به نقل از «شبستان»

جامعه خسران عدم انس با صحیفه سجادیه و تاثیر آن در آینده خود را درک نکرده است

تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۱۹۸۸۸۸

حجت‌الاسلام اعوانی با بیان‌اینکه کاری که ولی خدا استادانه در صحیفه سجادیه انجام داده، نشان دادن موانع در همه عرصه‌ها است و انس با صحیفه سجادیه این موانع را برطرف می کند، گفت: جامعه باید خسران عدم انس با این کتاب و تاثیر آن در آینده خود را درک کند.

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد  خبرگزاری شبستان، با توجه به قرار داشتن در ایام برگزاری دهمین دوره کنگره بین المللی «امام سجاد(ع)» به همت ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور و به منظور بررسی راه های فرهنگسازی برای انس عمومی جامعه با صحیفه سجادیه به عنوان میراث گرانسنگ امام سجاد(ع) با حجت الاسلام «محمدرضا اعوانی»، صحیفه‌پژوه گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه بخش نخست آن تقدیم حضورتان می شود:

 

با توجه به آنکه صحیفه سجادیه میراث ماندگار امام سجاد(ع) در عرصه های مختلف سبک زندگی است چطور می توان آن را به بخش ثابت سبد مطالعاتی و ادعیه خوانی مردم تبدیل کرد؟

 

تا زمانی که اهمیت چیزی وجدان نشود، عطش و تشنگی درباره آن بروز و ظهور نمی کند از این رو، برای انجام چنین مهمی در گام نخست باید اهمیت این مهم درک و ترویج شود تا مخاطب دو حس را دریابد، یک خسران کند نسبت به گذشته که چقدر دیر با این کتاب آشنا شده و دیگری احساس نیاز کند برای آینده که با همه وجود آن را رها نکند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

متاسفانه علی رغم آنکه بیش از 40 سال از عمر انقلاب اسلامی می گذرد و با وجود همه تاکیدات و توصیه های رهبری اما آنطور که باید با این کتاب شریف برخورد نشده است. حداقل کار این است که در مشاهد مشرفه که کانون تجمعات مذهبی و معنوی مردم است و وقتی وارد حرم های اهل بیت(ع) می شوند رقیق القلب می شوند، صحیفه سجادیه در معرض و دردسترس باشد اما صحیفه در این حرم ها نیست.

یا وزارتخانه ای به بزرگی آموزش و پرورش که فرزندان ما بیش از نیمی از فرصت روز را در این دستگاه سپری می کنند صحیفه سجادیه آن جایگاهی را که باید، ندارند.

 

چگونه می توان اهمیت این کتاب و تاثیرگذاری آموزه ها و معارف نورانی‌اش را برای جامعه تبیین کرد؟

 

آنچه که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که امام سجاد(ع) به عنوان کتاب مستقل از امام معصوم(ع) به دست ما رسیده چراکه حتی نهج البلاغه امیرمومنان(ع) جمع آوری شده توسط سیدرضی است اما صحیفه را امام معصوم(ع) به رشته تحریر درآورده است.

چنان که در مقدمه صحیفه سجادیه آمده که امام صادق(ع) به فرزندشان اسماعیل (آن زمان در قید حیات بود) فرمودند آن نسخه ای از صحیفه سجادیه را که متعلق به یحیی بن زید بود برایشان بیاورد، نسخه را گرفته و بوسیدند و بعد روی چشمان مبارک شان گذاشتند و فرمودند: این خط پدرم و املاء علی بن الحسین(ع) است و من نیز شاهد بودم. این یعنی سه امام معصوم(ع) با تاکید به مبانی این کتاب عمل کرده اند.

 

چرا این کتاب به زبان دعا نگارش یافته آیا شرایط و خفقان اجتماعی ایجاب می کرد یا دلیلی مهمتر از آن وجود داشته است؟

 

خبر؛ صرفاً به دلیل اختناق نبود که این کتاب در قالب دعا تحریر شده باشد، هر چند که تاثیر داشته است چنان که امام سجاد(ع) به نقل از مرحوم مجلسی در جلد 46 بحارالانوار، فرمودند: در سراسر مکه و مدینه 20 نفر آدم که ما را دوست داشته باشد، وجود ندارد!

در چنین شرایطی امام سجاد(ع) صحیفه را انشاء کرده اند و با توجه به اینکه امام صادق(ع) هم شاهد املاء و انشای این کتاب شریف بوده اند، یعنی صحیفه سجادیه در اواخر عمر بابرکت حضرت سیدالساجدی(ع) تالیف شده پس اگرچه اختناق سیاسی اجتماعی اثر داشته اما دلایل دیگری هم برای تالیف این اثر در قالب دعا داشته است چون حتی می توانستند در قالب جملات اخباری مثل احادیث و روایات معارف را بیان کنند.

 

امام سجاد(ع) چه اهدافی را با تالیف صحیفه سجادیه در قالب دعا دنبال کرده اند؟

 

انتخاب قالب دعا برای هدایت امت، نشان از اهتمام ولی خدا برای سوق جامعه به مسیر دعا دارد چنان که در زیارت جامعه کبیره می خوانیم: «السَّلاَمُ عَلَى أَئِمَّةِ الْهُدَى».

باید توجه داشت در زمان حیات بابرکت امام سجاد(ع) عبدالملک مروان در مسجد اعلام کرد اگر کسی من را دعوت به تقوا کند، او را از تیغ می گذارنم!

با توجه به آنکه مردم بر دین امیران خود هستند، اتخاذ چنین موضعی باعث شد مردم به سمت بی دینی حرکت کنند اما امام سجاد(ع) اقدامات مختلفی برای هدایت امت انجام دادند که تالیف صحیفه سجادیه مهمترین آنها است.

ایشان به عنوان پدر دلسوز امت وقتی دیدند امت رسول خدا(ص) در حال رفتن به سمت انحراف و قهقرا است  چنان که عیش و نوش و غنا در آن زمان رواج بسیار داشت و بهترین آوازه خوان ها در مکه و مدینه قرار داشتند و برای شاعران هرزه گو سه روز عزاداری کردند!!

در چنین شرایطی ولی خدا صحیفه سجادیه را تالیف کرد که نخست نقشه راه است و راه را نشان می دهد در شرایطی که نمی شود حرف و سخن مستقیم داشت جامعه از انحراف مصون بماند.

چنان که در دعای 49 صحیفه سجادیه حضرت(ع) می فرمایند: خدایا از آن چشمانی که در پاسبانی من خواب ندارند ... (کنایه از تحت نظر بودن دائمی ایشان از سوی دستگاه خلافت).

 

صحیفه سجادیه چگونه مسیر هدایت را ترسیم می کند؟

 

 صحیفه سجادیه در همه عرصه ها اعم از اقتصادی، اجتماعی و سیاسی راه را می نمایاند البته باید توجه داشت وضوح یک راه لزوماً به معنای هموار بودن آن نیست، اتفاقاً راه رسیدن به خدا ناهموار معرفی شده است: «يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ؛ در راه طاعت و عبادت حق بکوش که) عاقبت حضور پروردگار خود می‌روی».

کاری که ولی خدا استادانه در صحیفه سجادیه انجام داده، نشان دادن موانع است و انس با صحیفه سجادیه این موانع را برطرف می کند. رهبری معظم انقلاب جمله ای دارند بسیار متین که فرمودند: صحیفه سجادیه عصاره تفکرات اهل بیت(ع) است.

این عصاره مسیر را در همه عرصه ها و میادین نشان می دهد.

ادامه دارد ...

پایان پیام/9

منبع: شبستان

کلیدواژه: سبک زندگی اسلامی دعا صحیفه سجادیه کنگره بین المللی امام سجاد ع صحیفه سجادیه صحیفه سجادیه امام سجاد ع قالب دعا عرصه ها ولی خدا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۱۹۸۸۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نمایشگاه کتاب و ظرفیت «گردشگری ادبی»

نورآقایی گفت: فضا و اقتصاد پیرامون نمایشگاه کتاب، گردشگری ادبی را شکل می‌دهند و می‌شود ایده‌هایی داشت که نمایشگاه کتاب به یک رویداد در این حوزه تبدیل شود. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، به نقل از ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران؛ آرش نورآقایی، کارشناس «گردشگری ادبی»، با بیان اینکه گردشگری ادبی یک ژانر جدید در حوزه گردشگری است، ادامه داد: گردشگری ادبی به صورت اختصاصی سابقه دیرینه‌ای در دنیا ندارد؛ هرچند که وقتی افراد در موقعیت‌های گردشگری ادبی قرار می‌گیرند به نوعی این شاخه از گردشگری اتفاق می‌افتد؛ مانند آنکه اشخاص در سفری بر مزار نویسنده یا شاعری نامدار حاضر ‌شوند. همینطور بازدید از خانه یک نویسنده نیز «گردشگری ادبی» محسوب می‌شود.

نمایشگاه کتاب می‌تواند بخشی از «گردشگری ادبی» باشد

وی ادامه داد: طبق تعریفی که در دنیا از «گردشگری ادبی» صورت می‌گیرد، بازدید صرف از نمایشگاه‌های کتاب جز این ژانر محسوب نمی‌شود؛ اما این بدان معنا نیست که نمی‌توان به موضوع نمایشگاه کتاب و «گردشگری ادبی» پرداخت. از آنجایی که شاخه‌های گردشگری در حال توسعه است و انواع گردشگری شکل می‌گیرد، می‌توان «گردشگری ادبی» را نیز با گذر زمان توسعه داد و برای آن تعاریف جدیدی مشخص کرد. در واقع «گردشگری ادبی» رفتن به مکان‌های واقعی و حتی خیالی اطلاق می‌شود که در داستان‌ها خلق شده‌اند.

این کارشناس حوزه گردشگری که در سال 1392 نخستین همایش «گردشگری ادبی» را به منظور جلب توجه فعالان حوزه گردشگری و ادبیات به این مقوله برگزار کرد، افزود: ایده ایجاد «گردشگری ادبی» را با برگزاری همایشی در همین رابطه در حدود یک دهه قبل پیگیری کردم، آن زمان حتی کلید واژه «گردشگری ادبی» در ایران مطرح نبود. حتی یکی از صاحب نظران حوزه گردشگری عنوان کرد که «گردشگری ادبی» یعنی چه؟ فردا می‌خواهید گردشگری ریاضی را هم راه‌اندازی کنید! آن زمان یک خبرنگار از می‌سی‌سی‌پی به ما پیام داد که چقدر خوب است که شما در ایران می‌خواهید «گردشگری ادبی» برگزار کنید.

وی افزود: من همیشه به پیشینه ادبی کشورم توجه داشته‌ و بر اساس آن به این فکر می‌کردم که چقدر این موضوع می‌تواند در حوزه گردشگری کاربرد داشته باشد. با تحقیق متوجه شدم در دنیا چنین ژانری وجود دارد، آن زمان به یک تور «گردشگری ادبی» در دانشگاه آکسفورد برخورد کردم که تور گردشگری «شرلوک هلمز» بود؛ در حالی که شرلوک شخصیت خیالی بود، اما وقتی در گوگل 10 آدرس مشهور دنیا را سرچ می‌کنیم آدرس خانه «شرلوک هلمز» به آدرس خیابان «بیکر پلاک 221 ب» را به مخاطبان ارائه می‌کند.

نورآقایی ادامه داد: بعدها در سفرهایی که داشتم متوجه شدم خانه «رومئو و ژولیت» در شهر ورونا ایتالیا یکی از مقاصد پُر بازدید دنیاست؛ در حالیکه این دو شخصیت هرگز وجود خارجی نداشتند و ساخته و پرداخته ذهن ویلیام شکسپیر هستند؛ به همین دلیل من به تحقیق در مورد آثار ایرانی پرداختم. به عنوان نمونه به بررسی رُمان «کلیدر» محمود دولت‌آبادی پرداختم و توانستم برخی از شخصیت‌های داستان از جمله دُختر آقای گل‌مَمَد را پیدا کنم و خانه او و دختر، نوه و نتیجه او را هم بیابم. وسایلی که از گل مَمَد باقی بود را به من دادند. حتی از شناسنامه دخترش عکس دارم و بر این اساس یک گردشگری یک هفته‌ای در آن منطقه حول محور اتفاقی که در رُمان وجود داشت، شکل گرفت.

نرخ ارز تهدیدی برای بخش خارجی نمایشگاه کتاب تهران

وی گردشگری ادبی رویداد محور را دارای دو جنبه معرفی کرد و افزود: وقتی بر اساس رویداد سفر می‌کنیم، این به نوعی گردشگری رویداد هم محسوب می‌شود و همزمان طبق محتوای رویداد می‌تواند گردشگری ادبی نیز محسوب شود، مانند آئین بزرگداشت مولانا و نمایشگاه کتاب فارغ از اینکه می‌تواند یکی از اتفاقات مرتبط با گردشگری ادبی باشد. این میان البته باید برخی از ظرافت‌ها را در نظر گرفت. در واقع باید توجه کرد چگونه می‌توان به نمایشگاه کتاب به مثابه گردشگری ادبی نگاه کرد،‌ صرف اینکه افراد به نمایشگاه بروند و کتاب بخرند،‌ این گردشگری ادبی محسوب نمی‌شود. فضاها و اقتصادهای پیرامون نمایشگاه کتاب، گردشگری ادبی را شکل می‌دهند و می‌شود ایده‌هایی داشت که نمایشگاه کتاب به یک رویداد در حوزه گردشگری ادبی تبدیل شود.

نورآقایی توضیح داد:‌ حضور فروشگاه‌های کتاب یا نمایشگاه کتاب می‌تواند در انتخاب یک شهر به عنوان «شهر ادبیات» مؤثر باشد. «یونسکو» با تعریف هفت زیرشاخه برای شبکه شهرهای خلاق مواردی چون موسیقی،‌ ادبیات، رسانه،‌ خوراک، صنایع دستی و ... به موضوع ادبیات شهرها توجه کرده است. تهران با وجود شهرکتاب‌ها،‌ نمایشگاه بین‌المللی کتاب و رویدادهای ادبی در کافه‌ها و... همچنین استفاده از گردشگری ادبی می‌تواند بدل به «شهر خلاق ادبی» شود. اینطور می‌توان پرونده ثبت تهران به عنوان شهر ادبی را مطرح کرد. در جریان «گردشگری ادبی» مجموعه موقعیت‌های «گردشگری ادبی» در تهران نظیر خانه موزه‌ها، مقبره‌ها، تور کتابخانه ‌ملی، تور کتابخانه‌های خلاق و... نشست‌های ادبی در کنار نمایشگاه کتاب باید مورد توجه باشد، همچنین توجه به مکان‌های معرفی شده در داستان‌ها مانند ظهیر الدوله و یا کافه نادری بخشی از گردشگری ادبی است.

سهراب سپهری شاعری جهانگرد بود

این متخصص حوزه گردشگری ادبی در بخش دیگری از این گفت‌وگو اشاره کرد: می‌توان در نمایشگاه کتاب نشست‌های تخصصی «گردشگری ادبی» را برگزار کرد. توجه و تحقیق نسبت به مکان‌های مرتبط با ادبیات و شخصیت‌های ادبی در «گردشگری ادبی» مهم است. خانه حافظ در کجای شیراز می‌توانسته باشد؟ مسیر سفر ناصرخسرو قبادیانی از کجا تا کجا بود؟ به عبارتی نویسندگان زیادی در تاریخ ایران داریم که در رابطه با موقعیت‌ها و مکان‌ها صحبت می‌کنند. وقتی شاعر می‌گوید خوشا شیراز و وضع بی‌مثال‌اش یعنی چه؟‌ یا اشعار سهراب که در اشعار خود موقعیت‌های زیادی را بیان کرده است. در گلستانه چه بوی علفی می‌آید و گلستانه مکانی بوده نزدیک خانه سهراب سپهری که مقبره او نیز در همان نزدیکی است.

نورآقایی گفت: سهراب سپهری یک شاعر جهانگرد بود که از قضا نقاشی هم می‌کرد؛ با قلم و قدم همکار بوده است.‌ او سفرهای زیادی داشت، به ژاپن و نیویورک رفت و رکورددار فروش نقاشی در ایران است، اما هیچ کس به او از منظر سفرهایش نپرداخته است. مضامین سفر در شعرهای شاعران دیده وجود دارد. آنها در ذهنشان سفر می‌کنند. رستم در شاهنامه یک پهلوان است؛ اما او یک مسافر هم هست و مدام در حال سفر است. این مسائل را می‌توان در نمایشگاه کتاب بررسی کرد. ایران می‌تواند به دلیل پیشینه ادبی بالا در «گردشگری ادبی» بسیار موفق باشد.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از 19 تا 29 اردیبهشت (1403) در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.

انتهای پیام/