به نقل از «خبرگزاری برنا»

ظرفیت علوم مهندسی در مقابله با بحران کرونا

تاریخ انتشار: ۱۴ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۶۵۶۸۴

شیوع ویروس مرگبار کرونا اهمیت علم و نقش مهم متخصصین علوم مختلف را بیشتر از هر زمان دیگری برجسته کرده است.

برای آشنایی با خدمات علوم، افراد و گروه‌هایی که بصورت مستقیم در این رویداد کم سابقه و تاریخی اثرگذار بوده اند مانند علوم پزشکی معرفی مناسبی صورت گرفت ولی مخاطبان عام هرگز آنگونه که باید با خدمات و نوآوری های حیاتی علوم دیگر ازجمله علوم مهندسی آنگونه که باید آشنا نشده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زمانی که ابر قدرت های سیاسی مقتدر جهان برای حل مشکلات ناشی از ویروس کرونا به چالش کشیده شدند متخصصین علوم وارد عمل شدند و در روزهای حساس شاهد مرزبندی میان علم و سیاست بوده ایم که در راستای آن همه ی متخصصان علوم مرتبط برای نجات مردم جهان همدل شدند. بطوریکه واشنگتن پست در این زمینه می نویسد: علم، اولویت نخست جهان در دوران کرونا است.

اما سوال اینجاست، آیا از ظرفیت کامل متخصصان علوم مهندسی استفاده شده است؟ آیا راه حل‌های مهندسی برای حل بحران کرونا وجود دارد؟ در این بین نقش متخصصان علوم مهندسی بویژه مهندسان علوم کامپیوتر چگونه است؟

باید گفت ابزارهای مهندسی بخصوص مهندسی کامپیوتر و هوش مصنوعی می‌توانند از جهات مختلفی در کنترل کووید ۱۹ نقش تعیین کننده داشته باشند و از این ابزار ها می توان برای پیش بینی شیوع ویروس، کنترل ویروس و حتی کمک به سرعت بخشیدن پروسه درمان استفاده کرد. همچنین می توان از ابزارهای مهندسی برای کمک به سیاستمداران به منظور کُند کردن گسترش ویروس بدون خاموش کردن کل جامعه که پیامد های اقتصادی و اجتماعی زیان بار بلند مدت دارد استفاده کرد.

در ادامه قصد داریم مواردی از کمک علوم مهندسی به جامعه  و بشریت را در دوران شیوع ویروس کرونا برشمریم تا پتانسیل این علوم برای داشتن جهانی بهتر و امن تر بر همگان آشکار شود.

علوم مهندسی در موضوع شیوع مرگبار کرونا در سه مرحله پیشگیری و کنترل، درمان و مقابله راه حل هایی را ارائه کرده است.

از جمله راه حل‌های پیشگیری و کنترل ویروس می‌توان به راه حل‌های پیشگیرانه محدود کردن تعامل انسان‌ها و ایجاد و رعایت قرنطینه اشاره کرد.

برای کاهش تعاملات انسانی و کمک به دولت ها برای کم شدن حضور افراد در جامعه می توان از ظرفیت های علوم کامپیوتری و ایجاد بسترهای مجازی برای آموزش، معاملات بانکی، خرید ما یحتاج و حتی سرگرمی استفاده کرد.

راه حل دیگر جایگزینی ربات ها با کادر درمانی یا استفاده از ربات های تخصصی در خدمات رسانی سطح شهر و بیمارستان ها برای تشخیص و کنترل آلودگی محیط و ضد عفونی کردن نقاط مختلف است که می تواند کمک شایانی کند.

در موردی دیگر بسیاری از کشور ها از جمله کشور خودمان سامانه های مراقبت های بهداشتی مجازی را راه اندازی کرده اند تا افراد بدون مراجعه به مراکز درمانی مورد معاینه پزشکی قرار گیرند.

