تاخت‌وتاز بی‌رحمانه کرونا بر زندگی زنان سرپرست خانوار
تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۵۳۸۰۸
این روزها با شیوع ویروس کرونا، خانواده‌های زیادی دچار آسیب‌های اقتصادی و طبعاً اجتماعی شده‌اند، در این میان زنان سرپرست خانوار آسیب‌های بیشتری نسبت به دیگر اقشار جامعه دیدند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، بحران کرونا تهدیدی جدی برای همه اقشار جامعه بود، این بحران سلامت، روابط اجتماعی، وضعیت اقتصادی و حتی رد برخی از موارد روابط سیاسی جوامع را تحت تأثیر خود قرار داد و می‌توان گفت هیچ قشری از این آسیب در امان نماند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اما در این بحران همچون بحران‌های گذشته اقشار آسیب پذیر جامعه بیش از دیگران زیر تاخت و تاز بی رحمانه کرونا ضربه دیدند و افزایش روز افزون آمار زنان سرپرست خانوار و افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی سندی بر این ادعاست.
بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی در حال حاضر حدود چهار میلیون زن سرپرست خانوار در محدوده سنی ۱۸ تا ۶۰ سال در کشور وجود دارند که طی ۱۰ سال گذشته تعداد خانواده‌های دارای زن سرپرست خانوار نسبت به مردان ۵۸ درصد افزایش داشته است.
باید توجه داشت که زنان سرپرست خانوار اغلب در بخش‌های غیر رسمی اقتصادی فعالیت دارند و از این رو در اوج بحران کرونا رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و در خانه ماندن برای آنها مفهومی نداشت چرا که باید تا پای جان برای تأمین هزینه‌های امرار معاش کودکانشان می‌ایستادند.
در این راستا به منظور بررسی بیشتر شرایط زندگی و اشتغال زنان سرپرست خانوار در بحران کرونا و پس از آن گفت‌وگویی را با زهرا امیری اسفرجانی دکترای جامعه‌شناسی گرایش توسعه، مدرس و پژوهشگر مسائل اجتماعی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
زنان سرپرست خانوار چه کسانی هستند و اغلب در چه بخشی از اقتصاد فعالیت دارند؟
زنان سرپرست خانوار یکی از اقشار آسیب‌پذیر هستند که روزبه‌روز بر تعدادشان افزوده می‌شود، این گروه به دلیل کمبود خدمات اجتماعی و مشکلات اقتصادی بیش از بقیه زنان نیازمند توجه هستند.
زنانی که سرپرستی یک خانوار را برعهده دارند اغلب در بخش غیررسمی اقتصاد که معمولاً مشاغلی بی‌ثبات و کم درآمدند مشغول به کار هستند، بنابراین مشکلات و بی‌ثباتی‌های اقتصادی به زندگی آنها صدمه‌های بیشتری وارد می‌کند البته این موضوع در مورد زنان سر پرست خانوار شهری بیشتر صدق می‌کند چرا که زنان سرپرست خانوار روستایی به نظر می‌رسد از همین شغل با دستمزد پایین هم محروم هستند و بنابراین مشکلات بیشتری خواهند داشت.
چالش‌های زنان سرپرست خانوار در بحران کرونا چیست؟
در بحران کرونا خارج شدن از منزل برای همه مردم مشکل‌زا بوده و همچنان هست اما زنان سرپرست خانوار به دلیل مشکلات اقتصادی بیشتر، نسبت به بقیه اقشار جامعه دردسرهای بیشتری دارند به ویژه از این جهت که خارج شدن از منزل نیازمند لوازمی مانند ماسک و دستکش است و تهیه این لوازم این روزها حتی برای افرادی که توانایی مالی دارند مشکل است چه رسد به این افراد که اکثراً در گذران زندگی روزمره خود دچار مشکل هستند.
