به نقل از «ایرنا»

مدیرکل گردشگری: ۱۰ میراث ناملموس قم ثبت ملی شد

تاریخ انتشار: ۱ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۷۰۶۷۳۹

به گزارش روز چهارشنبه روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قم، حمید یزدانی افزود: این آثار شامل آیین تعزیه روستای کاسوا، آیین چاوشی خانه روستای نویس، آیین سحرخوانی روستای نویس، طراحی نقش قالی گُل‌فرنگ، آیین سفره بی بی سه‌شنبه، نحوه پخت آبگوشت بزباش عشایر کلکو، مهارت چوب بازی، مهارت هنر شال‌بافی، مهارت هنر نی چیت بافی و مهارت تهیه غذای گور ماست است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی بابیان این‌که تعزیه روستای کاسوا یکی از قدیمی‌ترین تعزیه‌ها در این استان است، ادامه داد: هرسال در دهه اول ماه محرم هزاران نفر برای دیدن تعزیه به این روستا سفر می‌کنند، این مراسم از ابتدای ماه محرم شروع  می‌شود و در ۱۰شب ادامه پیدا می‌کند.

وی افزود: چاوشی‌ آواز مخصوص بدرقه یا استقبال از زائران اماکن متبرک است، رسم چاوشی‌خوانی برای زائران کربلا یا مشهد از دوره صفویان و قاجاریان مرسوم بوده که در حال حاضر در استان قم به‌ویژه در روستای نویس هنوز اجرا می‌گردد.

یزدانی با اشاره به آیین سحرخوانی به‌عنوان یکی از آیین‌های سنتی ویژه ماه مبارک رمضان، گفت: از گذشته‌های دور تاکنون طبق این سنت، سحرخوانان با به راه افتادن در کوچه‌ها و محلات با نوای خوش، روزه‌داران را هنگام سحر بیدار می‌کردند. هرچند این آیین سنتی زیبا در حال حاضر کمتر اجرا می‌شود اما این آیین در روستای نویس قم هرسال در ماه رمضان اجرا می‌شود.

وی اظهار کرد: طرح گل‌فرنگ در حقیقت نقش یک گل سرخ و یا رز شکفته با برگ های اطرافش است. هنرمندان قمی،  گاهی این نقش را تنها در قابی نشانده و با تکرار قاب‌ها، نقشه خشتی منقشی از آن ساخته و آن را قاب آینه نامیده‌اند و گاهی دسته‌ای از این گل‌ها را به‌جای ترنج میانی فرش گذاشته و آن را ترنج گل فرنگ خوانده‌اند.

وی با اشاره به این‌که ثبت آیین‌های کهن می‌تواند آن را از خطر فراموشی مصون دارد، تصریح کرد: از آیین‌های مرسوم در شهر قم، سفره بی‌بی سه‌شنبه است که در محلات قدیم قم گسترانیده می‌شود، خانواده‌هایی که حاجتی دارند و یا عضوی از خانواده در بند و یا زندانی باشد، آن را نذر می‌کنند.

وی ادامه داد: از دیگر پرونده‌هایی که در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید، نحوه پخت آبگوشت بزباش از دیگر غذاهای سنتی بود که از دیرباز پخت آن در میان عشایر کلکو در استان قم رایج بوده است.

یزدانی اظهار کرد: چوب‌بازی ازجمله رقص‌ها و بازی‌های محلی رایج در نقاط روستایی و شهری کشور محسوب می‌شود که در بین روستاییان و عشایر استان قم نیز رایج است.

وی با اشاره به ثبت ملی مهارت هنر شال‌بافی در فهرست میراث ناملموس گفت: ازآنجایی‌که مناطق روستای ایل کلکو در کویر قرار دارد و هوای کویر گزنده است، بافت و استفاده از شال پشمی با پشم شتر بسیار کاربرد داشته و برای دور ماندن از گزند سرما مفید می‌باشد.

وی در مورد مهارت هنر نی چیت بافی توضیح داد: چیت حصاری از نی است که برای دیوارهای سیاه‌چادرها از آن استفاده می‌کنند. لبه‌های چیت با موی بز، دور دوزی شده و وسط نی‌ها بازهم توسط موی بز در شکل‌ها و نقش‌های مختلف به‌هم‌بافته می‌شود.

وی گفت: گورماست غذایی ساده و خاص چوپانان و عشایر است که از شیر و ماست تهیه می‌شود، این غذا به‌عنوان یک غذای سالم و کامل هنوز در بین عشایر قم رواج دارد.

