کرونا؛ نئولیبرالیسم و جهانیسازی
تاریخ انتشار: ۱۹ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۵۰۶۴۲۱
عباس خامهیار در مطلبی با عنوان «کرونا؛ نئولیبرالیسم و جهانیسازی»، به پیامدهای گوناگون شیوع کروناویروس در آینده این مکتب فکری و بهاصطلاح نظام نوین بینالمللی پرداخته است.
به گزارش ایسنا، متن کامل نوشته عباس خامهیار به شرح زیر است:
کرونا؛ نئولیبرالیسم و جهانیسازی
۱- از همان روزهای نخست ورود مهمان ناخوانده، با این تحلیل توییت کردم که «پسلرزههای ابرجنگ جهانی کرونا با کامیابی نسبی هوش صنعتی چین و ناتوانی جهان در مدیریت آن، همچنان ادامه خواهد داشت و پیامدهای شگرفی بر اقتصاد، علم، فرهنگ، محیط زیست، سبک زندگی و حتی اندیشه آینده بشریت خواهد گذاشت» و ادامه دادم که کره خاکی ما، پیش و پس از این مرحله، به صورت حیرتآوری متفاوت خواهد بود».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
البته سخنوران، نظریهپردازان و تحلیلگران هرکدام از زاویهای به کالبدشکافی این پدیده پرداختهاند؛ لذا از تکرار مطالب گفته شده، پرهیز میکنم. اما آنچه که مایل هستم به آن اشاراتی داشته باشم، ناظر بر تأثیر کرونا بر نظام نئولیبرالیسم و جهانیسازی آن و دریدن نقاب از چهره واقعی این مکتب فکری و بهاصطلاح نظام نوین بینالمللی است.
۲- کرونا بیش از هرچیزی، توانست با قدرت فوقالعاده، هوش شگرف و مهارت ابداعگونهاش در هدفگیری، غرب و به اصطلاح تمدن نوظهورش را مورد اصابت دقیق قرار دهد. این رویداد، نظریههای «پایان تاریخ و آخرین انسان» فرانسیس فوکویاما و «برخورد تمدنها»ی ساموئل هانتینگتون را که با نگاه برتریجویانه غرب نسبت به تمام بشریت مطرح شد و بهنوعی حاصل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ و سرمستی حاصل از آن بود که بر مفاهیمی مانند دموکراسی، حقوق بشر و ابرتکنولوژی ادعایی غرب استوار شد را آشفته ساخت و مفاهیم غیر واقعگرایانه این مکاتب و نگاه مزورانهشان به انسان را عریان و با رسوایی هرچه تمامتر به نمایش گذاشت.
۳- اگر ۱۱ سپتامبر، سیستم امنیتی آمریکا را فروپاشانید و پای واشنگتن را با این بهانه به منطقه کشاند و نظام بعثی در بغداد را ساقط کرد و پایتختهای دیگری را نیز در آستانه سقوط قرار داد، کرونا، عمق بنیه به ظاهر پولادین و ساختار فکری، سیاسی، اقتصادی و نظام مالی آمریکا و اقمار غربیاش را چنان ضربهای زد که سالیان سال نیاز است تا به حالت اولیه خود بازگردد. جنگ جهانی کرونا، سست بودن نظام جهانیسازی و تکقطبی نئولیبرالیسم و مؤسسات وابسته به آن را بهویژه در زمینههای بهداشت، درمان و خدمات، برملا کرد و بیاخلاقی، وحشیگری و بیقید و بندی همهجانبه کارگزاران آن در ابعاد مختلف و میزان کینهتوزی تاریخی، بدخویی ذاتی، نژادپرستی و برتریجویی آن نسبت به همنوعانش را آشکار ساخت. و پوشالی بودن ساختارها، تشکیلات و نهادهای رسمی و پرطمطراق بینالمللی را عیان کرد و نقاب از چهره دروغینشان درید.
۴- حتی اگر بپذیریم که ویروس کرونا ارتباطی با جنگ بیولوژیک نداشته باشد، اما با سخنان مقامات نظام سلطه و بهویژه مسئولان آمریکایی و نحوه برخورد آنها با این وبای فتّاک، میتوان به حجم این وحشیگری و افسارگسیختگی به اصطلاح تمدن غربی پی برد. ترامپ و تیمش با ممانعت از هرگونه کمکهای پزشکی و بشردوستانه به ایران و جلوگیری از برداشتن تحریمها، حتی در زمینه خدمات پزشکی و نیز برخوردهای غیر انسانی، منفعتجویانه و چپاولگرانه با هموطنان آمریکایی و همپیمانان اروپاییشان، امروز نماد تمامنمای این نظاماند. برخوردهای انسانی چین که نقطه آغاز این ویروس بوده است، کمکهای همهجانبه و اعزام کادر پزشکی و در اختیار گذاشتن تجربههای خود در نحوه کنترل این ویروس، بهرغم خسارتهای فوقالعاده اقتصادی و مالی، توانست تا حدودی رسوایی آمریکاییها و همپیمانانش را به نمایش بگذارد و آن سوی چهره پلید آنان را رونمایی کند.
فراموش نکنیم که قبلاً ترامپ در رابطه با جنگ اقتصادیاش با چین گفته بود که "خداوند ما را برای این جنگ و انجام این مأموریت برگزیده است...". اخیراً هم وزیر بازرگانیاش، انتشار ویروس کرونا در چین را برای اقتصاد آمریکا و بهبود فرصتهای شغلی آمریکائیان، سودمند خوانده بود!!
۵- این اپیدمی نشان از وجود بیماری ریشهای در تار و پود ذهنی و ناکارآمدی عمیق نظام سرمایهداری غیر انسانی دارد که به مراتب خطرناکتر و هولناکتر از ویروس کروناست.
رفتاری مشابه گله گوسفندان که در دستور کار غربیها نسبت به بیماران کرونایی قرار دارد و بر اساس آن باید انتشار این ویروس در میان بیشتر افراد جامعه گسترش یافته تا سالمندان که قدرت پرداخت هزینه درمان را ندارند و به نوعی سربار جامعه به شمار میروند، به سوی خداوند گسیل شوند تا جوانترها و توانمندان بتوانند از این بیماری جان سالم به در برند و مصونیت پیدا کنند تا بتوانند چرخه اقتصاد سرمایهداری را به حرکت درآورند، چه مفهومی میتواند داشته باشد؟ جز قانون ضد انسانی و جنگلی تنازع بقای مدرن داروین؟ که آنهم با زشتترین شکل امروزین خود به نمایش گذاشته میشود. این همان داروینیسم اجتماعی مدرنی است که ما را به یاد ایدئولوژی نژادپرستانه نازیسم و چگونگی قتلعام وحشیانه عقبماندگان ذهنی و کشتار جمعی و بیرحمانه طبقات اجتماعی فرودست و غیر مولد جامعه توسط هیتلر میاندازد. و همچنین این صحنهها، یادآور سیاستهایی است که فوکو آن را «مدیریت مرگ» مینامد. صحنههایی که هر روز مقابل دیدگانمان رژه میروند و گویی تاریخ، بار دیگر با زشتترین چهره در حال تکرار شدن است.
۶- کرونا نشان داد که جهان بیش از تصورات پیشین، حتی کوچکتر از یک دهکده است و البته آسیبپذیرتر. کرونا اگر هم بیوتروریسم دولتی باشد، تأثیرات جهانی زیانبارش بازدارنده جنگهای احتمالی اینچنینی در آینده است و هم نوعی پادزهر. در رویارویی با این بیماری همهگیر و ناتوانی مداوم در مبارزه با آن، بازگشت جدی به فلاسفه باید داشت. تا کتابها بار دیگر حکمت و متانت خود را بهدست آورند و از قرنطینه شدن در غارهای مدرن خود رهایی یابند، پاسکال و فلسفه معنوی او درباره ظرفیت محدود عقل در مقایسه با وسعت و گستردگی فضای ایمان نیز.
آری! باید به فیلسوفان هستیگرا یا اگزیستانسیالیستها مانند سورن کییرکگارد بازگشت که عقل را فرودستتر از ایمان میدانست و به «پَرِش ایمان» دعوت میکرد که هیچگاه استدلال عقل نتوانست بر آن چیره شود.
امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند ایمان رمانتیک این گروه از فلاسفهای هستیم همانند کرک گارد، برکسون و شلایر ماخر که معتقد بود زندگی بشر در نبود ایمان تُهی است. حیاتی که عقل را میپرستد و صرفاً به علم، گرایش دارد و برای روح، نقشی در کشفِ راز هستی نمیبیند، چه معنا و مفهومی میتواند داشته باشد؟! اندیشمندان در برابر پوچ بودن آنچه که رخ میدهد با فلسفه میشل فوکو مبنی بر برتری «آزادی» بر «سلامتی» بهپا خیزند؛ آزادیای که غرب به نام او، چه جنایتهایی که مرتکب نشد؛ چه جنگهای ویرانگری که بر ملتها تحمیل نکرد و چه نهرهای خونی که جاری نساخت!!
امروزه خیلیها در غرب این پرسش را مطرح میکنند که: آزادی دیگر چه ارزش، ارمغان و مفهومی دارد وقتی که انسانها گلهگله در سراشیبی قبر سوق داده میشوند و یا در گوشهگوشه پیادهروها و خیابانهای واشنگتن و پاریس و رُم رها شده تا با مرگ دست و پنجه نرم کنند و از حداقل امکانات اولیه بهداشت و درمان و نیز عزت و کرامت انسانی محروم باشند؟!
۷- با اینکه عدهای کرونا را آدمکش و وحشی میدانند اما به نظر بسیاری، او هشداردهنده و انذارکننده است. اینکه یک جرثومه نامرئی! بتواند قدرتهای برتر دنیا را به زانو درآورد، علم و دانش را به چالش بکشاند، سیمهای خاردار مرزها را مجدداً احیا کند، ناوگانهای عظیم هوایی را زمینگیر و انسان پُرادعا را خانهنشین و زندگیاش را مختل کند، نشان از چیست؟!
کرونا چه طبیب حاذق و جراح ماهری باشد که مأموریت جراحی اندیشه و فلسفه زندگی بشر را داشته باشد و رابطه او با آفریدگارش را التیام و مجدداً سامان دهد یا اینکه یک ناجی انتقامگیر از یاغیان ستمگری باشد که اینگونه طبیعت، انسان و دیگر جنبندگان خاک را به خاک سیاه مذلت نشاندند (البته همیشه در چنین شرایطی، چاقوی جراحی، بخشهایی را نیز که هیچ نقشی در این ویرانگری نداشتهاند، آسیب رسانده است)، هرچه باشد، فریاد رسا و بانگ بلند را برآورده که وقت آن رسیده است که نظام امپریالیسم نوین و نئولیبرال که کره زمین را بهویژه در دهههای اخیر، اینگونه مورد هجوم وحشیانه خود قرار داده، کنار رود و بار سنگین بیماریهایی که میان بشر منتشر و طبیعت را نابود و هوا و محیط زیست را بهصورت فاجعهآمیزی آلوده کرده و ساخت و سازها و انبوهسازی آن و قرار دادن آن در مضاربه بازارهایی که از سودها متورم شدهاند، بدون آنکه نتیجهای مثبت در جهت سعادت بشریت در پی داشته باشند و ورشکستگی بانکها و بالا نشان دادن ارزش اوراق نقدی و فروپاشی اقتصاد کشورها، از روی دوش کره خاکی بردارد تا فرصت لازم به زمینیان برای استراحت از رنجهای حاصل از جهانیسازی و وحشیگری آن داده شود.
جهان امروز باید به صورت جدی درباره ضرورت رها شدن از این بازیگرها و سلطهگرانی که هیچ ارزشی برای کرامت انسانی و اصول اخلاقی قائل نیستند، چارهای بیاندیشد.
۸- امروزه آنچه که در حال رخ دادن است، نتیجه طبیعی جهانیسازی و نظام سرمایهداری سرکش و بردهداری مدرنِ فاقد ارزشهای انسانی و اصول اخلاقی است. کرونا هنوز در آغاز راه است و اکنون نقابهای تزویر بنیانگذاران و مدیران مدرنیته افسارگسیخته، یکی پس از دیگری کنار رفته و چهره واقعی و وحشتناک آنان به نمایش گذاشته شده است. به نظر میرسد که در شُرُف تولد یک جهان جدید هستیم. این جهان، نه جهان «کابوی ترامپی» است که با اسلحه کشیدن به روی دیگران اراده خود را تحمیل کند و نه جهانی که قدرتهای سلطهگر به تنهایی بر آن هیمنه داشته باشند و نه جهانی است که میراث بشری در آن قابل انکار است. این «جهان نوین» محصول جنگی است سخت و نابرابر با دشمنی گمنام که بدون آنکه دیده شود، ضربه میزند و «امپراطوری سلطه» را مقتدرانه به تسلیم وامیدارد و وادار میکند که آینده خود را بین دو پرانتز ببیند...!
۹- وانگهی چرا نباید پیشگویی کاندولیزا رایس که سالها پیش از آنکه به منصب وزارت خارجه امریکا برسد و زمانی که دانشجوی دکتری علوم سیاسی بود، درباره فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مطرح کرده بود، در مورد قدرتهای غربی هم صدق کند؟ این سخن که درباره اتحاد شوروی درست بود، چرا نمیتوان صحت آن را درباره امپراتوریهای دیگر تأیید کرد؟ به گفته او «امپراتوریهای تاریخی و کشورهای بزرگ معاصر به طور ناگهانی فرو میریزند و از صحنه خارج میشوند؛ بدون آنکه مقدماتی را تا فروپاشی طی کنند. همانند طوفان و زلزله به طور ناگهانی این اتفاق خواهد افتاد و دیگر تمام». حال که این سخن درباره شوروی درست بود، چرا نباید آن را درباره امپراطوریهای دیگر و از جمله بلوک غرب تعمیم داد؟!!!
۱۰- امام خمینی(ره) با نگاه ثاقب و هوش فوقالعاده، این فروپاشی را تیزبینانه و هوشمندانه پیشبینی کرده بود. ایشان در یازدهم دی ماه ۱۳۶۷ هجری شمسی و در نامه تاریخیاش، گورپاچف را از گرایش و توهم «باغ سبز دنیای غرب » برحذر داشته بود. سالها بعد هم با حادثه خونین ۱۱ سپتامبر، بازگشت تدریجی روسیه به قدرتنمایی منطقهای و حتی بینالمللی، ظهور شگفتانگیز و خیزش چین در همه عرصهها، گسترش اندیشه والا و قدرت محور مقاومت و جغرافیای آن، شکست پروژههای متعدد آمریکاییها از جمله خاورمیانه بزرگ، خاورمیانه جدید، هرج و مرج فعال، سایکس-پیکوی۲ و بازتجزیه جهان اسلام و معامله قرن، انقلابهای رنگین در آمریکای لاتین، اروپای شرقی، آسیای میانه و جنگهای نسل چهارم و پنجم و بالاخره بحرانهای اجتماعی و فرهنگی و چالشهای بزرگ و بیسابقه در سطح داخلی و ساختاری و تنازعات مداوم با اتحادیه اروپا، بهویژه با کشورهای فرانسه، آلمان، ایتالیا و یونان و موارد دیگر، آغازِ پایان این امپراتوری را رقم زد تا اکنون که ویروس کرونا تلاش دارد تیر خلاص را بر پیکره نیمهجان غرب بزند.
با امید به آیندهای بهتر، امید به عزت، کرامت، برابری و مهمتر از همه دنیایی سرشار از قسط و عدل.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: کروناویروس کرونا در جهان نئولیبرالیسم جهانی سازی عباس خامه یار ویروس کرونا بین المللی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۵۰۶۴۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چیزهایی که فکر نمیکنید به کبدتان آسیب بزنند
بیماری کبد شامل تعدادی از عوارضی میشود که به کبد آسیب میزنند. بهمرور زمان، این آسیب میتواند کبد را زخم کند که به آن سیروز میگویند.
به گزارش تبیان، وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم میشود، جلوی عملکرد نرمال کبد را میگیرد و این در نهایت میتواند موجب نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
کبد اندامی بزرگ و مهم است که اگر مراقبش نباشید مستعد آسیب است. کبد بعد از پوست، بزرگترین اندام بدن است که در بالاتنهتان و در سمت راست قفسه سینهتان قرار دارد. کبد علاوه بر اینکه مسئول جدا کردن مواد مغذی از غذاهایی است که از سیستم گوارشتان عبور میکنند است، صفرا نیز ترشح میکند که به بدن در هضم غذا و دفع سموم کمک میکند.
بیماری کبد شامل تعدادی از عوارضی میشود که به کبد آسیب میزنند. بهمرور زمان، این آسیب میتواند کبد را زخم کند که به آن سیروز میگویند. وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم میشود، جلوی عملکرد نرمال کبد را میگیرد و این در نهایت میتواند موجب نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
از اینرو مهم است که مراقب سلامت کبد خود باشید تا آسیب نبیند و این مراقبت شامل آگاه بودن از راههای گوناگونی میشود که ممکن است تصادفاً به این اندام حساس آسیب بزنند.
در معرض سموم قرار گرفتنیکی از نقشهای اصلی کبد در بدن، دفع سموم است. کبد از طریق چیزهایی به نام کانالهای سینوزوئید کبد، سموم را دفع میکند. این کانالها از سلولهای ایمنی به نام سلولهای کوپفر برای فیلتر کردن سموم از طریق کبد استفاده میکنند. سلولهای کوپفر این سموم را احاطه و آنها را تجزیه کرده و سپس آنها را از بدن خارج میکنند. اگر این سموم از بدن خارج نشوند میتوانند در داخل سلولهای چربی ذخیره شوند که البته برای کبد مضر است.
کبد معمولاً میتواند سموم را بهخوبی پردازش کند، اما سم خیلی زیاد باعث آسیب کبد میشود؛ بنابراین شما باید مقدار سمومی را که وارد بدنتان میکنید محدود نمایید تا مطمئن شوید فشار زیاد به کبدتان وارد نمیکنید. شستن میوهها و سبزیها پیش از خوردن میتواند کمک کند تا سم کمتری وارد بدنتان شود. یک سری از محصولات شوینده خانگی هم میتوانند خطرناک باشند و لازم است پیش از مصرف، برچسب روی آنها را بهدقت بخوانید تا از آنها درست استفاده کنید.
مکملهای مضرنظارت بر صنایع تولیدکنندهٔ مکملهای غذایی آنطور که فکر میکنید دقیق نیست. به همین دلیل شما باید در انتخاب مکملها دقیق باشید؛ اما بههرحال هیچ تضمینی وجود ندارد که بیضرر باشند و به کبدتان آسیب نزنند. مکملهای غذایی که برچسب «طبیعی» دارند هم میتوانند مضر باشند. بعضی از مکملهای گیاهی نیز به کبد آسیب میزنند، مانند عصاره چای سبز.
مصرف مواد مخدرمصرف مواد مخدر به چند دلیل میتواند مضر باشد که یکی از آنها این است که این مواد میتوانند حاوی عناصری باشند که انتظارش را ندارید و این مواد به سلامتیتان آسیب میزنند از جمله آسیب به کبد. مثلا هروئین میتواند آسیب جدی به کبد وارد کند؛ چون کبد مجبور است این داروی سمی را از بدن پاکسازی کند.
کبد کارش را خوب انجام میدهد؛ اما استفاده از موادی مانند هروئین باعث میشوند کبد بینهایت تحتفشار قرار بگیرد و این اتفاق بهمرورزمان به کبد آسیب زده و آن را ضعیف میکند و کبد بهسختی خواهد توانست دیگر سموم را کنترل کند. یک نمونهٔ دیگر نیز کوکائین است که بر آنزیمهای کبد اثر میگذارد و باعث التهاب در کبد یا رابدومیولیز میشود که عارضهای است که در آن، عضلات بهسرعت تحلیل رفته و محتویات خود را به داخل جریان خون میریزند. متامفتامین یا شیشه نیز با بالابردن دمای بدن و افزایش فشارخون باعث آسیب کبد میشود.
نادیدهگرفتن علائم هشدار دهنده کبداگر تردید دارید که کبدتان مشکلی دارد بهتر است فوراً به پزشک مراجعه کنید. مسئله اینجاست که مشکلات کبد ممکن است بهسختی شناسایی شوند. خیلی از افراد علائم خاصی ندارند تا زمانی که مشکل کبدشان جدی شود. اما تشخیص بهموقع مشکل کبد بهترین راه برای پیشگیری از آسیب جدی آن است.
یکی از شگفتیهای کبد این است که میتواند خودش را ترمیم کند، حتی اگر از آسیب قبلی، بافت اسکار در کبدتان داشته باشید. به همین دلیل تشخیص بهموقع مشکلات کبد میتواند نجاتتان بدهد. متأسفانه خیلی از افراد متوجه نمیشوند که کبدشان مشکلی دارد تا زمانی که این مشکل جدی و خطرناک میشود. در واقع بسیاری از عوارض کبدی هیچ علامت بارزی ندارند.
اگر زودتر جلوی مشکل کبد گرفته نشود و کبد آسیب زیادی ببیند، خطر نارسایی کبد یا سرطان کبد را به دنبال دارد که هر دو بینهایت جدیاند. پزشک میتواند با آزمایش خون، تستهای تصویری و یا در برخی موارد با بیوپسی کبد، تشخیص دهد که کبد آسیب دیده یا نه.
مصرف الکلالکل میتواند آسیب زیادی به کبد وارد کند. مصرف زیاد الکل بهمرورزمان موجب سیروز کبد خواهد شد. در میان تمام ارگانهای بدن، کبد بیشترین آسیب را از الکل میبیند؛ چون الکل اساساً در کبد متابولیز میشود. مصرف الکل میتواند سبب عوارض کبدی مانند کبد چرب، سیروز و هپاتیت شود.
مصرف چربیهای ناسالمانواع چربیها در غذاهایی که میخورید وجود دارد و برخی از آنها سالمتر از بقیهاند. بیماری کبد چرب غیرالکلی زمانی رخ میدهد که چربی زیاد در کبد انباشته میشود. کبد به طور نرمال دارای مقداری چربی است؛ اما اگر بیشتر از ۵ تا ۱۰ درصد کبد از چربی باشد، مشکلساز خواهد شد.
مطالعات نشان میدهند مصرف کالری زیاد منجر به بیماری کبد چرب میشود؛ اما غذایی که میخورید هم مهم است. چربی اشباع یکی از عوامل ایجاد بیماری کبد چرب است و خوردن مقدار کمتری از این نوع چربی که معمولاً در منابع حیوانی مانند کره و لبنیات و گوشت چرب و روغن نارگیل وجود دارد میتواند به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب کمک کند. محققان دریافتهاند چربی غیراشباع که معمولاً در روغنهای گیاهی، روغن ماهی و مغزها وجود دارد در واقع محافظ کبد است.
مصرف زیاد قندعلاوه بر اینکه باید چربیهای سالم مصرف کنید، مصرف قند کمتر و استفاده از منابع سالمتر کربوهیدراتها نیز به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی کمک میکند. شما باید از مصرف نوشیدنیهای قندی مثل نوشابههای گازدار و نوشیدنیهای ورزشی و آبمیوههای صنعتی و چای و قهوه شیرین پرهیز کنید.
عاقلانه است که از مصرف محصولاتی که شربت فروکتوز دارند نیز خودداری کنید. فروکتوز نوعی قند است که به طور طبیعی در میوهها و عسل وجود دارد. در واقع شما باید به دنبال خوراکیهایی باشید که شاخص گلیسمی پایین دارند. بیشتر میوهها، سبزیها و غلات کامل در این دسته قرار میگیرند. این نوع غذاها در مقایسه با منابع ساده کربوهیدرات مثل نان سفید و برنج سفید و سیبزمینی، دارای اثر کمتری بر قند خون هستند.
ضمناً توصیه میشود بهطورکلی، کمتر کربوهیدرات مصرف کنید؛ چون خوردن کربوهیدرات زیاد هم باعث میشود کبد آنها را بهصورت چربی ذخیره کند.
مصرف زیاد استامینوفنوقتی تب یا بدن درد دارید احتمالاً سراغ داروهای مسکن میروید تا ناراحتیتان را تسکین بدهید. یکی از عناصر فعال در مسکنها، استامینوفن است که درد را تسکین داده و تب را پایین میآورد. مصرف زیاد استامینوفن، استفاده نامناسب از آن یا ترکیب آن با داروهای اشتباهی میتواند به کبد آسیب بزند.
اگر از استامینوفن درست استفاده کنید نباید به کبدتان آسیبی برسد. اما پزشکان و کارشناسان هشدار میدهند که مصرف زیاد آن میتواند آسیب شدیدی به کبد وارد کند، تاحدیکه ممکن است نیاز به پیوند کبد وجود داشته باشد. سعی کنید بهیکباره بیشتر از یک استامینوفن یا هر دارویی که حاوی این ماده است مصرف نکنید. در واقع مجازید روزانه حداکثر ۴۰۰۰ میلیگرم استامینوفن مصرف کنید.
غذا و نوشیدنی آلودهیکی از انواع ویروس هپاتیت، هپاتیت E است که بیشتر در میان مسافران معمول میباشد. اگر در ناحیهای زندگی میکنید که آب آشامیدنی یا غذای تمیز و طبق استانداردها وجود ندارد، پس بهاحتمال بسیار زیاد در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت E قرار دارید. متأسفانه این ویروس واکسنی ندارد و اگر به آن مبتلا شوید احتمالاً علامتی نخواهید داشت، اما ویروس هپاتیت E بهمرورزمان به کبد آسیب میزند.
افرادی که در حال حاضر، بیماری کبدی دارند در صورت آلوده شدن به ویروس هپاتیت E بیماریشان شدید خواهد شد. اما بیشتر افراد سالمی که به این ویروس مبتلا میشوند میتوانند بهبود پیدا کنند. اگر هپاتیت E علامتی داشته باشد شامل تهوع، تب، کاهش اشتها، شکمدرد و درد مفاصل خواهد بود. علائم ممکن است دو تا سه ماه طول بکشند. برای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت E هیچ آب و غذایی را تا زمانی که از پاکیزه بودن آن مطمئن نشدهاید مصرف نکنید. شیر و ماست را حتماً بهصورت پاستوریزه مصرف کنید و غذای خام را از منبعی که اطمینانی به آن ندارید نخورید.
نداشتن وزن سالمبهطور کلی زندگی با یک سبک زندگی سالم میتواند جلوی آسیب کبد را بگیرد. وزن سالم بدن به پیشگیری از بیماری کبد کمک میکند و انتخابهای سالم در سبک زندگی مثل تغذیه سالم و درست و ورزش منظم نیز نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات کبدی دارد. سبک زندگی سالم به افرادی که در حال حاضر بیماری کبد دارند نیز کمک میکند دچار عوارض جدیتر نشوند.
