به نقل از «دانا»

سخاوتمندی بنه برای سه هزار بهره بردار محلی/ حکایت زخم های کهنه و تازه ای که بر پیکر درخت قزوان ادامه دارد

تاریخ انتشار: ۳۱ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۶۹۴۲۶۰

در مناطق جنگلی کردستان درختان کهنسالی که زخم های کهنه و تازه بر تن دارند از دور خود نمایی می کنند، در فرهنگ مردم این منطقه درختان قزوان از اهمیت و احترام خاصی برخوردار بوده و طبق عرف مردم شکستن شاخ و برگ آنها گناه محسوب می شود.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از کردتودی، آب و هوای مناسب، خاک حاصلخیز و منابع آبی عظیم در بخش کشاورزی، وجود معادن فراوان و متنوع، ظرفیتهای غنی و گسترده در بخش گردشگری (فرهنگی، طبیعی و تجاری) و واحدهای صنعتی مختلف پر سابقه استان، همگی ازجمله این سرمایه ها هستند که بهره برداری مناسب از ظرفیت ها و بالفعل کردن آنها به زیرساختهایی نیاز دارد چنان که ایجاد و توسعه آنها نیازمند توجه جدی مسؤولان و متولیان امر است که به دلایل مختلف در انجام این وظیفه ناموفق عمل کرده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از دیرباز ارتباط عمیقی بین جنگل های زاگرس و زندگی مردمان این خطه وجود داشته است، قسمت عمده‌ای از جنگل‌های استان کردستان را درختان بنه تشکیل داده است که بیشتر آن در شهرستان‌های سروآباد ، بانه ، مریوان و سقز و به میزان کمتری در کامیاران و سنندج وجود دارد.

حکایت مردمانی که تیشه بر دوش ، راهی کوهستان های سخت گذری می شوند که با کمی آب و خاک رزق خود را از میان جنگل های زاگرس به دست می آورند.

در مناطق جنگلی کردستان و در شهرستان های بانه و مریوان درختان کهنسالی که زخم های کهنه و تازه بر تن دارند از دور خود نمایی می کنند، در فرهنگ مردم این منطقه درختان قزوان از اهمیت و احترام خاصی برخوردار بوده و طبق عرف مردم شکستن شاخ و برگ آنها گناه محسوب می شود.

البته این تقدس خاص درخت قزوان نه به خاطر زیبایی و کهنسالی آن، بلکه بخاطر برداشت شیره سقز (وه ن) از تنه این درخت است که در طول تاریخ بخشی از جنگل نشینان روزگار خود را با برداشت این ماده گذرانده و امرار معاش می کنند و این روند هنوز هم ادامه دارد.

طرز تهیه ون از درختان بنه

کاک احمد یکی از مردانی است که اهل روستای نسل شهرستان سروآباد در خصوص جمع کردن شیره درخت بنه می گوید: با مخلوط کردن آب و خاک الک شده، گل مورد نظر را تهیه می کنیم، سپس گل ساخته شده را به درختان بنه می چسبانیم و به پایین تر از شکاف ایجاد شده گل ساخته شده را به گونه ای تعبیه می کنیم تا شیره مستقیماً وارد کاسه ی گلی شود.

وی افزود: هر درختی ارزش و جایگاهی دارد اما درختان بنه برای اهالی این منطقه از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند.

محمد رسولی از اهالی روستای بوریدر شهرستان سروآباد هم می گوید: از دوران کودکی با پدر و پدربزرگ خود برای برداشت شیره سقز به مناطق جنگلی روستا که دارای درخت قزوان است، می روند.

وی اضافه کرد: 10 تا 15 روز بعد از زخم زدن و نصب پیاله ها، صبح زود قبل از طلوع خورشید برای برداشت سقز به جنگل می رویم و شیره های سقز را جمع آوری می کنیم.

به گفته وی، شیره های جمع آوری شده را با استفاده از صافی های سنتی که از بقایای گیاهان و چوب درختان جنگی درست شده، تصفیه می کنیم.

شیره ی جان چند هزار هکتار درخت بنه در زاگرس، قطره قطره در کاسه ی سخاوتشان جمع می شوند تا روح تازه ای به اقتصاد این خطه بدمد.

سالانه 7 میلیارد و 200 میلیون ریال عاید بهره برداران این نعمت خدادادی می شود

طبق پیش بینی جهاد کشاورزی استان کردستان، در سال جاری بیش از دو تُن شیره ی سقز از درختان استهسال می شود و همچنین بیش از 500 نفر از بهره برداران محلی نیز به صورت مستقیم در این زمینه کیب درآمد می کنند.

از ۱۴ هزار بهره بردار محلی در حوز‌ه های جنگلی کردستان ، بیش از سه هزار نفر در زمینه برداشت شیره سقز فعالیت می کنند و با توجه به ارزش اقتصادی محصول شیره سقز در بازار سالانه بیش از ۷ میلیارد و دویست میلیون ریال سود عاید بهره برداران محلی می شود.

شیره ی سقز در صنایع مختلفی همچون بهداشتی، آرایشی و غذایی و دارویی کاربردهای زیادی دارد اما در کردستان جز در تولید آدامس استفاده ی دیگری از آن نمی شود زیار نبود صنایع تبدیلی ، سقز تولیدی در ایران را راهی روانه ی کشورهای خارجی می کند و در نهایت ما می مانیم و مردمانی زحمتکش و درختانی خسته از بهره بداران بیش از حد و کودکان آدامس فروش.

 خصوصیات درخت قزوان (بنه) و فواید شیره سقز

استاد دانشگاه منابع طبیعی کردستان در خصوص درخت قزوان گفت: این درخت 2 پایه دارد (درخت نر و ماده از هم جدا هستند) و می تواند به ارتفاع هفت تا 10متر برسد و تاج متراکم و کروی شکلی را تشکیل می دهد.

زاهد شاکری افزود: این درخت یک گونه خودرو جنگلی بوده و اغلب در ارتفاعات فوقانی و مناطق سنگلاخی روی یال ها رشد کرده و قسمت های این درخت از جمله برگ، گال، میوه و شیره ای که از آن استخراج می شود دارای ارزش دارویی است به همین لحاظ از قدیم در طب سنتی ایرانی جایگاه ویژه ای داشته است.

این استاد دانشگاه منابع طبیعی یادآور شد: شیره حاصله از تنه این درخت به نام سقز به جز طب سنتی در تولید محصولات بهداشتی، عطر سازی و رنگ های طبیعی با کیفیت نیز استفاده و کاربرد فراوانی دارد.

وی تاکید کرد: ماده اصلی موجود در شیره سقز تربانتین نام دارد و ارزش اقتصادی بالایی به این محصول می دهد، به گونه ای که در میان مردم محلی جنگل نشین زاگرس، به عنوان یکی از ارزشمندترین درختان اقتصادی جنگلی شناخته می شود.

وی افزود: بذر این درخت بسیار ارزشمند بوده و در حالت نارس به عنوان چاشنی و بذرهای رسیده در شیرینی سازی کاربرد دارند و روغن استحصال شده از بذر بنه نیز به عنوان یکی از با کیفیت ترین روغن های خوراکی شناخته شده و دارای مقدار زیادی اسیدهای چرب غیر اشباع و آنتی اکسیدان های ضد سرطان طبیعی است.

شاکری گفت: از برگ و گال هایی که از نیش شته ها بر روی برگ این درختان ایجاد می شوند نیز به دلیل دارا بودن مقدار بالای تانن (حدود 20 درصد) در صنعت چرم سازی و محصولات بهداشتی استفاده می شود و روغن حاصل از برگ این درخت دارای موادی همچون مونوترپن های مختلف است که ارزش داروی و ضدسرطانی بسیار زیادی دارند.

با ایجاد صنایع تبدیلی در منطقه می‌توان از صادر شدن این محصول با ارزش آن هم به صورت خام به خارج از کشور جلوگیری کرد به گونه‌ای که سود آن عاید بهره برداران محلی شود.

انتهای پیام/

منبع: دانا

کلیدواژه: بهره برداران درختان بنه شیره سقز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۹۴۲۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کاشت بیش از ۵ میلیون اصله نهال در بوشهر + تصویر

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر گفت: در سال جاری عملیات کاشت نهال و بذر کاری در قالب ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار مورد در اراضی مختلف روستایی و شهری استان بوشهر هدف‌گذاری شده است. - اخبار استانها -

عبدالحسین گرشاسبی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بوشهر، با گرامیداشت روز ملی خلیج فارس از عملیات کشت نهال در منطقه چاهکوتاه بوشهر خبر داد و اظهار داشت: همزمان با روز ملی خلیج فارس در پارک جنگلی چاهکوتاه مراسم درختکاری برگزار و تعداد 200 اصله نهال جنگلی نهال کاشته شد.

وی طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: کاشت نهال و توسعه عملیات درختکاری به یکی از اولویت‌های مهم کشور تبدیل شده است که به تبع آن در استان بوشهر اجرا عملیات آبخیزداری و کاشت درخت در دستور کار قرار گرفته است.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر از کاشت 294 هزار اصله نهال در ماه گذشته در استان بوشهر خبر داد و گفت: تاکنون 3 میلیون و 750 هزار نهال جنگلی در استان بوشهر تولید و بیش از 1.7 میلیون نهال آن سال قبل کشت شد.

گرشاسبی سهم استان بوشهر در اجرایی شدن طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت را 12 میلیون اصله نهال در 4 سال دانست و بیان کرد: در سال جاری عملیات کشت نهال و بذر کاری در قالب 5 میلیون و 300 هزار مورد در اراضی مختلف روستایی و شهری استان بوشهر هدف‌گذاری شده است.

وی اضافه کرد: در سال 1402 و 1403 در مجموع باید عملیات بذر کاری و کاشت انجام شود که امسال علاوه بر نهال‌های جنگلی کشت نخل و درخت مرکبات بر اساس اقلیم مناطق در دستور کار قرار گرفته شده است.

انتهای پیام/190