Web Analytics Made Easy - Statcounter

تولید و استفاده از صنایع‌دستی در مقابل کالاهای وارداتی، می‌تواند گام مؤثری در جهت اقتصاد مقاومتی و جهش تولید به شمار آید و زمانی می‌توان در حوزه صنایع‌دستی، میراث فرهنگی و گردشگری موفق بود که مشارکت و حمایت مردم و مسئولان به‌صورت جدی جامه عمل بپوشد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از هرمز؛ ایران به لحاظ جاذبه های گردشگری از معدود کشورهای جهان به شمار می رود که موقعیت جغرافیایی آن فصل های متفاوتی را هم زمان در فضای زیستی خود به وجود می آورد و سبب مطرح شدن تنوع های مکانی و تازگی های محیطی می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

استان هرمزگان به عنوان پایتخت گردشگری دریایی ایران هرساله پذیرای میلیون ها مسافراز سراسر کشور است که برای تجربه کردن سفرهایی ایمن وخاطره انگیز مدتی را در دامن آب های فیروزه ای رنگ خلیج فارس سپری می کنند.

این استان بواسطه داشتن ظرفیت های مهم گردشگری در دریا وخشکی همواره مقصد گردشگرانی است که بخشی از اوقات فراغت خود را به ویژه در فصل زمستان و ایام نوروز به گردش وتفریح در سواحل، جزایر، مزارع و باغهای سرسبز این دیار می گذرانند و از هوای طبیعی و بهاری آن لذت می برند

هرمزگان یکی از تاریخی ترین سرزمین های تولید صنایع دستی در کشور بشمار می رود ،تاریخ‌شناسان قدمت برخی از شهرستان های این استان مانند میناب را بیش از ۱۰۰ هزار سال می‌دانند و بنیان این شهر را به زمان ساسانیان نسبت می‌دهند؛ اما بعضی اسناد تاریخی موجود نشان می‌دهد این شهرستان قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال دارد که در این‌باره می‌توان به سفرنامه نئارخوس (نئارکوس)، سردار اسکندر مقدونی، مراجعه کرد.

سفالگری یکی از جذاب ترین صنایع دستی در هرمزگان به ویژه شهرستان میناب از شهرت ویژه ای برخوردار است؛ در روستاهای شهوار و حکمی این شهرستان سابقه­ای بسیار کهنی دارد ،کوره­های زمینی و چرخ­های سفالگری دستی که شکل و فرم آن مربوط به حدود ۳ تا ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد می­باشد، گواه این مدعاست.

در گذشته در برخی نقاط دیگر شهرستان از جمله روستای گوربند نیز صنعت سفالگری از رونق و رواج خوبی برخوردار بوده است ولیکن در حال حاضر به دلیل عدم وجود بازار فروش و فقدان کاربرد محصولات سفالی در زندگی روزمره مردم منطقه، این صنعت کهن در آستانه فراموشی قرار گرفته است و سفالگران تنها در دو روستای شهوار و حکمی آن هم به صورتی بسیار محدود به تولید برخی محصولات می­ پردازند.

 

  جَــهله و کَــنتَـله میراث صنعتگران جنوب شرق

صنایع سفالی مثل جهله، گراشی، گلدان، قلیان، سرقلیان، اسفند سوز درباز و قفسی «گشته‌سوز»، صنایع حصیری برگرفته از درخت خرما مثل تک (حصیر)، درپوش کوزه، سپ (سینی پهن)، کفه (ظرف نگهداری نان)، پروند، سوند، سوتک، سوت (سبد کوچک و بزرگ)، دره‌زیر، پری، سرتک، بادبزن، دوزیا چیلک (طناب)، دمکش و سواس و صنایع بافتنی مانند قالی افشار، جاجیم، گبه، انواع گلیم، خورجین، خرسک، جوال، رکد و سفره‌های آردی، حضابه بافی از صنایع دستی و سنتی هرمزگان هستند.

در حال حاضر مشتری چندانی برای جهله‌هایی که ساخته می‌شود، وجود ندارد و به ندرت کسی برای خرید این سفال‌ها مراجعه می‌کند. در گذشته خریداران برای تهیه جهله یک هفته در نوبت قرار می‌گرفتند ولی امروز نبود بازار فروش جهله، موجب بی‌رغبتی جوانان برای فراگیری این صنعت دیرینه شده است.

 

 

زنان مینابی صنعتگران حصیربافی در کشور

ماده اولیه موردنیاز حصیربافی برگ درخت خرما و نوعی علف هرز بنام کاش است ‌که به حد وفور در باغ‌های شهرستان در اختیار صنعتگران است و تولید انواع فرآورده‌های حصیری که کاملاً جنبه مصرفی دارد‌ که اکثر کار آن توسط زنان و دختران منطقه صورت می‌گیرد.

صنعت حصیر بافی امروزه در بین بومیان شهرستان میناب کمرنگ شده و همه به سمت و سوی صنایع دستی همچون گلابتون دوزی، جاروبافی، شک بافی و تلی بافی مشغول هستند چون حمایتی از سوی حامیان صنایع دستی برای صنعتگران این رشته انجام نمی شود.

پیشینه‌ی تاریخی این تولیدات در شهرستان نشان می‌دهد، استفاده‌ی بومیان این منطقه از حصیر منحصر به زیرانداز نبوده و در ساخت ظروف نیز از حصیر استفاده می‌کردند و تنها بافندگان این صنعت کهن زنان خانه دار بودند که در کنار مردان نان آور خانه محسوب می شدند.

صنایع‌دستی با توجه به زیبایی و جاذبه‌ای که دارد می‌تواند به‌عنوان یکی از جاذبه‌های جهانگردی و جذب گردشگر به‌حساب آید و تأثیرگذاری مؤثر و مستقیمی نیز در صنعت توریسم و هم به‌عنوان قابلیت گردشگری و جذب سرمایه‌های مستقیم خارجی در منطقه دارا است.

 

 

رقابت با کشورهای چین وافریقا سخت است اما غیرممکن نیست

ناصر رهسپار کارافرین نمونه و نخبه اقتصادی هرمزگان  در گفتگو با خبرنگار هرمز،گفت:از انجایی که بازار ترکیه در انحصار سایرکشورهای دیگر هم هست و صنابع دستی تمام دنیا در انجا عرضه می شود جهت رقابت با رقبای خارجی سعی کردم در صنایع دستی خودمان تغییراتی ایجاد کرده وبه صورت ترکیبی حصیر با فرش یا با رودوزی های سنتی وشاد و… خلاقیت هایی ایجادکرده ام که بشدت مورد توجه علاقمندان قرار گرفته است. در هرمزگان لباس های سنتی زیبا و شاد زیادی داریم با طرح و نقش های برحسته و رنگارنگ می توان با استفاده ازاین وسایل تابلوهایی با نماد پرچم ترکیه ویا گردشگری کشورمان ویا ترکیه باشد  ارائه نماییم که طبیعتا ترکها علاقه بیشتری نشان خواهند داد واین یکی از راههایی است که می تواند مشتریان ثابتی را برای صنایع دستی کشورمان جذب نماید.

وی افزود:به نظرم صنایع دستی هرمزگان پتانسیل بسیار بالایی برای عرضه و فروش در بازارهای خارجی دارد بشرط انکه دولت از هنرمندان نخبه و خلاق حمایت های مادی و معنوی انجام داده و با نامه نگاری های بی حاصل سنگی پیش پایشان نیاندازند.

رهسپار ادامه داد:اگر از افرادی همچون بنده ودیگران که سالها دراین عرصه تلاش کرده و راهی به سوی بازارهای جهانی یافته ایم حمایت بشود حرفی برای گفتن و و راهی بسوی اشتغال زایی و ارزاوری در کشور داشته باشیم. منتها این خواسته باید از شعار به عمل تبدیل شده و زمانش رسیده که مسئولان نگاه ویژه تری به صنایع دستی هرمزگان داشته باشند تا بتوانیم ارزاوری مناسبی با توجه به نوسانات ارزی و کاهش شدید ارز ریال داشته باشیم.

 

 

دریافت نشان عالی خدمت را از دست رییس جمهوری

کارافرین نمونه و نخبه اقتصادی هرمزگان تاکید کرد: اگر حمایت نشویم نمی توانیم در رقابت با کشورهای چین ، هند و افریقا حرفی برای گفتن داشته باشیم وبجاست که مسئولان با دید باز وروشن فرد کارافرین و نخبه اقتصادی را شناسایی کرده و از انها حمایت نمایند به جرات می توانم بگویم بیشترین خدمت به صنایع دستی هرمزگان را داشته و دارم و درزمینه صادرات بازار ترکیه را بسیار مناسب می دانم و دراکثر شهرهای بزرگ و کوچک این کشور نمایشگاه برگزار نمودم و پیشرفت خوبی داشته ام و امیدوارم انتقاد ات بنده بتواند راهی به سوی ایجاد بازارهای ثابت جهانی برای همه ایرانیان فراهم نماید.

۲۵لوح تقدیر داخلی و ۵لوح تقدیراز نمایشگاه های بین المللی دارم، در سال ۹۲ موفق شدم نشان عالی خدمت را از دست رییس جمهور دریافت نمایم و در سال ۹۳ با همت وتلاش و توکل برخدای بزرگ به عنوان کارافرین برتر و نخبه هرمزگان معرفی شدم. تمام تلاشم طی دو دهه این بوده تا بتوانم هنر صنایع دستی زادگاهم را به تمام دنیا معر فی کنم تا ارزاوری مناسبی برای کشور و استان عزیزم به ارمغان بیاورم.

 

 

ارزآوری یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلاری صنایع دستی

نیما اقتداری، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان میناب در گفتگو با خبرنگار هرمز گفت: گفت: صادرات صنایع دستی این شهرستان امسال بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلار ارز آوری داشت.

اقتداری به قدمت بالای صنایع دستی این شهرستان اشاره کرد و افزود: بیش از ۲۰ هزار صنعتگر در این شهرستان مشغول بکارند و از طریق تولید صنایع دستی امرار معاش می‌کنند.

اقتداری گفت: صنایع دستی شهرستان میناب بیش از سی نوع شامل جهله، گشته سوز، گلابتون، خوس و بادله دوزی، شک و حصیربافی است که در بازار‌های داخلی و خارجی به فروش می‌رسد.

رقابت با کشورهای چین وافریقا سخت است اما غیرممکن نیست

صنایع دستی حصیری، سفال و رودوزی های رنگارنگ با بافت و جنس مناسب و شاد باعث شده که این صنایع دستی نسبت به سایر کارهایی که در این بازار ارائه می شود متمایزبوده و مورد توجه توریست ها و ترکها قرار بگیرد.

 

 

وضع صنایع‌دستی در جنوب دچار رکود و یکنواختی است

علی صادقی اهل و ساکن روستای بهمنی شهرستان میناب که در سال ۱۳۷۶ کارگاهی در ابعاد کوچک در این روستا برای تولید صنایع‌دستی بنا کرد و بعد از مشاهده استقبال و علاقه مردم کارگاه خود را گسترش داده و شعبه دیگری نیز در شهرستان دایر و در حال حاضر ۲۶۰ کارگاه کوچک خانگی را مدیریت می‌کند که در حال حاضر یکی از  بزرگ‌ترین شرکت‌های تعاونی تولیدی درزمینهٔ صنایع‌دستی در جنوب شرق هرمزگان و کشور است.

مدیرعامل شرکت تعاونی کاش و پیش میناب در میناب وضع صنایع‌دستی در جنوب خصوصاً در شهرستان میناب را دچار رکود و یکنواختی عنوان کرد و تنها راه خروج از این وضعیت را حمایت بیشتر مسئولان دانست و افزود: با وجود تمام مشکلاتی که ما با آن مواجه هستیم استان هرمزگان خصوصاً شهرستان میناب ازنظر صنایع‌دستی در ایران و در جهان حرفی برای گفتن دارد.

وی اظهار کرد: در سال‌های گذشته درصدها نمایشگاه داخلی حضور پیداکرده‌ایم و مفتخر به دریافت ۵ مدال طلای کشوری، کارآفرین برتر کشوری و استانی در سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۲ و ده‌ها لوح تقدیر از مسئولان کشوری در کارنامه شرکت به چشم می‌خورد.

 

 

میناب صادرکننده صنایع‌دستی به کشورهای حوزه خلیج‌فارس

مدیرعامل این شرکت بابیان اینکه شرکت تعاونی صنایع‌دستی کاش و پیش شهرستان میناب یکی از صادرکنندگان صنایع‌دستی به کشورهای حوزه خلیج‌فارس در زمینه‌های مختلف است، افزود: ساخت کالاهای صنایع‌دستی در شرکت به بیش از ۱۹۰ قلم کالاهای مختلف می‌رسد که همه اعضا بخشی از کارها را تولید می‌کنند و بنده هم بخشی از این مهم را که مکرر از تلویزیون نمایش داده می‌شود بر عهده‌دارم.

این تولیدکننده هرمزگانی، تصریح کرد: شرکت‌ تعاونی صنایع‌دستی کاش و پیش دارای ۲۶۰ عضو است که امیدواریم دولت برای رفاه این اعضا تمهیدات لازم برای بیمه تأمین اجتماعی صنعتگران و از طریق اعطای تسهیلات بانکی حمایت‌های ویژه‌ای  از این گروه به عمل‌آورند که متأسفانه تاکنون با همه پیگیری‌های فراوان نتیجه‌ای مثبت به دستمان نرسیده است.

وی با اشاره به نوع و میزان صنایع‌دستی تولیدی در این منطقه، عنوان کرد: تولیدات سفالگران مینابی عمدتاً ظروف سفالی است که شامل‌ نوعی کوزه آب به نام «جهله» انواع گلدان، قلیان، سرقلیان، اسفندسوز در باز و قفسی «گشته سوز» و…است‌ که این ظروف سفالی بیشتر توسط ساکنین نواحی روستایی مورداستفاده قرار می‌گیرد و محصولات حصیری مشتمل بر سجاده حصیری، بادبزن، انواع سبد حصیری گرد و بیضی، انواع کیف، انواع پاپوش، انواع خصف، انواع کلاه، انواع کنتله جهت نگهداری البسه، نوعی زیرانداز به نام «تک» که در نواحی روستایی به‌منظور پوشاندن سقف خانه‌ها و نشستن بر روی آن‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد، درپوش کوزه، نوعی سینی گرد و بزرگ به نام «سپ»، «دمکش»، گلدان حصیری، ظرف میوه، ظرف نگهداری نان ازجمله کالاهای تولیدی شرکت مذکور بشمار ‌می‌روند.

صادقی با ابراز گلایه از مسئولان، اظهار کرد: صنعتگران سفالگر ما در کنار کوره‌های سفالی می‌سوزند وزنده می‌شوند تا فرهنگ چندین هزارساله‌مان زنده بماند، آیا این‌ها نیازمند کمک‌های بیمه‌ای و تسهیلات بانکی با درصد مناسب نیستند؟

وی عنوان کرد: خانم‌های حصیرباف و گلابتون دوز ما در کنار ‌کارگاه‌های کوچک خود ‌دیر یا زود به بدترین بیماری‌ها مثل آب‌سیاه چشم، دیسک کمر و غیره مبتلا می‌شوند که باید فکری به ‌حال این قشر خاموش و بی‌ادعا کرد.

 

 

این فعال عرصه اقتصاد مقاومتی از حصیربافی به‌عنوان رایج‌ترین و مشهودترین صنعت دستی شهرستان میناب نام برد و افزود: ماده اولیه موردنیاز حصیربافی برگ درخت خرما و نوعی علف هرز بنام کاش است ‌که به حد وفور در باغ‌های شهرستان در اختیار صنعتگران است و تولید انواع فرآورده‌های حصیری که کاملاً جنبه مصرفی دارد که اکثر کار آن توسط زنان و دختران منطقه صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: حصیربافان میناب در روستاهای بهمنی، شهوار، چلو، نصیرایی، محمودی و قاسم جلالی و …  ساکن هستند و از گلابتون دوزی برای تولیداتی نظیر شلوارهای زنانه، انواع تابلو انواع شال‌، انواع لباس و دامن ، کاربر روی انواع مانتو قسمت سرآستین، پیش‌سینه، دور یقه، لبه پرده، دیوارکوب، پشتی، کوسن، سجاده، جلد قرآن و تابلو استفاده می‌کنند.

صادقی افزود: صنایع‌دستی بومی از جایگاهی ویژه در فرهنگ و سنت‌های مردم برخوردار است، به‌عنوان‌مثال رودوزی‌های سنتی که ازجمله مهم‌ترین رشته‌های صنایع‌دستی این منطقه است جزء پوشش بومی زنان و دختران منطقه است.

این هنرمند مینابی بیان کرد: با در نظر داشتن موقعیت مرزی استان و رویارویی دختران بافرهنگ‌های بیگانه، محفوظ ماندن این جایگاه و استفاده از صنایع‌دستی به‌ویژه در پوشش خانم‌ها بسیار ارزشمند است و حاکی از توجه و عنایت مردم استان به این‌گونه صنایع و حفظ نمادهای سنتی و بومی منطقه است.

این تولیدکننده صنایع‌دستی در هرمزگان بابیان اینکه میناب که روزی سکان‌دار صنایع‌دستی در جنوب کشور بود و از بندر تیاب انواع صنایع‌دستی حصیری و سفالی توسط لنج های بادی و ملوانانی کارآزموده  تا شاخ آفریقا و کشورهای جنوب شرقی آسیا می‌رفت، خاطرنشان کرد: در این جنگ نابرابر که کارخانه‌های بزرگ جهانی در حال بلعیدن کارگاه‌های کوچک تولید صنایع‌دستی روستایی هستند باید سازوکارهایی اتخاذ کنیم که فردا کودکانمان برای نگاه کردن و دیدن بسیاری از کارهای امروز ‌محتاج کتاب تاریخ نشوند.

بنابر این گزارش،صنایع به‌عنوان صنعتی مستقل، بومی و اصیل با جنبه‌های قوی کاربردی از جهات هنری، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، می‌تواند هم گام با توسعه صنعت گردشگری سهم شایسته و درخور توجهی در اقتصاد کشور و معرفی هنر ناب ایرانی و نهایتاً زندگی اقتصادی و حیات فرهنگی کشور داشته باشد.

تولید و استفاده از صنایع‌دستی در مقابل کالاهای وارداتی، می‌تواند گام مؤثری در جهت اقتصاد مقاومتی و جهش تولید به شمار آید و زمانی می‌توان در حوزه صنایع‌دستی، میراث فرهنگی و گردشگری موفق بود که مشارکت و حمایت مردم و مسئولان به‌صورت جدی جامه عمل به خود گیرد.

سازمان‌ها و نهادهای مختلف، از طریق اهدای صنایع‌دستی به نفرات برتر، ورزشکاران، مهمانان داخلی و خارجی و …. نقش مهمی در راستای اشتغال‌زایی و فراهم آوردن فضای کسب کار جدید و شناساندن این فرهنگ غنی به دیگران دارند.

شهرستان میناب با جمعیت ۲۵۹ هزار نفری در ۹۰ کیلومتری بندرعباس قرار دارد.

 

انتهای پیام/

 

منبع: دانا

کلیدواژه: صنایع دستی در جنوب تولید صنایع دستی شهرستان میناب صنایع دستی صنایع دستی حال حاضر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۷۸۶۶۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لزوم برندسازی محصولات برای جلوگیری از خام فروشی در مازندران

به گزارش خبرنگار مهر، حسن خیریان پور عصر شنبه در گفت وگو با خبرنگاران اشاره به اینکه ارائه توانمندی‌ها و ظرفیت‌های زنجیره ارزش استان در اکسپو ۲۰۲۴ تهران صورت گرفته است، گفت: ۱۰ زنجیره ارزش دیگر در مازندران شناسایی شده و تقویت می‌شوند.

وی با اعلام اینکه با همکاری وزارت کشور نمایشگاه زنجیره‌های ارزش راهبردی برای ۳۱ استان کشور در اکسپو ۲۰۲۴ دایر شده است، افزود: در این راستا مازندران نیز به منظور ارائه توانمندی‌های زنجیره ارزش این استان در اکسپو ۲۰۲۴ حضور یافته است.

وی با بیان اینکه در وضعیت موجود دو زنجیره ارزش برای مازندران تعریف شده است، گفت: زنجیره ارزش راهبردی مرکبات و کیوی و زنجیره ارزش گردشگری و صنایع دستی دو زنجیر ارزش استان مازندران هستند که به جهت ظرفیت‌هایی که استان مازندران دارد ۱۰ زنجیره دیگر نیز تهیه شده و با تاکید استاندار مازندران در برنامه‌های زنجیره ارزش راهبردی قرار خواهد گرفت.

معاون استاندار مازندران با تاکید بر اینکه در حوزه مرکبات و کیوی مازندران بالغ بر دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن مرغوب ترین نوع مرکبات کشور و بالغ بر ۲۲۰ هزار تن کیوی در این استان تولید می‌شود، عنوان کرد: در این استان زنجیره این محصولات به صورت کامل فعالیت دارند و از مرحله تأمین نهال، نهال اصلاح شده و دقیق و نیز در مراحل بعدی در زمینه تولید و شناسنامه دار کردن باغ‌ها، سردخانه‌ها و سورتینگ‌ها مازندران ظرفیت‌های مناسبی در بخش کیوی و مرکبات دارد.

وی با اشاره به اینکه وجود پایانه‌های صادراتی برای تأمین مصرف نیاز داخلی و صادرات محور کردن ظرفیت مهمی در استان به شمار می‌روند، یادآور شد: توجه به صنایع تبدیلی فرآوری و برندسازی از موارد دیگری است که موجب می‌شود تولید و فروش این محصولات از حالت خام فروشی محصول را خارج کند و با ارزش افزوده بیشتری به بازار ارائه شود.

خیریان پور با بیان اینکه در بحث گردشگری و صنایع دستی در استان مازندران نیزظرفیت متعددی وجود دارد، یادآور شد: گردشگری سلامت، طبیعت گردی، پرنده نگری و گردشگری دریایی در کنار ظرفیت‌های تولید انواع صنایع دستی از ظرفیت‌های مهمی در استان مازندران هستند که می‌توانند در حوزه اقتصادی مورد توجه قرار گیرند.

کد خبر 6090236

دیگر خبرها

  • دومین جشنواره غذاهای سنتی (آش نغوزه) در چناران برگزار می‌شود
  • تجلیل از هنرمندان نمونه فعال در واحدهای تولیدی فعال صنایع دستی
  • آموزش محور اصلی بازاریابی و تجاری‌سازی در صنایع دستی
  • کشف ۴۵۵ کیلوگرم مواد مخدر در شهرستان میناب استان هرمزگان
  • در جشنواره شکوفه‌های بادام ‌شهر زیبای دژکرد چه گذشت؟
  • برگزاری جشنواره شکوفه‌های بادام در شهر زیبای دژکرد
  • راه اندازی فرودگاه به توسعه میناب کمک می‌کند
  • اجرای برنامه‌های راهبردی برای دو زنجیره مهم مازندران
  • لزوم برندسازی محصولات برای جلوگیری از خام فروشی در مازندران
  • راهنمای خرید انواع بوته گرافیتی و شمش روی