مجلس یازدهم و دغدغه‌های اقتصادی آن

چالش‌ها و ابرچالش‌های اقتصادی کشور در شرایط دشوار معیشتی، تحریم‌ها، کرونا، بیکاری و تورم نیازمند تعریف درست از شرایط،  برنامه روشن و عزمی جزم است. قوه مقننه در دور یازدهم خود راه دشواری برای عبور از  این چالش‌ها در پیش دارد.

تکلیف مجلس یازدهم با تحریم، FATF، تولید و کرونا

ایالات متحده آمریکا در آخرین روز سال ۹۸ با تحریم پنج شرکت مستقر در امارات به اتهام خرید نفت ایران، نشان داد که در مسیر سخت‌تر کردن شرایط برای مردم ایران هیچ حد و مرزی نمی شناسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یک روز قبل یعنی ۲۸ اسفند هم آمریکا برخی شرکت‌های آفریقای جنوبی و چین را با ادعای خرید نفت و محصولات پتروشیمی ایران تحریم کرد. این در حالی است که ۲۰ اسفندماه سال گذشته دولت آمریکا اعلام کرد به زودی توصیه‌نامه‌ای صادر می‌کند که در آن به افرادی که نفت ایران را روی آب ذخیره می‌کنند، هشدار می‌دهد. همچنین نفتکش‌هایی که سیستم موقعیت‌یاب خود را خاموش می‌کنند تا شناسایی نشوند نیز با هشدار مواجه خواهند شد.

مواجهه با این شرایط نیازمند تدابیر جدی و اتخاذ راهکارهای جدیدتری است. هرچند  سالها بوده که کارشناسان و صاحبنظران بر لزوم رهایی اقتصاد ایران از وابستگی به نفت تاکید می کردند با این حال هیچ وقت مانند این روزها این ضرورت احساس نمی‌شده است. وابستگی به نفت همواره تهدیدی استراتژیک برای کشور بوده است با این حال اقتصاد آلوده به نفت نتوانست از وابستگی رهایی یابد تا اینکه ترامپ رییس جمهور آمریکا از این حربه برای وارد کردن ضربه به ایران استفاده کرد. با این حال نباید فراموش کرد که اقتصاد ایران هم بزرگ است و هم ظرفیتهای زیادیدارد که توان و ظرفیت برون رفت از این شرایط را دارد البته این امر نیازمند الزاماتی است که یکی از این الزامات همراهی ارکان قدرت بویژه قوای سه گانه است.

دولت بویژه وزارتخانه های امور خارجه و نفت در خط مقدم این کارزار چند بعدی قرار گرفته اند. «بیژن زنگنه» وزیر نفت در این زمینه گفته است: « «همیشه گفته‌ام که درباره صادرات نفت عددی نمی‌گویم. درست است مردم محرم هستند، اما صدای مرا تنها مردم نمی‌شنوند؛ دشمنان هم می‌شنوند و در جریان یک جنگ، نباید مواضع خود را به دشمن آن هم دشمن بی‌رحمی مانند آمریکا بگوییم، توقع نداشته باشید در این باره اعداد یا اطلاعاتی اعلام کنم.»

با تمام این پیدا و پنهان های صادرات نفت، تاکید فراوان بر تکیه به صادرات غیرنفتی و ضرورت گذر از دوران نفت نشان می‌دهد که صادرات نفت با دشواری‌های بسیار روبروست و ایران دستکم تا رفع تحریم‌های آمریکا باید جهت‌گیری اقتصادی خود را به صادرات غیرنفتی تغییر دهد.

قوه مجریه با تمام سختی‌ها ضرورت عبور از وابستگی نفت را حس کرده و تا حد امکان در این مسیر قرار گرفته است به طوریکه میزان وابستگی بودجه به نفت به کمترین میزان در چهار دهه اخیر قرار گرفته است. با این حال کاهش درآمدهای ارزی کشور واقعیت مهم پیش روی مجلس یازدهم است که روبرو شدن با چنین واقعیتی برای کشوری که مهم‌ترین منبع درآمد آن نفت بوده سخت و نیازمند دیدگاه تازه و قوانین جدید است. سازوکارهایی که هم به دولت و هم بخش اقتصادی اجازه فعالیت دهد و انگیزه‌ها را برای قرار گرفتن در مسیر عبور از نفت ایجاد کند.

-یکی از سازوکارهایی که به نظر می رسد عدم تعیین تکلیف آن لطماتی به کشور زده و در آینده هم خواهد زد، موضوع FATF و پیوستن ایران به کنوانسیونهای مرتبط با آن است. با توجه به اینکه اکثریت مجلس یازدهم اصولگراست و بیشتر چهره‌های مجلس آینده کسانی بودند که پیش از این دیدگاه خود را درباره پیوستن ایران به این سازمان جهانی اعلام کرده اند می‌توان پیش بینی کرد که لوایح رد شده دولت حتی با فرض اصلاح و بازگشت دوباره به فرایند قانون شدن، در همان مرحله نخست از سوی نمایندگان مجلس رد خواهد شد. اینکه اما تبعات مخالفت‌ها چگونه تحمل و رفع شود بر عهده مجلس آینده بوده و یکی از دغدغه‌های نمایندگان خواهد بود.

-تورم و بیکاری، تامین مسکن و  ارتقای ارزش پول هم از چالش‌های  اقتصادی مهم دیگری هستند که نمایندگان مجلس آینده با آن روبرو خواهند بود و برای کاستن از شدت آن‌ها نیازمند طرحی نو هستند. شاید توجه به موضوع مهم تولید داخل بتواند مرهم بخشی از زخم‌های تورم و بیکاری در کشور باشد. موضوعی که نمایندگان باید بیشینه توجه و تدبیر خود را با توجه به تاکید رهبر انقلاب بر ضرورت جهش در حوزه تولید درباره آن به کار گیرند. نمایندگان با پرداختن به تولید داخل با مقولات سخت اما غیرقابل انکاری چون فساد و اختلاس، قاچاق، بی اعتمادی بخش خصوصی، پدیده خصولتی کاهش ارزش پول ملی و به صورت خلاصه رکود مواجه هستند. گرچه سامان دهی به این بی‌سامانی‌ها مختص حوزه مسئولیت قوه مقننه نیست اما برخورد با هریک از آنها نیازمند قانون دقیق، صریح و شفاف است تا دیگر قوا و بخش‌ها با اتکا به آن مسیر مقابله را درست و ملموس طی کنند تا مردم هم همانطور که رهبری تاکید کردند نتایج آن را در زندگی خود به صورت ملموس احساس کنند.

-محورهای اشاره شده در بالا مشکلات مجلس یازدهم در شرایطی عادی بود. شرایطی که این روزها ویروس کرونا از سراسر جهان آن را ربوده و رکودی بی‌سابقه در همه کشورهای دنیا به وجود آورده است. کووید ۱۹ تمام گزاره‌های مربوط به تحریم، FATF، تولید، بیکاری، تورم، معیشت و در کل اقتصاد را تحت تاثیر قرار داده و خواهد داد.

از میزان خسارات اقتصادی شیوع این بیماری در کشور اطلاعات دقیقی در دست نیست اما بی شک یکی از مهم ترین چالش‌های مجلس یازدهم جهان پساکرونایی و  رفع و رجوع تبعات آن خواهد بود. هرچند رییس جمهوری  روز شنبه در ستاد مقابله با کرونا از اختصاص یکصد هزار میلیارد تومان معادل ۲۰ درصد بودجه کشور به مقابله با این مهمان ناخوانده خبر داد با این وجود مقابله با تبعات این بلیه جهانی برای اقتصادی بزرگ و قدرتمند هم دردناک هست چه برسد به ایران که با رنج مضاعف تحریم هم دست به گریبان است. شناختن این جهان و الزامات آن دشواری تازه و البته متفاوت مجلس یازدهم خواهد بود.

آیا تدبیری اندیشیده شده است؟

در تمام روزهای انتخاباتی سال گذشته، تقریبا تمام نامزدهای آن روزها و نمایندگان منتخب این روزها درباره اقتصاد و دشواری‌های معیشت مردم سخن گفتند، از همه نهادها، قوا و سازمان و به ویژه دولت انتقاد کردند، شرایط مردم را بسیار سخت توصیف کردند اما مرور سخنان آن‌ها نشان می‌دهد که برنامه جامعی برای حل این معضلات به جز بازخواست کردن دولت در دستور کار نبوده است. «اقتصاد ‌باید توسط مردم اداره شود.»، «مجلس باید شتاب‌دهنده‌های اقتصادی را فعال کند»، «قول می‌دهم در یک برنامه ۵ ساله اقتصاد را به ثبات می‌رسانم.» این جملات نمونه و شاید خلاصه ای از برنامه های تبلیغاتی برخی نمایندگان در دوران انتخابات بوده است.

واقعیت آن است که بسیاری از نمایندگان منتخب در دوره تبلیغات انتخاباتی به کلیاتی از مشکلات اشاره کردند. برخی دیگر در پی تکرار شیوه‌های اقتصادی نه چندان موفق دوره‌های قبل یا کشورهای دیگر بودند، برخی درباره مسکن و اشتغال شعارهای دور از واقعیات موجود ارائه دادند و در نهایت برنامه‌ای مشخص، صریح، ملموس، واقعی و به دور از شعار و سیاست ارائه نشد. گرچه برخی گروه‌ها و افراد در ظاهر تلاش کردند افراد اقتصادی را وارد مجلس کنند اما آمار تحصیلات و تخصص نمایندگان منتخب حکایت از موفقیت این تلاش‌ها ندارد. برای مثال از میان ۳۰ نفر نماینده منتخب تهران تنها سه نفر از آن‌ها دارای مدرک دکترای اقتصاد هستند. سه منتخب نخست فهرست اصولگرا یعنی «محمدباقر قالیباف»، «مصطفی آقامیرسلیم» و «مرتضی آقاتهرانی» به ترتیب دکترای جغرافیای سیاسی، فوق لیساس مهندسی مکانیک و دکترای فلسفه و عرفان دارند.

مشکلات کشور در سال پیش رو و دوره چهار ساله مجلس یازدهم عمیق‌تر از سال ها و دوره‌های گذشته است و کشور برای عبور از این مشکلات نیازمند راهکارها و برنامه‌هایی متفاوت، عمیق و شفاف خواهد بود، منتخبان مجلس یازدهم باید بیش از نمایندگان پیشین در این مسیر تلاش کرده و تدبیر کنند.

برچسب‌ها تحریم سازمان برنامه و بودجه مجلس یازدهم وزارت امور خارجه پروندهٔ خبری دیپلماسی کرونا علیه تحریم

منبع: ایرنا

کلیدواژه: تحریم سازمان برنامه و بودجه مجلس یازدهم وزارت امور خارجه تحریم سازمان برنامه و بودجه مجلس یازدهم وزارت امور خارجه مجلس یازدهم چالش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۴۳۸۱۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرایی اهمیت مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم 

مشارکت پُرشور مردم در حوزه‌هایی که به دور دوم کشیده شده اهمیت بسزایی دارد چرا که نماینده‌ای با پشتوانه رأی بالا ، قطعاً مؤثرتر از نماینده‌ای است که پشتوانه رأی بالایی ندارد.

به گزارش مشرق، حسن رشوند طی یادداشتی نوشت: تنها سه روز به برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی مانده است و قرار است تکلیف ۴۵ کرسی از ۲۷۰ کرسی باقی مانده مجلس در این دور از انتخابات مشخص شود. با برگزاری انتخابات در ۱۱ اسفند سال گذشته ، ممکن است بیشتر مردم تصور کنند که پرونده انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی بسته شده است ، در حالی که چنین نیست و هنوز ۲۲ حوزه انتخابیه است که یا فاقد نماینده برای مجلس دوازدهم هستند یا هنوز نتوانسته اند همه کرسی های نمایندگی حوزه انتخابیه خود را تکمیل کنند.نکته مهم اینکه از میان ۴۵ نماینده راه نیافته از این حوزه ها ، ۱۶ نماینده از آن پایتخت است که به جهت نقش سیاسی که همواره نماینده های تهران در مجلس داشته اند، دور دوم این انتخابات از اهمیت بسزایی برخورداراست.

مشارکت پُرشور مردم در حوزه‌هایی که به دور دوم کشیده شده اهمیت بسزایی دارد چرا که نماینده‌ای با پشتوانه رأی بالا ، قطعاً مؤثرتر از نماینده‌ای است که پشتوانه رأی بالایی ندارد. همچنین زمانی که مجلس قوی باشد، قدرت نظارت مجلس هم بالا خواهد بود و می‌تواند تخطی از اجرای قوانین را به خوبی شناسایی کرده و به دستگاه‌ها و مسؤولان اجرایی کشور گوشزد کند که در ریل قانون حرکت کنند.

با این نگاه می توان گفت که دور دوم انتخابات مجلس که قرار است در جمعه این هفته ۲۱ اردیبهشت ماه همزمان با آغاز دهه «کرامت » برگزار می شود ، اهمیت زیادی دارد.

اما چه کسانی می‌توانند در دور دوم رای بدهند؟

براساس تبصره ۴ ماده۱۰ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، کلیه رأی‌دهندگان مرحله دوم منحصراً در حوزه انتخابیه‌ای که در مرحله اول انتخابات رأی داده‌اند شرکت خواهند کرد و همچنین کسانی که در مرحله اول در هیچ یک از حوزه‌های انتخابیه رأی نداده باشند در مرحله دوم انتخابات می‌توانند شرکت کنند.بنابراین فرصتی که در ۱۱ اسفند برای مشارکت همه مردم فراهم شده بود تا بتوانند از این حق خود استفاده کنند ، به راحتی در این دوره قابل تجدید نیست و صرفا افرادی که در دور اول انتخابات حضور داشتند مجازند برای تکمیل نمایندگان خود در آن حوزه انتخابیه که کسری نمایندگی دارند ، پای صندوق رای حاضر شوند.

چرا انتخابات دور دوم تهران مهم است؟

در انتخابات مرحله اول ملت ایران موفق شدند ۲۲۵ نماینده خود را شناسایی و انتخاب کرده و روانه مجلس کنند و در این مرحله که هنوز ۴۵ کرسی دیگر باقیمانده و این عددی قابل توجهی است ، از اهمیت زیادی برخوردار است. به ویژه اینکه بیش از یک سوم از این تعداد یعنی ۱۶ نماینده از آن تهران است .چند نکته در اهمیت حضور در دور دوم انتخابات تهران وجود دارد که تکلیف را بر شهروندان پایتخت نشین سنگین کرده است:

الف) درست است که از لحاظ رای دادن به مصوبات مجلس یا تحقیق و تفحص ها بین نماینده ای که در یک شهرستان با جمعیت ۱۰ هزار نفری انتخاب شده است با تهران ۱۰ میلیون نفری تفاوتی وجود ندارد اما نمی توان از این واقعیت غافل بود که نمایندگان تهرانی موتور محرک مجالس در ادوار گذشته بوده است و به نوعی وزن مجلس را با نمایندگان تهرانی آن می سنجیدند. حالا اگر نمایندگان جدید وارد شده در مجلس دوازدهم می خواهند این ریل را تغییر دهند بحثی نیست ولی درست یا غلط ، تاکنون چنین مبنایی عمل می شده است.

ب ) درست است که در دور دوم انتخابات میزان مشارکت همچون دور اول خیلی بر سر زبان ها نیست و دشمن هم از مشارکت پایین دور دوم نسبت به دور اول نتوانسته بهره بردای سوء داشته باشد ولی در باره انتخابات تهران این کاملا متفاوت است. به ویژه اینکه بیش از نیمی از نمایندگان پایتخت( ۱۶ نفر) هنوز به مجلس راه نیافته اند و میزان مشارکت پایین می تواند خوراک تبلیغاتی را برای رسانه های دشمن فراهم کند.

ج ) غالبا مردم و نخبگان جامعه ، نمایندگان تهران را نسبت به نمایندگان شهرستان ها سیاسی تر می بینند و این تنها مختص جامعه ما نیست و این نگاه در دیگر جوامع غربی و غیر غربی نیز وجود دارد. همیشه نمایندگان پایتخت ها افراد سیاسی و مطلع تر نسبت به ارتباطات درون حاکمیت هستند و از آنجا که ۱۶ نماینده از ۳۰ نماینده تهران در دور دوم قرار است به مجلس راه یابند ، اهمیت این دوره انتخابات تهران را مضاعف کرده است.

د ) خواسته یا ناخواسته تاکنون این نمایندگان پایتخت بودند که در مظان رئیس و هیات رئیسه مجلس قرار داشتند و هرچند نمایندگان جدید راه یافته در این دوره و جریان های سیاسی حامی آنها در بیرون مجلس مدعی هستند که در مجلس دوازدهم قصد دارند این قاعده را بهم زنند اما آنها نیز نیک می دانند همه ابزارهای تغییر در دست آنها نیست و این وزن ائتلاف های سیاسی است که تعیین کننده رئیس ، هیات رئیسه و حتی ریاست کمیسیون های مجلس است. بنابراین انتخاب ۱۶ نماینده تهران که ظرفیت هیات رئیسه و کمسیون های مجلس آینده را داشته باشند ، مهم است .با همین رویکرد است که انتخابات دور دوم تهران اهمیت فوق العاده پیدا می کند.

اما ۸ نکته راهبردی در اهمیت مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس

نکات راهبردی اهمیت مشارکت مردم در این دور از انتخابات به این قرار است:

۱- سیره امامین انقلاب در همه دوره های انتخاباتی چه دور اول یا باقی مانده های آنها در دور دوم ، همواره مورد تاکید بوده است و این بزرگواران بر اهمیت مشارکت مردم و برگزاری انتخابات تاکید کرده‌اند. از منظر امامین انقلاب نه تنها جمهوریت ، بلکه اسلامیت نظام هم وابسته به انتخابات است.

۲- امسال که رهبر انقلاب شعار سال را به مردمی سازی اقتصاد اختصاص داده اند ، حضور خوب و معنادار مردم در دور دوم انتخابات به نوعی لبیک به پیام نوروزی رهبر انقلاب در عرصه مردمی سازی سیاسی در کنار مردمی سازی اقتصاد خواهد بود.

۳- انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی از نظر اهمیت تفاوتی با انتخابات دور اول آن ندارد و همه آن مواردی که باعث اهمیت حضور و مشارکت در انتخابات دور اول مجلس بود، در این دوره نیز به همان اندازه تاثیرگذار است.

۴- مشارکت و حضور مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی به دلیل جایگاه مجلس و نقشی که نمایندگان مردم می‌توانند به واسطه بهبود روند قانونگذاری در کشور و نیز نظارت بهتر و دقیق‌تر بر اجرای قوانین داشته باشند، بسیار حائز اهمیت است و این موارد در دور دوم انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم مانند دور اول انتخابات نمایندگان وجود دارد.

۵- با تکمیل همه کرسی های مجلس که با انتخابات دور دوم محقق خواهد شد ، شاهد مجلسی با نظارت هر چه قوی تر ، دقیق‌تر و سالم‌تر خواهیم بود و چنین مجلسی می‌تواند در اجرای قوانین و نظارت بر عملکرد دستگاههای اجرایی موثرتر باشد.

۶- مشارکت مردم در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی یک پیام بسیار مهم به همراه خواهد داشت و اینکه نشاط اجتماعی و سیاسی در جامعه ایران وجود دارد. ابراز و به نمایش گذاشتن این نشاط اجتماعی و سیاسی هم می‌تواند برای مردم ایران و هم برای کسانی که از بیرون مسائل کشور ما را تحلیل می‌کنند و بر اساس آن تحلیل‌ها، تصمیم‌هایی در خصوص نحوه تعامل با جمهوری اسلامی اتخاذ می‌کنند، موثر باشد.

۷- حضور مردم در دور دوم با توجه به سرد بودن تنور انتخابات در این دوره که کاملا طبیعی است ، می‌تواند یک پیام بازدارنده در مقابل کسانی که نگاه منفی به کشور ما داشته و رفتارهای خصمانه از خود بروز می‌دهند، داشته باشد.

۸- مشارکت مردم، اعتماد عمومی را در جامعه افزایش می‌دهد. فضا که مثبت شود ظرفیت‌ها هم افزا می‌شود. البته مشارکت باید در همه سطوح اعم از تصمیم گیری، مطالبه گری، نظارت و اجرا دنبال شود. مردم باید مورد اعتماد قرار گیرند تا اعتماد کنند.