«دنیای قصه‌های کهن از چشم‌انداز کودکی» به صورت مجازی مرور شد
تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۲۱۷۹۹۳
برنامه مجازی «دنیای قصه‌های کهن از چشم‌انداز کودکی» در قالب سومین برنامه گشتی در گنج ملک از سوی مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار شد.
به گزارش قدس آنلاین، این برنامه مجازی با حضور پیمان سمندری کارشناس ایران‌شناسی و با محوریت معرفی منابع ادبیات روایی و داستانی کهن موجود در گنجینه کتابخانه و موزه ملی ملک بزرگترین موقوفه فرهنگی آستان قدس رضوی در تهران به صورت زنده ظهر امروز برای مخاطبان در صفحه اینستاگرام این مؤسسه پخش شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پیمان سمندری در برنامه دنیای قصه‌های کهن از چشم‌انداز کودکی ابراز کرد: بی‌تردید ادبیات عامیانه و قصه‌ها و افسانه‌ها سرآغاز ادبیات روایی ما در طول تاریخ بوده است که بخشی از فرهنگ عامیانه و شفاهی مردم به شمار می‌آید.
این کارشناس ایران‌شناسی افزود: در گذشته قدرت نفوذ فرهنگ شفاهی بسیار بیشتر از فرهنگ مکتوب بوده و ادبیات ما به صورت شفاهی و نسل به نسل و سینه به سینه منتقل شده است.
وی با اشاره به شاهنامه فردوسی ادامه داد: در گذشته اغلب آثار مکتوب با گردآوری داستان‌های شفاهی دوره‌های پیشین نوشته شده است که نویسندگان از ذوق و سلیقه خود نیز برای نگارش این داستان‌ها استفاده کردند.
سمندری از قصه‌ها، افسانه‌ها، روایت‌ها و حکایت‌ها به عنوان اثرگذارترین منابع ادبیات عامیانه کشور نام برد و گفت: علاوه بر قصه‌ها و افسانه‌ها، آثاری مانند ضرب‌المثل‌ها، چیستان‌ها، ترانه‌ها و نیایش‌ها نیز جز ادبیات عامیانه محسوب می‌شود. البته بخش بزرگی از این ادبیات نیز به ادبیات تعلیمی و پندآموز اختصاص دارد.
وی با اشاره بر اینکه افسانه‌ها کارکردهای میراث فرهنگی و روان‌شناختی داشتند و افزود: در میان انواع مختلف افسانه‌ها مانند مناسکی، مناسبتی، طنز و...، افسانه‌های تمثیلی به‌ویژه افسانه‌هایی که از زبان شخصیت‌های جانوری نقل شده همچون کلیله و دمنه و متل‌ها بیشتر مورد علاقه و استفاده کودکان بوده است. البته بیشتر انواع افسانه‌ها در هم تنیده است.
روایان اصلی قصه‌ها
این کارشناس بیان کرد: قصه همچون موجودی زنده از نسلی به نسل دیگر در حال تغییر و رشد و نمو بوده و در هر نسلی با توجه به نیازها، دغدغه‌ها و مسائل روز انسان‌ها تغییر کرده است. راویان قصه‌ها نیز در دو دسته مادرها و مادربزرگ‌ها که تجربه‌های شخصی و مسائل خود را وارد قصه‌ها می‌کردند و نقالان که از سرزمینی به سرزمینی دیگر حرکت کرده و تجربه به قصه‌ها می‌افزودند، قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: دوره هر قصه‌ای با مکتوب شدن آن به پایان می‌رسیده یعنی قصه با نوشته شدن به عرصه جدیدی از حیات خود وارد شده و دیگر تغییر نمی‌کرده است. همچنین در گذشته قصه‌ها مخاطب عام داشتند و فقط برای استفاده کودکان پرداخته و عرضه نمی‌شدند، البته کودکان را می‌توان مخاطبان اصلی قصه‌ها دانست.
سمندری گفت: در گذر زمان با توجه به تحول جوامع و افزایش آگاهی و دانش بشر، افسانه‌ها و قصه‌های عامیانه دوره بشر اولیه به متون ادبی داستانی‌تر و امروزه به رمان‌ها تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه مفهومی با عنوان «کودکی» در گذشته‌های دور وجود نداشته است، اضافه کرد: از میانه‌های دوره قاجار این مفهوم به تدریج شکل گرفته تا جایی که امروزه به طور کامل به رسمیت شناخته شده است و ادبیات مختص کودکان در کشور وجود دارد.
کارکردهای متنوع قصه
سخنران این برنامه مجازی تصریح کرد: قصه‌ها مانند ادبیات امروزی کودکان دو کارکرد عمده «لذت‌بخشی و سرگرم‌کردن» و «آموزش» را برای عموم افراد به‌ویژه کودکان داشتند.
وی ادامه داد: قصه‌ها کارکردهای دیگری از جمله تخیل‌آفرینی و تحریک حواس و احساسات، رشد و پرورش توانایی‌های زبانی و اجتماعی آنان، آماده کردن کودکان برای آیین‌های گذر مانند بلوغ و ازدواج، انتقال میراث‌های تمدنی(بایدها و نبایدها، باورها و...) به نسلی دیگر، توانمندکردن کودکان برای شناخت محیط پیرامون‌شان و آمادگی برای شناخت خود، پرورش تخیل و گرایش به قهرمان را نیز داشتند.
سمندری به نقش اثرگذار قصه‌ها در انتقال غیرمستقیم آموزش‌ها اشاره و بیان کرد: قصه‌های منابع ادبی کهن باید برای کودکان با توجه به نیازهای آنان مناسب‌سازی شده و سپس نقل شود.
وی به برخی از منابع ادبیات کهن گنجینه کتابخانه ملی ملک مانند مرزبان‌نامه، قابوس‌نامه، مثنوی، کلیله و دمنه، موش و گربه، منطق‌الطیر و شاهنامه که دارای داستان‌هایی برای کودکان هستند، اشاره کرد و گفت: این آثار را با بازآفرینی و بازنویسی می‌توان در قالب اجرای انواع برنامه‌های قصه‌گویی و نمایشی به کودکان معرفی کرد.
این کارشناس با تأکید بر وجود تالار هزارداستان در موزه ملی ملک افزود: این تالار براساس کتاب‌ها و منابع روایی موجود در گنجینه ملک طراحی شده و در ادوار گذشته میزبان برنامه‌های متنوعی همچون نقالی و قصه‌گویی برای کودکان بوده است.
سمندری با اشاره به برخی از برنامه‌های گذشته کتابخانه و موزه ملی ملک در حوزه ارتباط کودکان با قصه‌های کهن مانند باغ قصه‌ها، راز قصه‌ها و کارگاه قصه‌گویی دیجیتال ادامه داد: این کتابخانه در تلاش است در آینده به طور جدی‌تری در عرصه قصه‌گویی و آشنایی بیشتر کودکان با منابع کتابخانه ملی ملک وارد شود. همچنین امیدوار است امکان بازنویسی بیشتر منابع موجود در این گنجینه و ارتباط با نویسندگان، ناشران و... فراهم شود.
وی با تأکید بر اینکه کتابخانه ملی ملک یکی از شش کتابخانه مهم کشور در حوزه نسخه‌های خطی و چاپ سنگی است، افزود: این موقوفه بر طبق سفارش حاج حسین آقا ملک بزرگترین واقف معاصر ایران مبنی بر گسترش معارف، در مسیر عرضه این منابع به شیوه‌های روزآمد در تلاش است.
دوستداران فرهنگ و تمدن اسلامی ایرانی می‌توانند برنامه‌های مجازی مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک همچون گشتی در گنج ملک را از طریق مراجعه به صفحه اینستاگرام این موقوفه به نشانی malek_museum_library دنبال کنند.
کتابخانه و موزه ملی ملک توسط حاج حسین آقا ملک در سال ۱۳۱۶ خورشیدی بر حرم مطهر رضوی وقف شده است و در حال حاضر در تهران، میدان امام خمینی، سردر باغ ملی، خیابان ملل متحد (میدان مشق) قرار دارد. خدمات این مؤسسه همچنان به صورت غیرحضوری به مخاطبان ارائه می‌شود.
منبع: آستان نیوز
انتهای پیام /
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: برنامه مجازی موزه ملی ملک کتابخانه و موزه ملی ملک قصه های کهن افسانه ها قصه گویی قصه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۲۱۷۹۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تامین زمین مورد نیاز برای احداث کتابخانه‌های عمومی در اردبیل
کمال‌الدین میرجعفریان در نشست با مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان اظهار کرد: توسعه فضای کتابخانه‌ای در اردبیل و نزدیک شدن به سرانه متوسط کشوری یکی از مطالبات دانش‌آموزان و دانشجویان در سال‌های اخیر بوده است.
او ادامه داد: در پاسخ به این نیاز و رفع نیازمندی‌ها پس از جلسات متعدد کارشناسی پراکندگی کتابخانه‌های عمومی در سطح شهر اردبیل مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و برای رفع مشکلات فرهنگی تلاش می‌شود.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل هم در این جلسه از مذاکره با خیر کتابخانه‌ساز برای احداث کتابخانه عمومی خبر داد و افزود: خیرین کتابخانه‌ساز آماده احداث پروژه احداث کتابخانه عمومی پس از تحویل زمین هستند.
پروانه رضاقلیزاده خاطر نشان کرد: بر اساس برآورد صورت گرفته پیش‌بینی می‌شود طی یک تا ۲ سال آینده بتوانیم کتابخانه‌هایی شایسته در مناطق مختلف شهر اردبیل افتتاح کنیم تا شهروندان ساکن در این مناطق از فضای مطالعاتی و خدمات کتابخانه‌ای آن بهره‌مند شوند.
او ادامه داد: دسترسی آسان به کتابخانه یکی از استاندارد‌های فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری (ایفلا) می‌باشد و این امر مستلزم افزایش تعداد کتابخانه‌ها در مناطق مختلف شهری و روستایی است.
در این جلسه مقرر شد تا در خصوص تامین زمین مورد نظر برای احداث کتابخانه عمومی در محلات دروازه مشگین و میدان جهاد که وسعت و تراکم جمعیت قابل توجهی داشته و از کتابخانه‌های عمومی شهر فاصله چشمگیری دارد، اقدامات لازم توسط دستگاه‌های ذیربط صورت بگیرد.
همچنین اداره کل راه و شهرسازی استان اردبیل مکلف شد زمینی به مساحت ۶۰۰ متر مربع در خیابان دامپزشکی برای احداث کتابخانه در اختیار کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل قرار دهد.
استان اردبیل با ۱۲ شهرستان در شمال ایران واقع شده است. در حال حاضر تعداد کتابخانه‌های استان اردبیل ۸۲ باب (با یک میلیون جلد کتاب) است که ۶۵ باب از آنها زیر نظر مستقیم اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی اداره می‌شود و ۱۷ باب دیگر با مشارکت سایر ارگان‌ها و نهاد‌های خصوصی و دولتی فعالیت می‌کند.
باشگاه خبرنگاران جوان اردبیل اردبیل
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند