به نقل از «پارسینه»

ارائه طرحی برای اصلاح رویه بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات به مجلس

تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۶۵۵۰۵۰

محمد دهقان عضو حقوقدان شورای نگهبان در خصوص لزوم شفاف سازی در اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌ها در انتخابات، تصریح کرد: یک نقصی در این زمینه داریم و اتقافا کل اعضای شورای نگهبان بالاتفاق معتقدند که این نقص باید رفع شود.

وی اشکال این عرصه را ناشی از تنگنای قانونی دانست و گفت: من قبلاً مجلس بودم و در یک سال گذشته که به شورای نگهبان آمدم تنگنای قانونی را درک کردم؛ قبلاً برای ما ملموس نبود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دهقان افزود: من عضو هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات نبودم، پنج نفر دیگر شامل چهار عضو شورای نگهبان و یک نفر از بیرون، عضو این هیأت بودند، اما وقتی که صلاحیت‌ها، تأیید و راستی آزمایی اعلام شد، طبعاً چند هزار نفر اعتراض داشتند که چرا صلاحیت شأن رد شده است؟

عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: به بنده گفته شد که ۱۵۵۰ پرونده را رسیدگی کنم در حالی که کل فرصت برای این کار ۲۰ روز بود در این مدت محدود چطور می‌شود این همه پرونده را بررسی کرد؟ واقعاً وقت نداشتیم.

وی افزود: همکاران سابق در مجلس اعم از مجلس قبلی و مجالس ادوار در این باره می‌پرسیدند و بنده نمی‌رسیدم که پاسخ شأن را بدهم و برای خودم هم خیلی سخت بود.

دهقان، این اشکال را دیرینه دانست و گفت: شورای نگهبان اصلاح قانون انتخابات را از مجلس پیگیری کرده، اما به علت اختلافات میان مجلس و این شورا تاکنون اصلاح نشده است.

این عضو شورای نگهبان با اشاره به ارائه طرحی برای اصلاح رویه بررسی صلاحیت داوطلبان افزود: کارشناسان شورای نگهبان در پی این بودند که این نقص قانونی رفع شود و رئیس مجلس هم که به شورای نگهبان آمد؛ اعضای شورا، بالاتفاق خواستار اصلاح قانون انتخابات شدند.

وی با ابراز امیدواری برای رفع مشکلات این عرصه با تصویب و اجرای طرح جدید تاکید کرد: برای افزایش سطح شفافیت در خصوص تأیید و رد صلاحیت داوطلبان انتخابات حتماً باید اقدام شود تا مردم بدانند که ضوابط کاملاً روشنی وجود دارد.

دهقان در عین حال تاکید کرد: البته در درون شورای نگهبان، مسائل کاملاً به صورت ظریف و دقیق بررسی می‌شود و فقهای محترم کاملاً در این زمینه دقیق و ظریف عمل می‌کنند و بنده به عنوان فردی با تحصیلات حقوق که در این شورا حضور دارم، سطح دقت فقهای محترم را کاملاً تحسین می‌کنم، اما این واقعیت یعنی میزان دقت شورای نگهبان در قبال بررسی صلاحیت داوطلبان و علل تأیید یا رد آنان به جامعه منتقل نشده است.

وی گفت: البته نمی‌خواهم انکار کنم و بگویم که هیچ اشتباهی صورت نمی‌گیرد؛ بالاخره وقت کم است و زمانی که به من ۱۵۵۰ پرونده دادند که در ۲۰ روز بررسی کنم، ممکن است در تأیید یا رد صلاحیت‌ها اگر دقت نکنیم از دستمان در رود، زیرا از ساعت ۶ صبح تا ساعت ۱۰ شب و روزانه حدود ۸۰ تا صد پرونده را باید رسیدگی می‌کردیم.

دهقان سرنوشت افراد، حوزه‌های انتخابیه و حتی جامعه را منوط به نحوه عملکرد شورای نگهبان در بررسی صلاحیت داوطلبان دانست و افزود: کار سختی است و به نظرم این اصلاحی که اکنون پیشنهاد شده، فرصت وسیعی برای شورای نگهبان ایجاد می‌کند که باید نظارت بر انتخابات را وجه اصلی کارش قرار دهد و در خصوص بررسی صلاحیت‌ها فرصت کافی داشته باشد.

