تمام امور دنیوی‌شان به او وابسته بود، معنی نداشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایرانیان در آن دوران به این نتیجه رسیدند که باید خود عهده‌دار امورشان شوند، اما این عهده‌داری مبنایی تئوریک نیاز داشت. نهضت فکری که آن دوران برای پاسخگویی به این نیاز تئوریک شکل گرفت، از درخشان‌ترین صفحات تاریخ تفکر سیاسی در ایران است.

این نهضت فکری که منجر به تولید آثاری چون «تنبیه‌الامة و تنزیه‌الملة» رسید، مقدمه‌ای شد برای نهضت و در ادامه انقلاب بزرگتری که به معماری امام خمینی(ره) در بهمن ۱۳۵۷ به نتیجه رسید. به باور بسیاری از پژوهشگران با مطالعه نهضت مشروطه خواهی ایرانیان، می‌توان بسیاری از گره‌های جامعه کنونی ایران را باز کرد.

ملامحمد مهدی شریف کاشانی یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین مبارزان انقلابی مشروطه خواه بود که با بسیاری از بزرگان و طیف‌های مختلفی از مبارزان ارتباط نزدیک داشت و در جریان‌های مبارزه اسناد، نامه‌ها و تلگراف‌های بسیاری به نامش فرستاده می‌شدیکی از مهم‌ترین منابع به جای مانده از آن دوران «واقعات اتفاقیه در روزگار» است. این کتاب به قلم ملا محمدمهدی شریف کاشانی است که با تصحیح منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان فرصت انتشار به خود دید. علیرغم اهمیت بسیار این منبع و ارائه اسناد مهمی که در دیگر منابع وجود ندارند، آن‌چنان که باید و شاید دیده نشده و صرفا دوبار فرصت نشر پیدا کرده است: نخست در سال ۱۳۶۲ از سوی نشر تاریخ ایران و بار دیگر در سال ۱۳۸۹ از سوی انتشارات نگارستان کتاب با تغییر عنوان به «تاریخ مشروطیت». مطالب این کتاب حجیم در اصل توسط خود نویسنده در سه کتاب تنظیم شده بود.

نویسنده یعنی ملامحمد مهدی شریف کاشانی یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین مبارزان انقلابی مشروطه خواه بود که با بسیاری از بزرگان و طیف‌های مختلفی از مبارزان ارتباط نزدیک داشت و در جریان‌های مبارزه اسناد، نامه‌ها و تلگراف‌های بسیاری به نامش فرستاده می‌شد. او ریاست جمعیت مخفی انجمن باغ سلیمان خان میکده را بر عهده داشت که بزرگانی چون ملک‌المتکلمین، سیدجمال واعظ، یحیی دولت آبادی، سیداسدالله خرقانی، ذکاءالملک فروغی، حاجی سیاح محلاتی، میرزا حسن رشدیه و... در آن فعالیت داشتند. او همچنین با هوشمندی هرچه تمامتر بسیاری از شب‌نامه‌های آن دوران را جمع آوری و در کتاب خود منعکس کرد.

شریف کاشانی انسان متفکری بود که بویژه با علمای مشروطه خواه نیز روابط بسیار نزدیک داشت و به روابط طیف‌ها و گروه‌های مختلف آشنا بود. نکات مطرح شده در این کتاب زوایای تاریک مهمی از انقلاب مشروطه را روشن می‌کند. ضمن اینکه این کتاب کاملا بی‌طرفانه نوشته شده و خالی از جهت‌گیری ایدئولوژیک است. بسیاری از متون مرتبط با مشروطه جهت‌گیری تند و غیرمنصفانه دارند، اما شریف‌کاشانی این‌گونه نیست و به همین دلیل کتابش ارزشمند و خوش‌خوان است.

کتاب ابتدا چهار تذکره در شرح رخدادهای مشروطه‌خواهی و در ادامه پنج فصل از به توپ بستن مجلس تا تاجگذاری احمدشاه دارد. در تذکره اول وضعیت ایران از زمان تاجگذاری ناصرالدین شاه قاجار تا زمان ورود موسیو نوز بلژیکی به ایران در زمان مظفرالدین شاه برای در دست گرفتن امور گمرکات ایران، روایت می‌شود.

تذکره دوم به انتقاد از وضعیت اداره کشور توسط مظفرالدین شاه و درگیری علما با هیات حاکمه بر سر مساله موسیو نوز و آغاز مهاجرت صغری اختصاص دارد. تذکره سوم شرح وقایع مهاجر صغری به حرم عبدالعظیم است و تذکره چهارم به شرح تحصن در سفارت انگلیس، مهاجرت کبری به قم و در نهایت صدور فرمان مشروطیت اختصاص دارد.

فصل اول به روایت رویداد افتتاح مجلس اول مشروطه تا بمباران آن و شروع استبداد صغیر اختصاص پیدا کرده، فصل دوم به مجاهدت کل ایران برای پاسداشت از مشروطه تا فتح تهران توسط انقلابیون می‌پردازد. نویسنده در فصل سوم به بیان حوادث رخداده در فتح تهران و همچنین به درج سواد خاطرات سپهدار اعظم پرداخته است. فصل چهارم مشتمل است بر شرح ورود علما به تهران تا آمدن ناصرالملک به ایران و در نهایت فصل پنجم به ورود ناصر الملک به ایران و عهده‌داری مقام نیابت سلطنت احمد شاه تا جریان تاجگذاری احمد شاه قاجار پس از رسیدنش به سن بلوغ، اختصاص پیدا کرده است.

دغدغه‌های روشنفکران و مردم ایران پس از پیروزی مشروطیت و تشکیل مجلس در قالب اعلانیه‌ها و شب‌نامه‌های بسیاری مطرح و منتشر می‌شد. همانطور که اشاره شد در این کتاب بسیاری از این اعلانیه‌ها و شب‌نامه‌ها منتشر شده‌اند که در زیر به دو نمونه از آنها اشاره می‌کنیم.

پس از صدور فرمان مشروطیت و تشکیل مجلس روزی برای افتتاح موقت در نظر گرفته می‌شود: «در روز معهود مجلس سلام منعقد و تمام وزرا و امرا و اعیان و اشراف و صاحب منصبان نظامی و وکلا در سلام حاضر و شرفیاب حضور مبارک ملوکانه گردید. فرمایشات مرحمت آمیز و سرورانگیز خسروانه را به جهت افتتاح مجلس شورای ملی شنیده... [بعد] همگی وکلا به مدرسه نظام که به جهت افتتاح موقتا تعیین کرده بودند تشریف برده، نشسته شربتی صرف کرده. خطبه‌ای از قرار تفصیل ذیل یگی از حاضرین برخاسته قرائت نمود، همگی اظهار شادی نمودند:

«... شکر گزاریم که از توجه ظاهر و باطن امام عصر، عجل الله فرجه الشریف و از شمول توجهات کامله پادشاه رعیت پرور عدالت گستر، امروز شب تاریکی و بینوایی ملت ایران سرآمد و آفتاب سعادت اقبال ایشان طلوع نمود. حسن استعداد و قبول... سبب شد که پادشاه دل آگاه نیت مقدس که در نجات مملکت و حیات ملت در خاطر الهام مظاهر نهفته بود، در این زمان سعادت فرجام به منصه شهود رسانید، و فرزندان عزیز خود را که در حصن رافت پرورده بود اینک در مصالح خود مطلق و آزاد است تا آنچه را که برای مصلحت وقت خود لازم دانند، بگویند و بکنند و خرابی‌های گذشته وطن عزیز خود را مرتب نمایند... ملت اگر شورای ملی خواست برای حفظ بیضه اسلام و قدرت سلطنت بود...

ای وکلای محترم مجلس دارالشورای ملی و ای دوای دردمندان و ای چاره بی‌چارگان و ای نوای بینوایان و ای مونس مستمندان! چه شده است که تاکنون قوانین مشروطیت را در مملکت جاری نفرموده‌اید و احکام الله و حدود الهیه را مجری نداشته‌اید؟جای آن است که این هیات مجلس در بیداری ملت و آگاهی آنها به حقوق مشروعه خود نهایت مساعدت را به جای آورند... در این وقت با کمال مسرت و خوشوقتی از طرف خود اصالتا و از جانب هیات ملت وکالتا تشکیل این مجلس شورای ملی را که حفظ برای رسم افتتاح است شکر موفور به عمل آورده، تشکرات قلبیه خالصانه تقدیم حضور مبارک اعلیحضرت پادشاه معظم متبوع مفخم ایرانیان می‌نماییم. و عجالتا با این معدود از وکلا که منتخبین از پایتخت می‌باشند، شروع به مقصود نموده انتظار می‌داریم که به فرصت وکلایی که باید از تمام بلاد منتخب شوند به ترتیب مخصوص انتخاب شده و در دارالخلافه حاضر شوند...»

مصححان اشاره کرده‌اند که هیچ بعید نیست این خطبه را ملک المتکلمین خوانده باشد. به عبارتی شروع مجلس در ایران صرفا با نمایندگان منتخب تهران بود که البته آنها هم به طریق خاصی انتخاب شده بودند. در ادامه وکلای آذربایجان و بعد سایر نقاط ایران نیز به آنها می‌پیوندند.