همچنین برای کنترل بیماری در ایالات متحده از داده‌های مکانی تلفن‌های هوشمند افراد مبتلا به کرونا برای کمک به پیشگیری شیوع ویروس استفاده می‌کنند و یا در روسیه برای کنترل رعایت قرنطینه از سیستم پردازش چهره افراد مبتلا به ویروس با استفاده از دوربین‌های موجود سطح شهر استفاده می‌شود.

تمام این سیستم ها بر پایه علم پردازش تصویر بنا شده است. نیویورک تایمز نیز در این باره نوشت: استفاده دولت‌ها از تکنیک‌های نظارت دیجیتال در آینده افزایش خواهد داشت. 

در بحث درمان بیماری کرونا، از جمله اقدامات علوم مهندسی می‌توان به پروژه گروه تحقیقاتی آی‌مد دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف تحت نظارت دکتر ربیعی استاد هوش مصنوعی اشاره کرد که در این پروژه سامانه هوشمندی با عنوان دستیار متخصصین رادیولوژی ایجاد شد که سرعت و دقت تشخیص کووید ۱۹ را از طریق پردازش تصاویر سی تی اسکن قفسه سینه افزایش می دهد.

همینطور سامانه شناسایی بیماران آسیب پذیر «ابتلای جدید» با ابزار هوش مصنوعی؛ یکی دیگر از خدمات علوم رایانه برای مقابله با این ویروس مرگبار بوده است.

برای این کار مدل های رایانه ای طراحی شده که بر اساس مشخصات بیمار از جمله بیماری‌های زمینه‌ای  و با استفاده از درخت تصمیم‌گیری، تصمیم می‌گیرد که بیمار به سمت حاد شدن وضعیت جسمی می‌رود یا نه و آیا نیاز به تخت مراقبت‌های ویژه خواهد داشت یا نه؟

علوم مهندسی در راه مقابله با ویروس هم کمک‌های فراوانی به جامعه کرده است مثل پروژه فولدینگ ات هوم  FAH یا (F@H) این طرح که یک پروژه رایانش توزیع شده (distributed computing) است برای تحقیق در مورد بیماری‌هاست. در این پروژه از ظرفیت پردازش رایانه‌های داوطلبان از سراسر دنیا استفاده می‌شود و با استفاده از آن رفتار پروتئین‌های ویروس کرونا شبیه‌سازی و ارزیابی می‌شود تا به بخش درمان و تسریع کشف واکسن کمک کند و یا کمک به محققان با استفاده از سیستم پردازش داده از مجموعه داده‌های تحقیقاتی باز که دانشگاه جرج تاوان و مرکز تحقیقاتی مایکروسافت راه اندازی کرده‌اند و تمام افراد دنیا داده‌های تحقیقاتی و مقاله و دستاوردهای خود را می‌فرستند تا پردازش شود و به عنوان داده در علوم مختلف به‌خصوص علوم کامپیوتری از آنها استفاده شود.

موارد گفته شده تنها چند نمونه از هزاران نمونه اقدامات متخصصان علوم مهندسی  در حل بحران کرونا است. در این زمینه چند پیشنهاد مد نظر است.

۱- می‌توان برنامه‌هایی ایجاد کرد که در زمینه ردیابی مخاطب، آزمایش و هشدار به افراد کمک کند. می‌توان با ردیابی GPS گوشی موبایل افراد مبتلا افرادی را که با این فرد مراوده داشته اند و محیط‌هایی که فرد در آنجا حضور داشته به‌عنوان محیط پرخطر شناخت و محیط ضد عفونی و گندزدایی شود و افراد هم برای ارائه تست کرونا به مراکز مربوطه معرفی شوند و یا می‌توان زمانی که افراد به محیط‌های پر خطر از قبل مشخص شده نزدیک می‌شوند به عنوان اخطار به گوشی آنها پیامک نزدیک شدن به محل پر خطر ارسال شود.