این عضو شورای نگهبان با تبیین جزئیات طرح جدید در مجلس در خصوص بررسی صلاحیت‌ها، گفت: طبق این پیشنهاد، شعبی تشکیل می‌شود که در آن رسیدگی‌ها تحت اشراف اعضای شورای نگهبان انجام و از داوطلبان انتخابات دعوت می‌شود تا با کسانی که با رأی منفی نهادهای مختلف مواجه می‌شوند گفتگو شود و پس از پرسش و پاسخ در شعب رأی گیری خواهد شد.

وی تاکید کرد: در این چارچوب اگر فردی واقعاً اعتراض داشته باشد اگر با شرع و امنیت کشور منطبق باشد، امکان انتقال موضوع به جامعه وجود دارد، البته ما وظیفه شرعی داریم که حتماً حرمت افراد را رعایت کنیم چنان که فقهای محترم در این باره بسیار حساسند و رهبر معظم انقلاب نیز تاکید کردند که حتماً باید حرمت افراد رعایت شود.

دهقان همچنین درباره مستندات قانونی نظارت استصوابی در شورای نگهبان، گفت: نظارت استصوابی، اسمی است که با آن بازی می‌شود، اما اصل موضوع این است که کسی که می‌خواهد نماینده مجلس شود باید برخی شروط را مانند تابعیت ایرانی و اقتضای سنی را داشته و محکومیت کیفری نداشته باشد.
وی با طرح این پرسش که برای تشخیص این شروط چه نهادی باید ایفای نقش کند، افزود: در همه دنیا ساز و کاری برای این کار گذاشتند که کسانی که می‌خواهند نماینده یا رئیس جمهور شوند باید شروط لازم را داشته باشند.

این عضو شورای نگهبان گفت: هیچ جای دنیا نیست که کسی بدون شرایط، یکباره رئیس جمهور شود، یک جای دنیا دیده‌اید که فردی از کشور دیگری برود در کشور دیگری رئیس جمهور شود؟ دیده‌اید اجازه دهند فردی ۱۲ ساله، نماینده مجلس شود؟ اصلاً چنین چیزی حتی در یک کشور دنیا وجود دارد؟ خیر؛ این شرایط را چه کسی باید تشخیص دهد؟ چه مرجعی باید تشخیص دهد؟

دهقان خاطر نشان کرد: برخی کشورها در دنیا نام این نهاد را کمیسیون ملی انتخابات گذاشتند که مراقبت می‌کند که قانون اساسی از طریق قوانین عادی و مصوبات دولت زیر پا گذاشته نشود و این میثاق ملی از بین نرود.

وی افزود: همین مرجع مراقبت می‌کند که افراد ناباب وارد حکومت نشوند؛ اصلاً نمی‌گوییم ناباب، می‌گوئیم افرادی که فاقد شروط لازم. مثلاً فردی که تابع انگلیس است اینجا نباید نماینده مجلس شود چنان که انگلیسی‌ها اجازه نمی‌دهد ما برویم نماینده مجلس شأن شویم. اجازه می‌دهند؟ اگر یک جا پیدا کردید که چنین اجازه‌ای دادند بیایید جایزه بگیرید.

آقای دهقان درباره اینکه برخی در مقابل نظارت استصوابی، نظارت استطاعی را مطرح می‌کنند، گفت: این دو کلمه را روبروی هم قرار داده‌اند درحالی که واقعاً باید شروطی وجود داشته باشد مثلاً اینکه نماینده، حداقل ۲۵ ساله باشد حالا ما به عنوان شورای نگهبان خبر داریم که داوطلبی ۱۵ ساله است، اطلاع هم داریم، ولی کاری نکنیم. آیا این ممکن است؟

این عضو شورای نگهبان افزود: مثلاً به داوطلبی که شرط سنی لازم را ندارد یا محکومیت کیفری دارد بگویند ما اطلاع داریم با این حال بروید و نماینده شوید، اینکه نظارتی بی خاصیت و خنده دار خواهد بود.

وی تاکید کرد: نظارت استطلاعی اصلاً معنی ندارد، نظارت حتماً باید نظارتی مؤثر باشد، نظارتی که زمان تصویبش یا در زمان تفسیرش از جانب شورای نگهبان طبق اصل ۹۹ قانون اساسی؛ نظارت استصوابی نامیده شد، اما ما که روی کلمه دعوا نداریم بلکه مهم این است که نظارت واقعی باید صورت بگیرد.
آقای دهقان افزود: در همه جای دنیا این نظارت واقعی و مؤثر وجود دارد؛ نظارتی که بی خاصیت نیست و روی واژه‌ها بحث و شلوغ کاری کردن بی معنی است.

وی گفت: این برای انتخابات شوراها هم هست، برای ورود به شوراها نیز برخی شروط باید باشد. دولت، مجری انتخابات شوراها و مجلس شورای اسلامی ناظر بر آن است؛ همین نظارتی که شورای نگهبان در قبال انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی سازمان می‌دهد، مجلس در قبال انتخابات شوراها انجام می‌دهد، ولی آنجا سر و صدایی نیست.

این عضو شورای نگهبان تصریح کرد: این سر و صداها علیه این شورا از جانب کسانی است که اطلاع کمی دارند یا کسانی که برای مقابله با این نهاد شبهه می‌کنند وگرنه این موضوع فقط منحصر به ایران نیست.

دهقان، انتخابات را همزاد نظارت دانست و افزود: اگر در انتخابات اجازه دهید که دولت برگزار کند، اما نهادی بر آن نظارت نکند به مثابه این است که اصلاً انتخاباتی وجود ندارد که البته طبیعی است، چون دولت‌ها می‌آیند و می‌روند و جریان سیاسی که بر دولت حاکم شود دوست دارد که باز عضو خودش را حاکم کند.

وی اضافه کرد: اگر نهادی خارج از دولت بر انتخابات نظارت نکند، مجری انتخابات اعضای مرتبط با خودش را حاکم می‌کند و به افراد دیگر می‌گوید شرایط ندارند و فقط خودشان را حائز شرایط می‌داند که این برای کشورها خطرناک است.

دهقان ادامه داد: به همین علت در همه دنیا به این نتیجه رسیدند که انتخابات بدون ناظر، انتخابات نیست؛ حتی کشورهایی هم که انتخابات نمایشی دارند برای اینکه وانمود کنند که انتخابات دارند ناظری را می‌گذارند که همان انتخابات نمایشی را نیز واقعی جلوه دهند.

وی گفت: در زمان پهلوی که ما انتخابات نمایشی داشتیم، شناسنامه‌ها را جمع می‌کردند و هر کسی را که دلشان می‌خواست با هماهنگی سفیر آمریکا و دربار، وارد مجلس می‌کردند که در واقع، نماینده مجلس نبودند. حتی آنان هم، نهاد نظارت داشتند تا وانمود کنند که انتخابات دارند.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان در پاسخ به کسانی که می‌گویند شورای نگهبان صرفاً باید بر انتخابات نظارت واقعی داشته باشد، اما صلاحیت داوطلبان را بررسی نکند، تصریح کرد: پس چه مرجعی صلاحیت‌ها را بررسی کند؟ شورای نگهبان طبق اصل ۹۹ قانون اساسی می‌گوید همین که من نظارت می‌کنم، فقط نگاه کردن نیست بلکه باید صلاحیت‌ها را هم رسیدگی کنم، اما برخی می‌گویند وزارت کشور رسیدگی کند.

دهقان گفت: البته در وزارت کشور افراد متدین حضور دارند، اما بحث که وزارت کشور کنونی یا دولت اسبق نیست؛ بحث ساختار است؛ سطح اطمینان مردم زمانی بالا می‌رود که نظارت باشد و الا اطمینان نمی‌کنند.

وی افزود: اگر مردم ببینند که ناظر و مجری و همه کاره انتخابات، یک نهاد است، اطمینانشان کاهش می‌یابد و در انتخابات شرکت نمی‌کنند و نتایج انتخابات را از قبل تعیین شده می‌دانند در حالی که اکنون همه مردم حتی افراد کم اطلاع می‌فهمند که مجری و ناظر، مستقل اند و همدیگر را می‌پایند که تخلفی روی ندهد.

منبع: پارسینه

کلیدواژه: داوطلبان مجلس انتخابات پارسی خبر بررسی صلاحیت داوطلبان عضو شورای نگهبان شورای نگهبان نظارت استصوابی نماینده مجلس بر انتخابات صلاحیت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۵۵۰۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکنش محمد مهاجری به دلایل رد صلاحیت روحانی

به گزارش «تابناک» به نقل از ایلنا، محمد مهاجری فعال سیاسی در گفت‌وگو با ایلنا، در ارزیابی دلایل رد صلاحیت آقای روحانی در انتخابات مجلس خبرگان رهبری که در جلسه با وزرای دولت خود مطرح کرد، گفت: از آنجایی که نظرات شورای نگهبان درباره صلاحیت افراد مختلف دارای پارامترهای عینی و ملموس برای جامعه نیست، همیشه سوالاتی به وجود می‌آید. این سوالات هم درباره تأیید صلاحیت افراد و هم درباره ردصلاحیت‌ها وجود دارد. مثلا فرض کنید کسی برای ریاست جمهوری تأیید صلاحیت می‌شود که هیچ سابقه کار اجرایی ندارد و حتی مدیر یک مدرسه هم نبوده، از آن طرف صلاحیت کسی برای مجلس خبرگان رد می‌شود که در دوره‌های مختلف مجلس خبرگان عضو بوده، بالاترین مقام اجرایی کشور بوده و در بالاترین مقام اجرایی کشور حکم او توسط رهبر انقلاب دوبار تنفیذ شده، اتهام فساد مالی و اتهام مسائل اخلاقی ندارد. اما به هرحال ردصلاحیت می‌شود. ببینید افراد دیگری که در معرض شائبه چنین اتهاماتی در مورد ایشان وجود دارد، قرار می‌گیرند به راحتی تأیید صلاحیت می‌شوند. دلیل آن این است که شورای نگهبان از خط‌کشی استفاده می‌کند که مردم نمی‌دانند آن خط‌کش چه عملکردی دارد؟

وی افزود: در مورد آقای روحانی بحث‌هایی که مطرح می‌کرد این بود که شورای نگهبان بنا به دیدگاه‌های سیاسی او را ردصلاحیت کرده است. آقای روحانی دوبار در سال‌های ۹۲ و ۹۶ از مردم رأی گرفته است. این رأی گرفتن از مردم براساس یک وعده‌ای بوده که درباره برجام به آنان داده شد. در مورد برجام حرف مردم این بود که بروید برای رفع تحریم‌ها مذاکره کنید. مثلا شورای نگهبان می‌گوید این مذاکره وادادن در مقابل آمریکا است؟ این در حالی است که اصل مذاکرات و اصل برجام مورد تأیید رهبر انقلاب بود. بارها و بارها نظرات‌شان را درباره برجام در قالب تأیید آقای ظریف و تیم مذاکره‌کننده گفته بودند. البته هر عملکردی ممکن است یک نقاط ضعفی هم به دنبال داشته باشد،‌ اما اینکه شما رئیس دولتی را به خاطر عمل وعده‌ای که به مردم داده و براساس آن وعده رأی آورده رد صلاحیت کنید، به طریق اولی الان می‌توانید بگویید آقای رئیسی هم چنین صلاحیتی را ندارد چون آقای رئیسی به مردم وعده داد من تورم را به نصف تبدیل می‌کنم و نکرده یا مثلا یک میلیون مسکن تولید می‌کند و نکرده است. آیا واقعا شورای نگهبان آقای رئیسی را ردصلاحیت خواهد کرد؟ قطعا نه.

مهاجری در پاسخ به این سوال که چقدر این بندهایی که برای رد صلاحیت آقای روحانی عنوان شده را وارد می‌دانید، گفت: تقریبا هیچ. اصلا نمی‌گویم تقریبا، می‌گویم تحقیقا هیچ‌کدام. ببینید شما وقتی می‌خواهید کسی را ردصلاحیت کنید، نمی‌توانید سیاست‌هایی که فرد براساس آن رأی آورده را دستمایه ردصلاحیت قرار دهید. از همان اول سیاست‌ها می‌تواند در کشور مورد قبول واقع نباشد. اما وقتی کسی سیاستی را مطرح می‌کند و براساس آن رأی می‌آورد، شما نمی‌توانید او را به خاطر اتخاذ آن سیاست‌ها رد کنید. ممکن است شورای نگهبان بگوید در عمل چنین و چنان. من می‌گویم آقای روحانی اگر در مقام ریاست جمهوری چنین اقدامات نادرستی داشته، چه ربطی به نمایندگی مجلس خبرگان دارد؟ وظایف مجلس خبرگان اصلا وظایف دیگری دارد. رهبری در سال‌های دور در مورد آقای روحانی گفته بودند که آقای روحانی جزو عقلای کشور است. چطور ممکن است آدم عاقل رد صلاحیت شود؟ اینکه به هرحال سال‌های سال در سمت نماینده رهبری در شورای عالی دفاع، شورای ریاست ملی، نمایندگی مجلس، دو دوره ریاست جمهوری بوده، به نظرم منطقی نیست که ردصلاحیت شده باشد.

