به نقل از «خبرآنلاین»

کروناویروس در رویکردی تمدنی - اسلامی

تاریخ انتشار: ۲۲ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۲۳۶۹۲۴

میزان خسارت‌های انسانی و مادی آن نیز به گونه‌ای است که تاریخ معاصر را تحت‌الشعاع خود قرار داده و از این پس باید آن را به پیش از کرونا و پس از کرونا تعریف کرد. این قلم با مفروض‌انگاری همه این‌ها، از زاویه دیگری آن را شایسته مداقه می‌داند؛ ‌رابطه‌اش با تمدن‌سازی.

نویسنده با ویل دورانت موافق است که یکی از عوامل انقراض تمدن‌ها، بیماری همه‌گیری است که جلوگیری آن از اختیار بشر خارج است (تاریخ تمدن، ج۱،‌ص۶)، چنان که با توین بی نیز همراهی دارد آن‌جا که می‌گوید اگر شدت معارضه/چالش به گونه‌ای باشد که از توان دفاعی/پاسخ انسان خارج شود، فروپاشی تمدن امری حتمی است، اما با این نظریه تمدنی او نیز کم و بیش هم‌سویی دارد که تمدن‌ها تابع معارضه‌ها/چالش‌ها و واکنش‌ها/پاسخ‌ها پدید می‌آیند (بررسی تاریخ تمدن، ص۱۱۸).

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

البته فهم دقایق ادعای او و بررسی جنبه‌های مختلف آن‌ها، خود بحث دیگری است. آن‌چه مهم است بررسی نقش تمدنی کروناویروس در پرتو نظریه ایشان است؛ چالش کرونا و پاسخ تمدنی جامعه!

جامعه ایران در این ایام، به دلایل متعددی مسیر رو به روشن و امیدبخشی را پشت سر نمی‌گذاشت و بیش از هر چیز به تقدیر دل بسته بود تا شاید روز خوشی را برایش به ارمغان آورد، اما کرونا مهمان ناخوانده‌ای شد تا به رغم زیان‌باری‌ها ومشکلات، و ایجاد گرفتاری و سختی در دادوستدها و روابط اجتماعی، مسیر انسانی نوینی را فرارویش قرار دهد و زندگی متفاوتی را برایش رقم زند؛ برای اولین‌بار فضای نسبتا باز فرهنگی پدید آمد و بگیر و ببندهای غیرلازم کاهش یافت؛ نگاه‌های آدمیان وجهی منطقی‌تر یافت؛ دسته‌ای از خرافه‌ها و بدکیشی‌ها به چالش کشیده شد، تخصص مورد تکریم قرار گرفت و انسان به دستاوردهای انسانی توجه بیش‌تر کرد.

همچنین پس از سالیان دراز، دغدغه های اجتماعی، مردم و مسئولین را به تکاپو کشاند و با همه تلاش‌های برخی از سوداگران برای سیاسی‌نمایی قضیه، همچنان به مثابه مساله‌ای انسانی/اجتماعی باقی ماند؛ به دلیل تعطیلی تجمعات، شهرهایی از شنیدن سخنان تفرقه‌انگیز و بداخلاقی‌های رایج و ستیزه‌خواهانه، در امنیت و آرامش قرار گرفتند؛ احترام به یک‌دیگر رو به فزونی نهاد؛ ترحم و مهربانی گسترده‌تر شد و بی آن‌که بدانیم یا بخواهیم نسبت به دیگری دل‌سوزتر شدیم؛ رعایت مسایل بهداشتی در اولویت قرار گرفت و این‌ها همان چیزی است که برای زیست تمدنی/ شهری‌گری/شهرآیینی ضروری است و از منظر دینی، جزو آموزه‌های اسلامی بود.

کرونا بی‌رحمانه به جامعه هجوم آورد و مانع فعالیت‌های عادی مردم شد، ولی نشان داد مسئولین در مواجهه با پیشامدها و دقیقا آن‌جایی که باید به تدبیر امور بپردازند، چقدر ناتوان اند و نیز تعدد مراکز تصمیم‌گیری/موازی‌ها چه فاجعه بزرگی برای مدیریت جامعه است. با همه این‌ها مردم، جز عده‌ای بدکردار، سودجو و خودخواه، به داد یک دیگر رسیده و یاری‌گر هم شدند؛ خادم واقعی از خائن مدعی بازشناخته شد؛ ادارات به حسب نوع فعالیت زمان‌بندی شدند؛ دورکاری در برخی از سازمان‌ها دنبال شد؛ بانک‌ها به ارائه خدمات از راه دور روی آوردند بی‌آن‌که حضور متقاضیان را بطلبند، مثلا تمدید کارت‌ها به صورت غیرحضوری انجام شد؛ دفترچه بیمه‌های منقضی‌شده ادامه‌دار شد؛ اداره‌های آب و برق پرداخت قبوض را با انعطاف انسانی مدیریت کردند؛ پرداخت اقساط بانکی با فرجه‌ای مواجه گردید؛ پلیس‌ها در جاده‌ها از ماشین خود پیاده و به سوی راننده‌ها رفتند؛ بازاریان به احترام مشتریان برخاستند؛‌ پمپ‌بنزین‌ها مثل همه جای دنیا، به خدمت‌رسانی و انجام وظیفه خود پرداختند و دستگیری از دیگران به جای درگیری نشست و این‌ها همان چیزی است که جامعه انسانی به شدت به آن نیاز دارد.

همه این‌ها، واکنش‌های تمدنی در مقابل معارضه کرونا بود که در مجموع حال مردم را بهتر می‌کند، ‌گر چه وضعشان را با سختی‌هایی روبه‌رو کرده است. امید آن که این حال و هوا همچنان بماند و مریضی از بین برود. یا حق

* دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

کد خبر 1363882

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: ویروس کرونا تمدن جهان اسلام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۲۳۶۹۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شعار سی‌وپنجمین نمایشگاه کتاب تهران پیام‌های مهمی دربر دارد/ پنجره‌ای گشوده به تمدن ایران زمین

غلامرضا منتظری نمایشگاه کتاب تهران را پنجره‌ای گشوده به تمدن ایران دانست و عنوان کرد: شعار سی‌وپنجمین دوره این رویداد در عین کوتاهی پیام‌های مهمی دربر دارد.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، غلامرضا منتظری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در رابطه با شعار امسال نمایشگاه با عنوان «بخوانیم و بسازیم»، اشاره کرد: این شعار در عین ایجاز و کوتاهی، مفاهیم عمیقی را منتقل می‌کند. ما از دوران کودکی آموختیم «توانا بُوَد، هر که دانا بُوَد» زمینه توانایی دانایی است و دانایی در گرو مطالعه است.

وی ادامه داد: اگر ارتباط با کتاب برقرار شود، سطح دانش و بینش اجتماعی افزایش پیدا می‌کند و با فرهنگ کتابخوانی شاهد رشد و بالندگی جامعه خواهیم بود که بخشی از آن مرتبط با ساختن جامعه است. شعار نمایشگاه در عین کوتاهی پیام‌های مهمی دارد و نیاز است تا رسانه‌های جمعی این شعار را بیشتر مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.

منتظری که دبیر فراکسیون دیپلماسی فرهنگی مجلس شورای اسلامی است، نمایشگاه کتاب را فرصت مناسبی در توسعه دیپلماسی فرهنگی کشور دانست و افزود: در درجه اول باید به تولید و نشر آثار مرتبط با حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی بیش از گذشته مبادرت داشته باشیم. به اعتقاد من نمایشگاه کتاب تهران مشابه یک سفره معنوی و فرهنگی محسوب می‌شود که نیاز‌های معنوی جامعه هدف را پاسخ می‌دهد.

وی تأمین نیاز «ایران فرهنگی» با تولیدات فرهنگی را ضروری عنوان کرد و گفت: لازم است نشر کشورمان به تولیدات متناسب با نیاز «ایران فرهنگی» به تعبیر واقعی خودش، مبادرت کند تا بتوانیم ابعاد مختلف فرهنگ و تمدن غنی این سرزمین سربلند را به جهانیان معرفی کنیم.

منتظری ادامه داد: قطعاً نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و نمایشگاه‌هایی که در سایر کشور‌ها برگزار می‌شود، می‌تواند به معرفی فرهنگ و تمدن ایران زمین کمک بسیاری کند. نمایشگاه کتاب در حکم یک پنجره است که به روی ساختمان شخصیت فرهنگی و تمدن ما باز می‌شود. تنها از این طریق یعنی با ارائه کتاب‌های ایرانی است که افراد با فرهنگ و تمدن ما آشنا خواهند شد.

دبیر فراکسیون دیپلماسی فرهنگی مجلس شورای اسلامی همچنین در مورد تحقق رهنمود مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در مسئله «تمدن نوین اسلامی» گفت: به فعالیت‌های علمی و پژوهشی و نشر آثار تحول آفرین نیاز داریم. پیشنهاد می‌کنم برگزاری نمایشگاه کتاب محدود به نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نباشد و بیش از گذشته زمینه شرکت در نمایشگاه‌های خارج از کشور را فراهم کنیم که در رونق دیپلماسی فرهنگی ایران بسیار موثر است.

وی همچنین به ضرورت انجام کار‌های مشترک میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجلس شورای اسلامی در توسعه دیپلماسی فرهنگی پرداخت و ادامه داد: برگزاری نشست مشترک کمیسیون فرهنگی مجلس با معاونت فرهنگی وزارت فرهنگی و ارشاد اسلامی به منظور تقدیر و تشکر و ارزیابی برنامه‌های آن‌ها مفید بود؛ انتظارات خود را با آن‌ها در میان گذاشتیم و این نشست را می‌توان با فراکسیون توسعه دیپلماسی فرهنگی نیز برگزار کرد.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی (ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.