عهد ما با مکتب عاشورا
تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۱۳۵۹۱۷
چرا باید هنوز هم از عاشورا و شام غریبان سخن گفت؟ مگر اصحاب امام حسین(ع) چه ویژگی های منحصر به فردی داشتند؟ برای شناخت، لازم است اصل سخنان امام حسین (ع) و فضای حاکم اکثریتی که بر مردم آن زمان سیطره افکنده بود، دقیق بررسی شود.
برخی علما بر این باورند امام حسین(ع) برای «تشکیل حکومت» قیام کرد. برخی از اهل تحقیق، تفکر تشکیل حکومت را با تحلیلهای خاص خود تقویت کرده‌اند مانند نویسنده معروف کتاب «شهید جاوید».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نکته مهم در بخش نخست این گفتار، جنبه سلبی و نفی این قیام و خروج است. مگر توهمی بوده که امام حسین(ع) میفرماید من برای خودخواهی، خوشگذرانی و از سر ستم یا افساد قیام و خروج نکرده‌ام. مگر از فرزند پیامبر اکرم(ص) چنین توهمی از سوی دیگران بوده است که به تعبیر طلاب؛ ایشان جواب توهم مقدر را می‌دهد؟
جواب این است که با کمال تأسف؛ آری. جامعه دینی آن روز، جامعه نمازخوان و زکاتبده با یک فرآیند ۵۰ساله منفی، مسیر سقوط را تا جایی رفته بود که اندک تأملی در حقانیت حکومت یزیدی نداشت و هرگونه حرکتی را که در مقابل آن باشد یا حمل بر کسب قدرت میکردند یا خوشگذرانی یا ستم یا افساد و بالاخره یکی از این احتمالات را دلیل خروج هر کسی میدانستند که در مخالفت با نظام موجود قیام کند حتی اگر آن قیام و خروجکننده امام حسین(ع) و نوه پیامبر(ص) باشد.
به تعبیر برخی از نویسندگان معاصر، امام حسین(ع) و اصحاب او قربانی یک جامعه منحط شده بودند؛ به قدری جامعه به انحطاط کشیده شده بود که اندک شکی در حقانیت یزید و مجرم بودن امام حسین(ع) نداشتند و کلیه رفتارهای حکومت با مخالفان و نیز بدعتها و تصرفات آنان را حمل بر شرع میکردند. اگر معاویه نماز جمعه را چهارشنبه میخواند که اکنون ما به‌عنوان مطایبه و شوخی نقل می‌کنیم اما مردم آن زمان به‌عنوان حکم حکومت خلیفه پیامبر(ص) تلقی میکردند! لذا از این منظر بسیار مهم است که بدانیم جامعه دینی آن روز آنقدر سقوط کرده بود که کلیه تصمیمات حاکمیت را عین شرع میدانست و هرگونه واکنش در مقابل حکومت را بر قدرتطلبی، خوشگذرانی، ظلم و افساد حمل می‌کرد. لذا امام حسین(ع) میفرماید پس برای این امور خروج نکرده‌ام بلکه برای «اصلاح» قیام کرده‌ام.
توجه به چند نکته در اینجا حائزاهمیت است؛ یکی اینکه پیش‌زمینه‌های سقوط جامعه آن زمان چه بود؟ چرا باید جامعه‌ای نوبنیاد در یک فرآیند ۵۰ ساله چنین سقوط کند که امام معصوم(ع) متهم و مجرم شناخته شود و یزید ابن معاویه مبرا معرفی گردد و خلیفه بر حق پیامبر(ص) فرض شود؟
در مقام پاسخ به این پرسش میتوان گفت پیش‌زمینه‌های متعددی در جامعه آن زمان وجود داشت؛ یکی، کتمان حقایق توسط آگاهان به مسائل بود. در اینجا «فلسفه لعن‌ها» هم روشن می‌شود؛ برخی میگویند لعنت چه معنا دارد و درباره زیارت عاشورا درنگ دارند که آیا فراز لعن اضافه شده یا بوده است؟ بر فرض که شما در باب زیارت عاشورا چنین احتمالی بدهید، در مورد قرآن چه خواهید گفت؟ صحیح است که خداوند ارحمالراحمین است و دین، بالاصاله دین رحمت است، خداوند توبهپذیر است و حتی از آیه ۱۱۶ سوره نساء بزرگان مفسرین استفاده کرده‌اند که خداوند عده‌ای از بندههای خود را بدون توبه خواهد بخشید که اهل بیت(ع) فرمودهاند امیدبخشترین آیات قرآن همین آیه ۱۱۶سوره نساء است و نیز خطاب به پیامبر(ص) با زبان حصر فرموده است: و ما ارسلناک الا رحمه للعالمین. همه اینها درست است اما عده‌ای از رحمت الهی مستثنی هستند. برای عده‌ای خداوند میفرماید: اینها وارد بهشت نمی‌شوند مگر اینکه شتر از ته سوزن رد شود؛ یعنی محال است. خداوند به همان پیامبر رحمت(ص) فرموده است اگر هفتادبار برای اینان طلب غفران کنی خداوند اینان را نخواهد بخشید. اینها خود را از رحمت واسعه حضرت حق، محروم کرده‌اند. در قرآن هر کجا لعنت و نفرین هست پای تضییع حقی در میان است یا «حق خدا» مانند ویل للمصلین یا «حق بندگان».
یکی از حقوق انسانها دانستن واقعیتها است. لذا از جمله موارد لعنتها، کتمانکنندهها هستند. آیه ۱۵۹ سوره بقره که به‌عنوان «آیه کتمان» معروف است، میفرماید: ان الَّذِینَ یکتُمُونَ مَا اَنزَلْنَا مِنَ الْبَینَاتِ وَالْهُدَىٰ مِن بَعْدِ مَا بَینَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکتَابِ أُولَٰئِک یلْعَنُهُمُ‌الله وَیلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ؛ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻤﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ [ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ] ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺮﺩم ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ، ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ [ﺗﺎ ﻣﺮﺩم ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻧﻴﺎﻭﺭﻧﺪ] ﺧﺪﺍ ﻟﻌﻨﺘﺸﺎﻥ ﻣﻰﻛﻨﺪ، ﻭ ﻟﻌﻨﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﻢ ﻟﻌنت‌شان ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
نفرین و ویل هم در قرآن همین حکم را دارد. چندین بار در سوره مرسلات خداوند تکذیبکنندگان را نفرین نموده است. برای اینکه نگذاشتند واقعیت‌های دینی به دست مردم برسد؛ حقوق اقتصادی (ویل للمطففین)، حق اخلاقی(ویل لکل همزه لمزه)، حق خداوند(ویل للمصلین) و حقوق فکری مانند آیه کتمان و آیه ۷۹ سوره بقره که خداوند نویسندگان خائن را سه بار در یک آیه نفرین نموده است. پس فلسفه لعن، تضییع حقوق به معنای اعم است.
در جامعه آن زمان، عده‌ای حقایقی را کتمان کردند و این کتمان فرصت و بستری شد تا در یک فرآیند ۵۰ ساله از کودتای سقیفه شروع شود و به کربلا و حوادث دیگر ختم گردد. در کنار این کودتا که هدف اصلی آن حذف عترت و امامت از امت و دیانت بود کوشش شد از نظر علمی هم نهادینه شود.
در مقابل سخن قطعی‌الصدور پیامبر(ص) که فرمود انی تارک فیکم الثقلین کتاب‌الله و عترتی که هیچ شکی در صدور سند آن نیست و «صحاح سته» اهل سنت هم عترتی دارند نه سنتی و سنتی را فقط «موطا مالک» دارد و آن هم به‌صورت مرسل و منقطع و موطا مالک هم از صحاح سته و جزء آنها نیست. در مقابل این کلام قطعی‌الصدور، سخن سخیفی شنیده شد که گفت حسبنا کتاب‌الله! که دستور کار آن کودتای عملی از بستر کتمان عده‌ای منفعت‌طلب و نهادینه کردن راه و مسیر خلاف عترت، به فرآیند ۵۰ساله انحطاط جامعه زمان امام حسین(ع) ختم شد.
البته عوامل دیگر نیز در طول مسیر، نقش ادامهدهنده داشتند که از حدیث شریف امام امیرالمؤمنین علی(ع) در کتاب «غُرَرُالحِکم و دُرَرُالکلِم» استفاده می‌شود که فرمود: یستدل علی ادبار الدول باربع: بتضییع الاصول و التمسک بالفروع و تقدیم الاراذل و تأخیر الافاضل.
حال قدر و منزلت اصحاب امام حسین(ع) مشخص می‌شود؛ در جامعه منحط و ساقط شده‌ای که اکثریت، حقانیت حاکمیت یزیدی را پذیرفته‌اند و هیچگونه شکی در آن ندارند و با وجود اینکه امام حسین(ع) شب عاشورا بیعت خود را برداشته است، دست از او برنداشتند.
این اصحاب رنگ خدایی گرفتند و مشمول «اصلاح حسینی» به معنای جامع و شامل آن شدند؛ اصلاح بینش، اصلاح گزینش، اصلاح روش. از نظر بینش در میان جاهلیت ثانیه، بخوبی رنگ الهی پیدا کردند. آیه شریفه: صبغه‌الله و من احسن من‌الله صبغه و نحن له عابدون از جمله مصادیق آن اصحاب امام حسین(ع) است. این آیه نشان می‌دهد که انسان بالاخره رنگی دارد؛ رنگ قدرت، رنگ شهرت، رنگ شهوت، رنگ ثروت و... اما عده‌ای هستند که «رنگ خدایی» به خود می‌گیرند. در جامعه ساقط شده آن روز و نیز بازماندن عده‌ای که خود را متفکر در مسائل سیاسی و نظامی میدانستند این عده کم و این فئه قلیله خوب راه خود را پیدا کردند.
تشخیص راه صحیح در آن ظلمت مطلق و دست از حسین ابن علی(ع) برنداشتن خود، رهایی از همه توهمات و تعلقات است و اثر وضعی آن ابدیت و صبغه الهی گرفتن است و از رهگذر عبادت به آن عرفان ناب رسیده‌اند و امام حسین(ع) خطاب به همین فئه قلیله فرمود: صبرا یا بنی الکرام فما الموت الا قنطره. «قنطره» به پل کوچک گفته می‌شود در مقابل «جسر» که پل بزرگ را می‌نامند. شوخی اصحاب امام حسین(ع) هم بر همین معنا حمل می‌شود که آنان بینش عمیق خود را اصلاح و پیدا کردند خود و خدا و جهان و جهان ابدی را بخوبی شناختند از «فنا» به سوی «بقاء» رفتن، جای خوشحالی دارد.
بسیار ضروری است که بین مراسم و مناسک عاشورا و مقاصد عاشورا تفکیک قائل شویم. گاهی درباره فضیلت عزاداری و ثوابهای وارده پرسش می‌شود که آیا این احادیث صحیح است و تحلیل آن چیست؟ در مقام پاسخ میتوان گفت: روایات وارده در فضیلت ثواب عزاداری و بکاء و گریه بر امام حسین(ع) و اصحاب و یاران او متواتر بلکه فوق حد تواتر است.
تواتر لفظی اگر نداشته باشند تواتر اجمالی دارند؛ یعنی اینقدر این روایات فراوان و کثیر است که قطعاً تعدادی از آنها از حضرات معصومین(ع) وارد شدهاند. اما یک شرط دارد و آن، اینکه این روایات که مربوط به برپایی عاشورا و ایام ماه محرم است در صورتی این ثواب را دارد که «مراسم و مناسک عاشورا» مقدمه «مقاصد عاشورا» باشد. اما اگر فقط مراسم و مناسک عاشورا را برپا کنیم اما مکتب و مقصد عاشورا را نتوانیم بر زندگی خود تطبیق داده و در زندگی خود پیاده کنیم، میتوان گفت رفته رفته مراسم و مناسک از حرکت و پویایی به نهاد و عادت بدل میشوند و شاید بتوان گفت آفتی است که تشکیلات عزاداری حسینی را تهدید می‌کند مانند سایر مناسک مثل نماز و حج و دیگر واجبات، مراسم و مناسک آنها را باید مقدمه مقاصد آنها قرار داد.
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: اصحاب امام حسین ع مراسم و مناسک پیامبر ص آن زمان عده ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۱۳۵۹۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کُرسی آینده‌پژوهی یونسکو به قزوین آمد
رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) از تخصیص کرسی آینده‌پژوهشی یونسکو به این دانشگاه برای نخستین‌بار در کشور خبر داد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از قزوین، سیدعلی قاسم‌زاده امروز -دوشنبه دهم اردیبهشت- در نشست با محمدرضا حسنی آهنگر، رئیس دانشگاه جامع امام حسین (ع) اظهار کرد: در حوزه‌های پژوهشی و علمی دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ٰره) رشد خوبی داشته و در آخرین رتبه‌بندی تایمز این دانشگاه رتبه سوم دانشگاه‌های جامع کشور و رتبه نهم دانشگاه‌های کل کشور را کسب کرده است.
وی افزود: در حوزه دانشگاه‌های قاره آسیا نیز دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ٰره) در رتبه‌های ۲۰۰ تا ۲۵۰ قرار دارد که رتبه‌بندی دقیق آن نیز به زودی اعلام خواهد شد و این رتبه در طول دوران فعالیت این دانشگاه کم‌نظیر بوده است.
نماینده عالی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در استان قزوین با بیان اینکه در حوزه بین‌المللی رشد خوبی در جذب دانشجویان خارجی و تنوع رشته‌ها داشتیم، خاطرنشان کرد: در حوزه فعالیت‌های بین‌المللی در اتحادیه مختلف علمی به ویژه شبکه آموزشی اروپایی اراسموس، کشورهای جاده ابریشم، اتحادیه خزر و اتحادیه کشورهای اسلامی فعال شدیم. برای نمونه بخش دانشجویی اتحادیه کشورهای خزر را به عهده گرفتیم.
قاسم‌زاده از تخصیص کرسی آینده‌پژوهشی یونسکو به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) خبر داد و تاکید کرد: در حال حاضر ۱۱ نفر دانشمند یک‌درصدی (جزو یک‌درصد دانشمندان برتر جهان) در این دانشگاه داریم که چند نفر از مدیران نیز جزو همین دانشمندان یک‌درصدی هستند، همچنین در جایزه ملی ثریا در چهار رشته و حوزه جوایز به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) رسید.
وی با اشاره به طراحی و اجرای برنامه تحول پژوهشی و علمی در این دانشگاه ادامه داد: در حوزه‌های توسعه کشاورزی کم‌آب‌بر، فلزات غیرکانی و شیشه، چشمه نور (شتابگرها)، ایران‌شناسی، هوش مصنوعی و فن‌آوری‌های نو مأموریت‌های ملی ویژه به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی واگذار شده است.
رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) از کسب رتبه دوم کشوری توسط تیم رباتیک این دانشگاه خبر داد و گفت: از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم ۱۰ رشته آموزشی و علمی جدید در این دانشگاه راه‌اندازی شده که عمده آنها در سطح ارشد و دکتری قرار دارند. رشته‌های شتابگر ذرات و علم داده‌ها هم از رشته‌های انحصاری دانشگاه به حساب می‌آیند.
قاسم‌زاده با اشاره به توانمندی‌های دانشگاه جامع امام‌حسین (ع) اضافه کرد: دانشگاه امام‌حسین (ع) در رتبه‌بندی جایگاه دوم دانشگاه‌های کشور را به دست آورده که افتخار ارزشمندی برای دانشگاه امام‌حسین (ع) محسوب می‌شود که دانشگاه نمونه و تراز انقلاب اسلامی است.
وی با بیان اینکه دانشگاه امام‌حسین (ع) الگوی دانشگاه‌های حکمت‌بنیان به شمار می‌رود، گفت: بازدید از دانشگاه امام‌حسین (ع) و تماشای دستاوردهای این دانشگاه در دستور کار ما قرار دارد که یکی از اردوهای دیدنی راهیان پیشرفت ما خواهد بود.
رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) اجرای طرح بانوی اسوه را از طرح‌های فرهنگی مهم این دانشگاه دانست و تاکید کرد: این طرح برای نخستین بار در سه حوزه دانشجویی، کارمندی و استادی نخستین‌بار در دانشگاه ما طراحی و به وزارت علوم ابلاغ و در نهایت اجرا شد.
قاسم‌زاده ادامه داد: امسال هم برای نخستین‌بار از استادان بین‌المللی برتر تقدیر می‌کنیم که در این برنامه استاد برتر حوزه بین‌الملل را معرفی می‌کنیم تا انگیزه‌ای شود که اساتید با توجه به رسالت دانشگاه فعالیت داشته باشند.
وی از فعالیت ۴۰ استاد تمام در این دانشگاه خبر داد و گفت: در واقع ۱۸۰ نفر دانشیار داریم و بقیه اساتید ما استاد تمام به حساب می‌آیند. پیش از دولت سیزدهم ۱۳ مربی داشتیم که تعداد آنها به چهار نفر کاهش یافته است.
کد خبر 749049
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است