«کبر» ظرفیتی اقتصادی با قدمتی چندهزار ساله
تاریخ انتشار: ۲ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۶۰۵۷۸
ایسنا/خراسان رضوی گیاه کبر با قدمت چند هزار ساله از زمانهای بسیار قدیم مورد توجه دانشمندان و حکمای کهن بوده است و آنان ضمن آشنایی با خواص دارویی و درمانی این گیاه، از قسمتهای مختلف این گیاه نظیر ریشه، برگ، ساقه، میوه و بذر در درمان بسیاری از امراض، به خصوص امراض کبد و طحال بهره میبردهاند.
گیاهان یک منبع با ارزش و طیف گستردهای از متابولیتهای ثانویه هستند، که به عنوان دارو، طعم دهنده، رایحه، رنگها، سموم دفع آفات بیولوژیکی و مواد افزودنی غذایی مورد استفاده قرار میگیرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گیاه علف مار یا کبر با نام علمی Capparis spinosa.L گیاهی بوتهای تک پایه و چند ساله است که متعلق به راسته میخک سانان است. علف مار جز گیاهانی است که در اوایل تیر تا اواخر شهریور، درست زمانی که دمای هوا بالا و رطوبت خاک در کمترین حد خود است گل میدهد و دوره رشد زایشی آن تکمیل میشود. گونههای Capparis در نواحی گرمسیری دنیا رشد میکند و شامل بیش از 250 گونه است. کبر گیاهی سازگار با خاکهای فقیر بوده و قادر است در مکانهایی با محدودیت آب و مواد غذایی رشد کند. این گیاه مقاوم به خشکی و گرمای شدید است و اغلب به صورت آویزان و خزنده در لابه لای خاک و صخرهها دیده میشود . در ایران این گونه در بخشهای شمالی، شمال غرب، مرکز، و شرق کشور پراکنش دارد.
از بخشهای مختلف گیاه کبر برای اهداف دارویی، غذا و لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده میشود
گیاه کبر با قدمت چند هزار ساله از زمانهای بسیار قدیم مورد توجه دانشمندان و حکمای کهن بوده است و آنان ضمن آشنایی با خواص دارویی و درمانی این گیاه، از قسمتهای مختلف این گیاه نظیر ریشه، برگ، ساقه، میوه و بذر در درمان بسیاری از امراض، به خصوص امراض کبد و طحال بهره میبردهاند. گیاه کبر برای اهداف مختلفی کشت میشود و از بخشهای مختلف برای اهداف دارویی، غذا، و لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده میشود. در زمانهای قدیم ریشههای گیاه کبر توسط مصر باستان و اعراب برای درمان بیماریهای کلیوی، کبد و مشکلات معدهای، نیش عقرب استفاده شده است. برگها توسط اعراب برای بیماریهای پوستی و درمان گوش درد و شکوفههای آن برای درمان بیماریهای طحال و فلجی در روم باستان استفاده میشد. در مراکش میوه کبر برای درمان دیابت و در الجزایر به عنوان ضد التهاب و برای درمان سردرد و معده درد استفاده شده است .
استفاده دارویی از این گیاه به دلیل غنی بودن ریشهها و جوانههای مولدگل و میوهها از ترکیبات دارویی مانند فلاونوئیدها، ساپونینها، پکتینها، اسانسها و به ویژه گلیکوزیدها و گلیکوزینولاتها است. پوست ریشه گیاه به عنوان ماده مقوی، مدر و قابض کاربرد سنتی دارد و همچنین، در درمان بسیاری از بیماریها مانند بیماریهای پوستی، کلیه، کبد، طحال، کم خونی، اعصاب، نقرس، دیابت و روماتیسم استفاده میشود.
ترکیبات زیست فعال زیادی شامل آلکالوئیدها، گلیکوزیدها، اسپریمدین، روتین، کامفرول، استیگما استرول، کامپیسترول، توکوفرول، فالونوئیدها، ترپنوئیدها و طیف وسیعی از موادمعدنی و عناصر ریز مغذی در گیاه کبر وجود دارد. اثرات دارویی شامل خواص ضد میکروبی، ضدانگلی، ضددیابت، ضد التهاب، آنتی اکسیدانی و اثرات زیاد دیگری نیز از آن استخراج شده است. پژوهشهای اخیر نشان داده است که این گیاه خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی قوی دارد. همچنین حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان بیوفلاونوئید روتین است. اخیراً تولید وسیع و تجاری این گیاه در کشورهای مختلف مورد توجه قرار گرفته اما مشکلات و موانعی به علت درصد کم جوانه زنی دانهها وجود دارد.
گیاه کاپاریس به دلیل داشتن مقادیر زیادی کوئرستین میتواند خاصیت ضد سرطانی داشته باشد
مطالعات تجربی نشان داده که برخی گیاهان شناخته شده، تاثیرات ضد سرطانی دارند. گیاه کاپاریس یا کبر یکی از گیاهانی است که به دلیل داشتن مقادیر زیادی از ترکیبی فلاونوئیدی به نام کوئرستین میتواند خاصیت ضد سرطانی داشته باشد. فلاونوئیدها از مهمترین ترکیبات گیاهی هستند که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و میتوانند رادیکالهای آزاد درون سلولها را حذف کنند. بنابراین نقش مهمی در محافظت بدن در برابر سرطان دارند.
کبر ریشهای بلند دارد که در اعماق خاک نفوذ میکند. این گیاه، پوششی برای خاک محسوب میشود که علاوه بر افزایش ظرفیت خاک در نگهداری آب از فرسایش خاک نیز جلوگیری میکند. پس از شناسایی این گیاه مهم و پی بردن به ارزش اقتصادی و اشتغالزایی آن کشاورزان محلی در صدد کاشت این گیاه ارزشمند جهت صادرات هستند. شکل و مزه میوه آن شبیه هندوانه ولی به اندازه فندق و در برخی موارد بزرگتر است. پراکندگی گیاه کبر در ایران گسترده است بطوری که مقاومت این گیاه به خشکی، شوری، گرما و آفتاب شدید سبب شده که این گیاه در سراسر ایران پراکنش داشته باشد.
اسپانیا بزرگترین تولید کننده کبر در دنیاست که حدود 3000 هکتار از اراضی خود را به کشت این گیاه اختصاص داده است
دامنههای البرز، آذربایجان غربی، اردبیل (دشت مغان)، اراک، گلپایگان، کرمانشاه، شیراز، یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان محلهای رویش این گیاه است. غنچههای باز نشده گیاه از اردیبهشت ماه به بعد و میوهها در مرداد و شهریور به صورت دستی برداشت میشوند. بهترین زمان برای برداشت غنچهها در روزهای خشک، صبح هنگام و قبل از تبدیل به گل است. کشور اسپانیا بزرگترین تولید کننده کبر در دنیاست که حدود 3000 هکتار از اراضی خود را به کشت این گیاه اختصاص داده و تقریباً نیمی از تولید جهانی این محصول را در اختیار دارد و کشورهای دیگر همچون ایتالیا، فرانسه، آمریکا، یونان، ترکیه و الجزایر از مهمترین تولیدکنندگان کبر هستند.
با توجه به اطلاعات و تحقیقات انجام گرفته در مورد گیاه کبر که دارای ویژگیهای منحصر به فرد گیاهی و دارای خواص بالقوه درمانی و دارویی و داشتن ترکیبات ثانویه زیست فعال مانند فالونوئیدها، توکوفرولها و اثرات آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد انگلی و ضد سرطانی که میتواند اثرات سودمندی در سلامت و تغذیه انسان داشته باشد. لذا نیاز به تحقیقات و کارهای آزمایشگاهی بیشتر برای کشف هرچه بیشتر ابعاد دیگری از خصوصیات درمانی آن است. همچنین به سبب رویش و پراکنش بالای آن در سراسر ایران فرصتهای مناسب برای سرمایه گذاری و بهره برداری را فراهم میکند.
منابع:
*شیخی حموله، م و دیگران. (1398). «کالوس زائی و اندام زائی از جدا کشتهای مختلف گیاه علف مار ( spinosa.L Capparis) تحت شرایط درون شیشه ای». نشریه پژوهشهای تولید گیاهی. شماره1. صص:88-75.
*اخوان مغانلو، ص و دیگران. (1398). «بررسی ترکیبات شیمیایی و خصوصیات گیاه کبر و تأثیر استفاده از آن بر درمان امراض مختلف». دومین کنفرانس بینالمللی و ششمین کنفرانس ملی کشاورزی ارگانیک و مرسوم. صص: 9-1
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی گياهان دارويي گیاهان پژوهش برای درمان بیماری ها ضد سرطانی گیاه کبر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۶۰۵۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیس شورای اطلاعرسانی دولت: آواربرداری از خرابی 10 ساله زمانبر است/ سیاست های اقتصادی دولت ثمر داده/ کشور به مدت یک دهه دچار عقبماندگی بود
به گزارش جماران؛ به نقل از ایرنا، رئیس شورای اطلاعرسانی دولت با تاکید بر اینکه آواربرداری از یک خرابی ۱۰ ساله زمانبر است، گفت: کشور به مدت یک دهه دچار عقبماندگی بود و چند سال متمادی تورم بالای ۴۰ درصد را تجربه کرد، اما با روی کار آمدن دولتِ مردمی تمام این ها ساماندهی شد و نرخ تورم و رشد نقدینگی به شدت کاهش یافت.
«سپهر خلجی» رئیس شورای اطلاعرسانی دولت با اشاره به سخنپراکنی برخی رسانهها که با بیان عباراتی همچون «دولت کجاست؟» سعی در کمرنگ نشان دادن دستاوردهای دولت سیزدهم دارند، تصریح کرد: آنها که میگویند دولت کجاست باید به این اقدامات توجه داشته باشند که تورم کشور در فروردین ماه وارد کانال ۳۰ درصد شد، این در حالی است که در سال گذشته هم شاهد کاهش تورم بودیم، اما کاهش آن به کانال ۳۰ درصد دستاورد بزرگی است که نشان میدهد سیاستهای دولت در حال به بار نشستن است.
آواربرداری از خرابی ۱۰ ساله زمانبر استوی با تاکید بر اینکه آواربرداری از یک خرابی ۱۰ ساله زمانبر است، تصریح کرد: کشور به مدت یک دهه دچار عقبماندگی بود و چند سال متمادی تورم بالای ۴۰ درصد را تجربه کرد، اما با روی کار آمدن دولتِ مردمی تمام این ها ساماندهی شد و نرخ تورم و رشد نقدینگی به شدت کاهش یافت و از بیش از ۴۰ درصد به ۲۴ درصد رسید.
سیاست های اقتصادی دولت ثمر داده استرئیس شورای اطلاعرسانی دولت با تاکید بر اینکه نیم نگاهی به این دستاوردها نشان میدهد که دولت نقش سیاستگذاری و اجرایی خود را به خوبی انجام داده، بیان کرد: سیاستهای تبیین شده با همین رویکرد فعلی در حوزههای اقتصادی و بینالمللی و با قوت در حال پیش رفتن است. نمونه آن سفر رئیس جمهور به پاکستان و سریلانکاست که اتفاق بسیار مهمی است پاکستان یکی از همسایگان مهم ما محسوب می شود که پیوندهای فرهنگی بسیار و ناگسستنی با یکدیگر داریم. در پاکستان شاهد استقبال بی نظیر از رئیسجمهور بودیم که این نیز پیام مهمی به همگان مخابره کرد.
قادریم در تحولات منطقهای سیاستهای خود را اجرا و اعمال کنیمخلجی افزود: پروژه عظیمی که در سریلانکا رقم خورد نیز نشان داد که جمهوری اسلامی این توان را دارد که در حوزه تحولات منطقهای سیاستهای خود را اجرا و حتی اعمال کند.
اعلام کرد: در طول ۲ تا سه هفته گذشته اقدامات بسیار مهمی در سطح ملی و بینالمللی انجام دادیم که اینها به اتکا پشتوانه ی مردم بود، شما دیدید که جمهوری اسلامی ایران در مسائل منطقهای با اتکا به ظرفیت مردم و به اعتماد و پشتوانه مردم در مقابل زورگویی و جریان سلطه با اقتدار ایستاد.
وی با تاکید بر اینکه اقدام نیروهای مسلح کشورمان بسیاری از مناسبات و تحلیلهای مرتبط با موضوعات بینالمللی را تغییر داد، افزود: تمام دنیا، اعم از دوست و دشمن پیام پاسخ مقتدرانه جمهوری اسلامی ایران را دریافت کردند و این نتیجه یک انسجام و وحدت کلمه است که امروز در ارکان مختلف نظام وجود دارد و به حمدالله دولت نقش مهمی در کمک به همه این مباحث دارد.
خلجی تصریح کرد: در همین ایام که شرایط بینالمللی دستخوش تغییراتی بود، رئیس جمهور به استان سمنان رفتند؛ این موضوع حاکی از این است که همه چیز در حال تدبیر است و بعد استقبال مردم را میبینید و ادامه پیدا کردن سفر ایشان از یک روز به دو روز و ادامه سفر به شهرستان دامغان، یک پیام روشنی برای همه طرفها داشت. در بسیاری از کشورها با اتفاق کمترین مسائل امنیتی سفرها را لغو میکنند اما اینجا در اوج اقتدارآفرینی ارکان نظام علیه دشمن، آقای رئیسی به توسعه و پیشرفت استان سمنان و کشور توجه دارند و لذا تمام سفرهای از قبل پیشبینی شده مطابق برنامه انجام میشود.
مردم پشتوانه نظام هستندرئیس شورای اطلاع رسانی دولت افزود: درهمین ایامی که جمهوری اسلامی اراده کرد که پاسخ دشمن را قاطع و اثربخش بدهد، بسیاری از مسافرتهای مسئولان و سران کشورها لغو شد. اینها همه پیام است و نشان می دهد که جمهوری اسلامی مطابق فرمایش حضرت آقا از نظر ساخت درونی نظام و ظرفیتهای بزرگ و اعتمادی که نظام به پشتوانه مردم دارد کارها در حال جلو رفتن است.