آیا میتوانیم دایناسورها را احیا کنیم؟
تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۴۳۷۷۷۲
تصور کنید روزی را که برای دیدن یک ماموت غولپیکر در زیستگاه طبیعی خود به جنگلهای سیبری سفر میکنید. روزهایی که خواهید توانست یک ببر تاسمانی زنده را از نزدیک ببینید. به لطف پیشرفتهای فناوریهایی مانند کلونینگ و فناوری ویرایش ژن، چشمانداز بازگشت حیوانات در حال انقراض بیش از هر زمان دیگری دستیافتنی به نظر میرسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
احیای حیوانات درحال انقراض، اکنون درحال ایجاد جمعیتهای حیوانی سالم و از نظر ژنتیکی پویا است که میتوانند وارد طبیعت شوند، به طور طبیعی تولید مثل کنند و نقش مثبتی در محیط زیست داشته باشند. اما استفاده از این فناوری فقط شامل احیای گونههای منقرضشده نیست.
تکنیکهایی که برای کمک به احیای این موجودات مورد استفاده قرار میگیرد، میتواند برای کمک به نجات گونههای زنده در آستانه انقراض نیز بهکار گرفته شود. اما بازگرداندن گونههای منقرضشده چگونه صورت میگیرد، چه محدودیتهایی دارد و آیا واقعا به بازگرداندن حیواناتی که مدتهاست منقرض شدهاند، نیاز داریم؟ احیای گونههای منقرضشده یک رشته علمی کاملا نوپاست که با سرعت بسیار بالایی رو به پیشرفت است.
اولین نقطه عطف در پیشرفت این رشته در سال یا ۱۳۸۲ / ۲۰۰۳ زمانی اتفاق افتاد که دانشمندان توانستند گونهای از بز کوهی را که چند سال قبل منقرض شده بود، احیا کنند. متاسفانه نوزاد متولدشده با تکنیکهای جدید در اولین دقایق بعد از تولدش از دنیا رفت. درنتیجه این گونه بز کوهی نهتنها اولین گونهای بود که احیا شد، بلکه اولین گونهای بود که برای دومین بار منقرض شد! از آن زمان تاکنون دانشمندان در حال اصلاح روشهای موجود و ایجاد تکنیکهای جدید در این زمینه هستند.
در استرالیا پروفسور مایکل آرکر و همکارانش روی احیای نوع قابل توجهی از قورباغه (gastric- (brooding frog کار میکنند که مراحل رشد و تکامل فرزند خود را درون معدهاش انجام میدهد. تیم تحقیقاتی تاکنون جنینهایی تولید کرده است که تقریبا و نه به طور کامل، بچه قورباغه هستند.
قدم بعدی تبدیل کردن این جنینها به قورباغه است؛ کاری که آرکر آن را امکانپذیر میداند. احتمالا تا اینجا سوالات زیادی درباره احیای گونهها در ذهنتان بهوجود آمده است. در ادامه به هشت سوال مهم درباره این فناوری مهم زیستی پاسخ میدهیم.
کدام حیوانات را میتوانیم احیا کنیم؟دانشمندان در آمریکا برای احیای کبوتر وحشیای تلاش میکنند که یک گونه منقرضشده از تیره کبوترها در آمریکای شمالی است و زمانی فراوانترین گونه پرنده در آمریکای شمالی یا احتمالا در جهان بوده است. همینطور سعی دارند باقرقره میسیسیپی، پرنده بزرگی از خانواده باقرقرهییان اروپا را احیا کند که در نیوانگلند زندگی میکرد و در سال ۱۳۱۱ شمسی/ ۱۹۳۲ میلادی منقرض شده بود.
در انگلستان نیز دانشمندان در حال بررسی امکان احیای گونهای از پرندگان بیپرواز به نام ماهیگیرک بزرگ هستند که اواخر قرن نوزدهم میلادی منقرض شد. در آفریقای جنوبی هم احیای زرافه کواگا، یکی از مشهورترین حیوانات منقرضشده آفریقایی تحت بررسی قرار دارد. همچنین در کرهجنوبی، ژاپن و ایالات متحده سه تیم جداگانه در حال رقابت هستند تا نماد جانوران عصر یخبندان، یعنی ماموت پشمی را احیا کنند.
چطور یک گونه را احیا میکنند؟چگونگی احیا بستگی به گونهای دارد که مورد احیا قرار میگیرد. در برخی از پروژهها، این کار از طریق بازپروری انجام میشود. برای مثال دانشمندان برای احیای کواگا که گونهای مرتبط با گورخر است، گورخرهایی را انتخاب میکنند که شباهت زیادی به کواگا داشته باشند و با این هدف که در نسلهای بعدی، حیواناتی با شباهت بیشتر به کواگا تولید شوند، به پرورش آنها میپردازند.
پروژههای دیگر شامل دستکاری در تولیدمثل و بهکارگیری برخی روشهای ظریف ژنتیکی است. در برخی از پروژهها نیز از فرآیند کلونینگ یا شبیهسازی یا علم سلولهای بنیادی استفاده میشود. برای مثال پروفسور جرج چرچ از دانشکده پزشکی هاروارد به دنبال احیای ماموت یا فیل پشمی بزرگ از طریق ویرایش ژنهای ماموت در ژنهای فیل است.
آیا حیوانات احیاشده مانند حیوانات اولیه خواهند بود؟خیر، گونههایی که احیا میشوند به هیچوجه به طور کامل شبیه حیوانات منقرضشده نخواهند بود. برای مثال، اگر چرچ موفق به انجام کاری که در تلاش برای انجام آن است، بشود؛ یک ماموت واقعی ایجاد نخواهد شد. بلکه حیوانی که ایجاد میشود فیلی است که بخشهایی از دیانای آن به شکل گزینششده با دیانای ماموت جایگزین شدهاند.
این حیوان، حیوانی پشمالو با لایه ضخیمی از چربی بدنی عایق گرما و هموگلوبینی است که میتواند در دماهای زیر صفر اکسیژن را در بدن حمل کند. به عبارت دیگر، حیوان جدید شبیه ماموت است، اما در واقعیت فیلی است که دیانای آن طوری تغییر کرده که بتواند در سرما زندگی کند؛ نیمی فیل و نیمی ماموت.
باید اضافه کرد که اکنون میدانیم همه حیوانات محصولی از دیانای، محیطی که در آن زندگی میکنند و تعامل میان این دو هستند. حیوانی که در آزمایشگاه ایجاد شده، در رحم یک فیل دوران مدرن پرورش یافته و در جهانی رشد کرده که با دنیای ماموتهایی که هزاران سال پیش از بین رفتهاند، تغییرات اساسی دارد، با همتایان عصر یخبندانی خود متفاوت خواهد بود و شباهت کمی با ماموتهای پشمی اصلی خواهد داشت. اما آیا این موضوع مهم است؟ بسیاری معتقدند همین که حیوان احیاشده شبیه اسلاف منقرضشده خود باشد و مانند آنها عمل کند کافی است.
آیا میتوانیم دایناسورها را احیا کنیم؟متاسفانه (یا خوشبختانه) نمیتوانیم یک پارک ژوراسیک واقعی داشته باشیم. محدودیتهایی برای گونههایی که احیا میشوند، وجود دارد. اولین محدودیت این است که دانشمندان باید منبعی از دیانای حیوانی که قصد احیای آن را دارند در اختیار داشته باشند.
گاهی این دیانای از نمونههای نگهداریشده در موزه یا از سلولهایی بهدست میآید که از حیوانات زنده و یخزده جمعآوری شدهاند و گاهی نیز از فسیلها. اما دیانای با گذشت زمان تجزیه میشود، به این معنی که پس از گذشت دو میلیون سال، دیگر دیانای باقی نمیماند.
دایناسورها ۶۵ میلیون سال پیش منقرض شدهاند، بنابراین دیانای آنها برای همیشه از بین رفته است. ما بدون دیانای، دایناسوری هم نخواهیم داشت. به احیای دایناسور پرنده دودو هم نمیتوانیم امیدوار باشیم، زیرا هرچند زمان انقراض این دایناسور در مقایسه با دیگر دایناسورها چند صد سال به ما نزدیکتر است، اما مدفن آن که جزیره موریتیوس است گرمتر از آن است که امکان حفظ دیانای حیوان در آن وجود داشته باشد.
احیای حیوانات منقرضشده چه فایدهای دارد؟دلایل خوب زیادی برای احیای حیوانات منقرضشده وجود دارد. همه حیوانات نقش مهمی در اکوسیستمهایی دارند که در آن زندگی میکنند؛ بنابراین احیای گونههای منقرضشده به معنی احیای نقشهایی خواهد بود که این گونهها در اکوسیستمهایشان داشتهاند. مثلا ماموتهای پشمالو نقش باغبانی داشتهاند. آنها نهالها را میشکستند، چمنها را میخوردند و زمین را با کودهای غنی از مواد مغذی خود بارور میکردند.
اما هنگامی که این حیوانات منقرض شدند؛ باغبانی آنها متوقف شد، تنوع زیستی کاهش یافت و دشتهای سرسبز و چمنزارهای محل زندگی آنها با توندراهای بدون تنوع زیستی جایگزین شد. مطالعات نشان میدهد در صورت بازگشت حیوانات چرنده غولپیکر به مناطق شمالی، تنوع زیستی در این مناطق دوباره افزایش خواهد یافت. این موضوع درمورد سایر حیوانات در حال انقراض نیز درست است.
درواقع احیای گونههای منقرضشده به افزایش تنوع زیستی و بازگشت سلامت به اکوسیستمهای بیمار کمک میکند و میتواند نوعی ابزار حفاظتی باشد. با انتخاب حیواناتی مانند قورباغهای که نوزادش را در معدهاش پرورش میدهد، یا ببر تاسمانی که از نظر ژنتیکی منحصربهفرد هستند، نهتنها خواهیم توانست یک عضو منحصربهفرد از آن گونه را احیا کنیم، بلکه تمام شاخههای آن گونه را نیز احیا خواهیم کرد. احیای گونهها برای انسانها هم فوایدی دربر دارد.
گونه قورباغهای که نوزادش را در معدهاش پرورش میداد، حالا به قورباغهای با رحم موقت تبدیل شده است. درواقع این قورباغه تولید اسید معده را متوقف کرده، تا نوزادش هضم نشود. اگر دانشمندان بتوانند تحولات ایجادشده در این روند را بشناسند، میتوانند به درمان زخم معده کمک کنند یا همینطور به افرادی که عمل جراحی معده انجام دادهاند. هر روز بین ۳۰ تا ۱۵۰ گونه از روی سیاره ما ناپدید میشود.
مطالعات نشان میدهد امروزه میزان انقراض گونهها هزار برابر سریعتر از قبل از پیدایش انسان است. ما در دوره انقراضهای دستهجمعی زندگی میکنیم و فناوریهای احیا میتوانند بهعنوان یک راه اساسی برای خنثی کردن برخی از آسیبهای ایجادشده، مطرح شود. بدون شک بازگرداندن گونههای منقرضشده به زندگی میتواند اتفاق بزرگی برای علوم زیستشناسی و حفاظت از منابع طبیعی و انگیزهای برای نسلهای آینده دانشمندان و مدافعان حیات وحش باشد.
گونههای احیاشده کجا زندگی خواهند کرد؟احیا فرآیندی است که با ایجاد یک حیوان منفرد در آزمایشگاه آغاز میشود و سالها بعد با رهاسازی و بقای جمعیتهای پایدار در طبیعت به پایان میرسد. اکوسیستمها موجودیتهایی سیال و پویا است و بهسرعت تغییر میکند. اما اگر گونهای بهتازگی منقرض شده باشد، احتمال بازگشت آن به اکوسیستم اصلیاش وجود دارد.
گفته میشود ببر تاسمانی ۸۰ سال پیش منقرض شد. اما در طول این مدت، جنگلهای محل زندگی این حیوان، کم و بیش به همان شکل باقی مانده است، بنابراین اینگونه نابود شده به طور بالقوه میتواند «به خانهاش برگردد.»
موش جزیره کریسمس استرالیا، اما زیاد خوششانس نبوده است. از آنجا که بیشتر از صد سال از انقراض این گونه موش میگذرد، گونههای تهاجمی زیادی وارد جزیره کریسمس شدهاند که احتمالا مشکلساز خواهند بود. در چنین حالتی، باید یک زیستگاه جایگزین مناسب برای گونه احیاشده یافت شود.
کدام گونه حیوانی برای احیا ایدهآل است؟شاید عجیب به نظر برسد، اما یکی از نامزدهای ایدهآل برای احیاسازی میتواند حیوانی باشد که هنوز زنده است. در حال حاضر فقط دو کرگدن سفید شمالی در کره زمین زنده ماندهاند، که هر دو ماده هستند و محل زندگیشان در کنیاست. اما هردوی آنها بسیار پیر و بیمار هستند و نمیتوانند به طور طبیعی تولید مثل کنند؛ بنابراین کرگدن سفید شمالی عملا یک گونه منقرضشده است؛ گونهای باشکوه که روزی چمنزارهای وسیع آفریقا را که زندگی گونههای بسیار دیگری به آن وابسته بود، زینت میداد؛ بنابراین نجات این گونه بهنوعی همان احیا محسوب میشود. به دلایل متعدد، احیای حیوانی که متعلق به گذشتههای نزدیک بوده آسانتر از احیای گونهای متعلق به گذشتههای دور است. درعین حال، تمرکز روی گونههایی که هنوز در کنار ما هستند، سادهتر است. کرگدن سفید در حال حاضر در کانون توجه پروژههای احیا قرار دارد.
آیا احیای گونهها از نظر اخلاقی درست است؟برخی افراد مخالف احیای گونهها هستند و آن را یک کار غیرطبیعی و به عبارتی دخالت در فرآیند خلقت میدانند. اما طرفداران این روش استدلال میکنند تکنیکهایی که در احیای گونهها مورد استفاده قرار میگیرد، همگی دارای معادلهای طبیعی در طبیعت هستند.
برای مثال، گونههایی از مارمولک وجود دارند که از طریق کلونینگ تولید مثل میکنند و ریشه روند اصلاح ژنتیکی که برای بازگرداندن ماموتها به زندگی مورد استفاده قرار میگیرد، یک سیستم ایمنی باکتریایی اولیه است. دانشمندان امیدوارند همچنان که لقاح آزمایشگاهی به یک شیوه پزشکی پذیرفتهشده تبدیل شده، نگرانیها در مورد تکنیکهای جدید احیا نیز با اثبات ارزش آن توسط علم، از بین برود.
منبع: روزنامه جام جم
منبع: پارسینه
کلیدواژه: پارک ژوراسیک دایناسورها فسیل سبک زندگی پارسی خبر حیوانات منقرض شده احیای گونه ها قرار می گیرد دایناسور ها اکوسیستم ها تنوع زیستی احیا کنیم برای مثال گونه هایی برای احیا پروژه ها ماموت ها دی ان ای گونه ای شده اند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۴۳۷۷۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۲ هزار و ۱۵۱ واحد تولیدی در سال ۱۴۰۲ احیا شدند
به دلیل اهمیت موضوع اقتصاد، رهبر انقلاب چندین سال است که شعار سال را در رابطه با این موضوع و حمایت از تولید، اشتغال و مهار تورم اختصاص دادهاند.
مقام معظم رهبری سال گذشته در پیام نوروزی، بر روی مسئله حمایت از تولید تاکید کردند و این سال را «مهار تورم و رشد تولید» نام گذاری کردند.
سال ۱۴۰۳ نیز از سوی رهبر انقلاب سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگداری شده است که نشان میدهد ایشان همچنان بر روی مساله تولید و کار تاکید دارند.
رئیس قوه قضاییه در پیامی که به مناسبت سال ۱۴۰۳ منتشر کرد، اظهار کرد: در سال ۱۴۰۳ که مبتنی بر اولویتهای کلان کشور از سوی رهبر معظم انقلاب با عنوان سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری شده است، مصمم هستیم برنامهها و تدابیر طراحی شده خود را در راستای حمایت از تولید و تولیدکنندگان و فعالان و سرمایهگذاران اقتصادی، با قوت و قدرت هر چه تمامتر اجرایی سازیم و موانع مشارکت فعالانه اقتصادی و تولیدی مردم را با همکاری سایر قوا، مرتفع کنیم.
بدون تردید باید در سال جاری، با همدلی و همکاری همهجانبه، عقبماندگیهای حوزه تولید را جبران کنیم؛ در این مسیر خطیر، علاوه بر فعالان و سرمایهگذاران کلان و خرد اقتصادی و تولیدی، عموم مردم نیز میتوانند یاریگر باشند؛ ما نیز در عدلیه تضمین میدهیم که از سرمایههای مردم که وارد عرصه تولید و اشتغال میشود، نهایت حفاظت و صیانت را داشته باشیم.
وی همچین گفت:در سال گذشته که از جانب رهبر حکیم انقلاب با عنوان «مهار تورم و رشد تولید» نامگذاری شده بود، دستگاه قضایی در چهارچوب مسئولیتها و اختیاراتش، اقداماتی را در مسیر نیل به هدف مزبور انجام داد و برای تحقق امر مُعنونه، به دولت و مجلس، مساعدتهایی را داشت؛ علیرغم اقدامات و تلاشهای صورت گرفته در هر سه قوه، معترف و مُقر هستیم که آنطور که مطمحنظر رهبر معظم انقلاب و شایسته مردم شریف ایران اسلامی بود، در تحقق شعار سال گذشته، توفیق حاصل نشد.
قدر مسلم، این نقیصه باید در سال جدید با مساعی مضاعف، جبران شود؛ لهذا در سال پیشرو نیز قوه قضاییه حداکثر توان خود را در چهارچوب اختیاراتش برای کمک به رشد تولید و شقوق این امر خطیر، نظیرِ حمایت از تولیدکنندگان، تأمین امنیت سرمایهگذاری و کاستن از موانع تولید، به کار خواهد بست.
قوه قضاییه در راستای تاکیدات مقام معظم رهبری و دستورات رئیس دستگاه قضایی در سال ۱۴۰۲ اقدامات زیادی در راستای حکایت از تولید، اشتغال و جلوگیری از تعطیلی واحدهای تولیدی انجام داده است.
ستادهای حمایت از اقتصاد مقاومتی در دادگستری استانها به صورت متناوب با تشکیل جلسه و بررسی مشکلات واحدهای تولیدی، اقدامات موثری در جلوگیری از تعطیلی این واحدها و رفع مسائل پیش روی آنها انجام دادهاند.
با اقدامات دستگاه قضایی در جهت حمایت از تولید و رفع مشکلات حقوقی و قضایی کارخانهها در سال گذشته، ