آیا اصلاح شاخص بورس به اتمام رسیده است؟

در هفته قبل شاخص کل ۵/ ۹ درصد رشد کرد، اما شاخص هموزن در این دوره کمتر از یک درصد رشد کرد. به گزارش پول نیوز، از این واگرایی می‌توان نتیجه گرفت بازگشت اخیر شامل رونقی فراگیر و دسته‌جمعی در کلیت بازار سهام نبوده؛ زیرا رشد شاخص کل گویای تمرکز تقاضا بر سهام شرکت‌های بزرگ و عمدتا ناشی از تحولات بازار ارز است؛ بنابراین می‌توان گفت هنوز در روند اصلاح بورس تغییر بنیادینی ایجاد نشده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بازار سهام هفته گذشته شاهد بازگشت نسبی تقاضا به‌ویژه در شرکت‌های بزرگ و کالامحور بود به نحوی که با افزایش شاخص کل به محدوده بالاتر از ۷/ ۱ میلیون واحد، جهش هفتگی این متغیر به ۵/ ۹ درصد رسید. به این ترتیب، فاصله شاخص بورس از قله ۱۹ مرداد ۹۹ به ۱۸ درصد رسید؛ فاصله‌ای که پیش‌تر تا بیش از ۲۵ درصد گسترده شده بود. با این حال، مطالعه روند شاخص هم‌وزن نشان می‌دهد؛ این نماگر در هفته قبل کمتر از یک درصد رشد کرده است. آنچه می‌توان از این واگرایی نتیجه گرفت این است که بازگشت اخیر شامل یک رونق فراگیر و دسته‌جمعی در کلیت بازار نبوده و رشد شاخص کل گویای تمرکز تقاضا بر سهام بزرگ و سنگین‌وزن است. این رفتار نیز عمدتا در پاسخ به برخی تحولات ارزی اتفاق افتاده و بنابراین می‌توان گفت هنوز در کلیت فضای اصلاحی بورس، تغییر بنیادین ایجاد نشده است.
سیگنال‌های مهم ارز برای سهام

در روز‌های اخیر برخی اتفاقات مهم در حوزه بازار ارز توجه سهامداران را به خود جلب کرده است. از سه هفته قبل، شتاب افت ارزش ریال بیشتر شد و دلار از محدوده ۲۳ هزار تومان به مرز ۲۷ هزار رسید. بانک مرکزی در پاسخ، نرخ رسمی صرافی‌ها را با بازار آزاد منطبق کرد که اقدامی مناسب در راستای حذف رانت و تعدیل التهابات بازار بود. در تحولی دیگر، بر اساس شواهد میدانی، انعطاف در سامانه نیما در نرخ‌گذاری ارز صادر‌کنندگان افزایش یافته و همین امر نیز به نوبه خود در تعادل‌بخشی به بازار برای کوتاه‌مدت موثر بوده است. در بورس کالا هم قیمت‌گذاری محصولات فولادی با حداکثر انعطاف و با نرخ نزدیک به آزاد انجام می‌شود. در همین حال، رشد‌های اخیر ارز منجر به سقوط نسبت نقدینگی دلاری به کف تاریخی کمتر از ۱۱۰ میلیارد دلار شده است؛ وضعیتی که نمایانگر کاهش توان رشد بیشتر ارز در کوتاه‌مدت با نقدینگی موجود است. مجموع تحولات این احتمال را تقویت می‌کند که در کوتاه‌مدت امکان تعادل عرضه و تقاضا در بازار ارز فراهم شود. برای بورس اتفاقات اخیر در بخش شرکت‌های کالامحور به لحاظ رشد درآمد و سودآوری ریالی در کوتاه‌مدت مثبت تلقی می‌شود که واکنش هفته اخیر بازار نیز در همین راستا قابل تحلیل است.

در ادبیات مرسوم اقتصادی معمولا از بازار سرمایه به‌عنوان ابزاری در جهت تجمیع و تجهیز سرمایه‌ها در مسیر تسهیل تولید و سرمایه‌گذاری در بخش واقعی اقتصاد یاد می‌شود. به این ترتیب، بنگاه‌ها برای افزایش ظرفیت، نوآوری و رشد بهره‌وری به سراغ بورس می‌روند تا با فروش سهام جدید به عموم در مسیر خلق ارزش افزوده گام بردارند. در امسال، پیش از اصلاح اخیر، این دیدگاه به قوت مطرح بود که شرکت‌ها باید از فرصت ایجاد شده برای تامین مالی از بازار در قالب فروش سهام مازاد و افزایش سرمایه استفاده کنند؛ اتفاقی که در عمل به دلیل سرعت تحولات بورس و کندی عکس‌العمل در طرف عرضه اتفاق نیفتاد و هجوم نقدینگی سرگردان تنها قیمت‌های سهام موجود در بازار را چند برابر کرد. حال، با آغاز روند اصلاحی قیمت سهام که رشد‌های انفجاری را تا پیش از این ثبت کرده‌اند، بحث سهام خزانه مطرح شده که به معنای تزریق منابع نقدینگی برای خرید سهم خودشان و کاهش سرمایه در اختیار شرکت‌هاست. در دفاع از این رویکرد این نکته مطرح می‌شود که اقدام مشابهی عمدتا در سطح جهانی و غرب صورت می‌گیرد حال آنکه باید به تفاوت‌های مهمی در این زمینه توجه داشت.

نخستین تفاوت به هزینه سرمایه و تامین مالی در ایران مربوط است که بالاتر از همه نمونه‌های جهانی است. از منظر صرف ریسک نیز بازار سهام ایران نرخ بالاتری نسبت به کشور‌های دیگر دارد که باز هم در تخصیص منابع مهم تلقی می‌شود. دوم نبود مالیات بر تقسیم سود سهام در ایران است در حالی که این مسئله در دنیا، یکی از انگیزه‌های مهم اجرای سهام خزانه است. به عبارت دیگر، خرید سهام خود شرکت‌ها با هدف انتقال منافع حاصل از وجه نقد مازاد در ترازنامه به سهامداران (از طریق افزایش نرخ سهام) باستفاده از معافیت مالیاتی انجام می‌شود. در شرایط معافیت مالیاتی، طبیعتا مطلوبیت پرداخت مستقیم منابع مازاد شرکت‌ها به خود سهامداران، از خرید سهام بیشتر است. در نهایت، فرق مهم دیگر این است که اجرای خرید سهام خزانه توسط هیات‌مدیره شرکت‌ها با هدف حداکثر انتفاع سهامداران موجود و در نرخ‌های کف صورت می‌گیرد. این در حالی است که با عنایت به رشد چند برابری سهام از یک سو و ناپایداری عوامل موثر بر سودآوری شرکت‌ها، خرید سهام خزانه می‌تواند به معنای استفاده از منابع متعلق سهامداران فعلی جهت ایجاد فرصت خروج برای سهامداران فروشنده در نرخ‌های نه چندان ارزان تعبیر شود.

به این ترتیب به نظر می‌رسد با اجرای طرح سهام خزانه، مسیر قبلی کمک بورس به تولید شکل معکوس به خود گرفته است آن هم در شرایطی که معمولا بخش تولید در ایران از کمبود سرمایه در گردش و ناکافی بودن منابع برای اجرای طرح‌های خود شکایت می‌کنند. از این رو انتظار می‌رود تا با ملاحظه دقیق شرایط، اجرای طرح سهام خزانه توسط شرکت‌ها با رعایت جمیع جوانب و در راستای حداکثر‌سازی منافع همه ذی‌نفعان بلندمدت صورت پذیرد.
در حالی که ۴۵ روز تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا باقی است، نخستین مناظره دو کاندیدای رویداد مزبور در هفته جاری برگزار می‌شود تا رقابت‌ها وارد جدی‌ترین فاز خود شود. روی کاغذ و در نظرسنجی‌ها، موقعیت نامزد دموکرات در شرایط برتری قرار دارد و فاصله آرا با ساکن فعلی کاخ سفید نه تنها از سال ۲۰۱۶ بلکه حتی سال ۲۰۰۸ (زمانی که نامزد دموکرات با فاصله چشمگیری رقیب خود را شکست داد) نیز بیشتر است. تغییر احتمالی رئیس‌جمهوری امریکا برای بازار‌های سهام و کالا در جهان دلالت‌های چشمگیری خواهد داشت به همین دلیل هزینه بیمه نوسان قیمت دارایی‌ها در بیشتر بازار‌های مالی اخیرا به شدت افزایش یافته که نشان از نااطمینانی موجود است. در ایران نیز با عنایت به رویکرد متفاوت اعلام شده توسط نامزد دموکرات در تعامل با ایران و موضوع بازگشت به برجام، انتخاب جوبایدن می‌تواند بر فضای بازار‌ها تاثیر زیادی بگذارد و با ایجاد تغییرات در تعادل‌های کنونی اقتصاد ایران به‌ویژه از منظر بازگشایی مجاری بازرگانی و ورود ارز به کشور، فضای متفاوتی را رقم بزند. از این رو، تعقیب دقیق تحولات این دوره برای فعالان بورس تهران نیز مهم تلقی می‌شود؛ به‌ویژه آنکه به نظر نمی‌رسد احتمالات کنونی در زمینه پیشتازی نامزد دموکرات در مفروضات بیشتر سرمایه‌گذاران در ایران به‌طور جدی ملاحظه شده باشد.  

منبع: پول نیوز

کلیدواژه: بازار سرمایه بورس اوراق بهادار شاخص بورس عرضه سهام سهام عدالت نامزد دموکرات سهام خزانه شرکت ها کوتاه مدت خرید سهام شاخص کل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۳۴۹۸۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بررسی عملکرد نماگر‌های بازار سرمایه در هفته‌ای که گذشت

هفته کاری که به اتمام رسید، شاخص کل بورس ۱‌.۷۲ درصد کاهش یافت و در ارتفاع ۲ میلیون و ۲۶۴ هزار واحدی قرار گرفت و شاخص کل هم‌وزن با کاهش ۱.۶۸ درصدی در پله ۷۵۰ هزار و ۸۴۳ واحدی قرار گرفت و شاخص کل فرابورس نیز با کاهش ۱.۶۱ درصدی در ارتفاع ۲۵ هزار و ۱۹۳ واحدی ایستاد.

کوروش آسایش، کارشناس بازار سرمایه در خصوص روند بازار سرمایه به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در این هفته کاری، شاخص صنعت حمل و نقل با افزایش ۴.۴ درصدی بیشترین رشد را در بین صنایع بورسی تجربه کرد و بعد از آن صنعت انتشار و چاپ در جایگاه دوم قرار گرفت. صنعت استخراج نفت به جز کشف هم با افت ۱۰.۷۷ درصدی بیشترین کاهش را تجربه کرد.

او اظهار کرد: مجموع ارزش معاملات خرد و حق تقدم‌ها در این هفته کاری ۱۵ هزار و ۶۸ میلیارد تومان بود. جزئیات ارزش معاملات خرد روزانه به این شکل بود که شنبه ۳ هزار و ۷۸۴ میلیارد تومان، یکشنبه ۳ هزار و ۹۵ میلیارد تومان، دوشنبه ۳ هزار و ۵۳ میلیارد تومان، سه شنبه ۲ هزار و ۸۶۸ میلیارد تومان و چهارشنبه ۲ هزار و ۸۰۸ میلیارد تومان ارزش معاملات بر روی تابلو ثبت شد.

خروج هزار و ۳۴۴ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی‌ها از بازار سهام 

او گفت: میانگین سرانه خرید افراد حقیقی در این هفته کاری ۲۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و میانگین سرانه فروش آن‌ها ۲۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بوده است. همچنین در این هفته هزار و ۳۴۴ میلیارد تومان نقدینگی افراد حقیقی از بازار سهام خارج شد. 

فراهم شدن مجالی برای رشد سهام بازار محور در کوتاه مدت 

در ادامه هم رباب وفایی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: اوایل هفته کاری با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی کامودیتی‌ها شاهد شروع متعادلی بودیم، اما در جدال عرضه و تقاضا، فروشندگان برنده بودند و دوباره یک هفته‌ اصلاحی و خسته کننده را سپری کردیم. فقط شاهد نوساناتی در محدوه‌های حمایتی سهام بودیم، تعداد محدود، سهام بازیگر محور هم مجالی برای نوسان و رشد کوتاه مدتی داشتند.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: افزایش نرخ انرژی و افزایش مالیات ستانی در کنار افزایش نرخ بهره شرکت‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد و عدم تعدیل نرخ دلار نیما از بعد درآمدی را دچار مشکل می‌کند و حاشیه سود‌ها کاهش می‌یابد. برای جلوگیری از افت تولید، با افزایش نرخ‌های منطقی در صنایع برای پوشش رشد هزینه‌ها موافقت می‌شود.

او افزود: انتشار اوراق سنگین توسط دولت و بالا ماندن نرخ بهره، ابهام سقف معافیت مالیاتی و ... خریدار را یک قدم عقب‌تر در انتظار نگه می دارد. هر بار با نزدیک شدن به محدوده‌ حمایتی شاخص و سهام شرکت‌های بزرگ تر، شاهد سفارش‌های حمایتی بازارساز و نوسانات مثبت هستیم منتهی تا زمانی که این دور باطل ادامه دارد حرف خاصی برای گفتن نمی‌ماند.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی بورس