به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

از علوم انسانی تا کف جامعه

تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۵۰۹۴۴

توقع بی‌جایی است در دورانی که سلبریتی‌ها چه در فضای مجازی و چه حقیقی رکورددار مخاطب‌اند، به دنبال منزلت اجتماعی برای نخبگان علوم تجربی و مهندسی باشیم، چه برسد به علوم انسانی که از همان اول هم خیلی مورد اقبال نبود.

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمدجواد سمیعی،* از کف جامعه تا علوم انسانی فاصله ای وجود دارد به اندازه عمق ریشه مشکلات اجتماعی.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علوم انسانی می‌خواهد فکر انسان را تحلیل کند و به او یاد بدهد که به اندازه پول و جایگاه اجتماعی تفکر درست هم اهمیت دارد. جامعه ای که مبتنی بر مردم سالاری حداکثری است این حرف‌ها را باید جدی تر بگیرد. چرا؟ جامعه ای که قصد دارد به یک تمدن نوین اسلامی دست پیدا کند نیازمند قدرت است و هیچ قدرتی بالاتر از قدرت فکر و اندیشه نمی‌تواند بنیان‌های یک جامعه را تقویت کند. علوم انسانی نقش بسیار مهمی در ایجاد این قدرت دارد. جالب است که این جملات را به روش های گوناگون رهبر معظم انقلاب هم بارها فرمودند.

 

توقع بی جایی است، در دورانی که سلبریتی‌ها چه در فضای مجازی و چه حقیقی رکورد دار مخاطب اند، به دنبال منزلت اجتماعی برای نخبگان علوم تجربی و مهندسی باشیم چه برسد به علوم انسانی که از همان اول هم خیلی مورد اقبال نبود. یک دانش‌آموز واقعا ترجیح می‌دهد یک بازیگر، فوتبالیست یا هر مدل دیگری از سلبریتی‌ها باشد تا یک دانشمند. اگر هم می‌بینیم که بعضا تمایل به رشته های مهندسی یا تجربی بیشتر است، منصفانه است بگوییم جذابیت درآمدهای بالا و ثروت است که این انسان‌ها را به این سمت می‌کشاند؛ اما خواه یا ناخواه بار هدایت فکری جامعه بر دوش علوم انسانی است و شرایط به هر شکل هم باشد این واقعیت عوض نمی‌شود. پس طبیعتا پدیده ای با این اهمیت به نظر باید تحلیل و بررسی دقیقی روی آن صورت بگیرد.

 

علوم انسانی در کشور ما در واقع یک مزیت هم دارد. و آن اسلام است. دستانی پر برای تهیه نسخه برای جامعه ولی سالن‌های خالی برای سخنرانی! البته از این هم نمی‌توان غافل شد که پیشینه مردم ایران‌ به شکلی است که آن‌ها را به شنیدن خطابه و منبر یا سخنرانی بیشتر متمایل کرده است تا مدل های دیگر تاثیر پذیری. پس چرا الان احساس میشود که انگار دیگر چیزی به نام علوم انسانی در معادلات اجتماعی وجود ندارد؟ چرا نخبگان این حوزه پایگاه های اجتماعی قدرتمندی ندارد و هزاران چرای دیگر که باید به آن‌ها پاسخ داده شود.

 

مهم ترین نکته  در بررسی علوم انسانی که معمولا به آن توجهی نمی‌شود، در نظر گرفتن اقتضائات آن است. قطعا این علم همانند خم رنگرزی نیست که پدیده‌ها را داخل آن قرار دهیم و خروجی مطلوبمان را بگیریم. اول آن که علوم انسانی با موجود پیچیده و چند بعدی به نام انسان سروکار دارد و این به خودی خود کار را بسیار دشوار می‌کند. دوم؛ باید این نکته را در نظر داشت که علوم انسانی هم در زمینه پژوهش و هم تاثیرگذاری بسیار تدریجی است و این بخشی از ذات این علم است. درست برخلاف علوم تجربی که بر فرض شروع به پژوهش و تولید واکسن یک بیماری می‌کند. سوم؛ باید اقتضائات ساختار قدرت را در نظر گرفت. ساختار‌های حاکمیتی نیازمند تصمیمات فوری است، و نمی تواند منتظر پژوهش‌ها و نظریات علوم انسانی بماند. به همین سبب است که اگر شخصی انقلابی را هم رئیس شبکه سه سیما قرار دهید ناچار است برای مقابله با حجمه‌های رسانه‌های غربی و همچنین جذب مخاطب داخلی در برخی از موارد سلبریتی سازی کند و یا حتی مبلغ نجومی خرج کند برایشان. و این فضای عملگرایانه مانع تاثیر گذاری مستقیم علوم انسانی در ساختار قدر می‌شود. به طور مثال نخبگان و پژوهشگران حوزه علوم انسانی در شورای عالی انقلاب فرهنگی معمولا خنثی ترین افراد هستند به دلیل اینکه اساسا این ساختار ساختاری نیست که به دنبال تحول باشد و ترجیح بر پیگیری دقیق امور اجرای است. یا یک رئیس جمهور باید اولویت چندمش تغییر و تحول علوم انسانی در وزارت علوم باشد؟

 

محمدجواد سمیعی، فعال دانشجویی

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: علوم انسانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۵۰۹۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پارسانیا: باید ارتباط میان بنیادهای معرفتی و محیط‌های علمی را مشخص کنیم

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشست خانه گفت‌وگوی دانشگاه تهران اظهار کرد: درست است که علم با بخشنامه پیش نمی‌رود، هر چند که در جای خودش به بخشنامه هم نیاز دارد، باید نسبت فرهنگ با علم را تعریف کرد، باید مشخص کنیم که تاریخ و فرهنگ علم را چه می‌دانیم و از چه سطحی است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: ما در دوران معاصر گرفتار بحران خودآگاهی هستیم، نزاع‌ها و اختلافات مستمر در جریان‌های مختلف داشتیم و شاید کمتر اتفاقی در جهان اسلام بوده که وارد ایران نشده باشد، ایران همواره محل تضارب اندیشه‌ها بوده است.

حجت الاسلام پارسانیا ادامه داد: لازم است به برخی از سوالات پاسخ دهیم، نسبت علم و عقل به لحاظ تاریخی چیست، پاسخ به این سوال هویت ما را شکل می‌دهد، علم چیست؟ تقسیم‌بندی علوم چگونه است؟ علوم انسانی چیست؟ آیا رشته فلسفه باید در دانشکده‌های ادبیات باشد؟ آیا علوم انسانی در مقابل علوم طبیعی است؟ علوم انسانی موضوعی است که با اراده انسان ایجاد می‌شود، اینها تأملات جدی است.

وی گفت: این چهل سال تجربه‌ای از غفلت‌ها و تلاش‌ها برای خودآگاهی بوده است، وقتی شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد، ایجاد علوم تاریخی خودمان را از منظر تاریخ تفکر مورد توجه قرار دادیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: با این حال اجازه ندادیم که مشخص شود علم در تاریخ ما به چه معناست و گفتگوی بین معانی و مفاهیم ایجاد شود. بنیاد‌های معرفتی ما با ابعاد اقتصادی سیاسی اجتماعی تناسب دارد، اما باید ربط آنها را با محیط علمی جستجو کنیم، با ربط اجتماعی انقلاب اسلامی نقطه عطف ایجاد کردیم، اما متاسفانه اینکه چه مقدار در بازگشت به مفاهیم معنوی و تقسیم بندی علوم درست عمل کردیم، مشخص نیست.

انتهای پیام/