اما همانطور که اشاره شد یکی از ویژگی‌های مهم این کتاب درج اعلانیه‌ها و شب‌نامه‌هایی است که در هم در دوران مبارزات مشروطه خواهی و هم پس از تشکیل مجلس، منتشر می‌شدند. یکی از اعلانیه‌هایی که خطاب به وکلای مجلس بود، به نقل از صفحه ۱۲۲ این کتاب (از فصل اول، یعنی پس از پایان مباحث ۱۵۵ صفحه‌ای تذکره‌ها) به شرح زیر است:

«ای وکلای محترم مجلس دارالشورای ملی و ای دوای دردمندان و ای چاره بی‌چارگان و ای نوای بینوایان و ای مونس مستمندان! چه شده است که تاکنون قوانین مشروطیت را در مملکت جاری نفرموده‌اید و احکام الله و حدود الهیه را مجری نداشته‌اید؟ تعلل تا به چند؟ مسامحه تا به کی؟ برای آنکه اگر قانون در میان آمده بود شهر اینطور مغشوش نبود، راه‌ها اینقدر ناامن نبود. از آثار بی‌قانونی است که این اشرار دهاتی و شهری بی خوف و بیم دائما شب و روز مشغول به کار هستند. از بی قانونی است که این یک مشت مردم بیچاره فلک زده گرفتار هرج و مرج‌اند... از بی قانونی است که فواحش در ازدیاد است.

از نتایج و حرکات بی‌قانونی است که لاینقطع وزرای خائن یک مشت رعیت سلطان و برادران و خواهران و ناموس و هم وطنان ما را به یک نفر یاغی ظالم می‌فروشند. از بی قانونی است که وزرا با آنکه مسئول مسئولیت، خود را گفته‌اند و اقرار کرده‌اند باز دست بردار از اعمال قبیح و فعل زشت خود نشده و هر روزه برای فروختن یک مشت فقرا و نورچشم مملکت و سرچشمه حیات دولت و قوام سلطنت گربه می‌رقصانند و تئاتری درمی‌آورند.

از اثر بی قانونی است که بعد از این همه زحمات و مشقات صالح از طالح، خادم از خائن، کاذب از صادق تمیز داده نمی‎‌شود. از بی قانونی است که هنوز تقیه برداشته نشده است. از بی قانونی است که هرکه رشوه بیشتر می‌دهد، پیشتر است. و الا چه معنی دارد که هنوز حساب مسیو نوز حرام زاده و آصف الدوله ملعون و قوام الملک خبیث کشیده نشده و جزا داده نشده است و الا باید مدت‌ها گذشته باشد که سپهدار غدار به مکافات عملش رسیده باشد و شوکت الملک که دست راست انگلیسی‌هاست معزول شده باشد. از اثر بی قانونی است، به خدا از بی قانونی است...»

کد خبر 4857014 محمد آسیابانی

منبع: مهر

کلیدواژه: مشروطه انقلاب مشروطه تاریخ معاصر مجلس شورای ملی انقلاب اسلامی ایران رایزنی فرهنگی کتاب و کتابخوانی ادبیات ترجمه مد و لباس سردار سلیمانی ادبیات جهان جایزه ادبی نقد کتاب دهه فجر جشنواره مد و لباس گردشگری بی قانونی یکی از مهم ترین مشروطه خواهی مشروطه خواه شریف کاشانی شب نامه تشکیل مجلس پیدا کرده شورای ملی آن دوران طیف ها یک مشت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۹۵۶۱۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیشتازی ایران در تشخیص مالاریا / مورد بومی ابتلا در کشور گزارش نشده است

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: ثبت نشدن مورد بومی مالاریا طی چهار سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ در کشور، پیشتازی ایران در منطقه در زمینه مبارزه با مالاریا را نشان می‌دهد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از وبدا، حسین فرشیدی اظهار کرد: یکی از دستاوردهای خوب ایران، به‌رغم سختی‌های همه‌گیری کووید، گسترش نظام تشخیص آزمایشگاهی مالاریا به ویژه سطح تشخیص میکروسکوپی بوده است در حدی که در مدیترانه شرقی به رغم همه کارشناسان بین‌المللی ایران در این زمینه پیشتاز است.

وی افزود: این پیشرفت‌ها در شرایط سخت سال‌های اخیر با توجه به تحریم‌های فلج کننده، محدودیت‌های دسترسی به اقلام مورد نیاز بهداشتی بین‌المللی و بار سنگین پاندمی کووید ۱۹ به دست آمده که بدون حمایت سازمان بهداشت جهانی و کمک‌های تکنیکال و فنی این سازمان، دستیابی به این موفقیت میسر نبوده است.

معاون بهداشت گفت: در کنار این کمک‌ها تلاش به ویژه در دانشگاه‌های علوم پزشکی جنوب و جنوب شرقی کشور، استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بخش جنوبی استان کرمان یعنی محدوده تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، سبب شده که ما در کنار کشور به شدت آلوده‌ای مثل پاکستان با تخمین بیش از دو میلیون مورد سالیانه مالاریا، چنین دستاورد بزرگی داشته باشیم.

