تاب آوری چه تاثیری بر توسعه پایدار شهری دارد؟
تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۹۲۷۱۲۱
در حال حاضر ایران از جمله کشورهایی است که مفهوم تاب آوری را در محافل علمی و مدیریتی خود جای داده است چراکه ایران با بحرانهای طبیعی و انسانی زیادی روبه رو بوده و در تمامی اینسالها سعی کرده با راهکارهای مدیریت شهری و مشارکتهای شهروندی کامل و جامع در مقابل بحرانها تاب آور شود.
به گزارش خبرنگار ایمنا، شهرها دارای سیستمهای پیچیدهای است که هرکدام از آنها شامل زیرشاخههایی است که در مواقع بحران میتواند شهر را بسیار سریع به حالت عادی بازگرداند حال برای بررسی این موضوع باید شناخت درستی نسبت به تاب آوری شهر به دست آورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تاب آوری شهری را میتوان شالوده پایداری مطرح کرد و توجه به مزایای شهری در راستای تقویت سیستمهای شهری پایدار، عاملی حیاتی در دستیابی به آینده مطلوب شهر عنوان کرد.
تحکیم کنندگی توسعه پایدار به کمک تاب آوری«یاسر قلی پور» دانشجوی دکترا برنامه ریزی شهری با بیان اینکه موضوع تاب آوری شهری نوعی جهش به عقب شهرها از شرایط بحران به شرایط عادی است، میگوید: امروزه شهرها با بحرانهای طبیعی و مشکلات اقتصادی بسیاری دست و پنجه نرم میکنند تا بتوانند شهر و محیط زندگی خود را به شرایط ایده آل برای زندگی پس از بحران برسانند، حال مفهوم تاب آوری شهری زمانی معنا مییابد که مشکلات جدی به وجود میآید و شهر در موقعیت بحران قرار میگیرد.
وی ادامه میدهد: تاب آوری در معنای لاتین یعنی جهش به عقب، در واقع میتوان گفت شهروندان و ساکنان شهری در جایگاهی که بعد از بحران قرار گرفتهاند در تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و… باید به کمک تابآوری شهر بشتابند تا با انجام بعضی اقدامات و تمهیدات مدیریتی خسارتهای وارده را جبران کرده و به جایگاه پیشین و شرایط عادی شهر باز گردد.
این کارشناس برنامه ریزی شهری با اشاره به تأثیرات تاب آوری در روند پایداری شهر میگوید: هنگامی که موضوع تاب آور کردن شهر در شرایط بحران را راحت تر میتوان به اثبات عمل رساند، اما نمیتوان به همین آسانی گفت شهر در راستای پایداری به توسعه رسیده است.
وی تصریح میکند: شهرها را میتوان با برنامهریزی و مدیریت درست به صورت یکپارچه در مدت زمان کوتاهی به تاب آوری رساند، اما در معنای کلیتر تاب آوری به عنوان یکی از پایههای پایداری شهری و زیر شاخههای مهم آن مطرح است.
قلی پور میافزاید: با در نظر گرفتن تمامی این شرایط میتوان گفت وقتی یک شهر را به تاب آوری برسانیم مشکلات کمتری میتواند در آن شهر و به خصوص در حوزه اقتصاد آن تأثیر بگذارد.
در شرایط بحران تاب آوری به کمک اقتصاد میآیدوی میافزاید: تاب آوری هنگامی که بخواهد اقتصاد شهری را احیا کند و شرایط شهر یا مکانی که افراد در آن زندگی میکنند را به حالت عادی و مطلوب گذشته باز گرداند به طور حتم در پایداری شهری نیز تأثیر خواهد گذاشت؛ برای مثال در زمان جنگ یا زمانهایی که بیماریهای واگیرداری چون ویروس کرونا دامن گیر شهر و اجتماع شده است قطعاً به زیر ساختهای اقتصادی یک شهر آسیب خواهد زد پس برای بازگشت به شرایط عادی باید تاب آوری را به لحاظ اقتصادی پایدارتر کرده تا جهشی به پیش از بحران داشته باشد.
این کارشناس برنامه ریز شهری معتقد است: «توجه به بعضی از زیرساختهای شهری در راستای تقویت پایهها و سیستمهای اقتصاد پایدار هدف مهمی را در بر دارد، مانند ایجاد تنوع اقتصادی شهرهای مختلف که در این راستا باید به توانایی شهرها در توسعه اقتصادی توجه کرد و در بحث تاب آوری نیز باید نوع توانایی و استعداد شهر را در جهت رونق همان تواناییها مشخص کرد تا زیرساختهای اجرایی را برای توسعه اقتصاد شهر فراهم کند.»
وی تصریح میکند: مثلاً یک شهر گردشگری را مورد بررسی قرار میدهیم و برای بازنگری و تاب آور شدن اقتصاد آن از سیستم راههای حمل و نقل پرسرعت، مکانها و اسکان مسافری، ترمیم و بازسازی و هوشمند سازی هتلها، تعمیر تأسیسات شهری رونق و زنده کردن چند برابری صنایع دستی و گردشگری تا جایی که امکان دارد توانایی تاب آوری را در اقتصاد این شهر گردشگر نشان میدهد.
قلی پور با اشاره به موضوعات دیگر تاب آوری اقتصادی یک شهر گردشگری میگوید: از بعد دیگر باید نگاهی تبلیغاتی و بازاریابی به سمت اینگونه شهرها داشته باشیم که با توجه به ارزشها و تواناییهای شهر بتوانیم جذب گردشگر به طور کافی و به نحوی که هم برای مسافر و هم برای شهروندان تأثیر گذار باشد را داشته باشیم.
وی با اشاره به گردشگر پذیر بودن شهرهای شمالی ایران میگوید: شهرهای شمالی ایران شهرهایی است که بیشتر اهالی آن کشاورز هستند هنگامی که سیل به مزارع و مراتع آنها آسیب میزند و بحرانی ایجاد میشود باید در کوتاهترین زمان اقداماتی صورت گیرد که این بحران از ایجاد خسارت بیشتر جلوگیری کند و مانع از خرابی و تلفات محصولات کشاورزی و باغها شود و با توجه به همان تواناییهای شهر اقتصادی که دچار مشکل شده را با کمک اعمال تاب آور به شرایط مطلوب پیش از سیل باز گردانده شود.
دانشجوی دکترا برنامه ریزی شهری معتقد است: «تاب آوری اقتصادی در شهر تنها زمانی میتواند کار ساز باشد که شهروندان و مدیران شهری با ابعاد مختلف شهر خود و استعداد و تواناییهای آن آشنا باشند تا بتوانند در مواقع سختی و بحران با کمترین امکانات و تنها به راه انداختن چرخههای اقتصادی شهری، خود شهر و اقتصاد آن را به حالت گذشته بازگردانند.
وی میافزاید: شاخصه دیگر تاب آوری اقتصادی مانند از بین بردن موانع برای رفع مشکلات به وجود آمده در موقعیتهای اضطرار درصد مالکیت خانههای مسکونی است یا خانوادههایی که خانههایشان آسیب دیده است و شهر تاب آور باید به گونهای باشد تا در این مواقع از بعد اقتصادی مشکلی ایجاد نشود البته در اینجا و برای مقابله با این موانع هم یک سیستم مدیریت شهری یک پارچه را میطلبد و هم همکاری همه جانبه و منظم شهروندان در شرایط بحرانی همچنین در شرایط نابسامان، رویکرد تاب آوری شهری تنها رساندن شهر به شرایط مطلوب نیست بلکه در نظر گرفتن سرانه درآمد خانوادهها، اجاره خانهها، نوع خرید و فروش در هر شهر و … نیز میپردازد.
قلی پور اظهار میکند: برای مثال شخصی به عنوان فرصت مطالعاتی به ژاپن سفر میکند و پس از مدتی محل خانه آن شخص در اثر زلزله از بین میرود، اما با وجود شهروند نبودن و نداشتن مزایای شهروندی در این کشور بیمه تمام خسارات وارده به شخص را پرداخت میکند. این نوع سیستم شهری از لحاظ اقتصادی تاب آور شده، یعنی به شهروند و حتی شهرنشینان خارجی خود این امتیاز را میدهد که پس از وقوع هر حادثه یا مشکلی با دریافت بیمه بتواند شرایط خود را ریکاوری و ساختمانهای خود را بازسازی کند تا هم به رشد دوباره شهر و هم پیشرفت شهروندان کمک شود و هر دو به همان شرایط و زندگی عادی و مطلوب پیش از حادثه باز گردند.
رشد تاب آوری هر شهر با مشارکتهای یکپارچه شهریوی میافزاید: یکی دیگر از پایههای تاب آوری شهری و پیشرفت آن در توسعه پایدار شهر، یکپارچه سازی و آماده سازی سیستم مشارکتی شهر با شهروندان است که تا این سیستم مشارکتی همه جانبه را تعیین و تشکیل نشود تمام کلید واژههای تاب آوری شهری کاملاً بی نتیجه و صرفاً در راستای سخنوری خواهد بود.
این کارشناس ادامه میدهد: امکان ندارد که مشارکت شهری را قطع شود و یا به هیچ سیستم مشارکتی آشنایی نداشته باشید و اعلام کنید که در یک شهر تاب آور زندگی میکنید.
وی خاطرنشان میکند: اینکه چگونه میتوانیم مردم را در مشارکت جمعی و شهری شرکت دهیم به مدیریت شهری و ارتقا فرهنگ و سواد شهروندان در این زمینه وابسته است تا با مدیریت و برنامه ریزی دقیق، شهروندان را به آن سطح از دستیابی به این نوع مشارکتها برسانیم تا در تاب آوری شهری و رشد آن سهیم باشند.
قلیپور میگوید: این نوع سواد آموزی و فرهنگ سازی شهروندان را میتوان در مدارس به دانش آموزان آموزش داد و همچنین توسط مسئولان مربوطه در این زمینه به شهروندان میانسال اطلاع رسانی کرد البته تنها فقط آموزش استاندارد و کامل مطرح نیست بلکه مدیریت شهری با برنامه ریزیهای به موقع و جامع میتواند پایههای تاب آوری شهری به خصوص تاب آوری اقتصادی را رونق و افزایش دهد.
رشد تاب آوری همزمان با آموزش و اطلاع رسانیوی در باره نحوه عملکرد آموزشها میگوید: در این آموزشها باید به مشارکتهای مردمی، عدالت اجتماعی، سرمایههای اجتماعی، بهداشت و خدمات را در نظر بگیریم تا در ادامه این آموزشها یک سیستم اطلاع رسانی سریع و هوشمند داشته باشیم که در مواقع بحران راحت و سریع بتوانیم تمام شهروندان را از وقوع هر نوع بحران مطلع سازیم.
این دانشجوی دکترا برای مثال در سیستمهای اطلاع رسانی مواقع بحرانی، ژاپن بر روی کنتورهای برق خود به تمامی زبانهای زنده دنیا و قابل فهم دستور العمل های موارد اضطراری درشرایط بحران و راهکار استفاده از آن کنتوریا آن جعبه هوشمندی که در حال استفاده است ثبت کرده اند تا همه باهرزبانی در شرایط بحران بهره مند شوند.
تاب آوری اهرمی از اهرمهای توسعه پایدارقلی پور تاکید میکند: هنگامی که از توسعه پایدار صحبت میکنید نمیتوانید آن را با تاب آوری شهری یکسان بدانید بلکه توسعه پایدار در بازده زمانی زیادی محقق میشود چراکه باید طی سالیان طولانی یک شهر یا محیط اجتماعی را به طور پایدار و مداوم به آن دست پیدا کند.
وی با بیان اینکه تاب آوری یکی از پایهها و زیر شاخههای توسعه پایدار است، اظهار میکند: حال با بررسیهای علمی مشخص شده که توسعه پایدار بسیار وسیعتر از تاب آوری است زیرا نه تنها فقط بحران بلکه تمام ابعاد شهری را در بردارد برای مثال از لحاظ کاربری ساختمانی و استانداردهای سازههای شهری و دارا بودن تمام پارامترهای شهری و ایمن بودن آنها در زمانهای بحران میتوانیم بگوییم شهری با معماری و ساختمان سازیهای تاب آور داریم، اما عملاً نمیتوان این اصطلاح را به کاربرد که شهر دارای توسعه پایدار فیزیکی است.
وی تصریح میکند: برای مثال یک شهر، ساختمانهای پرکاربرد و استانداردی دارد، اما رشد و توسعه آن درست و کامل نیست یا سازهها در اراضی کشاورزی و زمینهای زراعی ساخته شده است که این خود نوعی مانع در برابر توسعه شهر در رسیدن به پایداری است، این شهر به لحاظ تاب آوری و ایمن سازی ساختمانها به خوبی اقدام کرده است، اما از نظر توسعه پایدار نمیتوان گفت رشد شهری و توسعه پایدار بوده است، زیرا برخلاف شعار توسعه پایدار وضعیت و توانایی زندگی نسل آینده را با اشغال مراتع کشاورزی برای ساختمان سازی کاهش داده است در این وضعیت میتوانیم بگوییم شهر تاب آور است، اما از نظر پایداری هنوز به توسعه نرسیده در اینجا تفاوت توسعه پایدار و تاب آوری شهری را میتوان دریافت و گفت که پایداری شهری بسیار وسیعتر و جامع تراز تاب آوری شهر است.
تاب آوری در حوزه حمل و نقلقلیپور ادامه میدهد: همه روزه حمل و نقلهای عمومی با مشکلات ترافیکی و شهری مانند خرابی خیابانها، آبگرفتگی معابر، مناسب نبودن راهها برای تردد و ایجاد ترافیک سنگین رو به رو میشود که ممکن است در مواقعی خطر و شرایط اضطراری ایجاد کند و به راحتی جان انسانها و مهمترین پایههای تاب آوری شهری که همان سرمایههای انسانی است را به خطر بیندازد، اما اگر تاب آوری را در جهت ترمیم و تصحیح این نوع مشکلات در شبکه ارتباطات شهری به کار بگیریم و تردد شهری و راههای کمک رسانی با وسایل نقلیه را ساماندهی کنیم میتوانیم بگوییم شهر به لحاظ حمل و نقل نیز در مواقع بحران تاب آور شده است.
وی با بیان اینکه در تاب آوری نمیتوان مردم را از یکدیگر تفکیک کرد، میگوید: در این زمینه تمامی شهروندان مورد بررسی قرار میگیرند و اگر این گونه نباشد همان عدالت اجتماعی که یکی از شرایط توسعه پایدار است زیر سوال میرود همچنین جان انسانها در تاب آوری از مهمترین ارکان است چراکه در بحرانها بتوان جان و مال همه مردم را نجات داد و به شرایط عادی باز گرداند.
وی خاطر نشان میکند: باید این نکته را نیز در نظر گرفت که هرچند زیر ساختهای شهری ایران برای پیشرفت چشمگیر تاب آوری اقتصادی و …کامل و جامع نیست، اما با آموزشهای جامع، اطلاع رسانی و با کمک مدیریت سازماندهی شده شهری و مشارکتهای مردمی میتوان این زیرساختها را فراهم کرد تا با گذر زمان به شهرهای مفید و تاب آور تبدیل شود.
کد خبر 438202منبع: ایمنا
کلیدواژه: کلانشهر شهر تاب آوری شهر توسعه پایدار شهری گردشگری شهروند شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق تاب آوری شهری تاب آوری اقتصادی شرایط بحران توسعه پایدار اطلاع رسانی مدیریت شهری برنامه ریزی پایداری شهر مواقع بحران تاب آور تاب آوری توانایی ها شرایط عادی مشارکت ها برای مثال حمل و نقل آموزش ها بحران ها قلی پور پایه ها یک شهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۹۲۷۱۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیس سازمان برنامه و بودجه: آمادگی تأمین انرژی پایدار مورد نیاز کشورهای منطقه و اروپا را داریم
به گزارش جماران؛ رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه نیاز به گسترش همکاریهای منطقهای در سطوح مختلف وجود دارد، گفت: جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریمهای ظالمانه، آمادگی تأمین انرژی پایدار مورد نیاز کشورهای منطقه از جمله کشورهای ترکیه، پاکستان و هند و همچنین گاز مورد نیاز کشورهای اروپایی را دارد.
طبق گزارش سازمان برنامه و بودجه، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در دومین روز حضور خود در بانکوک برای شرکت در هشتادمین جلسه سالیانه اسکاپ، با «آلیس جابانا»، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر اجرایی اسکاپ، دیدار و گفتگو کرد.
داود منظور در این دیدار که در محل کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای آسیا و اقیانوسیه (اسکاپ) در بانکوک برگزار شد، با تأکید بر لزوم گسترش همکاریها و نقش نهادهای توسعهای مانند اسکاپ در ارتقای توسعه کشورها، گفت: استفاده از ظرفیت نهادهای وابسته به سازمان ملل در راستای توسعه همکاریهای منطقه ای، تکمیل کریدورها و مقابله با خشکسالی، حائز اهمیت است.
وی با بیان اینکه نیاز به گسترش همکاریهای منطقهای در سطوح مختلف وجود دارد، گفت: جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریمهای ظالمانه، آمادگی تأمین انرژی پایدار مورد نیاز کشورهای منطقه از جمله کشورهای ترکیه، پاکستان و هند و همچنین گاز مورد نیاز کشورهای اروپایی را دارد.
معاون رئیسجمهور با حائز اهمیت خواندن موضوع نشست امسال اجلاس اسکاپ، بر ضرورت افزایش نقش اقتصاد دیجیتال در آینده اقتصاد جهان تأکید کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران ضمن علاقهمندی به استفاده از تمامی ظرفیتهای سازمان ملل در مسیر توسعه پایدار، آمادگی دارد در حوزه دیجیتالسازی هم همکاری داشته باشد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در ادامه با اشاره به مسئلهمحور بودن برنامه هفتم توسعه، گفت: در تأمین منابع مالی مورد نیاز برای رشد اقتصادی، به استفاده از منابع بینالمللی هم توجه داریم.
وی نقش جمهوری اسلامی ایران در پشتیبانی از فعالیتهای مرکز سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه (اپدیم) به عنوان یکی از مؤسسات منطقهای زیرمجموعه اسکاپ مستقر در تهران مستقر را اساسی دانست و گفت: ما ضمن استفاده از همه ظرفیتهای اپدیم، تجربیات موفقی در کاهش بلایا داریم که میتوانیم آنها را با سایر کشورها به اشتراک بگذاریم.
منظور افزود: از جمله تجربیات موفق کشورمان، تجارب حاصل شده در مهار و مدیریت منابع آب و شیرینسازی آب است که با توجه به تأثیر تغییرات اقلیم بر بروز خشکسالی های پیاپی و کاهش منابع آب، همکاری مشترک بهویژه با کشورهای همسایه، اهمیت دوچندان دارد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به کمبود منابع آب بهعنوان یکی از چالشهای مهم در سطح جهان، گفت: ما آماده همکاری در زمینه مدیریت منابع آب با سازمان ملل متحد هستیم.
منظور با بیان اینکه خوشحال میشویم در منطقه به کشورهای مختلف بهویژه کشورهای محصور در خشکی در جهت حمل کالا کمک کنیم، گفت: اسکاپ میتواند نقش بیشتری را در این زمینه بازی کند و جمهوری اسلامی ایران نیز آمادگی دارد با تشکیل گروه کاری مشترک با کشورهای منطقه تحت مدیریت اسکاپ، نقش خود را در این زمینه ایفا کند.
وی با تأکید ضرورت افزایش نقش اقتصاد دیجیتال در اقتصاد کشورها و همکاری با اسکاپ در حوزه اقتصاد دیجیتال، علاقهمندی جمهوری اسلامی ایران برای همکاری بیشتر با اسکاپ و کمیتههای مربوطه را اعلام کرد.