به ویژه زنان کم سواد و بی‌سواد که درآمد کمتری دارند، در واقع اگر شانس یارشان باشد و شغل‌شان را از دست نداده باشند برای رفتن سر کار خود نیز دچار مشکلات اساسی هستند، آن دسته از زنانی که در بحران ویروس کرونا شغل خود را از دست داده باشند قطعاً با مشکلات بیشتری به خصوص در مورد تهیه مایحتاج زندگی روبه‌رو هستند، بنابراین نیازمند کمک فوری‌تری هستند چرا که در صورت عدم اتخاذ تدابیر مناسب در این زمینه هر روز وضعیت معیشت این گروه اجتماعی ضعیف‌تر می‌شود و به خصوص در زمینه تغذیه چنین شرایطی می‌تواند به تضعیف سیستم ایمنی آنها و فرزندانشان منجر شود و از آنجا که این زنان معمولاً در فقر مالی به سر می‌برند باید بسیار مراقب باشند تا به بیماری کرونا به دلیل تردد در شهر و همچنین تضعیف سیستم ایمنی خود به بیماری دچار نشوند چرا که دشواری زندگی در این صورت برای آنها چندین برابر خواهد بود.
برای حل مشکلات زنان سرپرست خانوار در بحران‌ها چه پیشنهادی دارید؟
باید توجه داشت که برای حل مشکل این قشر از جامعه در گام نخست نیازمند بانک اطلاعاتی از این افراد هستیم، تاکنون در خصوص این افراد بانک اطلاعاتی خوبی تهیه نشده است به این دلیل که بخش زیادی از این زنان در بخش غیر رسمی و خصوصی مشغول به کار هستند و نهادهایی مانند بهزیستی از ثبت اطلاعات این زنان به عنوان سرپرست خانوار امتناع می‌کند به عبارت دیگر به دلیل شاغل بودن و درآمد داشتن آنها را تحت پوشش قرار نمی‌دهد اما مسئله این است که درآمد این زنان بسیار ناچیز است و اکثر آنها در فقر شدید به سر می‌برند و نهادهای رسمی زنانی که شغلی دارند را بدون توجه به میزان درآمد اندک آنها تحت پوشش قرار نمی‌دهند.
در شرایط فعلی که دولت دچار انواع مشکلات اقتصادی از جمله تحریم و بحران کروناست به نظر می‌رسد چندان نمی‌توان به کمک‌ها و خدمات دولتی امیدوار بود در واقع اینجا نقش سازمان‌های مردم نهاد مهمتر از دولت است البته دولت با حمایت‌هایی چون پرداخت وام کرونا می‌تواند تا حدی در این زمینه کمک کند اما نمی‌توان انتظار زیادی به ویژه در این شرایط داشت بنابراین سازمان‌های مردم نهاد همان گونه که قبلاً هم نقش مهمی داشتند باید زنان سرپرست خانوار و خدمات رسانی به آنها را در اولویت خود قرار دهند.
این خیریه‌ها هر چند قبلاً هم فعالیت داشتند اما در این بحران کرونا باید نقش اساسی‌تری ایفا کنند و خدمات ضروری مانند خوراک و کرایه مسکن این زنان را البته به شیوه‌ای درست و معقول که بهترین آن فراهم کردن سازوکار درست برای اشتغال این زنان است را تأمین کنند و البته دولت می‌تواند در کنار این سازمان‌ها خدمات خاص خود را ارائه دهد.
زنان سرپرست خانوار علاوه بر بحران اقتصادی با چه چالش‌هایی روبرو هستند؟
این زنان به دلایل متعددی از جمله وجود باورهای نادرست اجتماعی در مورد زنانی که به تنهایی زندگی می‌کنند، احساس ناخوشایندی را تجربه می‌کنند همچنین به دلیل مشکلات اقتصادی بیشتر و مشکلات ناشی از تربیت فرزندان استرس و اضطراب خاصی در زندگی دارند که البته می‌توانند با شکل‌دهی روابط گروهی با زنان دیگر و داشتن ارتباطات اجتماعی تا حدی از بار این فشار روانی بکاهند اما بحران کرونا و قرنطینه خود به خود این گروه از زنان را از ارتباطات اجتماعی که قبلاً داشتند محروم ساخته بنابراین مشکلاتی در زمینه سلامت روان بر آنها تحمیل کرده است.
از سوی دیگر به دلیل تعطیلی مدارس برای آن گروه از زنانی که فرزند دانش آموز دارند یک مشکل جدید هم رقم خورده و آن وقت گذاشتن برای رسیدگی به وضعیت درسی و کمک به فرزندان در آموزش و یادگیری دروس است حتی برخی از آنها به فضای مجازی یا تجهیزات لازم برای این کار مجهز نبودند و این خود عامل دیگری در افزایش فشارهای روانی برای آنها بوده است، بنابراین ملاحظه می‌کنید که مشکلات تنها اقتصادی نیستند هر چند مشکلات اقتصادی در حال حاضر در زندگی آنها مهمتر به نظر می‌رسد.
عملکرد حاکمیت برای توانمندسازی دختران و زنان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
وجود زنان سرپرست خانوار یک مسئله اجتماعی است و مانند همه مسائل اجتماعی اگر راهکاری برای حل آن اندیشیده نشود به بحران تبدیل می‌شود.
مهمترین راهکار در این زمینه توانمندسازی زنان به طور کلی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار به طور ویژه است به هر حال بخشی از زنان جامعه ما به دلیل طلاق، فوت همسر، اعتیاد همسر، بد سرپرستی و غیره به زنان سرپرست خانوار تبدیل می‌شوند، بدیهی است که با توجه به بالا رفتن آمار طلاق و اعتیاد روزبه‌روز بر تعداد این زنان افزوده شود، بنابراین این موضوع باید به طور اساسی مورد تحلیل قرار گیرد به نظر می‌رسد تربیت دختران ما از کودکی و بعدها در سنین بالاتر باید به شیوه‌ای باشد که زنان هم بتوانند همانند مردان به ایفای نقش‌های شغلی و اجتماعی بپردازند.
در واقع جامعه‌ای که زنان را در حوزه فعالیت‌های اقتصادی به حاشیه می‌راند و ساز و کارهای اشتغال آنان را فراهم نمی‌کند نمی‌تواند انتظار داشته باشد زنان سرپرست خانوار آن جامعه بتوانند از عهده مشکلات اقتصادی خود برآیند از دخترانی که آمادگی داشتن شغل را پیدا نکرده‌اند و در یافتن شغل مناسب حتی تحصیل کرده‌های آنها دچار مشکلات مختلفی هستند چطور می‌توان انتظار داشت در صورتی که به زنان سرپرست خانوار مبدل شوند بتوانند شغلی اختیار کنند و زندگی آبرومندانه‌ای داشته باشند نا گفته پیداست که در شرایط فعلی زنان سرپرست خانوار بار سنگینی بر دوش جامعه تبدیل می‌شوند.
آینده زنان سرپرست خانوار را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در حال حاضر با کاهش آمار ازدواج و افزایش زنان هرگز ازدواج نکرده این زنان در آینده‌ای نه چندان دور به دلیل از دست دادن اعضای خانواده به ویژه پدر و مادر به زنان سرپرست خانوار تبدیل می‌شوند و در صورتی که برای آینده این گروه سیاست‌های درستی اتخاذ نشود مشکلات زیادی برای جامعه ایجاد خواهد شد.
بهترین راهکار در این زمینه توانمندسازی دختران و زنان است، وقتی که صحبت از توانمندی زنان به میان می‌آید منظور افزایش تحصیلات یا حتی فقط داشتن شغل نیست بلکه دختران و زنانی مدنظر هستند که بتوانند با استفاده از امکانات موجود فردی و اجتماعی زندگی مناسبی برای خود رقم بزنند به طوری که وجود خودشان برای زندگی‌شان کفایت کند حال اگر ازدواج کردند که این توانمندی را در زندگی خانوادگی خود به کار می‌گیرند و اگر به دلایلی ازدواج نکردند یا شوهر خود را از دست دادند می‌توانند برای زندگی خود برنامه‌ریزی کنند و برنامه‌های خود را عملیاتی کنند.
مطمئناً اتخاذ سیاست‌های درست در زمینه مسائل زنان می‌تواند راهگشای مشکلات آنان باشد و به عنوان راهبردی در جهت توسعه اجتماعی به کار گرفته شود که این امر مستلزم برنامه‌ریزی تصمیم‌گیران در حوزه زنان است.
کد خبر 426235منبع: ایمنا
کلیدواژه: زنان سرپرست خانوار ویروس کرونا کرونا در ایران اشتغال زنان بحران آسيب اجتماعي شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق زنان سرپرست خانوار سرپرست خانوار مشکلات اقتصادی نظر می رسد بحران کرونا زنان سر برای آن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۵۳۸۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روزنامه نزدیک به سپاه: زنان با کنار رفتن ترس و پلیس دوباره کشف حجاب می‌کنند!
آنچه امروز در قالب معضل بدحجابی و رواج سبک زندگی غربی در جامعه مشاهده می‌کنیم محصول ضعف در عملکرد دستگاه‌های فرهنگی - تربیتی است که سهم مهمی را هم باید برای مجموعه آموزش و پرورش کنار گذاشت. بدون شک ما در مرحله تربیت با مشکلاتی مواجه بوده‌ایم که آفتی اینچنینی گریبانگیر دختران و پسران این سرزمین شده است.
روزنامه جوان نوشت: در نظام تربیتی شایسته تراز انقلاب اسلامی، فرزندان این سرزمین باید به گونه‌ای تربیت شوند که وقتی نوجوانان ما به سن انتخاب می‌رسند، بین سبک زندگی اسلامی و سبک زندگی غیراسلامی، سبک زندگی اسلامی را با اختیار و انتخاب خود برگزینند. اگر چنین نشد، فرزند ما یا به اجبار و از ترس خانواده مجبور به انتخاب پوشش اسلامی خواهد شد یا به اجبار قانون و پلیس و دستگاه قهریه مجبور به رعایت خواهد گردید که این دو اعتبار چندانی ندارد، چراکه در اولین فرصت که از جبر خانوادگی رهایی یابد، از حجاب اسلامی فاصله خواهد گرفت یا آنجا که پلیس و اجبار نباشد، قانون را زیرپا خواهد گذاشت و کشف حجاب خواهدکرد.
روزنامه جوان در ادامه نوشت:طبیعی است وقتی آموزش و پرورش و دیگر نهادها و مراجع فرهنگی از انجام وظیفه تربیتی خود آن گونه که باید سربلند بیرون نیایند، به اجبار این دستگاه انتظامی و طرح نور است که برای ایجاد نظم اجتماعی باید در جامعه محوریت یابند.
در پایان باید یادآوری کرد در حالی که دهه پنجم انقلاب اسلامی به نیمه رسیده است، همچنان مسئله تربیت فرزندانمان مبتنی بر سبک زندگی زندگی اسلامی - ایرانی اولویت اول کشور است و انتظار آن است پس از حوادث تلخ پیش آمده در سال‌های اخیر و تهاجم همه‌جانبه دشمنان انقلاب اسلامی برای تغییر ذائقه جوانان این سرزمین، نهادها و دستگاه‌های تربیتی و فرهنگ‌ساز با همه توان برای تربیت آینده‌سازان این کشور به پا خیزند و با جبران غفلت‌ها و کنار گذاشتن تغافل‌ها، جوانانی از نسل دهه نودی‌های این سرزمین تربیت کنند که فرزندان ظهور گردند.
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت