رسانه؛ ابزاری برای تعالی یا تنزل جامعه
تاریخ انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۹۹۶۷۳
خبرنگاران با توجه به جایگاه مهمی که در جامعه دارند به عنوان یکی از عناصر آگاهی بخش و روشن‌گری افکار عمومی می توانند با ایجاد تغییرات در حوزه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی به‌ویژه کنترل و سوق دادن افکار عمومی به سمت باورها و فضائل اخلاقی، ارزش‌ها در رشد فرهنگی، اجتماعی و... نقش مهمی ایفا کنند.
به گزارش خبرگزاری فارس از خرم‌آباد، جامعه شناسان معتقد هستند اگر فرهنگ یک جامعه پویا نشود پیشرفت و توسعه اقتصادی سیاسی اجتماعی و آن جامعه میسر نخواهد شد
جایگاه فرهنگ در موجودیت جامعه و نقشی که در پیشرفت آن ایفا می کند دارای اهمیت بسزایی است چرا که تمام ابعاد زندگی اجتماعی از جمله علوم، فنون، ادبیات، هنر، اخلاق، ارزش‌ها، باورها، اعتقادات و.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خبرنگاران با توجه به جایگاه مهمی که در جامعه دارند به عنوان یکی از عناصر آگاهی بخش و روشن‌گری افکار عمومی می توانند با ایجاد تغییرات در حوزه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی به‌ویژه کنترل و سوق دادن افکار عمومی به سمت باورها و فضائل اخلاقی، ارزش‌ها در رشد فرهنگی، اجتماعی و... نقش مهمی ایفا کنند.
امروزه افزایش کاربران در فضای مجازی و ایجاد ارتباط بین افراد، تبادل اخبار و اطلاعات باعث پیدایش نسل جدیدی از روابط اجتماعی در جوامع شده است، از این‌رو نباید فراموش کرد همچنان که رعایت اخلاق و رفتار، پایبندی به ارزش‌ها، باورها و اعتقادات در فضای واقعی
امری ضروری است در فضای مجازی نیز رعایت حقوق دیگران تهمت و افترا زدن، دروغگویی و... را باید رعایت کنند.
خبرنگار امین مردم است
در این رابطه سمیرا عزیزی خبرنگار و روزنامه‌نگار اهل خرم‌آباد با بیان اینکه هیچ کسی نمی‌تواند نقش بی‌بدیل رسانه در تضعیف و تقویت هنجارهای اجتماعی را انکار کند، گفت: رسانهها از ابزار مهم در زمینه آگاهی بخشی و اثرگذاری بر حفظ ارزش‌ها و هنجارهای جامعه محسوب می‌شوند که با جهت‌دهی و جریان‌سازی خود می‌توانند زندگی اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده و موجبات تعالی و رشد یا بالعکس تنزل افکار عمومی را فراهم کنند.
وی بیان کرد: نظریه پردازان علوم اجتماعی به شخصیت‌ساز بودن رسانه اذعان داشته و البته در این میان اخلاق رسانه‌ای و رعایت آن از اهمیت بالایی برخوردار بوده چراکه مرتبط با هنجارها و ارزش‌هاست.
عزیزی ادامه داد: اخلاق رسانه‌ای با ارزش‌ها و هنجارهای زیادی در جامعه سر و کار دارد و هر چند که تابع قواعد و اصول کلی است اما به سبب ریشه کردن در بطن جامعه می‌تواند به لحاظ فرهنگی با جوامع دیگر متفاوت باشد.
این فعال حوزه رسانه عنوان کرد: خوشبختانه در جامعه ما به علت اسلامی بودن و تبیین آموزه‌های دینی، رعایت اخلاق رسانه‌ای نیز توضیح داده شده و بر این مهم تاکید دارد بنابراین توجه به حق‌الناس در دست‌یابی به اخبار مفید، احتراز از تحریف حقایق، امتناع از مکر و خدعه در بیان خبر، حفظ حریم افراد، امانت‌داری و... مورد توجه است.
به گفته وی بر اساس این آموزه‌ها، رسانهها موظف به رعایت اصول مذهبی، اخلاقی و سنت‌های قومی و ملی هستند هر چند که ممکن است تفسیر و تاویل‌های گوناگونی از این تعالیم و اخلاق حرفه‌ای شود.
عزیزی ارائه اطلاعات و اخبار مفید و سازنده را از اصول اخلاق حرفه‌ای رسانهها عنوان کرد و افزود: آنان واسطه‌های حاکمیت و مردم هستند که می‌بایست منعکس کننده درست رخدادها باشند و اگر خود را امین مردم بدانند که باید به نحو احسن این وظیفه را انجام دهند قطعا جامعه به سمت تعالی پیش خواهد رفت و اسباب رشد افکار عمومی فراهم می‌شود.
خبرنگار نقش معلم در جامعه را دارد
در همین خصوص شهرام شرفی خبرنگار و دانش آموخته دکتری در رشته علوم سیاسی می‌گوید: خبرنگار باید در جامعه نقش معلم را داشته باشد تا بتواند ترویج کننده فضائل اخلاقی، مسئولیت اجتماعی، فرهنگ مطالبه‌گری اخلاق مدنی و اجتماعی باشد.
وی ادامه داد: خبرنگار در هر نظر علی الخصوص در زمینه های اخلاقی و اجتماعی باید قصر پیش‌رو در جامعه باشد.
شرفی به وجود فضای لمپنیسم در برخی جاها به ویژه در فضای مجازی اشاره کرد و گفت: هنوز عده‌ای از افراد مسئولیت واقعی خود را درک نکرده و به خود آگاهی نسبت به حرفه خبرنگاری و روزنامه نویسی نرسیده اند.
خبرنگار علاوه‌بر الگوی‌اخلاق اجتماعی و مدنی بودن در جامعه، باید همزمان مطالبه‌گرو روشن‌فکر باشد.
این فعال رسانه استان معتقد است اگر خبرنگار و روزنامه نویس اهل کتاب، تحقیق پژوهش، فرهنگ و هنر باشد به ندرت به سمت لمپنیسم و بی اخلاقی می رود.
وی تاکید دارد که خبرنگار باید از دولت ها و نظام‌های سیاسی استقلال مالی داشته باشند تا بتوانند مطالبه‌گر باشند.
شرفی با بیان اینکه تسلط خبرنگار بر آیین نگارش زبان و ادبیات فارسی، آشنایی با شعر و داستان‌های فارسی باعث اجتناب از فضای لمپنی و بی اخلاقی می‌شود، اظهار کرد: آنان قشر آگاه و مسئول جامعه هستند و باید در هر زمینه‌ای به ویژه اخلاقی نسبت به سایر اقشار جامعه یک سر و گردن بالاتر و مسئولیت پذیرتر باشند.
وی ادامه داد:خبرنگار واقعی باید اخلاق‌گرا مسئولیت‌پذیر نسبت به جامعه باشد، همچنین مطالبش همیشه مستدل، علمی، مستند باشد و از کلی گویی تهمت و افترا به دیگران دوری کند. از این‌رو باید نقشی مانند معلم در جامعه ایفا کند.
به گفته این فعال حوزه رسانه نقش خبرنگار در رشد آگاهی فرهنگ و هدایت افکار عمومی استراتژیک و بسیار مهم است.
وی با بیان اینکه لازمه دوری از فضای لمپنیسم شناسایی، حمایت و تقویت خبرنگاران واقعی با روش‌های قانونی است، گفت: خانه مطبوعات یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس شاخص ها و اصول قانونی مشخص لازم است یک ساماندهی پایدار از خبرنگاران انجام دهند تا این قشر بتواند تاثیرگذاری خود را در جامعه داشته باشند.
سواد رسانه‌ای مهارتی برای برقراری ارتباط‌های اجتماعی
آزیتا یوسفیان فعال رسانه‌ای و کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی نیز با بیان اینکه سواد رسانه‌ای مهارت و تکنیک کنترل و مدیریت افسار گسیخته فضای مجازی و تقویت اخلاق است، گفت: زمانی که در بزرگراه‌های اطلاعاتی حرکت می‌کنید، سواد رسانه‌ای می‌تواند به شما بگوید چه مقدار از وقت‌تان را در چه سایت‌هایی اعم از شناخته شده و ناشناخته بگذرانید.
وی ابعادی مانند شناخت، احساس، زیبایی‌شناسی و اخلاق را از مولفه‌های سواد رسانه ای برشمرد و افزود: رابطه میان اخلاق مسئولیت اجتماعی در ذیل بعد اخلاقی سواد رسانه‌ای جای می‌گیرد. چرا که اخلاق یکی از ابعاد سازنده مسئولیت اجتماعی محسوب می‌شود.
یوسفیان می‌گوید: سواد رسانه‌ای به عنوان یک مهارت اجتماعی و یک ضرورت برای برقراری ارتباط‌های اجتماعی به‌ویژه در فضای مجازی محسوب می‌شود.
این خبرنگار لرستانی ادامه داد: با توجه به اینکه استفاده صحیح اینترنت و فضای مجازی ابزاری مناسب برای توسعه افکار و اندیشه‌های بشری محسوب می‌شود و استفاده از رسانهها نسبت به سالهای قبل روند رو به رشدی را داشته به‌گونه‌ای که در تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی افراد جامعه، موثر واقع شده است.
وی افزود: بنابراین خبرنگاری که دارای سواد رسانه‌ای باشد به مراتب می‌تواند نقش مهم‌تری نسبت به گذشته در فرهنگ سازی و هدایت جامعه، ایجاد ارتباطات سالم در فضای مجازی و لزوم هوشیاری جوانان و خانواده‌ها نسبت به تهدیدات فضای سایبری ایفا کند.
بدون شک رسانهها نقش متفاوتی در انتقال ارزش‌ها و فرهنگ‌سازی در جوامع بر عهده دارند. آنها بهترین و ساده‌ترین وسیله برای بالا بردن سطح آگاهی و کنترل افکار عمومی محسوب می‌شوند چرا که می‌توانند با نفوذ در رفتار، اخلاق، تفکر و احساسات افراد فرهنگ و هویت جامعه را تغییر داده و به آن شکل دهند.
خبرنگار حرفه‌ای در فضای امروزی به ویژه در کشور ما با حفظ ارزش‌ها و هنجارهای جامعه، تبیین آموزش‌های دینی رعایت اخلاق رسانه زندگی اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده و موجبات رشد و پیشرفت جامعه را فراهم می کنند.
یکی از عوامل توسعه و پیشرفت کشور ها شناخت و آگاهی از نقاط قوت و ضعف های فرهنگی است. آشکار کردن ضعف‌ها و مشکلات و نشان دادن مزیت‌ها و توانمندی‌ها از جمله کارهایی است که خبرنگار و روزنامه‌نویس در بحث‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی می‌تواند انجام دهد.
بنابراین خبرنگاران باید به این خودباوری برسند که می‌توانند با استفاده از هنر خود و تبدیل تهدیدها به فرصت برای پیشرفت و آبادانی کشور قدم بردارند.
انتهای پیام/
گزارش از محمدرضا گودرزی
منبع: فارس
کلیدواژه: جامعه اخلاق آگاهی افکار عمومی فضای مجازی سواد رسانه ای اخلاق رسانه افکار عمومی ارزش ها رسانه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۹۹۶۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سلبریتی ها و سندروم فتوشاپ سازی/ در حاشیۀ بیماری ترانه علیدوستی
عصر ایران؛ رضا صائمی- طی چند روز گذشته که خبر بیماری ترانه علیدوستی در شبکه‌های اجتماعی به اصطلاح ترند و وایرال شد، شاهد انتشار انواع و اشکال عکس‌هایی بودیم که از طریق فوت‌و‌فن فتوشاپ یا تمهیدات هوش مصنوعی، او را بر تخت بیمارستان نشان می‌دهد که هر بار یکی از بازیگران یا چهره های سرشناس در کنارش ایستاده است.
یکی از مهم‌ترین عکس‌هایی که دست‌مایۀ این جعل‌های فتوشاپی قرار گرفته است مربوط به بستری شدن «الناز شاکردوست» است که ظاهرا سر صحنه یکی از فیلم‌ها مصدوم و به بیمارستان منتقل شده بود و برخی از بازیگران در آن زمان به عیادتش رفته بودند.
در یکی از این جعل‌های فتوشاپی، سر ترانه علیدوستی را به جای الناز شاکردوست گذاشته‌اند و سر حمید علیدوستی پدر ترانه را به جای مهران مدیری. جالب اینکه آنقدر این جعل ناشیانه بود که حتی موهای مهران مدیری را بر صورت پدر ترانه علیدوستی گذاشته بودند یا به این فکر نمی کردند او لباس زمستانی به تن دارد که با هوای بهاری اکنون همخوانی ندارد.
آنچه بر تاسف این سندرم فتوشاپسازی می‌افراید، استفاده برخی از صفحات سینمایی و خبری در اینستاگرام و تلگرام از همین عکس‌ها و اخبار جعلی است که حتی به اخلاق حرفه‌ای خود هم پای‌بند نیستند و بدون آزمودن صحت خبر به انتشار آن دست می‌نند.
این حجم بالای تولید اخبار و تصاویر جعلی، صرفا برای جذب فالور بیشتر و منافع مالی و کاری برآمده از آن صورت گرفته و مصداقی از بی اخلاقی رسانه ای است.
زندگی سلبریتی‌ها و کنجکاوی برای کشف رخدادهای آن، در همه جای دنیا وجود دارد اما جعل عکس و خبر برای جلب فالور و دنبال کننده بیشتر را نمی‌توان ذیل فرهنگ هواداری قرار داد. به نظر می‌رسد این سندرم ناشی از نوعی اختلال عاطفی در بخشی از جامعه ماست که نیازمند توجه هستند.
توجهی افراطی که برای جلب نظر دیگران به خود، به جعل خبر دست زده و با خبرسازی‌های کذب، کمبود توجه خود را جبران و ارضا می‌کند. ظهور و گسترش هوش مصنوعی و کاربرد عمومی آن هم بر شدت این سندرم افزوده و شاهد جعل انواع و اقسام عکس و ویدئوهایی هستیم که اغلب با تصویری از سلبریتی‌ها گره می‌خورد و به تولید محتواهای کاذب و جعلی می‌انجامد که صرفا به مثابه تمهیدات سودجویانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
واقعیت این است که پاپارتزی هم در جهان رسانه‌ای، قواعد و قوانین خود را دارد و در دایره اخلاق حرفه‌ای فعالیت می‌کند. اما آنچه در شبکه های اجتماعی ما به واسطه فناوری‌های نوین دیجیتالی صورت می‌گیرد نوعی دست‌کاری در واقعیت است و می‌تواند مصداق فریب افکار عمومی به مثابه جرم هم تعریف شود. این جعل سازی ها نه نتها به اعتماد عمومی خدشه وارد می کند بلکه زیست فردی سلبریتی ها را هم با مخاطره همراه می کند.
اگر بخواهیم این رخداد را در یک خوانش کلی تر جامعه شناسانه مورد تحلیل قرار دهیم باید آن را مصداقی از گفتمان ابتذال بدانیم که متاسفانه بر زیست-مجازی ما حاکم شده و سلامت روایت و سلامت روانی را تهدید می کند.
گاهی برخی از این محتواهای ساختگی مصداق شوخی و کمدی است که صرفا برای خنده و سرگرمی تولید می شوند و همه کارکرد آن را می دانند مثل شوخی تصویری که چند سال پیش با عباس جدیدی در گرفتن عکس سلفی شده بود اما جعل عکسی که در ارتباط با خبر بیماری ترانه علیدوستی صورت گرفت نه شوخی کردن با خبر که شوخی گرفتن خبر و اطلاع رسانی بود که می تواند آسیب های اجتماعی گزنده ای داشته باشد و اخلاق عمومی را در سراشیبی سقوط قرار دهد. سواستفاده از شهرت فقط توسط افراد مشهور صورت نمی گیرد بلکه گاهی با شهرت آنها صورت می گیرد و این هشداری است تا بفهمیم در جهان رسانه‌ای امروز، اخلاق رسانه‌ای ضرورت بیشتری دارد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: درباره سندرم درس (DRESS) / چرا ایجاد می شود، چگونه درمان می شود و عوارض ماندگار آن چیست؟
اعلام زمان و مکان بررسی مدارک آزمون استخدامی آموزگاری در فارس