نکاتی برای درک مطلب و برنامه ریزی درسی

به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، همزمان با شروع عید نوروز و فراهم شدن یک فرصت مناسب برای مطالعه، یکی از مهمترین مباحثی که برای خانواده ها، استادان و دانش آموزان، چالش برانگیز است، بحث برنامه ریزی درسی است.

برنامه ریزی درسی یعنی ما در طول روز یا هفته، طوری عمل کنیم که بتوانیم علاوه بر انجام فعالیت‌های روزمره زندگی خود، به تکالیف مدرسه و خواندن دروس مختلف و خارج از تکالیف مدرسه نیز بپردازیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنابراین مهمترین نکته‌ای که در برنامه ریزی درسی باید به آن توجه داشت، نظم در کار‌ها است.

اهمیت انضباط در برنامه ریزی درسی

«اریک فروم‏»، روان شناس و جامعه‏ شناس، می‏ نویسد: «اگر کاری را با انضباط انجام ندهیم، هرگز نمی‌‏توانیم به آن درجه مهارت برسیم و اگر تنها در موردی که حوصله‏ اش را داریم کاری را انجام دهیم، ممکن است تفریح و سرگرمی خوبی باشد، ولی ما را در آن کار ورزیده نمی‏ کند.»

بنابراین دریچه حرکت‏ به سمت «مهارت‏ ورزی‏» انضباط فردی و اجتماعی است. ورزیدگی در یک امر نخستین محصولش «آرامش روانی‏» است.  روان‏شناس‏‌ها معتقدند اگر انضباط بر مطالعه حکمروایی کند، سطح فعالیت ذهن و برداشت و دقت‏ بالا می‏ رود و هر چه انضباط بالاتر رود، آدمی به سطح عجیبی از وجود خویش می‏ رسد که از آن با نام «توانمندی‏های فراسو» یاد می‌شود.

طبق حیطه شناختی میگر، آدم‏‌ها هنگام درک مطالب یا مطالعه و در امر یادگیری شش سطح را می‏ گذرانند که هر سطحی در مقایسه با سطح قبلی برتر و ارزشمندتر در مقایسه با سطح بعدی مقدمه و آغاز و کمتر است. هر چه فرد به سطوح بالاتر برسد، میزان درک، فهم و برداشتش بالاتر می‏‌رود.

سطوح مختلف طبقه بندی درک مطلب

۱- «دانش‏»: ساده‏‌ترین و پایین‏‌ترین سطح شناخت است و به خاطر آوردن و بازشناسی مطالب را شامل می‏‌شود.

۲- «درک مطلب (فهمیدن): توانایی پی بردن به مفهوم یک مطلب که در این سطح فرد از سطح دانش فراتر می‏ رود و جملات را با درک خود می‏ سازد. مانند ترجمه، تفسیر و به کارگیری اطلاعات در گفتار و سخنرانی.

۳- به کار بستن (کاربرد): فرد فراگیر مطالب آموخته شده مانند عقاید کلی، روش‏ ها، قوانین، اصول و تئوری‏‌ها یا دستورالعمل و مسائل فنی و نظری را در موقعیت‏‌های جدید و ملموس به کار می‏ برد.

۴- «تجزیه و تحلیل‏»: توانایی فراگیر در سطحی بالاتر از مهارت‏‌های مربوط به فهمیدن و به کار بستن است و می‏ تواند یک مطلب را به اجزای کوچک‏تر تشکیل دهنده‏ اش تعمیم دهد و روابط بین اجزای آن را در یابد؛ یعنی می‏ تواند با تحلیل عناصر تشکیل دهنده یک مطلب به معانی و مفاهیم درونی آن پی ببرد.

۵- «ترکیب‏»: در این مرحله فراگیر می‌‏تواند عوامل موجود در مرحله قبلی (تجزیه و تحلیل) را تفکیک کند و سپس آن‏ها را برای اتخاذ معنای جدید و تازه با هم تلفیق و ترکیب کند؛ به عبارت دیگر، ترکیب مستلزم در آمیختن دوباره قسمت‏هایی از تجارت گذشته بامطالب جدید و بازسازی آن به صورت یک کار تازه وا انسجام یافته است.

۶- «ارزشیابی‏»: بالاترین و عالی‏ترین و مهم‏ترین سطح یادگیری در حیطه شناختی ارزشیابی نام دارد. در واقع انضباط فکری و یادگیری در این سطح زمانی فعلیت پیدا می‏ کند که فراگیر، تمام مراحل قبلی را طی کرده باشد. ارزشیابی زمانی است که فرد به مشروعیت داوری و تشخیص دست پیدا کند. اغلب افرادی که لابه‏ لای خطوط یک نوشته را می‏فهمند، به این سطح نزدیک می‏ شوند.

بیشتر بخوانید: ترفند‌هایی که باعث تقویت حافظه می‌شوند

یادداشت‌برداری

از فواید دیگر مطالعه منضبط، هدایت فرد به سمت‏ یادداشت‏‌برداری است. معمولاً افراد ۵۰ درصد مطالعات یا مطالب شنیداری را لحظاتی بعد از پایان مطالعه یا شنیدن فراموش می‏ کنند و ۵۰ درصد باقی‏مانده نیز مشمول گسیختگی زمان می‏‌شوند.

تحقیقات نشان می‏‌دهد انسان‏هایی که هنگام مطالعه به «نکته‏ برداری‏» عادت دارند، میزان و سطح هوشیاری مغزشان بالاتر است. یادداشت ‏برداری و گرایش به سمت‏ یادداشت نویسی آدمی را از تفرق ذهنی رها می‌‏سازد.

وقتی در یک سخنرانی چند مطلب، عنوان، آمار و ارقام یا نکات عمده را یادداشت می‏‌کنیم، نه تنها آن ‏مطالب بخشی از آرشیو ما می‏‌شود بلکه به صورتی معجزه آسا مطالب بین آن‏ها نیز در فکر ما ثبت می‏‌شود؛ یعنی سطح آگاهی عمومی ما از آن مطالب بیش‏تر خواهد شد.

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: برنامه ریزی درک مطلب یادداشت برداری برنامه ریزی درسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۸۰۱۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سبک بسکتبال ایران باید تغییر کند/ ضعف برنامه‌ریزی دلیل انتقادهاست

کارشناس بسکتبال ایران گفت: ابتدا باید سبک بسکتبال خود را انتخاب کرده و تغییر دهیم، سپس به فکر انتخاب سرمربی آینده تیم ملی باشیم.

سیامک ویسی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره تغییراتی که قرار است در راس کادرفنی تیم ملی بسکتبال ایران ایجاد شود، توضیح داد: قبل از اینکه جواب این سوال را بدهم، باید اینگونه به موضوع نگاه کنیم که یکسری قوانین بازی در تیم ملی ایران ایجاد شده که به مرور زمان ایجاد می‌شود، حالا بازیکن‌های نسل قدیمی‌تر ما در حال خداحافظی و در سن بازنشستگی هستند که در نتیجه آن، یک نسل جوانتر جایگزین می‌شوند.

او ادامه داد: اکنون که نسل جوانتر ما می‌خواهد کار کند، به نظر من باید دنبال این باشیم که سبک بسکتبال بازی کردن خود را انتخاب کنیم. اینکه ما فقط دنبال این باشیم دو سه سرمربی عوض کنیم عملا نمی‌تواند بازدهی داشته باشد. از نظر من وجود دمیر یا هر مربی خارجی دیگر اتفاق بدی نیست، اما باید ببینیم از حضور او چه چیزی می‌خواهیم و دنبال چه سبکی از بسکتبال هستیم.

کارشناس بسکتبال ایران با تاکید بر اینکه باید سبک بسکتبال بازی کردن تیم ایران تغییر کند، اظهار کرد: سال‌های گذشته که ما حامد حدادی را داشتیم، تیم ما خیلی وابسته به بازیکن بلند و شخص خود حدادی بود. حالا در نبود ایشان، با توجه به تغییر نسل تیم ملی و وجود بازیکنان کوتاه قامت‌تر البته مستعدتر، ما باید سبک بازی جدیدی را برای تیم ملی خود پیدا کنیم. وقتی این‌کار را کنیم، آن زمان می‌توانیم هم مربی خوبی انتخاب کنیم و هم زمان بدهیم که کار کند.

ویسی تصریح کرد: دو نکته مهم وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرد، هرچند که وقتی کمیته فنی تشکیل جلسه می‌دهد، قطعا به این نکات هم توجه کرده‌اند. نکته نخست اینکه ما چه بازیکنایی در اختیار داریم و آن مربی که می‌آید چه نوع سبک بازی دارد. نکته دوم هم اینکه مربی انتخاب شده باید اهداف فدراسیون را دنبال کند و از نظر من قطعا تیم ملی ما با تغییر نسل روبرو است. قطعا مشکلات زیاد خواهد بود و اگر بخواهیم همانطور که ۵ تا ۱۰ سال پیش بازی می‌کردیم پیش برویم، با مشکل روبرو می‌شویم. باید حتما زمان بگذاریم و آن مسائلی که هست را با گذشت زمان حل کنیم، چرا که گذر زمان خیلی مسائل را روشن می‌کند.

کارشناس بسکتبال ایران، در واکنش به تغییرات زیاد سرمربی تیم ملی طی دو سال گذشته، اظهار کرد: یکسری انتقادها نسبت به کاری که فدراسیون انجام می‌دهد همیشه وجود دارد. وقتی انتقادات هست قبل از شروع کارها ما باید برنامه‌ریزی مناسبی کنیم و بگوییم که از کجا به کجا می‌رویم. بی‌شک انتقادات زیاد خواهد بود، اما یکسری از آن‌ها سازنده است و یکسری هم خیلی منطقی نیست. وقتی ما وارد کار می‌شویم اگر برنامه‌ریزی درست باشد انتقادی هم باشد از مثبت‌ها استفاده می‌کنیم و اگر هم غیر منطقی باشد آن‌ها را کنار می‌گذاریم. الان نسبت به یکسری انتخاب‌های فدراسیون انتقاد وجود دارد که قطعا شاید دلیل آن وجود ضعف برنامه‌ریزی باشد.

ویسی در پاسخ به این سوال که آیا با مربی خارجی برای تیم ملی موافق است یا مربی داخلی، توضیح داد: این اعتقاد شخصی من است که مربی خارجی اگر بیاید و کسی باشد که نه فقط به تیم ملی بلکه به کل بسکتبال ما کمک کند، از او استقبال می‌شود. یک موضوع دیگر هم که خیلی به آن اعتقاد دارم، این است که آیا بسکتبال ما در سایر جهات هم پیشرفت کرده است یا نه؟ پیشرفت بسکتبال را فقط نتیجه می‌بینیم؟ ما اگر دنبال پیشرفت هستیم بسکتبال ما در همه موارد باید رشد کند. به عنوان مثال ما باید در بخش داوری، مربیان، بازیکنان، سخت افزار، امکانات و ... پیشرفت کنیم که به جمیع آن‌ها پیشرفت می‌گویند.

او در پایان تاکید کرد: به نظر من خیلی بهایی به مربیان در رده بزرگسالان داده نشد. اگر مربیان خود را پیشرفت ندهیم نمی‌توانیم مدعی شویم که پیشرفت کرده‌ایم. از نظر من در این شرایط مربی ایرانی می‌توانست بیشتر کمک کند. البته حضور مربی خارجی را هم اتفاق بدی نمی‌دانم، باید بیاید و به او زمان بدهیم. اینکه صرفا به نتیجه فکر و اکتفا کنیم رفتار درستی نیست. در کل اما من احساس می‌کنم که در شرایط فعلی مربی داخلی مناسب باشد. 

انتهای پیام