حقوق شهروندی در دوران پساکرونا

به گزارش خبرنگار مهر، منصوره فصیح رامندی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در یادداشتی با عنوان حقوق شهروندی در دوران پساکرونا به بررسی این موضوع پرداخته است.

شیوع ویروس کرونا، بحرانی که حداقل طی ۶۰ سال اخیر و از نظر گستردگی و دامنه تأثیرات در نوع خود بی مثال است، این روزها در حالی همه جوامع را درگیر کرده که به نظر می‌رسد در هر جامعه‌ای به اقتضای خصوصیات آن جامعه، تأثیرات متفاوتی را در پی داشته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نزدیک به ۲ ماه از شیوع ویروس کرونا در کشور می‌گذرد. این ویروس که به تدریج همه نقاط کشور را درگیر کرد، تبعات مختلفی در بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و … به همراه داشت.

از مهم‌ترین وجوهی که در پرتو تهاجم کرونا در جوامع ملی و نظام‌های سیاسی به چالش کشیده شده، وضعیت شهروندی و شاخص حقوق شهروندی است. به گفته کارشناسان، در جامعه ایران نیز این اپیدمی، عامل تغییرات بسیاری در این زمینه بوده که باید از هم اکنون برای مقابله با آن تمهیدی اندیشیده شود. در واقع ما شهروندانِ قبل کرونا نیستیم و خوب می‌دانیم که این بیماری سبک زندگی و حتی در مواردی تفکرمان را نیز عوض کرده است. بنابراین توجه به سویه های مختلف اثرپذیری و اثرگذاری کرونا بر نظام فکری و رفتاری شهروندان و میزان پایبندی دولت و شهروندان به حقوق شهروندی، امری ضروری است.

واژه شهروندی از مجموعه تمهیدات، مسئولیت‌ها و حقوق نشأت می‌گیرد و بر عدالت، برابری، آزادی و استقلال دلالت دارد. حقوق شهروندی نیز مجموعه وسیعی از حقوق سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را در برگرفته و تلفیقی از حق و تکلیف میان دولت و شهروندان را به نمایش می‌گذارد، و یک نظام ملی را در مقابل بحران‌ها تجهیز و تأمین می‌کند. گاه نیز در سایه بحران، ظرفیت‌های پنهان و قابلیت‌های همنوایی در یک بافت اجتماعیِ به ظاهر واگرا، هویدا می‌شود که شاید بتوان اوج این چرخه را در مواقع بحرانی همچون وضعیت امروز دانست. در واقع بحران فراگیری مانند کرونا، سیاست را فارغ از خط‌کشی‌ها، موظف به توجه و رسیدگی به شهروندان می‌نماید. از سوی دیگر شهروندان را نیز ملزم به مسئولیت‌پذیری در قبال تکالیف انجام شده از سوی دولت می‌نماید.

به استناد بند الف منشور حقوق شهروندی، حق حیات و سلامت و کیفیت زندگی به عنوان وظیفه دولت در قبال شهروندان امری اثبات شده است. در واقع حق حیات و صیانت نفس را باید نخستین و اصلی ترین حق بشری دانست. بی‌شک رویکرد دولت و نهادهای عمومی در مواجهه با این پاندمی، از طریق تجهیز هدفمند مراکز بهداشتی، درمانی و بیمارستان‌های معین و همچنین اجرای طرح غربال گرای وزارت بهداشت و مشارکت چشم‌گیر و حداکثری شهروندان در این طرح در کنار تعامل و همکاری سایر نهادها در راستای تسهیل و تسریع در برنامه‌های مزبور، جهت جلوگیری از همه‌گیری مضاعف ویروس، نشان از تلاش دولت جهت انجام تکلیف خود نسبت به احقاق بخش اعظم از حق سلامت به عنوان حق شهروندی است، اما مسلماً این تکلیف منحصر به پاندمی کرونا نیست و چه بسا وظیفه دولت در دوره پساکرونا نسبت به مؤلفه «بالابردن کیفیت زندگی» در این زمینه بیشتر باشد.

چنانچه در پساکرونا و با توجه به راکد بودن بخش اعظم فعالیت‌های اقتصادی به ویژه در کسب وکارهای خرد، شاهد سقوط افراد بیشتری به زیر خط فقر خواهیم بود. جمعیتی که نتواند طی یک تا دو ماه کسب درآمد کند به‌شدت آسیب می‌بیند و بدیهی است که در موارد متعددی این آسیب‌ها نهاد خانواده‌ها را درگیر خواهد کرد. چون نقطه مقابل آسیب‌پذیری، تاب‌آوری است ضروری است تا دولت در کنار سیاستهای اقتصادی مورد نظر جهت کاهش آسیب‌های مذکور، نسبت به افزایش تاب آوری شهروندان از طریق مداخله نهادهای مدنی و فرهنگی ورود پیدا کند.

همچنین مسائل اجتماعی پساکرونا ذیل بند ب منشور حقوق شهروندی «حق کرامت»، مسأله بسیار مهم و جدی است که در صورت عدم اتخاذ تدابیر لازم، مشکلات زیادی به دنبال خواهد داشت، به عنوان مثال خانواده‌های داغدار بدون طی فرآیند سوگ، عزیزان خود را به خاک سپردند که این امر عوارض و پیامدهای روحی و روانی زیادی برای افراد به جا می‌گذارد؛ بنابراین باید تدابیر لازم در این خصوص اتخاذ شود. به عنوان مثال ارتباط با خانواده‌های داغدار، و ارائه مشاوره‌های رایگان به آنها از جمله خدماتی است که می‌توان در این شرایط به خانواده‌ها ارائه داد. در چنین شرایطی نه تنها افرادی که از کرونا آسیب دیده‌اند بلکه خانواده‌هایی که عزیزان خود را به دلیل ناراحتی غیر از کرونا از دست داده‌اند ولی به جهت شرایط موجود، قادر به انجام مناسک مرگ برای عزیران خود نبوده‌اند، باید به مراکز ارائه‌کننده خدمات حوزه روانی و اجتماعی معرفی شوند.

اگرچه در بحث از حقوق شهروندی در پاندمی کرونا با مجموعه‌ای از حق و تکلیف متقابل میان دولت و شهروندان و ترکیب مدیریت هم‌افزا و منسجم در سطح دولتی و نهادهای حاکم در کنار استقبال و مشایعت نسبی شهروندان هستیم. اما بدون شک دوران پساکرونا، و در چرخه حقوق شهروندی، این دولت است که در معرض سنجش و داوری و قضاوت قرار می‌گیرد و مدیریت انسان توسط انسان به مثابه تعریف سیاست مدرن مورد آزمون قرار خواهد گرفت.

کد خبر 4901940

منبع: مهر

کلیدواژه: ویروس کرونا حقوق شهروندی پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات ویروس کرونا نیمه شعبان شیوع کرونا مهدویت کنفرانس بین المللی امام زمان حضرت مهدی عج سیدهادی خسروشاهی شبکه چهار سیما معرفی کتاب سازمان اوقاف و امور خیریه رسول جعفریان فلسفه کتاب و کتابخوانی آیت الله محمد باقر صدر حقوق شهروندی خانواده ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۶۲۰۰۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تمجید رئیسی از اعتراضات در دانشگاه‌های غربی

آفتاب‌‌نیوز :

سید ابراهیم رئیسی بعد از ظهر امروز یکشنبه در جلسه هیأت دولت، ضمن اظهار تاسف عمیق نسبت به آنچه در روز‌های اخیر در محیط‌های دانشگاهی آمریکا و برخی کشور‌های غربی رخ داده است، شکسته شدن حرمت دانشجو، استاد، دانشگاه و مراکز علمی، پژوهشی و تحقیقاتی، قانون، آزادی بیان، آزادی قلم و دفاع از حقوق انسان را فجایعی توصیف کرد که چهره حقیقی تمدن غرب را برای جهانیان آشکار و حقانیت مواضع جمهوری اسلامی ایران مبنی بر دورغ بودن ادعا‌های غرب درباره دفاع از حقوق بشر و آزادی را اثبات کرد.

رئیس جمهور با بیان اینکه غربی‌ها با پنهان کردن چهره استبدادی و ضد حقوق بشری خود پشت شعار‌های فریبنده، خود را مدافع این ارزش‌ها جا زده بودند، افزود: رخداد‌های غزه پرده از این چهره غربی‌ها کنار زد و امروز شاهد تقابل جریان شرافت ِقشر آگاه و فهیم دانشجویی با جریان شرارتِ سرمداران متجاوز و متجاسر به قانون، حقوق و آزادی‌های انسانی غرب هستیم و باور داریم این حضور و ایستادگی آگاهانه دانشجویان آمریکایی و غربی روشنگری و بازدارندگی موثری در برابر جنایات رژیم صهیونیستی و حمایت‌های آمریکا خواهد داشت.

رئیسی با اشاره به رویکرد‌های حمایتی جریان علمی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از حرکت‌های ضدصهیونیستی ابراز امیدواری کرد: رسیدن پیام همبستگی و حمایت دانشجویان و اساتید کشورمان از حرکت اخیر دانشجویان و اساتید آمریکایی و غربی، آن‌ها را در احقاق حقوق ملت مظلوم و مقتدر فلسطین استوارتر می‌کند.

رئیس جمهور در ادامه سخنانش فرمایشات رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با جامعه معلمان را بسیار روشنگرانه و چراغ راه دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت کشور توصیف و تاکید کرد: عمل به این رهنمود‌ها جریان تعلیم و تربیت کشور را روز به روز به جایگاه شایسته خود نزدیک‌تر خواهد کرد، لذا تکلیف همه دست‌اندرکاران آموزش و پرورش برای تحقق این رهنمود‌ها مضاعف است.

در جلسه امروز هیئت دولت وزیر نفت در گزارشی از فعالیت‌های پالایشگاه آبادان، با اشاره به اینکه در سال ۱۳۹۴ وزیر نفت وقت با اعلام زیان‌ده بودن این پالایشگاه گفته بود، دولت حاضر است آن را رایگان واگذار کند، خاطرنشان کرد: با اقداماتی که در دولت مردمی با تکیه بر توان سازندگان، متخصصان و پیمانکاران داخلی و به بهره‌برداری رساندن فاز دوم این پالایشگاه انجام شد، پالایشگاه آبادان امروز یکی از سودده‌ترین واحد‌های تولیدی است که سال گذشته ۱۲ همت سودآوری داشته است.

 وزیر نفت با اشاره به رسیدن تولید بنزین در این پالایشگاه از ۸ میلیون لیتر در روز در ابتدای دولت به ۱۵ میلیون لیتر، تولید گازوئیل از روزانه ۱۵ میلیون لیتر به ۱۹ میلیون لیتر و کسب رتبه نخست صادرات در بورس کالا و انرژی در سال گذشته گفت: تا ۲ ماه آینده واحد هیدروکراکر این پالایشگاه نیز به بهره‌برداری خواهد رسید و مابه‌ازای ارزی تولید گازوئیل یورو ۵ آن ۳ میلیون یورو دیگر افزایش خواهد یافت.

وزیر نفت همچنین با اشاره افزایش ۲۱۰ هزار بشکه‌ای تولیدات و تامین خوراک مجتمع‌های پتروشیمی تبریز، شازند، بندرامام، بوعلی و رازی، افزود: در طول فعالیت دولت مردمی تعداد محصولات تولیدی این پالایشگاه از ۲۱ محصول در سال ۱۴۰۰ به ۳۴ محصول رسیده و با اقدامات انجام شده فقط در سال گذشته ۱۳۰۰ فرصت شغلی ثابت و غیرثابت در این مجتمع ایجاد شده که امسال نیز ۶۰۰ نفر به نیرو‌های شاغل در پالایشگاه اضافه و حداقل هزار نفر نیز در پیمانکاری‌های توسعه فاز ۳ آن مشغول فعالیت خواهند شد.

در ادامه جلسه امروز رئیس کل بانک مرکزی نیز با اعلام این خبر که بر اساس گزارش‌های تهیه شده نرخ رشد نقدینگی که تا پایان اسفند سال گذشته به ۲۴ درصد کاهش یافته بود، در فروردین به ۲۳ درصد رسیده است، اظهار داشت: بر اساس این گزارش نرخ رشد پول نیز که سال گذشته ۳۳ درصد بود، تا ۱۶ فروردین امسال به ۱۶ درصد کاهش یافته است.

فرزین در توضیح این گزارش افزود: رشد پول معیار مهمی برای انتظارات تورمی است و کاهش نرخ رشد آن نشانگر کاهش انتظارات تورمی است. همچنین در فروردین امسال میزان دارایی‌های ارزی کشور حدود ۲۰۰ میلیون دلار افزایش یافته که به معنای تراز مثبت ۲۰۰ میلیون دلاری خرید دارایی‌ها ارزی نسبت به فروش آن است.

منبع: خبرگزاری فارس