مسأله جدید ما در دوران کرونا؛ واقعیت مجازی است یا حقیقی؟
تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۵۳۶۶۶
خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ: روحالله مهرجو، نویسنده، محقق و پژوهشگر اجتماعی و استاد دانشگاه، تحصیلات آکادمیک خود را در حوزه علوم ارتباطات اجتماعی پشت سر گذاشته و در باره دنیای مجازی تحقیقات بسیاری انجام داده است. او دغدغه فراوانی برای چگونگی دنیای ارتباطات در آینده بشر دارد. کرونا هم مزید بر علت شد که نگرانیهای او در کنار تمام خوشبینی که به آینده دارد تشدید شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به نظر میرسد ظهور کرونا معنای «ارتباط» میان آدمیان را با تحولی جدی مواجه کرده است، از یکسو آن را محدود و منضبط کرده و بیش از پیش آن را به درون فضای موسوم به «مجازی» کشانده و از سوی دیگر امکان بازاندیشی جدی درباره ضرورتها و ظرفیتهای ارتباط انسانی را ایجاد کرده است. آیا میتوان انتظار فصل جدیدی از ارتباط انسانی در دوره پساکرونا در ایران را داشت؟
بدون تردید در دنیای پسا کرونا، با تغییراتی در سبک زندگی انسان و برخی رویدادهایی که به زندگی روزمره انسان باز میگشت، متفاوت خواهد بود. بشر و سایر موجودات زنده در طول حیاتشان بر روی زمین بارها از این دست تغییرات را شاهد بودند که باعث شده، سبک زندگی و رفتار انسان و سایر موجودات تغییر کند. گاهی یک نوع جاندار چه گیاه و یا چه حیوان توان ادامه حیات خود را نداشته است و دیگر بر روی زمین زندگی نمیکند. هرچند که به گفته برخی از محققین انسانها با گونههای مختلفی بر روی زمین زندگی میکردند که تنها انسان خردمند توانسته است تا کنون دوام آورد. بنابراین کرونا نیز یکی از همین رویدادها است که شاید از آن به عنوان عصر کرونا و از انسانهای آینده به عنوان انسان پساکرونا یاد شود. بدون تردید این اتفاقات میتواند بر روی دی ان ای انسان ذخیره شود و به آیندگان نیز منتقل گردد. در این میان ارتباط که بیش از هر اتفاق یا رویدادی در معرض تغییر و تحول است، دگرگون خواهد شد. شاید دیگر انسانها با هم روبوسی نکنند و یا دست ندهند و اگر شرایط ادامه پیدا کند، انسان روشی دیگری برای برخورد با یکدیگر بیابد که تماسهای فیزیکی کاهش یابد. این روزها انسانها ترجیح میدهند از طریق فضای مجازی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و ممکن است این اتفاق در رفتار انسان نهادینه شود و ذهن خلاق بشر حتی راههای سادهتر و دسترسپذیرتر از شبکههای اجتماعی بیابد. در واقع میتوان گفت قطعاً در گوشهای از جهان امروز فرد یا افرادی ایدههای جدیدی در ذهن میپرورانند ومشخص نیست، چه آیندهای در انتظار انسان است. پیش از شیوع کرونا سناریوهایی برای دنیای ارتباطات و رسانه با وجود هوش مصنوعی عمومی مطرح میشد که قطعاً با این شرایط در این سناریوها تغییراتی نیز به وجود خواهد آورد. در واقع با توجه به پیشرفت بشر از انقلاب صنعتی تا به امروز نمیتوانیم درباره آینده به طور قطع نظر بدهیم و یا اینکه بگوییم پیشرفت بشر متوقف شده است. اگرچه هیجان بسیاری دارم که بدانم چه چیزهایی تغییر خواهد کرد، اما به همان اندازه نیز وحشت دارم شاید همانطور که امروز دلمان برای زندگی در دهههای ۶۰ و ۷۰ و حتی ۸۰ شمسی تنگ شده است، در آینده تغییرات تکنولوژی باعث شود برای امروز هم دلتنگ شویم.
