یادداشت| ماه رمضان زمینه‌ساز تمدّن اسلامی
تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۷۸۳۵۶۵
ماه مبارک رمضان، هم خودسازی است و هم جامعه‌سازی، لذا زمینه‌ساز تمدّن مطلوب خواهد بود. ۱۱ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۱۱:۰۶ فرهنگی دین ، قرآن و اندیشه نظرات - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، روزه به عنوان یک تکلیف فردی، چه ارتباطی با ولایت به عنوان یک نظام اجتماعی و تمدّن منبعث از آن دارد؟ پاسخ به این سؤال را می‌توان با تدبّر در یکی از سفارشات امام صادق علیه‌السلام به عموم شیعیان پی‌گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حضرت به یکی از برترین اصحابشان چنین فرموده‌اند: «به شیعیان ما این مطلب را برسان و به آنها بگو: روش‌ها و حرف‌وحدیث دیگران، شما را دچار خطا نکند؛ بدانید که ولایت ما فقط از این راه به دست می‌آید: ورع، اجتهاد در دنیا، مواسات»(1)
مخاطب، عموم شیعیان هستند یعنی کسانی که ولایت معرفتی امامان الهی را قبول دارند پس مراد از «ولایت ما» چیزی فراتر از رابطۀ قلبی و معرفتی است؛ ولایتی است که شیعیان به دنبال تحقّق و استقرار آن بودند یعنی همان هدف راهبردی اهل‌‌بیت علیهم‌السلام در تمام دوران‌ها یعنی حاکمیت امام الهی بر زمین و تحقّق تمدّن عظیم اسلامی.
امام علیه‌السلام، راه دستیابی به این هدف راهبردی را منحصر می‌کند در ورع (اجتناب از حرام)، اجتهاد (تلاش و کوشش، تنبلی‌نکردن)، و مواسات (إعطاء به دیگران از روزی خود).
«اگر این کارهایی که در این حدیث آمده است، انجام می‌گرفت، ولایت امام صادق‌علیه‌السّلامبر دنیا استقرار پیدا می‌کرد... در زمان ما هم ایجاد ولایت الهی، جز از این طریق حاصل نشد؛ جماعتی از انسان‌ها از مردمان پاک و بعد به‌تدریج آحاد مردم، همین چیزها را رعایت کردند، خودشان را آراسته کردند و توانستند ولایت الهی را در آن حدی که پایین‌تر از معصوم می‌تواند انجام دهد، سر کار بیاورند. حفظش هم باز به همان وابسته است.» (بیانات رهبر معظّم انقلاب اسلامی، 79/01/16)
ارتباط این عوامل با روزه چیست؟! ورع، افضل أعمال ماه رمضان دانسته شده است(2). یکی از پرتکرارترین دعاهای این ماه هم خلاصی از جهنّمی است که محصول فقدان ورع بوده است.
دوری از محرّمات، ملازم دوری از هوای نفس است لذا ورع، شجاعت و قوّت اراده می‌آورد: «أَشْجَعُ النَّاسِ مَنْ غَلَبَ هَوَاه»(3). آن دسته از لشکریان طالوت که نتوانستند قدری بر تشنگی خود غالب شوند، در برابر سپاه جالوت نیز اراده‌شان سست شد و پیشاپیش پس کشیدند! امّا عدّۀ کمی که در آزمون تشنگی و غلبۀ بر هوای نفسشان موفّق شدند، در نبرد با دشمن هم سرفراز شدند.(4)
بر این اساس، همان‌طور که در ادعیۀ این ماه شریف هم متجلّی است، مؤمن نسبتی با تنبلی و بی‌عملی ندارد و مدام در تلاش و کوشش است و این تلاش و کوشش هم در راستای تحقّق دنیای مطلوب تمام انسان‌هاست که یکی از جلوه‌های بارز این اجتهاد، مواسات نسبت به برادران دینی است.
لزوم «تطهیر و تغذیه» در رجب و شعبان برای «حرکت» در رمضان/ ماه رجب پلی به سوی اوج قلۀ سالرمضان اردوگاه تجهیز یاران مهدی(عج) است/جواز همراهی با امام(ع) را در عید فطر بگیریمدر همان سفارش امام صادق علیه‌السلام، فضیلت یاری برادران ایمانی(5)، بلافاصله می‌فرماید: «و مَا عَذَّبَ اللَّهُ أُمَّةً إِلَّا عِنْدَ اسْتِهَانَتِهِمْ بِحُقُوقِ فُقَرَاءِ إِخْوَانِهِمْ؛ خداوند هیچ امتی را عذاب نکرد مگر آنگاه که به حقوق برادران تهیدست خود بی‌اعتنایی کردند!(6) این در حالی است که یکی از حکمت‌های روزۀ ماه رمضان، درک فقراء و نیازمندان بیان شده است(7) لذا روزه، زمینۀ هم‌دردی با فقراء و رزمایش مواسات را فراهم می‌کند. علاوه بر این، ثواب‌های عجیب افطاری‌دادن در ماه رمضان، انگیزۀ مضاعف برای این رزمایش ایجاد می‌کند.(8)
البته مواسات، منحصر در انفاق مالی و غذایی (آن هم از مازاد!)(9) نیست و مواسات جانی و آبرویی، سطحی مطلوب‌تر دارند(10) از طرف دیگر، در شب قدر (اوج ماه رمضان) علاوه بر نقش پررنگ ولایت الهی، یکی از برترین دعاها چونان باقی این ماه، دعا برای توفیق تشرّف به حجّ است. این یعنی پل‌زدن از یک عبادت ظاهراً فردی، به عبادتی ممتاز که علاوه بر جلوه‌های ممتاز فردی، در صورت عمل به شرائطش، تجلّی‌گاه عظمت اجتماعی و تمدّنی اسلام است. به تعبیر امام باقر علیه‌السلام بنای حج بر انجام یک عمل عبادی و سپس اعلام آمادگی برای تحقّق ولایت الهی است.(11) پس ماه رمضان، هم خودسازی است و هم جامعه‌سازی، لذا زمینه‌ساز تمدّن مطلوب است.
* علی خراسانی، پژوهشگر مطالعات دینی
---------------------------------------
1ـ «بَلِّغْ مَعَاشِرَ شِیعَتِنَا وَ قُلْ لَهُمْ: لَا تَذْهَبَنَ بِکُمُ الْمَذَاهِبُ فَوَ اللَّهِ لَا تُنَالُ وَلَایَتُنَا إِلَّا بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فِی الدُّنْیَا وَ مُوَاسَاةِ الْإِخْوَانِ فِی اللَّه.» (تحف العقول، ص303)
2ـ «قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع فَقُمْتُ فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ فَقَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّوجَل» (أمالی الصّدوق، م40، ص95)
3ـ من‌لایحضره‌الفقیه، ج4، ص395.
4ـ سورۀ بقره، آیۀ 249.
5ـ «کسی که پیگیر رفع نیاز برادرش باشد، مثل ساعی بین صفا و مروه است و برآورده‌کندۀ آن نیاز، مانند شهید در خون‌آغشتۀ جنگ بدر و أحد است!»
6ـ تحف العقول، ص303.
7ـ نک: من لایحضره الفقیه، ج2، ص73.
8ـ نک: وسائل الشیعة، ج10، صص137-142.
9ـ «لا یکونُ ذلک إلَّا من کَفافٍ. فإن کان من فَضْلَةٍ، فَلَیْسَ بمُواساةٍ.» (القاموس المحیط، ج4، ص319)
10ـ نک: الکافی (ط - الإسلامیة)، ج5، ص40؛ ج8، ص110، ح90.
11ـ نک: همان، ج1، ص392، أحادیث1-3.
انتهای پیام/
R1410/P/S4,37/CT1 واژه های کاربردی مرتبط ماه مبارک رمضانمنبع: تسنیم
کلیدواژه: ماه مبارک رمضان ماه مبارک رمضان علیه السلام ولایت الهی ماه رمضان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۷۸۳۵۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قدردانی جمعی از استادان و شخصیت‌های حوزوی از آیت‌الله جوادی آملی
جمعی از استادان و شخصیت‌های حوزوی با ارسال نامه از موضع آیت‌الله جوادی آملی درباره وعده صادق قدردانی کردند که متن آن به شرح زیر است:
بسم الله العزیز المتعال
محضر مبارک استاد گرانقدر و حکیم متألّه حضرت آیت‌الله العظمی جوادی آملی (ادام الله ظله الوارف)
سلام علیکم
پیام حکیمانه، هدایتگر، قرآنی و لبریز از امید و بصیرت آن فقیه زمان‌شناس بر قلب و روح رزمندگان جبهه مقاومت و به‌ویژه دست‌اندرکان وعده صادق، اطمینان و اعتماد، هدیه نمود و دل‌های رنجور از ظلمت و ظلم ستمگران کودک‌کش صهیونیست را حیات و آرامش بخشید و همچون همیشه اندیشه و انگیزه حق‌طلبان و حقیقت‌خواهان را از شبهه و تردید خنّاسان مغرض شستشو داد و بر شور و شعور ایمانی و انقلابی مجاهدان الهی بیش از پیش افزود.
مردم سرافراز و قدرشناس و خداباور این مرز و بوم و تمامی علاقه‌مندان به قرآن و معارف الهی بویژه طلاب و فضلای متعهد حوزه‌های علمیه و دانشجویان و اساتید دل‌آگاه و بیدار دانشگاه بلکه مجامع علمی کشورهای اسلامی سال‌ها است از بیان الهی رمزگشای آن استاد عزیز بهره‌مند بوده و در حوادث واقعه، متوقّع راهنمایی‌ها و موضع‌گیری‌های آن حضرت بوده و هستند به ویژه فرزندان معنوی آن استاد گرامی بر این باورند که هدایت‌های آن حضرت همواره در تبیین متن و محتوای اسلام ناب محمدی «صلوات الله علیه و آله» قول فصل و حکم عدل بوده و چونان آبی گوارا تشنگان معارف ولایت را مایه حیات بوده و آفاقی از معرفت وحیانی و حکمی را در برابرآنان گشوده است.
از خدای حکیم علی الاطلاق، سلامتی و عزّت روزافزون برای حضرت استاد و توفیق بهره‌مندی بیشتر از فیض حضور و وجود آن عزیز را برای همگان مسألت داریم.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
۱. جواد محدثی ۲. حمید پارسانیا
۳. محمد حسین فلاح زاده ۴. محمود لطیفی
۵. یدالله مقدسی ۶. علی مدبر(اسلامی)
۷. سیدکمال الدین عمادی ۸. شریفی اقدم
۹. جعفر انواری ۱۰. حسین آزادی
۱۱. محمدرضا مصطفی پور
منبع: ایکنا (خبرگزاری بین‌المللی قرآن)
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»