اوراق ودیعه بانک مرکزی، ابزار نوین سیاست‌گذاری پولی
تاریخ انتشار: ۳۰ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۶۸۴۰۳۶
خبرگزاری آریا - اوراق ودیعه یکی از جدیدترین نوآوری‌های نظام بانکی کشور در راستای طراحی ابزارهای منطبق با شریعت جهت سیاست‌گذاری پولی با هدف لنگر نمودن انتظارات محسوب می‌شود.
بر اساس اخبار منتشر شده، بانک مرکزی قصد دارد در صورت تائید شورای پول و اعتبار و در راستای مدیریت رشد نقدینگی و کنترل تورم، نسبت به انتشار مستقیم 50 هزار میلیارد تومان اوراق ودیعه با سررسید 2 ساله (با حفظ قدرت خرید) اقدام کند که بر اساس برآوردها، این میزان انتشار اوراق می‌تواند می‌تواند 14 درصد رشد نقدینگی را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به لحاظ اقتصادی، عملیات بازار باز به عنوان مهمترین ابزار در اختیار سیاست‌گذاری پولی، می‌تواند از دو شیوه اجرایی گردد که عبارت‌اند: «خرید و فروش اوراق دولتی توسط بانک مرکزی» و «انتشار مستقیم اوراق توسط بانک مرکزی». در راهکار اول، ابتدا دولت در بازار اولی نسبت به انتشار اوراق اقدام می‌کند (سیاست مالی) و سپس بانک مرکزی با ورود در بازار ثانوی و خرید و فروش اوراق دولتی، به اعمال سیاستهای موردنظر خود می‌پردازد (سیاست پولی). به صورت طبیعی اوراق دولتی از حداقل ریسک برخوردار هستند و از این جهت خطری متوجه سیاست‌گذار نمی‌شود. این روش به عنوان رایج‌ترین شیوه اجرای عملیات بازار باز، در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و برخی کشورهای در حال توسعه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با این حال، در برخی دیگر از کشورهای در حال توسعه به دلیل عمق پائین بازار اوراق بدهی دولت، استفاده از این روش به تنهایی پاسخگوی نیازهای سیاست‌گذار نبوده و به همین دلیل راهکار دوم یعنی انتشار مستقیم اوراق توسط بانک مرکزی در دستور کار قرار می‌گیرد. در این رابطه صندوق بین‌المللی پول در سال 2015 تحقیقی با عنوان: «انتشار اوراق بهادار بانک مرکزی: تجارب بین‌المللی و رهنمودها» انجام داده و در آن از بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف خواسته درباره ابزارهای مورد استفاده خود برای عملیات بازار باز اظهارنظر کنند. بر اساس یافته‌های این پژوهش، بیش از یک سوم بانک‌های مرکزی جهان (که عمدتاً کشورهای در حال توسعه بوده‌اند) به نحوی از اوراق بهادار بانک مرکزی برای سیاست‌گذاری پولی استفاده کرده‌اند.
بر این اساس، انتشار مستقیم اوراق ودیعه توسط بانک مرکزی یک ابزار جدید جهت عملیات بازار باز محسوب می‌شود که به عنوان مکمل سایر برنامه‌های این بانک (شامل انجام عملیات بازار باز بر روی اوراق بهادار دولتی، تشکیل کریدور نرخ سود در بازار بین‌بانکی و غیره)، در اجرای بهتر سیاست‌گذاری پولی نقش ایفا می‌کند.
نکته مهم دیگر در تحلیل ابعاد اقتصادی اوراق، به ماهیت «مصون از تورم» آن بازمی‌گردد که در لنگر شدن انتظارات تورمی تاثیر دارد. در واقع، وجود ویژگی حفظ قدرت خرید در اوراق ودیعه، علامتی مشخص از پایبندی و تعهد بانک مرکزی به مقوله کنترل تورم در آینده است و این خود با تحت تاثیر قرار دادن انتظارات، می‌تواند به سیاست‌گذار در دستیابی به هدف تورمی اعلام شده کمک کند.
به لحاظ ماهیت حقوقی، اوراق ودیعه سندی است که نشان می‌دهد بانک مرکزی مبلغ معینی را از خریداران اوراق به عنوان ودیعه (امانت) دریافت کرده و متعهد است آن مبلغ را تا سررسید نگهداری نموده و در سررسید، با حفظ قدرت خرید به دارنده سند عودت دهد. در واقع، بانک مرکزی اعلام می‌کند که حاضر است منابع خریداران اوراق را بر اساس عقد ودیعه دریافت کند و در عوض، هدیه‌ای (یا هبه‌ای) غیرمشروط به عنوان سود (به تعبیر دقیق‌تر جهت حفظ قدرت خرید) به آنها بپردازد. در اینجا رابطه حقوقی دارندگان اوراق با بانک مرکزی، رابطه ودیعه است (نه قرض) و وجوه حاصله به ملکیت بانک مرکزی در نمی‌آید (بلکه در راستای هدف سیاست‌گذار مسدود می‌شود). زیاده پرداختی نیز تعهد قراردادی محسوب نمی‌شود که شبهه ربا در رابطه با آن مطرح باشد، بلکه مازادی است که به صورت یک طرفه توسط بانک مرکزی با هدف تشویق خریداران جهت همراهی با اهداف سیاست‌گذار، پرداخت می‌گردد.
در پایان لازم به ذکر است که اوراق ودیعه بانک مرکزی یکی از جدیدترین کاربردهای صکوک جهت عملیات بازار باز در نظام پولی کشور محسوب می‌شود که نسبت به اوراق منتشر شده توسط بانک مرکزی در سال‌های گذشته (اوراق مشارکت) مزیت‌های متعددی دارد. با این حال به دلیل جدید بودن این ابزار و ناآشنایی ذینفعان، نیاز به تبیین دقیق‌تر ابعاد اقتصادی، مالی، فقهی و حقوقی اوراق ودیعه در راستای افزایش همراهی عموم با سیاستهای پولی احساس می‌شود.
* منبع : ایبِنا
حسین میثمی، عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی
-->
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: عملیات بازار باز سیاست گذاری پولی توسط بانک مرکزی انتشار مستقیم حفظ قدرت خرید اوراق ودیعه سیاست گذار بر اساس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۸۴۰۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سیاست بانک ترکیه تغییر نکرد
بانک مرکزی ترکیه نرخ بهره را ۵۰ درصد نگه داشت.
به گزارش ایسنا، بانک مرکزی جمهوری ترکیه (CBRT) اعلام کرد که نرخ بهره را پس از افزایش در ماه گذشته بدون تغییر در ۵۰ درصد نگه می‌دارد.
کمیته سیاست پولی استدلال کرد که به دلیل تاخیر بین افزایش نرخ‌ها و تاثیر آن بر تورم، توقف در انقباض الزامی است.
بانک افزود که «به شدت به ریسک‌های تورمی توجه می‌کند».
بانک ترکیه گفت: تا زمانی که شاهد کاهش قابل توجه و پایدار در روند زیربنایی تورم ماهانه نباشد و تا زمانی که انتظارات تورمی به محدوده پیش‌بینی شده باز نگردد، موضع پولی فشرده خود را حفظ خواهد کرد.
این سازمان مجددا تاکید کرد که آماده است تا در صورت پیش‌بینی وخامت قابل توجه و مداوم تورم، نرخ‌ها را بیشتر افزایش دهد.
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