به نقل از «افکارنيوز»

درافتادن اردوغان با غرب فرصتی مناسب برای ایران و ترکیه!

تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۲۵۲۴۰۱

به گزارش افکارنیوز،

 کرونا موجب شد تا روحانی و اردوغان هم به جمع سیاستمدارانی بپیوندند که از پشت مانیتورهای خود، با یکدیگر دیدار تازه کردند. نشست مجازی که بین ایران و ترکیه برگزار شد، تاکید دو کشور بر گسترش روابط اقتصادی، امنیتی و سیاسی را به دنبال داشت. تهران و آنکارا روابط تاریخی قوی با یکدیگر دارند و این امر موجب شده تا در زمان های گوناگون به یاری یکدیگر بیایند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال اختلافات منطقه ای دو کشور همچنان بر سر جای خود باقی است. به نظر می رسد که دیپلماسی نگاه به شرق از سوی ایران، بعد از اینکه تهران روابط خود را با چین گسترش داد، در حال فرود به مرحله تازه تری است. با شعیب بهمن، کارشناس مسائل ترکیه به گفتگو نشستیم:

اخبار سیاسی - نشست اخیر بین روسای جمهور ترکیه و ایران مورد توجه قرار گرفته است. در این نشست مسائل گوناگونی به ویژه در خصوص انرژی و موضوعات امنیتی و اقتصادی مطرح شده است. اهمیت چنین نشستی برای هر دو طرف در چیست؟

نشست های بین ایران  و ترکیه پیش از این هم بین دو کشور برگزار می شده و روابط مستحکمی در حوزه های اقتصادی و امنیتی و فرهنگی و اجتماعی همیشه وجود داشته. تهران و آنکارا روابط عمیق و پایداری در طول تاریخ با یکدیگر داشته اند و در سال های اخیر هم این روابط دنبال شده اند، هرچند که به دلیل مسائل و دخالت های خارجی به ویژه از سوی آمریکایی ها از سطح روابط اقتصادی بین دو کشور در سال های اخیر کاسته شده است. اما به هر حال همسایگی دو کشور روابط را گرم نگه داشته و کمیسیون های مشترک زیادی برگزار شده و از طرح های مشترک زیادی هم صحبت شده است.در شرایط فعلی نشست ها مجازی هستند و نشان می دهد که دو طرف خواهان حفظ و حتی توسعه و گسترش روابط با یکدیگرند.

ایران اخیرا تمرکز خود را بر گسترش روابط با شرق قرار داده است. ترکیه هم چنین رویکرد مشابهی را دارد. پیش از این هر کدام از دو کشور سیاست خارجی متفاوتی را دنبال می کرد اما در یک سال اخیر اوضاع تغییر کرده است. این اوضاع تا چه اندازه بر روابط آنکارا و تهران تاثیرگذار خواهد بود؟

رویکرد سیاست خارجی ایران و ترکیه تقریبا مشابه است. دو کشور در برخی از حوزه ها رویکردهای یکسانی دارند. اما بیشتر گرایش های مشابه در حوزه فکری و اندیشه است. به اضافه این در مواردی مثل برتری طلبی ای منطقه ای و شرق گرایی مانند هم عمل می کنند. ترکیه به صورت سنتی در گروه غرب و ناتو تقسیم بندی می شده و تمایلات غربی داشته. اما در سال های اخیر با توجه به سیاست های خارجی ترکیه، این کشور در منطقه با بی مهری غربی ها مواجه شده. با توجه به اینکه آمریکا و ناتو هم از سیاست های منطقه ای ترکیه استقبال نکردند، آنکارا در سیاست خارجی جدیدی که برای خود تدوین کرده، به چین و روسیه تمایل نشان داده است. در ایران هم اتفاق مشابهی افتاد. دولت که در سال های اولیه تلاش می کرد به واسطه برجام به اروپا نزدیک تر شود، با اتفاقاتی که برای توافق هسته ای افتاد، نگاهش را به سمت شرق دوخت و به روسیه و چین نزدیک شد. این موضوعات باعث ایجاد چشم اندازی مشترک بین ترکیه و ایران شده است.

چنین مسائلی تا چه اندازه می تواند موجبات گسترش روابط را فراهم کند؟

واقعیت این است که در روابط بین دو کشور صرفا نگاه به شرق نمی تواند. تهران و آنکارا اختلافات فکری و عقیدتی زیادی با هم دارند. با این حال تلاش کرده اند تا رویکردهای منطقه ای آنها بر روی روابط دوجانبه تاثیری نگذارد.

روابط اقتصادی بین دو کشور بد نبوده هر چند که به هدف‌گذاری که گذاشته بودند که میزان تبادلات اقتصادی بالاتر برود، نرسیدند. به واسطه تحریم ها علیه ایران، روابط اقتصادی ترکیه با ما با کاهش مواجه بوده است. فشارهای بین المللی و فشارهای آمریکا بر ایران کار خودش را کرده و تجارت بین دو کشور را با محدودیت مواجه کرده است.

یک موضوعی که مدت ها بر سر آن بحث وجود داشت، استفاده از ارزهای منطقه ای برای تبادلات تجاری بود که دست ایران را برای همکاری های اقتصادی با کشورها، به ویژه همسایگان باز می گذاشت. اما با وجود اینکه قول و قرارهایی گذاشته شد و با وجود روابط خوب تهران و آنکارا چنین اتفاقی عملا نیافتاد. علت آن چیست؟

این موضوع استفاده از ارزهای منطقه ای،مدتی در حوزه سیاست خارجی مطرح بود. ترکیه با چین و روسیه هم به این شیوه مبادلاتی دارد. تهران و آنکارا هر دو به چنین اتفاقی روی خوش نشان داده و ازآن استقبال کردند. اما اقتصاد دو کشور هنوز آمادگی کنار گذاشتن دلار را ندارد. شرایط تحریم ها اتفاقا فرصت خوبی بود تا چنین اتفاقی بیفتد اما در ایران حاکمیت دلار کماکان حفظ شده و اقتصاد ترکیه هم وابسته به غرب است و حضور سرمایه گذار خارجی و شرکت های چند ملیتی و .... اقتصاد ترکیه را وابسته به دلار کرده. به همین خاطر چنین طرحی پیش نرفت و عملیاتی نشد.

آیا می توان این را در نظر گرفت که ایران بعد از قرارداد با چین، حالا با ترکیه در آستانه تحولات جدید قرار دارد و سیاست خارجی تازه ای را برای ارتباط با این کشور تدوین کرده است؟

نه نمی شود چنین ارزشی را برای دیدار مجازی که برگزار شده قائل شد. این فصل از روابط بین ایران و ترکیه، متصور بود و مشخص است که سطح تازه ای از روابط آغاز شده. بخشی از این اتفاق به خاطر این است که تهران و آنکارا یک سری علایق مشترک دارند و روابط فرهنگی و انسانی و اجتماعی بین دو کشور قوی است.این علایق باعث روابط اقتصادی هم شده. اما دو کشور چالش هایی هم با هم داشته اند و اختلافات متعددی وجود داشته و دارد. مثلا اختلافات عقیدتی و ژئوپولتیک وجود دارد که نمود آن را می توان در موضوع سوریه  و عراق مشاهده کرد.  این موضوعات  و اختلافات هنوز عوامل پایداری هستند. انتظار می رود که همان روابط سنتی با ترکیه با اندکی تغییرات ادامه پیدا کند. ممکن است توافقات جدید هم شکل بگیرد که میزان تجارت را افزایش دهد.

ترکیه با غرب به خاطر موضوع مدیترانه در افتاده است و به نظر می رسد که اردوغان از رویکردی که اروپائی ها اتخاذ کرده اند، عصبانی است. ایران هم تلاش می کند تا روابط خود را با شرق احیا کند. چنین وضعیتی نمی تواند بر روی میزان همکاری های دو کشور تاثیرگذار باشد؟

هرچه روابط ترکیه و غرب تیره تر شود، گرایش آنها به همکاری با شرق افزایش می یابد. تشدید تنش ها با اروپا و ناامیدی از ایالات متحده می تواند پیامدهایی داشته باشد که منجر به نزدیکی بیشتر دو کشور شود اما تنها عامل نیست و نمی تواند اختلافات ایران  و ترکیه را از بین ببرد. 

آنکارا در چنین شرایطی می تواند در موارد اقتصادی و امنیتی در شرق به دنبال شرکای تازه بگردد. اردوغان نیاز به شرکای جدید اقتصادی دارد و در این میان نام ایران هم مطرح است. در گذشته ما شاهد بودیم وقتی ترکیه در موضوع امنیتی از آمریکایی ها ناامید شد، به دنبال خرید اس400 از روس ها رفت و آنها را جایگزین کرد. پس چنین اتفاقاتی دور از ذهن نیست.

 

منبع: افکارنيوز

کلیدواژه: برجام ایران ترکیه اردوغان ایران و ترکیه تحریم ها علیه ایران روسیه ناتو تهران و آنکارا روابط اقتصادی ایران و ترکیه منطقه ای گسترش روابط سیاست خارجی منطقه ای بین دو کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۲۵۲۴۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اجلاس بین المجالس قدس در استانبول ترکیه

   به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ از آنکارا ، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در سخنرانی آیین آغازین این اجلاس با تاکید بر قطع روابط تجاری کشورش با رژیم صهیونسیتی گفت: ادعای صادرات بنزین از سوی ترکیه به هواپیماهای رژیم صهیونسیتی دروغ محض است و ما این ادعا را به شدت رد می کنیم.
اردوغان با اشاره به میزبانی و حمایت ترکیه از رهبران حماس بار دیگر به مواضع کشورش درباره حماس تاکید کرد و گفت : حماس یک گروه مقاومت ملی است و هیچ وقت آنها را تروریست نمی خوانیم.
وی افزود: تروریست واقعی نتانیاهو جنایتکار است که به او لقب قصاب غزه داده ایم.
رئیس جمهور ترکیه در پاسخ به ادعاهایی درباره انتقال اطلاعات حمله موشکی ایران بر علیه رژیم صهیونسیتی از سوی پایگاه راداری کورجیک در جنوب شرق ترکیه به رژیم صهیونسیتی افزود : این ادعاها یک دروغ محض است و پایگاه کورجیک در اختیار نیروهای ترکیه است و به هیچ وجه اطلاعاتی به سایر کشورها نداده ایم.
مهدی زاهدی نماینده جمهوری اسلامی ایران در راس هیئت پارلمانی کشورمان در این اجلاس با اشاره به جنایات وحشیانه و غیر قابل تصور رژیم جنایتکار صهیونیستی علیه مردم غزه و فلسطین، مکانیسم های غیر عادلانه و تلاشهای مزورانه مدعیان حقوق بشر، دموکراسی و حامیان ارزشهای بین المللی غرب را به شدت مورد انتقاد قرار داد و اعلام کرد که این اقدامات دولتهای غربی و در راس آن امریکا، یک رسوایی بزرگ برای بنیادهای فکری حقوق بشر ادعایی غرب و زوال سیاسی برای تمدنی است که الان نقاب آن برداشته شده و چهره واقعی خود را عریان ساخته و موجب موج بیداری مردم غرب شده است که فلسفه وجودی تمدن غرب را با چالش جدی مواجه کرده است.
نایب رئیس کمیته فلسطین در مجمع مجالس آسیایی در سخنرانی خود، خواستار ایجاد جبهه متحد دیپلماسی پارلمانی و اقدام عملی و واقعی جدی در حمایت از غزه و محاکمه سران جنایتکار صهیونیستی در دادگاه های بین المللی با شدیدترین وجه و توقف فعالیتها و روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی و تعطیلی سفارتخانه ها شد.
اجلاس بین المجالس قدس به مدت سه روز در استانبول ترکیه ادامه دارد.

 

 

 

اظهارات:
رجب طیب اردوغان: رییس جمهور ترکیه
مهدی زاهدی: نمایندۀ مجلس