مرمت کوشک تاریخی وفایی در استان قم آغاز شد

مدیرکل میراث فرهنگی قم همچنین گفت: کوشک تاریخی وفایی در روستای قاضی‌بالا در بخش سلفچگان از توابع استان قم در حال مرمت است.

یزدانی ادامه داد: در آخرین جلسه شورای فنی میراث‌فرهنگی استان قم، کلیات طرح مرمت کوشک وفایی مورد تأیید قرار گرفت، این مرمت توسط سرمایه‌گذار انجام می‌شود که مصوب شده است ۲۰۰ میلیارد ریال تسهیلات روستایی دریافت کند.

وی گفت: این مرمت شامل احیاء سقف‌های فروریخته، اصلاح طاق و قوس‌ها، مرمت استخر موجود و غیره می‌باشد.

وی افزود: مقرر شد مشاور طرح مرمت، برای تغییر کاربریِ منبع آب موجود در بنا و همچنین تغییر کاربری طبقه همکف و سایر موارد مطرح‌شده، جزییات اجرایی را تهیه و در جلسه بعدی شورای فنی ارائه نماید.

یزدانی اضافه کرد: با توجه به ساختار، تزیینات و مصالح به‌کاررفته در کوشک وفایی می‌توان قدمت آن را به اواخر دوره قاجار نسبت داد. این بنا در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۱ با شماره ۳۰۵۳۴ در فهرست آثار ملی ایران به‌ثبت رسیده است.

برچسب‌ها اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری قم قم دوره قاجار میراث فرهنگی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: قم دوره قاجار میراث فرهنگی قم دوره قاجار میراث فرهنگی میراث فرهنگی روستای نویس مهارت هنر استان قم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۷۰۶۷۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آئینی سنتی که همه ساله با اجرای آن باران می‌بارد

ایسنا/خراسان رضوی پخت «شیربرنج» در روستای توندر آئینی سنتی است که همه ساله به نیت امام زمان(عج) و بارش رحمت الهی برگزار می‌شود و همزمان با پخت و پخش شیربرنج ها بین اهالی شاهد باران رحمت الهی هستیم.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ در حاشیه این آئین در گفت و گو با ایسنا گفت: حدود هفت دهه است که آیین پخت شیر برنج در روستای توندر برگزار می‌شود و در بیشتر سال‌ها از جمله امسال شاهد بارش شدید باران همزمان با اجرای این آیین باشکوه بودیم

رضا ربیعی با اشاره به اینکه این آیین به نیت امام زمان(عج) و بارش رحمت الهی برگزار می‌شود، اظهار کرد: طبق روال همه ساله اجرای این آئین سنتی بعد از اذان صبح امروز آغاز و تا بعد از اذان ظهر ادامه دارد.

وی اظهار کرد: اهالی روستا و دامدارانی که می‌خواستند در این آئین شرکت کنند بعد از اذان صبح تمام دام‌های خود را به منطقه‌ای به نام دامگاه برده و اقدام به جدا کردن بره‌ها و بزغاله‌ها از گله گوسفندان کردند.

ربیعی با بیان اینکه بعد از دوشیدن تمامی گوسفندان و کیله کردن هم شیری انجام داده و تمامی شیرها را با هم تجمیع کردند، عنوان کرد: بعد از دوشیدن تمامی گوسفندان چوپانان خلمه را آوردند.

وی افزود: خلمه زمانی‌ است که بعد از دوشیدن و «کیله کردن» و «هم شیری»، چوپان گله بره‌ها را با نوای «های های»، صدا می‌زند، چوپان دوم که همراه گله بره‌های شیرخوار(گله خلمه‌ها) است، از پشت تپه به سمت گله حرکت می‌کند، به محض اینکه دو گله همدیگر را می‌بینند، به سوی هم می‌دوند و بره‌ها به دنبال مادر خود می‌گردند تا او را پیدا کنند و از شیر باقی مانده می‌خورند.

وی با اشاره به اینکه از روستاهای اطراف مانند اوندر، خضربیگ و سایر روستاها و حتی دامدارانی از روستاهای خلیل‌آباد در این آئین شرکت داشتند و شیر دام‌های خود را آورده بودند، بیان کرد: حدود ۱۲ دیگ برای پخت شیربرنج پیش‌بینی شده بود.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ با بیان اینکه آئین پخت شیربرنج در منطقه مزار روستا برگزار شد، افزود: مردم روستا عقیده دارند از زمانی که در مزار روستا یا همان پیر حاجات شیربرنج را پخت می‌کنند حاجت اکثر اهالی روستا برآورده می‌شود.

وی با بیان اینکه اجرای این آئین با حضور حداکثری مردم برگزار شد، عنوان کرد: از همان ساعات اولیه گردشگرانی از شهرهای مختلف از جمله تهران، مشهد، کاشمر، خلیل‌آباد، بردسکن، سبزوار، نیشابور، تربت‌حیدریه و برخی شهرهای دیگر حضور داشتند.

ربیعی با اشاره به اینکه بیش از ۳۰۰۰ نفر در آئین پخت شیربرنج شرکت داشتند، بیان کرد: این آئین برای دومین سال که قدمتی ۷۰ ساله دارد به بهترین نحو ممکن برگزار شد.

وی خاطرنشان کرد: هرچند آیین سنتی شیربرنج با قدمتی بیش از ۷۰ سال همه ساله در روستای توندر برگزار می‌شده اما به جز اهالی خود روستا کس دیگری از آن در شهرستان اطلاعی نداشته است که از سال گذشته به صورت باشکوه‌تر و با حضور گردشگران مختلف برگزار می‌شود.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ ادامه داد: در بیشتر سال‌ها از جمله امسال شاهد بارش باران همزمان با اجرای این آیین باشکوه بوده‌ایم. هنگام اذان ظهر باران به حدی بود که شرکت کنندگان در مراسم به دنبال سرپناهی بودند.

وی با بیان اینکه در حاشیه این آئین محصولات محلی روستا از جمله صنایع دستی، لبنیات و ریواس عرضه شد، گفت: فروش محصولات محلی در حاشیه آیین سنتی پخت شیر برنج بالغ‌بر ۲۵۰ میلیون ریال بوده است.

ربیعی در ادامه با اعلام اینکه در تلاش برای برگزاری جشنواره مختلف با مشارکت مردم در شهرستان کوهسرخ هستیم، تصریح کرد: سعی می‌شود به بهترین نحو آداب و رسوم منطقه را به گردشگران و شهروندان معرفی کنیم.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ برگزاری جشنواره‌ها و مراسم‌های آئینی را در توسعه گردشگری و معرفی شهرستان بسیار حائز اهمیت دانست و تصریح کرد: با توجه به اینکه شهرستان کوهسرخ ظرفیت‌های مختلفی برای جذب گردشگر دارد باید به زیرساخت‌های آن توجه بیشتری شود.

وی عنوان کرد: امسال پرونده چند آیین ناملموس تکمیل و برای به ثبت رسیدن ارسال می‌شود، همچنین اکنون پرونده مراسم آیینی از جمله حیدر علی، شیربرنج و برخی دیگر در دست تکمیل شدن است. برداشت گیاهان کوهی، فرآوری آنغوزه و ... در بخش میراث طبیعی هستند که پرونده را تکمیل می‌کنیم.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ افزود: روستای زیبای توندر در دامنه کوه در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال غرب شهر ریوش مرکز شهرستان کوهسرخ استان خراسان رضوی قرار دارد.

ربیعی افزود: َتوَنْدَر روستایی از توابع بخش بررود شهرستان کوهسرخ در استان خراسان رضوی است و این روستا در دهستان تکاب قرار دارد و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۸۴۶ نفر است.

وی گفت: محصولات باغی و دامی، گندم دیم و آبی، نان محلی، دوغ و شیر و ماست محلی، روغن زرد گوسفندی، کشک و قروت، گردو، بادام، آلود، جوزقند، قیسی، کشته زردآلو، سنجد، پسته و بنه‌کوهی می‌تواند سوغات این منطقه برای گردشگران و مسافرینی که به این دیار سفر می‌کنند، قرار گیرد.

شهرستان کوهسرخ دارای آب و هوایی معتدل کوهستانی با وسعتی حدود ۲۱۹۳ کیلومتر در ۲۸ روستا سه دهستان و جمعیتی بالغ‌بر ۲۸ هزار نفر در ۳۵ کیلومتری مسیر تفرجگاهی و خوش آب و هوای کاشمر به نیشابور قرار گرفته است.

تنوع آب و هوایی، گونه‌های گیاهی به ویژه گیاهان دارویی و گونه‌های متفاوت جانوری و اقلیمی متفاوت باغستان‌ها چشمه‌سارها، بافت تاریخی و خانه‌های قدیمی گلی و مسقف با چوب و نی از جمله ویژگی‌هایی است که مسافرین می‌توانند مدت ماندگاری‌شان را در شهرستان افزایش دهند.

انتهای پیام