عید ولایت/ بازخوانی واقعه غدیر
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۷۱۱۰۱
از روز غدیرخم به عنوان عیدالاکبر یاد می‌کنند؛ بدان جهت که در این روز نه‌تنها علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر (ص) تعیین می‌شود، بلکه پیامبر با امر الهی، جانشینان پس از خود که همگی از نسل حضرت زهرا و علی (ع) هستند را معرفی کردند.
به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، از روز غدیرخم به عنوان عیدالاکبر یاد می‌کنند؛ بدان جهت که در این روز نه‌تنها حضرت علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر (ص) تعیین می‌شود، بلکه حضرت محمد (ص) بنا به امر الهی، اسامی جانشینان پس از خویش که همگی از نسل حضرت زهرا (س) و علی (ع) هستند را معرفی کرده و مژده ظهور حضرت مهدی (عج) را در آخرالزمان می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مسلمانان با انحراف از دستور صریح پیامبر(ص) مسیری دیگر را رفتند اما اگر پس از درگذشت پیامبر اکرم ؟ص؟به سفارش‌‌‌های روز غدیر و موارد مکرر دیگری که پیامبر (ص)، علی (ع) را پیشوا معرفی فرموده بود، عمل کرده بودند، اسلام جهانی می‌شد و دین خدا بشریت را به راه می‌آورد و عدالت و دادگری، آفاق گیتی را می‌گرفت. از اینجاست که همه هوشمندان تاریخ بشر که به گونه‌ای از این واقعه آگاهی یافته و از انحرافی که پس از رحلت پیامبر پیش آمد، اظهار تأسف کرده‌اند؛ از این جمله است ولتر، فیلسوف مشهور فرانسوی. وی تأسف خویش را چنین اظهار کرده است: «آخرین اراده محمد(ص) انجام نشد؛ او علی (ع) را به جای خود منصوب کرده بود». امروز در آستانه این عید بزرگ به بازخوانی این واقعه مهم تاریخی پرداخته‌ایم.
نوروز؛ زمان واقعه غدیرخم
در اواخر دهمین سال پس از هجرت پیامبر اکرم (ص) به مدینه، ایشان به همراه اصحاب عازم حج شدند. این در زمانی بود که علاوه بر مکه، با پیروزی مسلمانان در غزوه حنین، کل شبه‌جزیره عربستان به اسلام گرویده بودند. در ذی‌الحجه سال 10 هجری، پیامبر واپسین حج خود را به‌جا آورد و خیلی زود عازم مدینه شد. پیامبر اکرم همه حجاج را به منزلگاهی در نزدیکی مکه دعوت کردند تا پیام مهمی را به آنان اعلام کنند که همان ماجرای معرفی امیرمومنان به عنوان ولی و جانشین خود بود. پیامبر در 18 ذی‌الحجه سال دهم هجری با ایراد خطبه‌ای علی(ع) را جانشین خود معرفی کردند و سه روز در این منطقه حضور داشتند تا همگان با امیرمومنان بیعت کنند. روزی که واقعه غدیرخم رخ داد، نوروز و اول فروردین سال دهم هجری شمسی بود. (21 مارس 632 میلادی)
محل غدیرخم
غدیر در لغت به معانی نهر و آب جمع‌شده از باران آمده است و غدیر خُم، نام مکانی است در هشت یا 9 کیلومتری میقات جحفه که به صورت آبگیر بزرگی بوده. جحفه یکی از پنج میقاتی است که زائران بیت‌الله‌الحرام (و نه مجاوران) باید از آنجا احرام بسته و به سمت مکه عزیمت کنند. جحفه میقات اهل شام و عراق است که در 183 کیلومتری مکه واقع شده. امروزه این منطقه میقات همه کسانی است که از جده رهسپار مکه می‌شوند. درحقیقت میقات جحفه محلی بود که زائران از آنجا به مسیرهای مختلف می‌رفتند اما بیشتر آنها تا این محل هم‌مسیر بودند؛ البته یمنی‌ها کلا باید به سمت جنوب بازمی‌گشتند اما چون پیامبر‌خدا آنها را به این محل خوانده بود آنها سه منزل از مکه دور شدند تا دعوت پیامبر را اجابت کنند.
حرکت از مکه به سمت غدیرخم
با اینکه انتظار می‌‌رفت پیامبر خدا در آخرین سفر حج خود مدتی در مکه و زادگاه خود بمانند، ولی بلافاصله پس از اتمام حج حضرت به منادی خود، بلال، دستور دادند تا به مردم اعلان کند: فردا کسی جز ناتوانان نباید باقی بماند و همه باید حرکت کنند تا در وقت معین در غدیر خم حاضر باشند.
صبح آن روز که پیامبر (ص) از مکه حرکت کردند، سیل جمعیت که بیش از 120 هزار نفر و به قولی 140 هزار و به قول دیگر 180 هزار نفر، تخمین زده می‌شدند، به همراه حضرت حرکت کردند. عدهای حدود 12 هزار نفر از اهل یمن که مسیرشان به سمت شمال نبود، همراه حضرت تا غدیر آمدند.
همین که ایشان به منطقه کراع‌الغمیم که غدیرخم در آن واقع شده است، رسیدند، حضرت مسیر حرکت خود را به طرف راست جاده و به سمت غدیر تغییر دادند و فرمودند: «ای مردم، دعوت‌کننده خدا را اجابت کنید که من پیام‌آور خدایم» و این کنایه از آن بود که هنگام ابلاغ پیام مهمی فرا رسیده است.
پیش‌درآمد خطبه غدیر
«رفتگان را فراخوانید تا بازگردند و ماندگان را ندا دهید که زودتر برسند.» با این فراخوان همه حجاجی که پیامبر اکرم را همراهی میکردند در محل غدیرخم جمع شدند. ایشان دستوردادند که کسی زیر درختان کهنسالی که در آنجا بود، نرود و آن موضع خالی بماند.
پس از این دستور همه مرکبها متوقف شده و همه مردم در منطقه غدیر پیاده شدند و هر یک برای خود جایی پیدا کردند. شدت گرما در اثر حرارت آفتاب و داغی زمین، سوزنده و به حدی ناراحت‌کننده بود که مردم و حتی خود حضرت گوشهای از لباس خود را به سر انداخته و گوشهای از آن را زیر پای خود قرار داده‌بودند و عدهای از شدت گرما عبای خود را به پایشان پیچیده بودند.
پیامبر (ص)، سلمان و ابوذر و مقداد را فراخواندند و به آنان دستور دادند تا به محل درختان کهنسال بروند و آنجا را آماده کنند. آنها خارهای زیر درختان را کنده، سنگ‌های ناهموار را جمع کرده، زیر درختان را جارو کردند و آب پاشیدند. در فاصله بین دو درخت روی شاخه‌ها پارچهای انداختند تا سایبانی درست شود و آن محل برای برنامه سه‌روزه‌ای که حضرت
در نظر داشتند کاملاً آماده شد.
سپس در زیر سایبان، از رواندازهای شتران و سایر مرکبها منبری به بلندی قامت حضرت ساختند و روی آن پارچهای انداختند و آن را طوری بر پا کردند که نسبت به دو طرف جمعیت در وسط قرار بگیرد و پیامبر (ص) هنگام سخنرانی مشرف بر مردم باشد تا صدای حضرت به همه برسد و همه او را ببینند؛ البته ربیعه بن امیه بن خلف کلام حضرت را برای مردم تکرار می‌‌کرد تا افرادی که دورتر قرار داشتند مطالب را بهتر بشنوند.
انتظار مردم به پایان رسید. ابتدا منادی حضرت ندای نماز جماعت داد، و سپس نماز ظهر را به جماعت خواندند. بعد از آن مردم ناظر بودند که پیامبر ؟ص؟بر فراز آن منبر ایستادند و علی ؟ع؟ را فراخواندند و به ایشان دستور دادند بالای منبر بیایند و در سمت راست‌شان بایستند. سپس آن حضرت نگاهی به راست و چپ جمعیت کردند و منتظر شدند تا مردم کاملاً جمع شوند. پس از آماده شدن مردم،
پیامبر اکرم ؟ص؟سخنرانی تاریخی و آخرین خطابه رسمی خود را برای جهانیان آغاز کردند.
خطبه غدیر
سخنرانى پیامبر (ص) در غدیر با شیوه خاص آن که دو نفر بر فراز منبر در حال قیام دیده مى‌شدند، حدود یک ساعت طول کشید. این بیانات حضرت در 12 بخش قابل ترسیم است:
1- حمد و ثناى الهى و بیان صفات قدرت و رحمت حق تعالى و شهادت به بندگى خود در مقابل ذات الهى.
2- صراحت به آن که باید فرمان مهمى را درباره علی (ع) ابلاغ کنند وگرنه رسالت الهى را به اتمام نرسانده و ترس از عذاب خدا دارند.
3- اعلام امامت 12 امام بعد از خود تا آخرین روز دنیا با عمومیت ولایت آنان بر همه انسان‌ها و در طول زمان‌ها و در همه مکان‌ها و نفوذ کلمات‌شان در جمیع امور.
4- پیامبر (ص) بازوان علی (ع) را گرفتند و آن را بالا برده و در این حال فرمودند: هرکس من مولا و سرپرست اویم، این علی مولای اوست. خداوندا، دوست بدار و سرپرستی کن هر کسی را که علی را دوست دارد و او را مولای خود بداند و دشمن بدار هر کسی را که او را دشمن می‌دارد و یاری نما هر کسی را که او را یاری می‌نماید و به حال خود رها کن هر کس را که او را
وا می‌گذارد. (نقل است آنچنان دستان ایشان بالا بود که مردم سفیدی زیر بغل آن دو را دیدند که تا آن روز دیده نشده بود.)
5- اعلام آن که کمال دین با ولایت ائمه ؟عهم؟ به‌دست می‌آید.
6- ضمن یاد‌آوری شمه‌ای از فضایل مولا علی (ع) فرمودند: هرکس از ولایت ائمه (عهم) سر باز زند، اعمال نیکش سقوط مى‌کند و در جهنم خواهد بود.
7- با تلاوت آیاتى از قرآن در رابطه با عذاب الهى و لعن دشمنان دین فرمودند: «منظور از این آیات، عده‌اى از اصحاب من هستند که مأمور به چشم‌پوشى از آنان هستم، ولى بدانند که خداوند ما را بر معاندان و مخالفان و خائنان و مقصران حجت قرار داده و اغماض نسبت به آنان در دنیا، مانع از عذاب آخرت نیست»، سپس بیزارى خود را از گمراه‌کنندگان امت اعلام فرمودند و اشاره‌اى هم به غاصبین مقام جانشینی کردند.
8- صراحت بر آن که اصحاب صراط مستقیم در سوره حمد، شیعیان اهل بیت (عهم) هستند.
9- بیان مطالبى اساسى درباره حضرت بقیه‌‌الله الاعظم (ارواحنا فداه) و مژده آینده‌اى پر از عدل و داد به دست مهدی موعود (عج).
10- دعوت مردم به بیعت با خود و على (ع) و بیان اینکه چنین دعوتی از طرف خداست.
11- تاکید بر آن که با معرفی ائمه بعدی، تکلیف حلال و حرام خدا تا روز قیامت معلوم است.
12- گرفتن بیعت لسانی از حاضران؛ پیامبر می‌فرمود و مردم تکرار میکردند. کلمات نهایى پیامبر (ص) دعا براى اقرارکنندگان و نفرین بر منکرین اوامرش بود.
بیعت در روز عید غدیرخم
در سه روز حضور پیامبر و امیرمومنان و صحابه و زائران حجه‌الوداع یا همان حجه‌البلاغ، مردم به سه صورت با پیامبر اکرم و علی (ع) بیعت کردند؛
1- پیامبر در اواخر خطبه روز غدیر فرمودند: ای مردم، چون با یک کف دست و با این وقت کم و با این سیل جمعیت، امکان بیعت برای همه وجود ندارد، پس شما همگی این سخنی را که من می‌گویم تکرار کنید و بگویید: ما فرمان تو را که از جانب خداوند درباره علی بن ابی طالب و امامان از فرزندانش به ما رساندی، اطاعت می‌کنیم و به آن راضی هستیم و با قلب و جان و زبان و دست‌مان با تو بر این مدعا بیعت می‌کنیم. عهد و پیمان در این‌باره برای ایشان از ما، از قلب‌ها و جان‌ها و زبان‌ها و ضمایر و دست‌مان گرفته شد. هرکس به دستش توانست وگرنه با زبانش بدان اقرار کرده است. وقتی کلام پیامبر (ص) پایان یافت، همه مردم سخن او را تکرار کردند و بدین وسیله بیعت عمومی گرفته شد.
2- پس از اتمام خطبه، صدای مردم بلند شد که آری، شنیدیم و طبق فرمان خدا و رسول با قلب و جان و زبان و دست‌مان اطاعت می‌کنیم. بعد به سوی پیامبر و امیرالمومنین (ع) ازدحام کردند و برای بیعت سبقت می‌‌گرفتند و با ایشان دست بیعت می‌دادند.
برای آنکه رسمیت مساله محکم‌تر شود، و آن جمعیت انبوه بتوانند مراسم بیعت را به طور منظم و برنامه‌ریزی‌شده‌ای انجام دهند، پیامبر (ص) دستور دادند تا دو خیمه بر پا شود. یکی را مخصوص خودشان قرار دادند تا در آن جلوس کنند و امر کردند تا مردم جمع شوند.
پس از آن مردم دسته دسته در خیمه پیامبر (ص) حضور می‌یافتند و با آن حضرت بیعت کرده و به او تبریک و تهنیت می‌گفتند. سپس در خیمه مخصوص امیرالمومنین (ع) حاضر می‌شدند و به عنوان امام و خلیفه بعد از پیامبرشان با او بیعت میکردند و به عنوان امیرالمومنین بر او سلام میکردند و این مقام والا را به آن حضرت تبریک و تهنیت می‌گفتند. پیامبر (ص) در روز غدیر مکرر می‌فرمود: به من تبریک بگویید، به من تهنیت بگویید، زیرا خداوند مرا به نبوت و اهل بیتم را به امامت اختصاص داده است.
3- پیامبر (ص) دستور دادند تا ظرف آبی آوردند و پرده‌ای زدند که نیمی از ظرف آب در یک سوی پرده و نیم دیگر آن در سوی دیگر قرار بگیرد تا زنان با
قرار دادن دست خود در یک سوی آب و قرار گرفتن دست امیرالمومنین (ع)در سوی دیگر با حضرت بیعت کنند؛ به این صورت بیعت زنان هم انجام گرفت. همچنین دستور دادند تا زنان هم به حضرتش تبریک و تهنیت بگویند و این دستور را درباره همسران خویش مؤکد داشتند.
تاج غدیر
پیامبر (ص) در مراسم بیعت، عمامه خود را که سحاب نام داشت، به عنوان تاج افتخار بر سر امیرالمومنین (ع) قرار دادند و انتهای عمامه را بر دوش آن حضرت آویزان کرده و فرمودند: عمامه تاج عرب است. خود امیرالمومنین در این‌باره چنین فرموده‌اند: پیامبر در روز غدیرخم عمامه‌ای بر سرم بستند و یک طرفش را بر دوشم آویختند و فرمودند: خداوند در روز بدر و حنین، مرا به‌وسیله ملائکه‌ای که چنین عمامه‌ای به سر داشتند، یاری کرد.
اولین بیعت‌کنندگان
نخستین کسانی که در غدیر با امیرالمؤمنین علیه‌السلام بیعت کردند، عبارت بودند از ابوبکر، عمر، عثمان، طلحه و زبیر. جالب‌تر اینکه عمر بعد از بیعت این کلمات را بر زبان می‌راند: افتخار برایت باد، گوارایت باد ای پسر ابی‌طالب، خوشا به حالت ای اباالحسن، اکنون تو مولای من و مولای هر مرد و زن مومنی شده‌ای!
ناگفته نماند که ابوبکر و عمر با آنکه پیش از همه بیعت کردند اما قبل از آن به صورت اعتراض گفتند: آیا این امر از طرف خداوند است یا از طرف رسولش (یعنی: از جانب خود می‌گویی؟) که حضرت فرمودند: از طرف خدا و رسولش است و نیز فرمودند: آری حق است از طرف خدا و رسولش که علی، امیر مومنان است.