فرشیدی تصریح کرد: ثبت نشدن مورد بومی مالاریا طی چهار سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ در کشور، پیشتازی ایران در منطقه در زمینه مبارزه با مالاریا را نشان می‌دهد؛ به دلیل افزایش بار بیماری در سال ۱۴۰۱ به دنبال وقوع سیل در پاکستان نه تنها افزایش بیش از حد تصور موارد وارده مالاریا از پاکستان و افغانستان و به دنبال آن افزایش ریسک برقراری مجدد چرخه انتقال مالاریا در داخل شهرستان‌های مرزی استان سیستان بلوچستان را به شکل قابل توجهی افزایش داده است، که به رغم مشاهده نشدن شواهد اثبات شده مبنی بر برقراری چرخه انتقال محلی مالاریا، سازمان جهانی بهداشت بر موارد اندکی از انتقال بیماری در داخل مرزهای کشور، نظر دارد.

وی گفت: باید به این نکته مهم توجه داشت که ایران یک کشور پهناور و بزرگ و قابل قیاس با کشورهایی نظیر امارات و مراکش که در سال‌های گذشته و دو کشور آذربایجان و تاجیکستان که سال پیش گواهی حذف مالاریا را دریافت کرده‌اند، نیست، ما بیش از ۸۰ میلیون جمعیت داشته و در جوار کشورهایی مانند پاکستان و افغانستان قرار داریم که آمار بیماری مالاریا در آنها بیش از خیلی از کشورهای منطقه است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اضافه کرد: در دو سال گذشته بعد از نزدیک به ۱۰ سال کاهش موارد مالاریا، افزایش مواردی را شاهد بودیم که همه این موارد، موارد وارده از مرزهای جنوب و جنوب شرقی کشور و از کشور پاکستان بوده و به هر حال برنامه ما را متأثر خواهد ساخت، نگرانی ما و همکاران این است که موارد وارده از کشورهای افغانستان و پاکستان تبعاتی برای برنامه ایران در مهار و حذف مالاریا به همراه داشته باشد.

فرشیدی افزود: این افراد همگی مسافرت‌های مرزی به مناطق سیستان بلوچستان به ویژه شهرهای سرباز، چابهار و سراوان داشته‌اند و مربوط به نیروهای نظامی و انتظامی شاغل در منطقه و کسانی که در امر جابه‌جایی سوخت بین مناطق مرزی ما و پاکستان اشتغال داشته‌اند، هستند.

وی تصریح کرد: سال گذشته پرونده موارد مالاریای کشور با حدود ۱۰ هزار مورد بیماری بسته شد که به اعتقاد ما، همه این موارد، اعم از داشتن ملیت ایرانی، افغان یا پاکستانی وارده از خارج از کشور بوده‌اند، همانطور که ذکر شد ایرانی‌هایی که از موارد وارده این بیماری را گرفته‌اند به دلیل شغل حمل سوخت قاچاق در مرزهای جنوب شرقی یا حسب ضرورت‌های شغلی دیگر در مناطق صفر مرزی مشغول به خدمت بوده یا به آن سوی مرزهای شرقی کشور تردد داشته‌اند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اظهار داشت: امیدواریم بتوانیم با مشارکت نیروهای نظامی و انتظامی، حمایت مسئولان سیاسی و تلاش پزشکان و کارکنان بخش سلامت، با حساسیت هر چه بیشتر در راستای شناسایی به موقع و درمان فوری و کامل بیماران هشیارانه عمل و افقی روشن برای برنامه مبارزه با مالاریا ترسیم کنیم.

کد خبر 748708

دیگر خبرها

  • خودکشی پزشکان بهانه بیماران! /تیترخوانی به جای نگاه علمی! /نوبت «وعده صادق» اقتصادی
  • سقف کاذب کناف برای پوشاندن سقف خراب
  • الدفاعی: وعده صادق، پایان‌بخش توهم ارتش شکست‌ناپذیر اسرائیل
  • پیشتازی ایران در تشخیص مالاریا / مورد بومی ابتلا در کشور گزارش نشده است
  • پیشرفت ایران در تشخیص مالاریا
  • رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس: غافلگیری ایران در زمان عملیات نبود، در راهبرد و تاکتیک بود
  • شهید آمریکایی راه مشروطه کیست؟! + فیلم
  • جلال زاده: ایران در عملیات " وعده صادق" در راهبرد و تاکتیک رژیم صهیونیستی را غافلگیر کرد + فیلم
  • جلال زاده: غافلگیری ایران در عملیات وعده صادق در راهبرد و تاکتیک بود + فیلم
  • پیشتازی خاندان‌های نصف‌جهان؛ از تحریم تنباکو تا رهایی از وابستگی غرب در دوران مشروطه