این فعال سیاسی درباره اینکه روحانی صحبت از جواب نامه شورای نگهبان کرد پیش بینی شما چیست، گفت: من این موضوع را قبلا گفتم که شورای نگهبان حتی به خدا هم پاسخگو نیست. شما یقین داشته باشید شورای نگهبان به دلیل اشکال بزرگی که در قانون اساسی وجود دارد و این شورا را مطلق العنان می‌کند، خودش را اصلا در مقابل هیچ‌کسی پاسخگو نمی‌داند. ما در قانون اساسی یک ایراد بزرگ داریم که شما رهبری را در مقابل مجلس خبرگان مسئول می‌دانید اما شورای نگهبان را نسبت به هیچ‌چیزی مسئول نمی‌دانید. حتی اگر خودشان هم به گناه و اشتباه خودشان اعتراض کنند، در هیچ محکمه‌ای قابل رسیدگی نیستند. 

مهاجری در پاسخ به این سوال که با توجه به آسیب‌شناسی سطح مشارکت مردم در انتخابات؛ طرح این موضوع و دلایل رد صلاحیت، چقدر می‌تواند در مشارکت انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ را تحت تاثیر قرار دهد، گفت: نه اینکه الان رد صلاحیت آقای روحانی در مشارکت تأثیر منفی بگذارد؛ عوامل متعددی در کاهش مشارکت تأثیر گذاشتند که رفتار شورای نگهبان در سال‌های گذشته در صدر عوامل مشارکت‌گریز است. قطعا اگر شورای نگهبان و بقیه دستگاه‌هایی که باید اعتماد مردم را جلب کنند، در جهت کاهش اعتماد مردم قدم بردارند، باید منتظر کاهش مشارکت باشند. 

وی در پاسخ به این سوال که پیش از این رهبری در انتخابات ۱۴۰۰ درباره رد صلاحیت چهره‌ها گفتند که جفایی صورت گرفته و به خاطر همین به مسئولان هشدار دادند و گفتند باید جبران شود. اما به نظر می‌رسد رویه شورای نگهبان تغییر نکرده است. شما این موضوع را چطور تحلیل می‌کنید، گفت: یکی از اعضا یا سخنگوی شورای نگهبان، بگوید ما چرا آن زمان جبران نکردیم. رهبری به هرحال خطاب به آنها صحبت کردند. 

مهاجری در پاسخ این سوال که به نظر شما تنگ‌تر شدن دایره خودی‌‌ها  چه آسیبی به بدنه کارگزاران و مدیران کشور وارد می‌کند، گفت: تأثیر این اتفاق به راحتی در انتخابات اسفند نشان داده شد. وقتی که دایره انتخاب مردم روز به روز کوچکتر می‌شود، مردم با مشارکت کمتر واکنش منفی نشان می‌دهند. یعنی مبارزه منفی مردم با عدم حضور پای صندوق‌های رأی نشان داده می‌شود. از طرفی هم یک جناح سیاسی هم در کشور ما وجود دارد که از این فرآیند به شدت استقبال می‌کند چراکه می‌داند در مشارکت گسترده رأی نمی‌آورد، تمام تلاشش را می‌کند تا مشارکت کم شود و از هر رفتاری که به مشارکت کمتر منجر شودط، استقبال می‌کند. 

این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال که آینده سیاسی آقای روحانی را با این اتفاقاتی که رخ داده چطور پیش‌بینی می‌کنید، گفت: آدم‌ها وقتی در یک سمتی حضور داشته باشند، یک سابقه و یک پیشینه‌ای دارند و پیشینه آنها در مواقع و بزنگاه‌های سیاسی می‌تواند در جامعه تأثیرگذار باشد. آقای روحانی می‌تواند در حال‌حاضر یکی از مؤثرترین شخصیت‌های سیاسی کشور باشد که تأثیری در فضای سیاسی کشور داشته باشد و این تاثیرگذاری به مراتب بیشتر از آقای رئیسی، همه اعضای دولت، آقای قالیباف، تمام نمایندگان مجلس یازدهم و ۹۰ درصد نمایندگان خبرگان خواهد بود چراکه اعتبار سیاسی بیشتری دارد.