به نظر میرسد نوع ارتباطات مجازی ناگزیر در زندگی پس از کرونا، در بسیاری از عادات روزمره، حیات متعارف و فرهنگ عمومی رایج تغییر ایجاد کردهاند. این پدیده حتی اشکال کسب و کار را هم دچار تحول کرده است، از خلال این تغییرات تا چه حد میتوان نوعی تحول در سبک زندگی فرهنگی و اجتماعی را پیشبینی کرده و انتظار داشت؟
همانطور که تکنولوژی رفتار و فرهنگ آدمی را در طول تاریخ تغییر داده و سبک زندگی او را دگرگون کرده است، زندگی در دوران کرونا نیز تغییرات خود را بر جای خواهد گذاشت. افرادی که این تغییرات را درک کنند و زندگی و کسب و کار خود را با آن وقف دهند، موفق خواهند شد و افرادی که این مسأله را درک نکنند با مشکل مواجه میشوند. اینجا نقش دولت و مجلس حائز اهمیت است دولت نباید مردم را به حال خود رها کند بلکه باید آموزش و آگاهی لازم را به مردم بدهد. دولتیان و مجلسیان نمیتوانند نسبت به این مسأله بی تفاوت باشند. در اصل باید این نکته را از یاد نبرند که آنها نسبت به زندگی مردم مسؤول هستند. این تغییرات به ویژه در کسب و کارها ممکن است بسیاری از افراد با مشکل مواجه کند. قطعاً تغییرات در بعد اقتصادی زیاد خواهد بود و وقتی این اتفاق روی دهد، تمامی ابعاد زندگی انسان دگرگون میشود. چرا که اقتصاد پایههای زندگی را مشخص میکند.
شما به عنوان یکی از نویسندگان کتاب «مقدمهای بر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده» ارزیابیتان از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در دوران پساکرونا در جامعه ایرانی چیست؟ لطفاً ضمن اشارهای مختصر به این دو نوع واقعیت توضیح دهید تفسیرتان از این واقعیتها در دوران شیوع ویروس کرونا تا چه حد تایید شده یا تحول پیدا کردهاند؟
استفاده از محیط مجازی، کاربردهای واقعی و توان واقعی بالقوه فوقالعادهای دارد به طوری که کاربران میتوانند مدلی شبیه زندگی را تجربه کنند یا در محیطی امن قدم بزنند و درعین حال بر روی آن محیط کنترل داشته باشند.
واقعیت مجازی، یک محیط سه بعدی شبیه سازی شده است که کاربر میتواند به گونهای با آن ارتباط برقرار کند که گویی یک محیط فیزیکی واقعی با کلی جزئیات است. کاربر، محیط را در صفحههای نمایشی میبیند که معمولاً بر روی عینکهای ویژه سوار شده است. وسایل ورودی خاص، همچون دستکشها یا لباسهای مجهز به سنسورهای حرکتیاب، عملیات کاربر را تشخیص میدهد. میتوان ادعا کرد که استفاده از قابلیتهای واقعیت مجازی میتواند هزینههای بالای آموزش با استفاده از تجهیزات آموزشی که ناشی از کمبود در تعداد و قیمت گران آنها میباشد را کاهش دهد و با خلق یک محیط واقعی برای آموزش، کارایی سیستمهای آموزشی و روند یادگیری را بهبود بخشد.
واقعیت افزوده نیز جدا از فضای سرگرمی و جذابی که ایجاد می کند، فواید فراوانی در زندگی بشر دارد که به واسطه همین فواید جایی برای خود در زندگی روزمره بشر باز کرده است. هم اکنون در اقصی نقاط دنیا مجلات و اپلیکیشنهایی مورد استفاده واقع میشوند که به وفور با استفاده از ظرفیت واقعیت افزوده بر جذابیت خود افزودهاند.
از این مباحث تئوریک گه بگذریم، در واقع دوران کرونا تأییدی بر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بود. در دنیای پساکرونا دیگر نمیتوانیم به آموزش به چشم کلاس، صندلی و تخته سیاه بنگریم که معلم در آن متکلم وحده است، آموزش دیگر به شیوهای که میرزا حسن رشدیه در زمان مظفرالدین شاه به ایران آورد نخواهد بود و ما به قبل از آموزش در دوران کرونا باز نخواهیم گشت. امروز مدارس و دانشگاهها به صورت مجازی آموزش میبینند. از سیما دروس خود را میشنوند و میبینند و در اصل واقعیت مجازی را محقق کردند. رسانهها نیز همچنین در دوران تعطیلی تنها امیدشان فضای مجازی بود و در آینده نه چندان دور، باید گفت فضای مجازی همان فضای واقعی است و همه فعالیتهای انسان در آن انجام میشود.