مطالعات نشان دادهاند کاهش وزن برای افرادی که بیماری کبد چرب غیرالکلی دارند مفید است. البته نکته اصلی اینجاست که خیلی از افراد موفق میشوند وزن کم کرده و به وزن سالمی برسند؛ اما در حفظ و تداوم آن چندان موفق نیستند و وزن ازدسترفته را در مدت کوتاهی دوباره به دست میآورند.
به اندازه کافی ورزش نکردنوقتی پای پیشگیری از بیماریهای کبد در میان است، نقش ورزش منظم را نیز نمیتوانید نادیده بگیرید. بهطورکلی ورزش برای سلامتی خوب است و افراد بزرگسال باید تقریباً ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی داشته باشند که میتواند شامل پیادهروی، شنا، دوچرخهسواری یا درگیر فعالیتهای هوازی شود. تمرینات قدرتی را نیز باید در کنار تمرینات هوازی انجام دهید و در هفته دو جلسه تمرینات بدنسازی و قدرتی داشته باشید و تمام گروههای عضلانیتان را درگیر کنید.
یافتهها نشان میدهند ورزشکردن باعث کاهش چربی کبد میشود و این کار از طریق مؤثرتر کردن انسولین در بدن صورت میگیرد که کمک میکند اسیدهای چرب در کبدتان متابولیز شوند و عملکرد میتوکندریها در کبد بهتر شود. محققان میگویند افرادی که بیماری کبد چرب دارند با ورزش منظم حتی اگر وزن کم نکنند، باز هم شرایط سالمتری خواهند داشت و این نقش بسیار مهم ورزش را در پیشگیری و درمان بیماری کبد چرب نشان میدهد.
استفاده از وسایل مشترک آلوده به خونانواعی از ویروس هپاتیت از طریق خون منتقل میشوند. توصیه میکنیم از وسایل مشترکی که آلوده به خون هستند هرگز استفاده نکنید. مثلاً مسواک یا ژیلت مشترک میتواند باعث انتقال هپاتیت شود. حتی وسایل پیرسینگ و مانیکور هم میتوانند این ویروس را انتقال دهند.
هپاتیت C یکی از انواع هپاتیت است که اساساً از طریق استفاده از سوزنهای مشترک منتقل میشوند. هپاتیت C هرچند که اغلب یک بیماری کوتاهمدت است؛ اما این بیماری در تقریباً نیمی از افراد مزمن میشود. این بیماری در صورت مزمن شدن میتواند باعث سیروز کبد و حتی سرطان کبد شود. هپاتیت C مشابه هپاتیت E هیچ واکسنی ندارد و بهترین راه پیشگیری از این عفونت، اجتناب از تماس با خون فرد آلوده است.
واکسینه نشدنویروس هپاتیت انواعی دارد که همهٔ آنها به کبد آسیب میزنند. هر چند همهٔ انواع این ویروس واکسن ندارند؛ اما واکسن بیشتر آنها موجود است. بههرحال توصیه میشود واکسن هپاتیت A و هپاتیت B را بزنید تا از ابتلا به این عفونت ایمن بمانید. هر دو واکسن اثرگذاری بالایی دارند و بیخطر هستند.
واکسن هپاتیت B بین ۹۵ تا ۱۰۰ درصد مؤثر است و جلوی آسیب کبد و سرطان کبد را که میتواند ناشی از عفونت باشد میگیرد. واکسن هپاتیت A نیز مؤثر است و تقریباً ۱۰۰ درصد افراد با این واکسن در عرض یک سال از دریافت اولین دوز، در برابر این ویروس ایمنی پیدا میکنند.
واکسن هپاتیت B برای بیشتر بچهها توصیه میشود. کودک میتواند اولین دوز این واکسن را خیلی زود و ۲۴ ساعت بعد از تولد دریافت کند و دو دوز دیگر پیش از ۱۸ ماهگی توصیه میشود. اما نوجوانان و بزرگسالان درصورتیکه طی کودکی واکسینه نشدهاند میتوانند این واکسن را در هر سنی بزنند.