۲- استفاده از ابزار های رایانه ای گفته شده نگرانی هایی مربوط به حفظ حریم خصوصی و امنیت اطلاعات ایجاد می کند. استفاده از بلاک چین می تواند در این زمینه راهگشا باشد. بلاک چین می تواند با محافظت از اطلاعات شخصی کاربران حریم خصوصی آنها را حفظ کند و می تواند در ایجاد  یک زنجیره درمان پزشکی خصوصا زمانی که از دستگاه ها و ربات ها استفاده می شود کمک کننده باشد.

در پایان تاکید می‌کنم تهدید کرونا باعث شد تا به جهان ثابت شود که همیشه باید آماده چنین بحران‌هایی بود و زیر ساخت های مورد نیاز برای مقابله با آن را طراحی کرد. از سویی آموختیم افرادی می‌توانند از تهدیدات بوجود آمده، فرصت خلق کنند که همواره هوش، نبوغ و خلاقیت خود را در چنین بحران‌هایی بکارگیری کنند.

*فائزه امیرخانلو- مدرس دانشگاه

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: کرونا مهندسی پزشکی کامپیوتر و کرونا متخصصان علوم علوم مهندسی شیوع ویروس راه حل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۶۵۶۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بحران‌های اخیر نتیجه سیاست‌های سلطه‌طلبانه غرب بوده است

امیر سرتیپ آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح روز جمعه ۷ اردیبهشت ماه در بیست و یکمین اجلاس وزرای دفاع سازمان همکاری‌های شانگهای در آستانه قزاقستان ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع وزرای دفاع سازمان همکاری شانگهای از برنامه ریزی و استقبال گرم دولت جمهوری قزاقستان تقدیر و تشکر و اظهار کرد: در طول چند ماه گذشته اتفاقات ناگواری در جغرافیای امنیتی سازمان همکاری شانگهای نظیر حوادث تروریستی در ایران، روسیه و پاکستان که موجب کشته و مجروح تعدادی از شهروندان و مردم بیگناه شد به وقوع پیوسته است در اینجا لازم می‌دانم ضمن محکوم نمودن این حوادث با خانواده‌های قربانیان ابراز همدردی نمایم از سوی دیگر از هفت ماه پیش، تاکنون شاهد نسل کشی ارتکاب جنایت جنگی و کشتار وسیع زنان کودکان، امدادگران و خبرنگاران و تخریب وسیع زیر ساخت‌ها و بیمارستان‌ها توسط رژیم غاصب صهیونیستی در فلسطین هستیم که متاسفانه با حمایت و کمک‌های همه جانبه حامیان این رژیم و انفعال مجامع و سازمان‌های بین المللی همراه گشته است.

وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران ضمن به رسمیت شناختن حق دفاع مشروع ملت فلسطین، جنون کشتار و تروریسم دولتی رژیم صهیونیستی و حامیان آن را به شدت محکوم کرد و گفت: متاسفانه در ادامه تجاوزگری و جنگ طلبی رژیم صهیونیستی؛ اخیرا این رژیم با هدف تشدید و توسعه جنگ در منطقه و انحراف افکار عمومی از جنایات و نسل کشی خود در غزه با نقض صریح ماده ۳۱ کنوانسیون وین ساختمان کنسولی جمهوری اسلامی ایران در سوریه را هدف قرار داد که منجر به شهادت تعدادی از مستشاران نظامی کشورمان که بنا به دعوت این کشور در دمشق حضور داشتند، شد البته جمهوری اسلامی ایران بر اساس حق دفاع مشروع مندرج در ماده ۵۱ منشور ملل متحد و با توجه به عدم محکومیت این اقدام در شورای امنیت سازمان ملل متحد با تکیه بر مولفه‌های قدرت خود اقدام به تنبیه متجاوز کرد.

امیر سرتیپ آشتیانی با بیان اینکه پاسخ جمهوری اسلامی ایران به این تجاوزگری صرفاً یک اعلان هشدار محدود با هدف ایجاد بازدارندگی و در عین حال پرهیز از گسترش درگیری بود، افزود: باید تاکید کنم جمهوری اسلامی ایران به دنبال جنگ و افزایش تنش در منطقه نمی‌باشد با این وجود هر گونه جسارت تعدی و محاسبه غلط توسط دشمنان با پاسخ مقتضی و پشیمان کننده روبرو خواهد شد.

سرتیپ ستاد محمدرضا آشتیانی مواضع اصولی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای در محکومیت حمله تروریستی به اماکن دیپلماتیک جمهپری اسلامی ایران در سوریه را بسیار ارزشمند بر شمرد و گفت: ضمن تشکر از مواضع منطقی و سازنده دولت‌های روسیه و چین به ویژه در نشست ۱۴ آوریل شورای امنیت سازمان ملل متحد در حمایت از حق دفاع مشروع جمهوری اسلامی ایران تاکید می‌نمایم دفاع جانبدارانه و بی قید و شرط برخی کشور‌های غربی از اقدام رژیم صهیونیستی منجر به بی اعتباری و تضعیف نقش و کارکرد سازمان‌های بین المللی در ایجاد نظم و امنیت در جهان خواهد شد.

وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه حوادث و تجربیات امروز جهان ما را به سمت ضرورت درک واقعیات جدید نظام بین الملل و چگونگی شکل گیری هندسه نظم جدید جهانی رهنمون می‌سازد، تصریح کرد: در نظام بین الملل در حال گذار آنچه که بیش از همه به چشم می‌خورد؛ تشدید رقابت قدرت‌ها در عرصه‌ها و حوزه‌های وسیع‌تر به ویژه نظامی و امنیتی، نادیده گرفتن حقوق ملت ها، به کارگیری استاندارد‌های دوگانه در مواجهه با مسایل بین المللی، تشدید بحران‌های ژئوپلیتیکی مانند تلاش جدید غرب و ناتو در توسعه به شرق، تزلزل در معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات، توسعه کمی و کیفی سلاح‌های کشتار جمعی، سوء استفاده برخی قدرت‌ها از گسل‌های موجود و شکاف‌های اجتماعی و قومیتی جهت تضعیف حاکمیت ملی کشورها، استفاده از ابزار تروریسم در جنگ‌ها و شکل گیری تروریسم ترکیبی، بهره گیری از ابزار جنگ اقتصادی و تحریم توسط قدرت‌های سلطه گر و تلاش این قدرت‌ها برای حفظ برتری و هژمونی خود در جهان می‌باشد.

امیر سرتیپ آشتیانی با بیان اینکه بدون تردید بسیاری از بحران‌ها و جنگ‌های چند دهه اخیر به ویژه در عراق، افغانستان، اوکراین و فلسطین نتیجه رویکرد‌ها و سیاست‌های سلطه طلبانه و تمامیت خواهانه غرب و ناتو بوده است، گفت: در مقابل این جریان شاهد ظهور و افزایش تمایلات جدی در برخی کشور‌ها و قدرت‌های نوظهور برای دفاع از حقوق، هنجار‌ها و ارزش‌های ملی و بین المللی نظیر عدالت، استقلال، برابری، صلح و امنیت از طریق همکاری جمعی و حرکت به سمت یک نظام مستقل و عادلانه هستیم و اگر بخواهیم واقع بینانه قضاوت نماییم؛ نقش سازمان همکاری شانگهای در شکل گیری این روند بسیار حائز اهمیت می‌باشد. بدون تردید سازمان همکاری شانگهای به سبب برخورداری از ظرفیت‌های متنوع و گسترده اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی و امنیتی با طی کردن مسیری هوشمندانه؛ اکنون به یک نهاد تأثیرگذار و نقش آفرین در روند‌های جهانی و به ویژه ایجاد سازوکار‌های چند جانبه گرایی و نیز به محل رجوع بسیاری از کشور‌های جهان تبدیل شده است.

وزیر دفاع با بیان اینکه پدیده تروریسم در حال حاضر به یک معضل اساسی در جهان تبدیل شده است، اظهار داشت: از آن جا که یکی از اهداف راهبردی سازمان همکاری شانگهای مقابله با تمامی مظاهر تروریسم و ریشه‌های آن است؛ انتظار می‌رود مقابله جدی و عملی با این پدیده بیش از گذشته در دستور کار سازمان قرار گیرد و در همین رابطه با توجه به وقوع اتفاقات تلخ و ناگوار ناشی از اقدامات گروه‌های تروریستی در جغرافیای امنیتی سازمان همکاری شانگهای به ویژه در طول یک سال گذشته؛ معتقدیم پاکسازی تروریسم از درون جغرافیای سازمان به عنوان یک اولویت جهت حفظ و توسعه بیشتر اعتماد، دوستی و حسن همجواری متقابل بین کشور‌های عضو از طریق رایزنی مداوم بهره گیری از ظرفیت‌های مشترک و تبادل تجربیات و اطلاعات یک اصل و الزام راهبردی به شمار می‌رود.

سرتیپ ستاد محمدرضا آشتیانی ادامه داد: نکته حائز اهمیت در مبارزه با تروریسم؛ شناخت ریشه ها، دلایل، آموزه‌های فکری و معرفتی، روش ها، تاکتیک ها، حامیان و منابع مالی از جمله استفاده از رمز ارز‌ها است. گرچه تروریسم ریشه در جهل، عقب ماندگی افراط گرایی، تبعیض و بی عدالتی دارد، لکن امروزه شاهد خروج تروریسم از وضعیت سنتی و نقش آفرینی در اشکال جدید به عنوان یک ابزار قدرتمند برای برخی از قدرت‌های جهانی در جنگ‌های نوین و ترکیبی می‌باشیم علاوه بر این به موازات تروریسم سخت؛ شاهد نوعی از تروریسم نرم تحت عنوان تروریسم اقتصادی هستیم که می‌توان نمونه‌های بکارگیری آن را توسط نظام سلطه علیه برخی از اعضاء سازمان همکاری شانگهای در قالب اعمال تحریم‌های یک جانبه و چند جانبه مشاهده کرد.

امیر سرتیپ آشتیانی با اشاره به آموزه‌های دین مبین اسلام بر پرهیز از افراط گرایی و رفتار‌های خشونت آمیز و همچنین توجه به حقوق بشر و رعایت اخلاق انسانی افزود: جمهوری اسلامی ایران نه تنها خود قربانی تفکرات تکفیری تروریستی مورد حمایت غرب و ناتو می‌باشد؛ بلکه در عرصه مقابله با این تفکرات پیشرو بوده و هزینه‌های مادی و معنوی زیادی در این خصوص متحمل شده و سربازان و فرماندهان عزیزی مانند سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی را تقدیم مردم، امنیت منطقه و جهان نموده است.

وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران تلاش مجدد و مستمر قدرت‌های شکست خورده در افغانستان برای بازیابی و احیاء گروه‌های تروریستی مانند داعش را یک تهدید بزرگ برای جغرافیای امنیتی شانگهای بر شمرد و گفت: یکی از اولویت‌های مهم سازمان می‌بایست تمرکز جدی بر مسایل مختلف افغانستان باشد. بدیهی است حمایت از سازوکار‌های مبتنی بر مشارکت همه اقوام، گروه‌ها و مذاهب در تعیین سرنوشت می‌بایست در دستور کار قرار گیرد.

امیر سرتیپ آشتیانی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از تاریخ فرهنگ حوزه تمدنی و موقعیت راهبردی و همچنین ظرفیت‌های مختلف ژئوپلیتیکی خود می‌تواند هم راستا با سایر کشور‌های عضو در تحقق اهداف سازمان به ویژه در حوزه‌های نظامی و امنیتی مؤثر باشد، افزود: نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران برای توسعه و تعمیق مناسبات دفاعی و نظامی با کشور‌های عضو سازمان در قالب همکاری‌های دو و چند جانبه امادگی کامل دارند و در همین رابطه با توجه به تجربیات ارزشمند جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تروریسم در منطقه، آمادگی داریم توانمندی، دانش و تجربیات خود در حوزه مبارزه با تروریسم را در اختیار سایر اعضاء قرار دهیم.

وزیر دفاع ایران ادامه داد: با توجه به برگزاری رزمایش‌های مرکب دریایی میان جمهوری اسلامی ایران و برخی از اعضای سازمان همکاری شانگهای نظیر روسیه و چین و با مشارکت برخی دیگر از اعضای سازمان امیدواریم با توجه به جایگاه دریا در اقتصاد جهانی و نیز با مشارکت همه اعضاء شاهد ایجاد کمربند امنیت دریایی شانگهای که ضامن تبدیل اقیانوس هند به یک آبراهه امن بین المللی است، باشیم در اجلاس سال گذشته اشاره کردم که پیام ثابت و همیشگی دکترین دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران پیام صلح، ثبات، دوستی و امنیت برای کشور‌های همسایه منطقه و جهان است. در این چهارچوب همکاری‌های دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران و سازمان همکاری شانگهای می‌تواند حوزه‌های مختلفی مانند تبادل اطلاعات و تجربیات در مقابله موثر با تروریسم، افراط گرایی و تجزیه طلبی رزمایش‌های مشترک، همکاری‌های آموزشی، مبارزه با قاچاق کالا و مواد مخدر، جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی و تشدید بحران آوارگان، مقابله با تهدیدات نوظهور جنگ‌های اطلاعاتی و شناختی و جرایم سایبری و بسیاری دیگر را شامل گردد.

سرتیپ ستاد محمدرضا آشتیانی با اشاره به پیشنهاد‌های اجلاس گذشته افزود: مایلم در این اجلاس نیز پیشنهاداتی را برای تقویت ظرفیت‌ها و قابلیت‌های سازمان مطرح نمایم که امیدوارم سازوکار‌ها و زمینه‌های تحقق آن به شکل مناسبی فراهم گردد؛

۱ - تاسیس مرکز تحقیقات ضد تروریسم و برگزاری نشست‌های منظم به منظور تقویت تفاهم و ایجاد گفتمان مشترک و همچنین تبادل تجربیات و دستاورد‌های مشترک؛

۲- ضرورت تدوین سازوکار مناسب برای همکار‌های مشترک سازمان جهت مقابله با تهدیدات نوظهور از جمله دفاع مشترک سایبری و منظومه‌های ماهواره‌ای نظیر اسپیس ایکس) مقابله با استفاده از رمزارز‌ها در جهت تامین مالی از اقدامات تروریستی و سایر اقدامات مورد نیاز

۳- ایجاد یک سامانه مشترک امن و سریع جهت تبادل اطلاعات میان اعضاء در چهارچوب یک مرکز امنیت اطلاعات؛ در این رابطه جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را در جهت ایجاد این سامانه و مرکز اعلام می‌نماید.

۴- آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای برگزاری رزمایش مشترک ضد تروریسم در سال ۲۰۲۵ و همچنین برگزاری یک سمینار و نشست علمی جهت بررسی ابعاد مختلف تروریسم؛

۵- تشکیل ساختار و یا کارگروه صنایع دفاعی میان اعضاء با هدف تقویت همکاری و تجمیع توانمندی‌ها برای مقابله با تهدیدات پیش رو به ویژه مقابله با تهدیدات امنیتی و تروریستی.

باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی دفاعی امنیتی