کرونا زندگی با «رسانه» و «مدیومها» و «فضای مجازی» را تشدید کرد، این مسئله را نوعی امکان برای فصل جدید زندگی با نکات مثبت فرهنگی و اجتماعی و ارتباطاتی میبینید یا نه، زمینهساز نوعی آسیب فرهنگی و اجتماعی و ارتباطی که حیات واقعی را دچار تزلزل خواهد کرد؟
بدون تردید ما شرایط خیلی خوبی نخواهیم داشت چرا که همچون سایر تکنولوژیهایی که به ایران رسید و ما آن را درک نکردیم، بنابراین ابعاد منفی آن بر ابعاد مثبتش چیره مییابد و همان تجربه که به فیلترینگ ختم شد، برای دوران پسا کرونا هم رخ خواهد داد و دنیای جدید ارتباطات که در پیش است، ما را غافل گیر میکند. همانطور که قرن بیستم برای ایران با گاو آهن شروع شد اما با انرژی اتمی پایان یافت. قرن بیست و یکم نیز مشخص نیست چه چیزی برای ایران پسا کرونا در نظر گرفته باشد. بنابراین دنیای مجازی که پیش بینی میشود با توجه به دستاوردهای بشر در عرصه هوش مصنوعی عمومی دگرگون شود، ممکن است با واقعیتهای ما فاصله بگیرد و همین گپ ایجاد شده، برای زندگی خصوصی و اجتماعی انسان مشکل ایجاد کند. واقعیت این است که جامعه ایرانی آماده ورود به این دنیا نیست و وظیفه دولت است که آن را آماده کند.
کد خبر 4914551 شیما دنیادار رستمیمنبع: مهر
کلیدواژه: ویروس کرونا مطالعات رسانه ای فضای مجازی ویروس کرونا کتاب و کتابخوانی ادبیات ترجمه تازه های نشر کتابفروشی خبرگزاری مهر میراث فرهنگی ادبیات جهان گردشگری شیوع کرونا رایزنی فرهنگی درگذشت چهره ها مطالعات رسانه ای واقعیت افزوده واقعیت مجازی دنیای مجازی دوران کرونا فضای مجازی سبک زندگی انسان ها بر روی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۵۳۶۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دانشگاه با فرهنگسازی در جامعه خودباوری را به منصه ظهور برساند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، مراسم بزرگداشت مقام و هفته معلم با حضور سعید رازقی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر، هیئت رئیسه دانشگاه، استادان، کارکنان و دانشجویان با تجلیل از استادان پیشکسوت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر با محور «زندگی پاک بر بنیاد روانشناسی مثبتگرا» در این واحد دانشگاهی برگزار شد.
سعید رازقی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر در این مراسم اظهار کرد: حوزه کار با استادان و معلمان، بهترین حوزه فعالیتی و ارتباطی در جامعه است.
وی با بیان اینکه دوران دانشجویی، بهویژه دوره کارشناسی، دورانی ویژه، خاطرهانگیز و متفاوت از همه سالهای تحصیل است به دانشجویان توصیه کرد: این دوران فرصتی طلایی برای دانشجویان بوده و باید از تجربه و علم استادان نهایت بهره را ببرند. استادان برای دانشجویان، الگو و نماد هستند. بیشک تأثیر کلام، لحن گفتار، پوشش، رفتار و اعمال استادان تا سالیان سال بر روح و روان دانشجویان اثرگذار باقی خواهد ماند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر با اشاره به سلسله نیازهای انسان ازنظر آبراهام مازلو (نظریه انگیزشی در علم روانشناسی) اضافه کرد: باید تلاش کرد تا دانشگاه در کنار تدریس علوم و دانش، به معنای واقعی محل تربیت و فرهنگسازی در جامعه باشد تا بتوان خودباوری و خودشکوفایی که مبحث رأس این هرم است را به منصه ظهور رساند.
استاد بدون حضور دانشجو معنایی ندارد
یکی از استادان پیشکسوت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر نیز درباره زندگی پاک با استفاده از غزلی از حافظ بر بنیاد روانشناسی مثبتگرا با بیان اینکه استاد بدون حضور دانشجو معنایی ندارد، گفت: نزدیک به سه دهه است که بیش از گذشته زندگی انسان با مقوله زندگی پاک آمیخته و در شرایط کنونی جهان و وجود هجمههای مختلف و ناپاکیهای بسیار، برگزیدن راه و رسم پاکی در زندگی و ادامه دادن به آن بسیار سخت شده و باید به فردی که در این سلوک زندگی میکند، هزاران آفرین گفت.
عباس عاشورینژاد با بیان اینکه ناپاکیهای بسیار دور تا دور زندگیها را فراگرفته و هیچ جا از گزند آثار مخرب آن در امان نمانده، عنوان کرد: این نفوذ در امور، حتی به نهادهای مقدسی همانند مدرسه و دانشگاه نیز رسوخ پیدا کرده و افرادی را که مسیر صحیح زندگی را برای خود برگزیدهاند را تحتفشار قرار داده است. این عیب روزگار کنونی، یک حسن نیز محسوب میشود در این فشارها، زمانی که انسان مرحلهای از زندگی خود را با همه فشارها با پاکی به پایان میرساند، قطعاً حلاوت و رضایت بیشتری در خود احساس خواهد کرد.
وی با قرائت غزلی از حافظ شیرازی عنوان کرد: «لسانالغیب» میفرماید:«کمتر از ذره نهای پست مشو مهر بورز / تا به خلوتگه خورشید رسی چرخزنان / بر جهان تکیه مکن ور قدحی میداری / شادی زهرهجبینان خور و نازکبدنان / پیر پیمانهکش من که روانش خوش باد / گفت پرهیز کن از صحبت پیمانشکنان / دامن دوست به دست آر و ز دشمن بگسل / مرد یزدان شو و فارغ گذر از اهرمنان» حافظ در این چهار بیت تأکید میکند که انسان میتواند زندگی زیبا و پاکی داشته باشد به شرط اینکه از نکاتی که از این غزل برداشت میشود، بهرهمند شود.
چهره ماندگار فرهنگی استان بوشهر اضافه کرد: این ابیات بدین معناست که نخست انسان بزرگ است و حق ندارد کوچک فکر کند و شایسته بوده اهداف بلند و ارزشمند انتخاب کند. همچنان که حرکت ذره به سوی خلوتگه خورشید است، مسیر حرکت انسان باید به سوی نور باشد. چنانکه در نظریه امید «اشنایدر» اصالت هدف به خوبی دیده میشود.
عاشورینژاد ادامه داد: دوم اینکه یکی از پیشفرضهای روانشناسی مثبتگرا این بوده که انسان باید بپذیرد که هیچ چیزی پایدار نیست. حافظ هم میگوید: انسان نباید بر جهان گذرا تکیه کند، همه چیز فانی است به جز ذات پروردگار، بنابراین انسان نباید عزتنفس و آبروی خود را فدای آرزوهای خام و ناپخته کند و شایسته بوده تا اگر چیزی دارد آن را با دیگران شریک شود تا زندگیاش به شادمانی بگذرد. سوم اینکه حافظ میگوید: از همنشینی با بدعهدان و پیمانشکنان بپرهیزد، چون اینان امنیت انسان را بر هم میزنند و آبروی آدمی را تهدید میکنند.
وی افزود: چهارم اینکه روانشانسی مثبتگرا بر اهمیت دوستی در تحقق «شادمانی درونی» و «شادکامی پایدار» تأکید دارد، حافظ هم میگوید: دوستان واقعی را بیابد و دایره دوستیهای اصیل را گسترش دهد و در حفظ رابطه دوستیها بکوشد و دشمنان و انسانهای شیطانصفت دوری کند.
به گزارش آنا، در این مراسم با قدردانی از استادان پیشکسوت و برجسته دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر در سال گذشته از استادانی که به مرتبه استادیاری و دانشیاری ارتقا یافته بودند، تجلیل شد.
انتهای پیام/