غدیر در قرآن
واقعه غدیر در سه فراز از آیات الهی آمده است؛
1- آیه تبلیغ؛ اى فرستاده ما! آنچه را از ناحیه پروردگار به تو نازل شده برسان که اگر چنین نکنى اصلا رسالتی که پروردگار بر دوش تو گذاشته را انجام نداده‌ای و خدا تو را از (شر) مردم نگه مى‌دارد زیرا خدا کافران را هدایت نمى‌فرماید (به مقاصدشان نمى‌رساند). (آیه ۶۷ سوره مائده)
2- آیه اکمال دین؛ امروز، دین شما را کامل و نعمت خود را بر شما تمام کردم و اسلام را به عنوان دین شما پذیرفتم. (آیه 3 سوره مائده)
3- آیات ابتدایی سوره معارج؛ پس از آنکه پیامبر، مساله ولایت علی (ع) را به مردم اعلام کرد، در آخرین ساعات حضور سه روزه پیامبر و همراهان‌شان در غدیرخم، شخصی به نام نعمان بن حارث فهری نزد ایشان آمد و با حالت اعتراض به پیامبر گفت: ما را به توحید و قبول رسالتت و انجام جهاد و حج و روزه و نماز و زکات امر کردی؛ ما هم قبول کردیم اما به این مقدار راضی نشدی تا اینکه این جوان را منصوب کردی و او را ولی ما
قرار دادی! آیا این اعلام ولایت از ناحیه خودت بود یا از سوی خدا؟ به محض اینکه حضرت به او فرمود که از ناحیه خداوند است، با حالت انکار از خداوند خواست که اگر این حکم از جانب اوست، سنگی از آسمان بر سرش فرود آید. در این هنگام سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد و در دم جان باخت. در این هنگام آیات ابتدایی سوره معارج نازل شد؛ سؤال‌کننده‌ای درخواست عذابی کرد که واقع شد.
سندیت واقعه غدیر خم
مرحوم علامه امینى در کتاب الغدیر، نام راویان حدیث غدیر را به ترتیب زمان زندگى ذکر کرده است:
اصحاب رسول خدا (ص): 110 نفر
تابعین: 84 نفر
علماى قرن دوم هجرى: 56 نفر
علماى قرن سوم هجرى: 92 نفر
علماى قرن چهارم هجرى: 43 نفر
علماى قرن پنجم هجرى: 24 نفر
علماى قرن ششم هجرى: 20 نفر
علماى قرن هفتم هجرى: 21 نفر
علماى قرن هشتم هجرى: 18 نفر
علماى قرن نهم هجرى: 16 نفر
علماى قرن دهم هجرى: 14 نفر
علماى قرن یازدهم هجرى: 12 نفر
علماى قرن دوازدهم هجرى: 13 نفر
علماى قرن سیزدهم هجرى: 12 نفر
علماى قرن چهاردهم هجرى: 19 نفرحدیث غدیر در کتب معتبر اهل سنت همچون سنن ابن ماجه، سنن ترمذى و مستدرک حاکم نیشابورى و بسیاری از منابع آنان به مضامین مختلف ذکر شده است.
منبع: صبح نو
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: پیامبر ولایت غدیر علی ع دستور دادند پیامبر اکرم واقعه غدیر طرف خدا روز غدیر آن حضرت سه روز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۷۱۱۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازخوانی تحلیلی زمینه‌های سیاسی اجتماعی در تدبرگرایی معاصر
به گزارش خبرنگار مهر، نشست علمی بازخوانی تحلیلی زمینه‌های سیاسی اجتماعی در تدبرگرایی معاصر با همکاری دانشگاه تهران برگزار می‌شود.
در این نشست عبدالهادی فقهی زاده دکترای علوم قرآن و حدیث و هیأت علمی دانشگاه تهران که از برگزار کنندگان همایش ملی «جریان‌شناسی تدبر قرآن کریم و ظرفیت‌های اجتماعی آن در ایران معاصر» است به ایراد سخنرانی بپردازد و دبیر علمی نشست حجت‌الاسلام حسین صدیقی است.
زمان برگزاری شنبه ۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ ساعت ۲۱ خواهد بود.
علاقمندان می‌توانند به صورت مجازی و از طریق اینجا در این نشست شرکت کنند.
کد خبر 6087573
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد