معرفی چالش های روش‌شناسی تاریخ/بی مهری نسبت به روش شناسی تاریخی
تاریخ انتشار: ۳ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۳۸۷۵۱۰
به گزارش خبرنگار مهر، اولین همایش مجازی روش شناسی علوم انسانی؛ چالش ها و راهکارها صبح امروز در فضای مجازی به صورت وبینار برگزار شد.
محسن الویری استاد دانشگاه باقرالعلوم (ع) در این همایش درباره موضوع «روش‌شناسی دانش تاریخ در ایران معاصر؛ چالشها و راهکارها» سخنرانی کرد. وی گفت: پرداختن به مباحث روش‌شناختی دانش تاریخ در ایران، عمری کوتاهتر از آغاز ترجمه و نگارش در باره روش‌شناسی عمومی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: دانش تاریخ، افزون بر همراه داشتن چالشها و ابهامات و چندگانگی دیدگاهها در حوزه روش‌شناسی عمومی، با چالشهایی ویژه در باره تعریف تاریخ و نظریه تاریخ و به دنبال آن روش‌شناسی تاریخ روبروست. به باور بیشتر کسانی که در این باره قلم زده‌اند، این چالشها ریشه در مؤلفه‌ها و مسائلی دارد که تعدادی از این مولفه ها عبارتست از:
*مفهوم واقعیت تاریخی که پیش‌فرض آن در دسترس نبودن است (به دلیل تعلق داشتن به گذشته)
* ابزار شناخت در تاریخ که فراوانی آن تابع معکوس فاصله زمانی رویداد تاریخی با پژوهش تاریخی است (هر چه این فاصله بیشتر باشد ابزارهای شناخت کمتر است)
* گشوده شدن گریزناپذیر در به روی دسته‌ای دانشهای خواهرخوانده تاریخ همچون کتیبه‌شناسی و سکه‌شناسی و زیان‌شناسی تاریخی برای جبران کمبود منابع
* بهره‌گیری گسترده مورخان از مفاهیم و نظریه‌ها و حتی روشهای شاخه‌های مختلف علوم انسانی و علوم اجتماعی مانند جامعه‌شناسی و روانشناسی و اقتصاد و ارتباطات و فرهنگ‌شناسی در مراحل مختلف تاریخ‌پژوهی و تاریخ‌نگاری
* گسترش یافتن دانش تاریخ و پیدایش شاخه‌های جدید تاریخ‌نگاری همچون تاریخ اجتماعی و تاریخ فرهنگی و تاریخ اقتصادی و جز آن.
* قوت یافتن نسبی یک جریان دین‌گرا و باورمند به مرجعیت مطلق یا نسبی دین در دانشهای مختلف به ویژه علوم انسانی
به نظر می‌رسد باید دو محور هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی زیر را هم به عنوان خاستگاه دیگری برای چالشهای روش‌شناختی تاریخ مورد توجه قرار داد:
* از نظر معرفت‌شناختی، واژه تاریخ در دو قلمروی جدا از هم به کار می‌رود: تاریخ به معنی رویداد و تاریخ به معنی گزارش رویداد. این دو نیز که هر یک دارای شاخه‌های فرعی است، بایسته‌های روش‌شناختی خود را دارد.
*از منظر هستی‌شناختی، هست تاریخی دارای سه لایه است: لایه فراتاریخ یا تاریخ به مثابه یک کل یکپارچه تاریخ بشریت، لایه مجموعه رویدادهای تاریخی یا تاریخ به مثابه رویدادهای یک واحد اجتماعی، و لایه رویداد تاریخی یا تاریخ به مثابه یک رویداد گزینش شده و جدا از دیگر رویدادها. در هم آمیختن این سه لایه و جدا نساختن مرز آنها از یکدیگر خاستگاه برخی چالشهای روش‌شناختی شده است.
این استاد تاریخ ادامه داد: روشن است که نمی‌توان انتظار داشت برای این چالشها پاسخ نهایی و یا مورد پذیرش همگان یافت، اما دست کم می‌توان با سامان‌دهی مجموعه‌ای از مطالعات و پژوهشها گامی برای صورت‌بندی چالشها، گونه‌شناسی آنها و راههای پرداختن به آنها برداشت. مدل پیشنهادی ارائه شده در این گفتار در این زمینه، افزون بر مطالعات و پژوهشهای زمینه‌ساز و اولیه و نیز تفکیک مسائل روش‌شناسی تاریخ به مثابه رویداد بر پایه لایه‌های سه‌گانه هست تاریخی، این است که بر اساس نقطه تلاقی پارادایمهای پژوهش در علوم انسانی با لایه‌های فهم تاریخی مطابق جدول زیر، به شناسائی دسته‌های مختلف مسائل روش‌شناختی دانش تاریخ (تاریخ به مثابه گزارش رویداد) پرداخته شود:
منبع: مهر
کلیدواژه: محسن الویری وبینار روش شناسی معرفی کتاب ویروس کرونا دهه کرامت سازمان تبلیغات اسلامی کنفرانس بین المللی دکتر علی شریعتی سید جواد میری مجمع عالی حکمت اسلامی شهادت امام صادق ع فعالیت های قرآنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی معرفی نشریات عدالت اجتماعی روش شناسی تاریخ تاریخ به مثابه علوم انسانی دانش تاریخ روش شناختی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۳۸۷۵۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تصاویر نقشه‌های تاریخ با نام خلیج فارس
تعداد بازدید : 0 کد ویدیو دانلود فیلم اصلی کیفیت 480 بازدید 10 در هر نقشه تاریخی که بنگرید، نام خلیج فارس به زبان‌های مختلف بر آن نقش بسته است. در این ویدیو شماری از نقشه‌های تاریخی مرور شده که تاریخ کهن این نام و حاکمیت تاریخی ایران بر این آبها را یادآور می‌شود.
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت