نادری؛ نخستین میزبان دورهمی‌های ادبی
تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۶۴۸۶۳۶
همشهری آنلاین_ زینب زینال‌زاده: «کافه نادری» نامی آشنا برای پایتخت‌نشینان است. این کافه در سال ۱۳۰۶ توسط یک مهاجر ارمنی به نام «خاچیک مادیکیانس» در خیابان جمهوری راه‌اندازی شد و سال ۱۳۸۲ به ثبت ملی رسید. طی ۹۳ سال خاطرات زیادی در کافه نادری شکل گرفته است و به همین دلیل تورق سرگذشت این کافه خالی از لطف نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در را باز می‌کنیم و وارد می‌شویم. نور کمی داخل کافه می‌تابد. مشتری‌ها مشغول گپ‌وگفت‌اند. صندلی‌های خاص زیر نور چراغ‌های قدیمی‌که روی دیوار نصب شده‌اند، چشم هر مشتری را نوازش می‌دهد. سفارش قهوه می‌دهیم و تا آماده شدن آن، نگاهی به دور وبر و دکوراسیون داخلی کافه می‌اندازیم. برای نخستین بار است که وارد کافه نادری می‌شویم و به همین دلیل تصوری از تغییرات انجام‌شده یا نشده داخل آن نداریم. همچنان مشغول تماشای عکس‌های نصب‌شده روی دیوار کافه هستیم که دختر و پسر جوانی وارد می‌شوند و دختر با تعجب می‌گوید: «وای اصلاً عوض نشده! » همین یک جمله برایمان کافی است تا بدانیم کافه نادری هنوز چهره چند سال پیشش را حفظ کرده است.
قدمت این کافه به سال ۱۳۰۶ باز می‌گردد. سال‌های خیلی دور که هنوز نام و اثری از کافه در ایران نبود، مردم در قهوه‌خانه دور هم جمع می‌شدند و به بحث و گفت‌وگو می‌پرداختند. قهوه‌خانه «یوزباشی» که پشت شمس‌العماره قرار داشت، یکی از معروف‌ترین قهوه‌خانه‌ها بود که شاهزادگان و اعیان به آنجا می‌رفتند و پای نقل شاهنامه‌خوانان می‌نشستند. قهوه‌خانه‌های «قنبر»، «ایلچی» و باغچه «علی‌جان» هم در دوره قاجار و پهلوی بسیار معروف بودند. در گذر زمان شکل و شمایل این پاتوق‌ها تغییر کرد و سال ۱۳۰۶ نام نخستین کافه نقل محافل شد.
وقتی برای نخستین بار «خاچیک مادیکیانس» تصمیم به تأسیس کافه در خیابان جمهوری‌اسلامی گرفت، به دلیل اینکه نام خیابان جمهوری‌اسلامی در آن زمان نادری بود، نام کافه نادری را روی تابلوی آن نوشت. آن روزها هیچ‌کس تصور نمی‌کرد روزی استقبال از این مکان‌ها آنقدر زیاد می‌شود که هر روز یک کافه در شهر راه‌اندازی کنند. این کافه از گذشته تاکنون ۲ سالن دارد و به‌طور همزمان ۱۴۰ نفر در سالن‌هایش پذیرش و پذیرایی می‌شوند. در سالن اول فقط قهوه و چای و دسر سرو می‌شود و سالن بعد جایی برای غذا خوردن است. پس از باز شدن درهای کافه نادری روشنفکرانی مانند «صادق هدایت»، «بزرگ علوی»، «احمد فردید»، «جلال آل‌احمد»، «سیمین دانشور»، «نیما یوشیج» و «شهریار» مهمان آن شدند و در گذر زمان این کافه به پاتوق‌های ادبی و دورهمی‌های روشنفکرانه تبدیل شد.
چراغ‌های دیواری متصل‌شده با زنجیره‌های کوتاه و صندلی‌های لهستانی و چیدمان این کافه به گونه‌ای است که اگر یکبار به آن قدم بگذارید، مشتری پروپاقرص آن می‌شوید. وقتی بوی قهوه ناب مشامتان را نوازش دهد، مطمئن باشید دیگر نمی‌توانید آن را فراموش کنید. همین ویژگی‌های منحصربه‌فرد کافه نادری سبب شده هر روز به تعداد مشتری‌هایش افزوده شود؛ کسانی که به اینجا می‌آیند تا در یک فضای آرام و دنج قهوه‌ای بنوشند و با دوستانشان گپ بزنند.
اکثر افرادی که به این کافه می‌آیند، مشتری‌های ثابت هستند و به محض نشستن روی صندلی می‌گویند: «همان همیشگی. » ارتباط دوستانه‌ای بین کارکنان کافه و مشتری‌ها برقرار شده است. همین ارتباط صمیمی در سال ۱۳۸۶ باعث شد تا مشتریان و دوستداران کافه در مقابل خبر تخریب این بنا، غوغا به پا کنند و این خبر را به قهوه تلخ تعبیر کنند. این اتفاق در حالی نزدیک به وقوع بود که بنای کافه سال ۱۳۸۲ ثبت ملی شده است و هیچ‌کس نمی‌تواند آن را تخریب کند. البته خبر تخریب کافه نادری خیلی زود تکذیب شد، اما این آخرین باری نبود که چنین خبری پخش می‌شد.
بار دیگر پس از ۱۴ سال یعنی آذر سال ۱۳۹۶ موضوع تفکیک حیاط هتل و کافه نادری و دیوارکشی رسانه‌ای می‌شود. «محمدجواد حق‌شناس» عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی‌شهر تهران به این خبر واکنش نشان می‌دهد و می‌گوید: «کافه نادری یکی از مهم‌ترین پاتوق‌های تاریخی و فرهنگی مردم تهران است. هتل، قنادی و کافه نادری ثبت ملی شده‌اند و تهرانی‌ها از آن خاطره دارند. در واقع بخش مهمی از تاریخ ادبیات و روشنفکری ایران در این محل شکل گرفته است. » او خواستار حفاظت از این بنای تاریخی می‌شود و می‌گوید: «شورای اسلامی شهر تهران اجازه نمی‌دهد یک آجر از کافه نادری به‌عنوان بخشی از هویت مردم تهران کم شود و از هرگونه فعالیت که منجر به تخریب این بنا شود، جلوگیری می‌کند. »
کافه نادری پس از ۹۳ سال، دیگر فقط یک کافه برای دورهمی‌های دوستانه نیست. این کافه به بخشی از هویت تهران تبدیل شده است؛ کافه‌ای که برگه‌هایی از تاریخ را در دل نهان کرده است و می‌تواند میراثی برای آیندگان باشد. این کافه یک مکان گردشگری محسوب می‌شود و گردشگرانی که برای تماشای دیدنی‌های خیابان سی تیر به این بخش از تهران وارد می‌شوند، حتماً به کافه نادری سر می‌زنند و قهوه‌ای می‌نوشند.
در روزهایی که بناهای ثبت ملی شده، حال و روز خوبی ندارند و یکی پس از دیگری در آستانه تخریب و نابودی قرار گرفته‌اند، طرفداران این کافه پویش «دفاع از کافه نادری» را راه‌اندازی کرده‌اند؛ اعضای این پویش قصد دارند از طریق آن حمایتشان را از این کافه به مسئولان اعلام کنند و از صدور مجوز برای تحریب و نوسازی آن جلوگیری کنند.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: محله هویت شهری همشهری محله منطقه ۱۲ پایتخت خیابان جمهوری کافه نادری قهوه خانه مشتری ها ثبت ملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۴۸۶۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جایزه نوبل ادبی باید به فردوسی تعلق می‌گرفت
نشست رسانه‌ای بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی یکشنبه -۱۶ اردیبهشت- با حضور محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سعد سکندرخان رئیس موسسه فرهنگی اکو، سیدجواد موسوی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی و محمد حسین‌زاده مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
محمود شالویی در این نشست با اشاره به اینکه جوانان باید بیش از هر زمان دیگر به هویت ایرانی افتخار کنند، گفت: فردسی مظهر افتخار به ایران به شمار می‌رود، امیدوارم با برگزاری برنامه‌هایی بتوانیم کاری کنیم تا او را به نسل جدید بشناسانیم. اقدامات انجمن مفاخر به کتاب، برگزاری بزگداشت‌ها و همایش‌ها محدود نمی‌شود، ساخت مجموعه تلویزیونی، پویانمایی و فیلم سینمایی در دستور کار ما قرار گرفته و در نشست خبری درباره همکاری بنیاد فارابی و سازمان سینمایی اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با تاکید بر اهمیت معرفی جهانی فردوسی، افزود: امیدوارم در معرفی فردوسی از ابزار و زبان روز استفاده بیشتری شود و بتوانیم این برنامه‌ها را برای جهانیان قابل استفاده کنیم. در گرامیداشت فردوسی موضوع توجه به زبان فارسی بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار می‌گیرد. در لابه‌لای اقدامات، محور بودن زبان فارسی را در مورد توجه قرار می‌دهیم. ترجمه شاهنامه به زبان‌های زنده دنیا را با جدیت آغاز خواهیم کرد و سال آینده از تعداد ترجمه‌ها سخن خواهیم گفت.
سعد سکندرخان با اشاره به اینکه یکی از وظایف موسسه فرهنگی اکو برگزاری رویداد‌های فرهنگی در زمینه بزرگداشت مفاخر است، گفت: شخصیت فردوسی فرصت خوبی برای برگزاری این رویداد‌ها است. شخصیت‌هایی مانند مولانا و فردوسی به یک مرز و بوم محدود نمی‌شوند و به همه جا تعلق دارند.
رئیس موسسه فرهنگی اکو ادامه داد: اشعار فردوسی آنقدر زیبا است که اگر قرار بود در آن زمان جایزه نوبل ادبی فعال باشد، قطعا این جایزه به فردوسی تعلق می‌گرفت. متاسفانه تا به حال ترجمه‌ای از شاهنامه فردوسی به زبان اردو ندیدم، آرزو دارم بتوانم این کتاب را به زبان اردو بخوانم. البته یادگیری زبان فارسی را آغاز کردم.
او با اشاره به همکاری میان موسسه اکو و انجمن مفاخر، توضیح داد: از سال گذشته همکاری میان اکو و انجمن مفاخر شروع شده است. یکی از مهم‌ترین آنها بزرگداشت سعدی بود.
محمد حسین‌زاده با تاکید بر اینکه فردوسی با پایداری و مقاومت زبان فارسی را حفظ کرد گفت: فردوسی با حفظ جغرافیای فرهنگی رستم‌ها، سیاوش‌ها را تربیت کرد، وظیفه ما است که با بزرگداشت او و میراث او یعنی شاهنامه به راهش ادامه دهیم.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی با اشاره به پیچیدن ندای مظلومیت مردم فلسطین در جهان، ادامه داد: امسال به همت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی و انجمن مفاخر سازمان‌ها و نهاد‌های مختلفی برنامه‌هایی برای فردوسی ترتیب دادند. در مشهد تمرکز این اقدامات انجام می‌شود.
او با اشاره به اینکه در طول دو سال گذشته از حماسه پژوهان تقدیر شده است، افزود: آثار و تلاش‌های این پژوهشگران در تاریخ کشور ماندگار است. تلاش است ورودی شهر‌های مختلف در سراسر کشور به نام فارسی باشد و میدان یا خیابانی را با نام فردوسی داشته باشد.
سیدجواد موسوی حکیم ابوالقاسم فردوسی را متعلق به دنیا و ایران دانست و ادامه داد: روز ۲۵ اردیبهشت بزرگداشت فردوسی، برنامه‌هایی در بخش‌های علمی، پژوهشی، فرهنگ و هنر برگزار می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان رضوی ادامه داد: روز بزرگداشت فردوسی با ایام دهه کرامت مصادف شده است. دبیرخانه ستاد اجرایی نتیجه ۶ ماه اقدامات خود را انجام داد، تا معرفی شخصیت فردوسی در عرصه عمومی ممکن شود.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت