بررسی جایگاه و شخصیت زن در «عیار بلور»
تاریخ انتشار: ۸ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۴۴۳۵۴۳
نویسنده در کتاب «عیار بلور» تلاش کرده تا چند داستان در حوزه جنگ ایران و عراق را نقد و تحلیل کند و حضور و نقش زن در ادبیات جنگ را مورد بررسی قرار دهد.
به گزارش مشرق، انسیه بهبودی در کتاب «عیار بلور» جایگاه و شخصیت زن در شش رمان دفاع مقدس را بررسی و تلاش کرده تا چند داستان در حوزه جنگ ایران و عراق را نقد و تحلیل کند و حضور و نقش زن در ادبیات جنگ را مورد بررسی قرار دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بزرگترین حادثه تاریخی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، هشت سال دفاع مقدس است که همه شئون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه را تحت تأثیر خود قرار داد و در پی آن با دیدی تازه و نو، تأثیری عمیق بر ادبیات داشته است. در این دوران ادبیات داستانی به خصوص رمان از نظر کیفیت و محتوا تحول بسیاری یافته، شخصیت‌های داستان‌ها دارای هویت شدند، شخصیت زن که در گذشته همیشه به صورت شخصیتی تیره و مبهم و عنصری جنسی و جسمی به شمار می‌رفت، در این زمان ارزشی انسانی پیدا کرده و از دریچه‌ای نو به او نگاه می‌شود.
با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران تعدادی از نویسندگان قلم برداشتند و به ثبت رشادت‌ها و ایثارگری دلاورانی پرداختند که برای حفظ کرامت‌های انسانی و دفاع از خاک وطن در برابر دشمن متجاوز به پا خاسته و حماسه‌ای عظیم خلق کردند.
در این میان ادبیات داستانی و به ویژه رمان در راهگشایی و پاسخ‌گویی به نسل امروز که جنگ را ندیده و فضای آن دوران را درک نکرده‌اند، مسئولیتی خطیر دارد چراکه رمان آیینۀ عصر ماست و در بطن آن می‌توان مسائل سیاسی و اجتماعی دوران جنگ را مشاهده کرد و به احوال درونی و بیرونی زنان و مردانی راه یافت که برای حفظ شرافت، حیثیت و فضائل انسانی در مقابل دشمن متجاوز پایداری کردند.
این‌چنین بود که رمان‌هایی تحت عنوان رمان‌های دفاع مقدس نگاشته شد و حوادث جنگ و پیامدهای اجتماعی و سیاسی آن و همچنین ایثار و گذشت زنان و مردانی که دوشادوش هم در راه دفاع از میهن در برابر دشمن متجاوز قد علم کرده بودند، محور اصلی روایت قرار گرفت.
از آن‌جا که ادبیات دفاع مقدس ادبیاتی نوپاست، کمبود منابع، گستردگی کار و انگشت‌شمار بودن تحقیق‌های دانشگاهی در این زمینه و نبودن الگوی مناسب، از جمله مواردی بود که انجام پژوهش را با مشکل مواجه می‌کرد. همان طور که گذشت، تحول شخصیت زن در رمان‌های دفاع مقدس بازتاب تحول شخصیت زن در بستر جامعه است. بازشناسی و مطالعه چنین شخصیت‌هایی نیازمند نگرش‌های روانشناختی، تاریخی و اجتماعی است.
در این پژوهش شش رمان برای بررسی انتخاب شده است. زمین سوخته (۱۳۶۱) احمد محمود، زنان سرزمین سوختۀ جنوب را به تصویر می‌کشد که در حال نبرد با مصائب زندگی در شهر جنگ زده‌اند.
نخل‌های بی‌سر (۱۳۶۳)، اولین رمان جنگی قاسمعلی فراست است که در سال‌های آغازین جنگ نگاشته شده و نویسنده، شخصیت زن رمان را از میان قهرمانان واقعی برگزیده و از این مسئله در جرأت دادن و ایجاد روحیه مبارزه در خوانندگان بهره برده است.
گلاب خانم (۱۳۷۴)، آخرین رمان چاپ شده از قاسمعلی فراست است که زن را در نبرد با مشکلات زندگی جامعه در حال جنگ به تصویر کشیده و به شرح ایثار و فداکاری زنان در نقش‌های مختلف می‌پردازد.
گنجشک‌ها بهشت را می‌فهمند (۱۳۷۶)، نوشته حسن بنی‌عامر، با نگاهی مدرن و پسامدرن به مقولۀ زن و جنگ می‌نگرد و جلوه تازه‌ای از حضور زن در روزهای جنگ و پس از آن را به تصویر می‌کشد.
جنگی که بود (۱۳۷۷)، دریچه‌ای تازه به سوی جنگ گشوده و زنان و دختران مبارزی را در صحنۀ نبرد به تصویر می‌کشد که در زندگی فردی و اجتماعی خود نیز شجاعانه ظاهر می‌شوند.
در بخشی از کتاب «عیار بلور» می‌خوانیم:
زن همواره با توجه به تمدن در دوره‌های مختلف جایگاه و پایگاه متغیری داشته؛ گاه مورد احترام و ارزش بوده و گاه مورد ظلم و بی‌مهری قرار گرفته است. در ایران باستان به عنوان یکی از متمدن‌ترین اقوام جهان، زنان دارای جایگاه بسیار بلند و مقامی بس ارجمند بوده‌اند.
«قدیمی‌ترین نشانه‌هایی که از وجود قدرت زنان در خاک ایران فرهنگی (خاورمیانه) به دست آمده، به ۶۰۰۰ ق. م یعنی حدود ۸۰۰۰ سال پیش تعلق دارد و هم‌زمانی تقریبی این نشانه‌ها با آغاز دوران گذار به مرحله کشاورزی می‌تواند نقطه عطفی در تحول مقام زن در سرزمین کهن ما به شمار آید، به خصوص که نشانه‌ها عموماً در شکل ظاهری به نیروهای باروری و زایندگی زن همچون مظهری از نیروهای حیات‌بخش و لایزال طبیعی تأکید می‌ورزند.» اقوام بومی ایران مذهب مادر خدایی داشتند و پرستش الهه مادر در میان آنان رایج بود. «در فلات ایران پیش از ورود آریایی‌ها، مردمانی کشاورز زندگی می‌کردند.
نظام اجتماعی آنان نظامی مادرسالار بوده و به سالاری مادران و زنان گردن نهاده بودند. درواقع در این فلات در یک دوره نسبتاً طولانی از آغاز عصر دولت شهرها که نظام اجتماعی و سیاسی بر قدرت زنان به ویژه مادران تکیه داشت، به اصطلاح دوران زن سروری یا مادر سالاری خوانده می‌شود. لیک این دوران با وجود مهاجرانی از نواحی شمالی به فلات ایران در سال دو هزار پیش از میلاد پایان می یابد. به واقع هزارۀ دوم سرآغاز دگرگونی در ساختار اجتماعی جوامع درون فلات است و منشأ این تحولات، اقوامی از نژاد شمالی با زبان‌های ریشه سانسکریت بودند که کوچ آنها به فلات، در نهایت به اختلاف نژادی و دگرگونی سیاسی انجامید.» پس از مهاجرت اقوام آریایی به ایران و تقسیم آن به گروه‌های مختلف، نظام اجتماعی ایران دچار تحول شد و آریایی‌ها روش پدر شاهی خویش و به همراه آن مذهب پدر خدایی را در سرزمین‌های مفتوحه رواج دادند و بدین ترتیب پرستش الهه‌های مؤنث جای خود را به خدایان مذکر داد. با وجود آنکه آریایی‌ها برخی از قوانین موجود در بین ساکنان فلات را تغییر دادند، در پاره‌ای از موارد از بومیان تأثیر پذیرفتند. وجود الهه‌های «آناهیتا» به عنوان پرقدرت‌ترین و دیرپاترین خدای بانوی ایرانی در میان آریایی‌های شرقی و نیز خدای بانوی مادر «ایشتاره» در میان سکاها نشانگر این پذیرش است.
انتهای پیام/
منبع: مشرق
کلیدواژه: کرونا اعتراضات آمریکا سهام عدالت مجلس یازدهم معرفی کتاب کتاب شخصیت زن دفاع مقدس عیار بلور آریایی ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۴۴۳۵۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کنترل و مدیریت آسیب‌های اجتماعی زنان سرپرست خانوار
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، زنان به عنوان نیمی از پیکرۀ هر جامعه به تناسب نقش خود، نقش‌های بسیار مهمی را در زندگی اجتماعی ایفا می‌کنند و باید گفت زنان از مهم‌ترین مخاطبان و گروه‌های اجتماعی مؤثر در فرایند توسعه به در اجتماع هستند و در هر جامعه‌ای عامل مؤثری در پیشبرد اهداف توسعه‌اند.
صالح‌الدین قادری (دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی) در مقاله‌ای با عنوان «کنترل و مدیریت آسیب‌های اجتماعی زنان سرپرست خانوار» به این موضوع می‌پردازد که زنان سرپرست خانوار یکی از گروه‌های اجتماعی هستند که ازنظر اجتماعی وظیفه‌های زیادی دارند و توانمندی آنها به قدرتمندی اعضای خانواده می‌انجامد.
قادری در پژوهشی به واکاوی طرح «سپکم» که اختصار «سامانه/ اپلیکشن پایش، کنترل و مدیریت آسیب‌های اجتماعی زنان سرپرست خانوار» است، می‌پردازد، قادری به این نکته اشاره می‌کند که این سامانه خروجی نتایج یک پژوهش تجربی در مورد زنان سرپرست خانوار در استان البرز است که با مشارکت شهرداری و شورای شهر کرج، دانشگاه خوارزمی، امور بانوان استانداری البرز، کمیتۀ امداد، سازمان بهزیستی، انجمن‌های مردم‌نهاد حوزه زنان سرپرست خانوار، خیریه‌های حوزه زنان سرپرست خانوار و مصاحبه با خود زنان سرپرست خانوار انجام گرفته است.
* طراحی اپلیکشن در راستای خدمات به زنان سرپرست خانوار
این پژوهشگر در این مقاله به این موضوع اشاره می‌کند که در جهت ارائە خدمات به زنان سرپرست خانوار سامانه/ اپلیکشن با استفاده از بستر‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات با این اهداف طراحی شد:
سازمان‌دهی این گروه اجتماعی، هم‌افزایی در ارائە خدمات به آنها، جلوگیری از هدررفت منابع، سوءاستفاده‌های خاص ازمنابع و...، به روزکردن اطلاعات پایه‌ای از زنان سرپرست خانوار و نیاز‌ها و مشکلات آنها مبتنی بر خروجی‌های نقش‌های طراحی شد. سامانه/اپلیکشن امکان دسترسی زنان به خدمات و اطلاع از مراکز خدمات‌رسان را فراهم می کند
* تاثیر سامانه بر پیشبرد اهداف زنان سرپرست خانوار
به زعم این پژوهشگر در پی طراحی یک سامانه/ اپلیکشن امکان دسترسی زنان به خدمات و اطلاع از مراکز خدمات‌رسان شناسایی مسائل و نیاز‌ها را فراهم می‌شود که در راستای آن این سامانه، سازمان‌های خدمات‌رسان را به گروه هدف هدایت و عامل ایجاد هم‌افزایی و شراکت منجر به تحقق تقسیم کار ملی در زمینۀ آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
او در ادامه می‌نویسد در این راستا یک بستر مناسب برای پایش استفاده از سامانه/ اپلیکشن با کمک هوش مصنوعی و مشخص‌کردن ابعاد مورد استفاده از این فناوری در زمینۀ تشخیص و اجرا در تمامی مراحل فراهم خواهد شد.
از نظر این پژوهشگربرای طراحی یک سامانه/ اپلکیشن مناسب زنان سرپرست خانوار گروه‌های متخصصان حوزه آسیب‌های اجتماعی، فعالان مدنی، متخصصان حوزه کسب‌وکار‌های خُرد و متخصصان فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در کنار هم فعالیت می‌کنند.
* تشکیل بانک اطلاعات زنان سرپرست خانوار
به گفته این پژوهشگر با استفاده از اپلیکشن و با پُرکردن پرسش‌نامه به صورت خوداظهار اطلاعات زنان سرپرست خانوار وارد می‌شود و سپس اطلاعات مددجویان مختلف سازمان‌های دولتی و عمومی و خصوصی بارگذاری می‌شود.
قادری بیان می‌کند ازطریق هوش مصنوعی اطلاعات با لینک شدن به بانک اطلاعات ثبت احوال و سازمان خصوصی‌سازی و متوالی هدفمندسازی یارانه و سازمان‌های خدمات رسان راستی‌آزمایی می‌شود و اطلاعات خوداظهاری شامل خود فرد و اعضای تحت سرپرستی گردآوری می‌شود و در نهایت نیاز‌ها به تفکیک حوزه‌های معیشتی، مسکن، بهداشت و درمان، اشتغال و کارآفرینی، مناسبات و روابط اجتماعی و... دسته‌بندی می‌شوند.
* بستر اشتراک‌گذاری و اطلاع‌رسانی در مورد نوع و مکان و زمان خدمات نهاد‌ها و افراد خدمات‌رسان
قادری در ادامه این موضوع را مطرح می‌کند که بارگذاری اطلاعات دقیق و جامع در یک سامانه/ اپلکیشن برای به اشتراک‌گزاری خدمات موجود برای زنان سرپرست خانواده اهمیت زیادی دارد و به اشتراک‌گذاشتن فعالیت‌های خدماتی که ارائه می‌شود برای جلوگیری از هم‌پوشانی و ارتقاء هم‌افزایی بسیار مهم است.
لازم به ذکر است تعیین مسئولیت‌های سازمانی و نهادی براساس تقسیم کار ملی آسیب‌های اجتماعی و پایش و ارزیابی این نهاد‌های خدمات‌رسانی در این امر بسیار تاثیر‌گزار است.
* ارائه تجارب و راهکار‌های جدید مبتنی بر پژوهش‌های به‌روز برای ارائه به خدمات‌دهندگان و خدمات‌گیرندگان
به زعم قادری با استفاده از هوش مصنوعی به صورت مداوم داده‌های سامانه استخراج، تحلیل و دسته‌بندی خواهد شد و به صورت مداوم توسط یک تیم پژوهشی تجارب و دانش و اطلاعات جدید برای استفاده کاربران سازمانی و خود زنان سرپرست خانوار ارائه می‌شود و این بخش می‌تواند شامل آموزش و توانمندسازی، ارتباط‌گیری و ... باشد.
براساس پیشنهادات پژوهش، اولین اقدام در راستای بهبود زنان سرپرست خانوار تشکیل یک بستر و سامانه‌ای است که وضیعت پراکنده، آشفته و غیرهمگرای خدمات را مدیریت و کنترل کند.
انتهای پیام/
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند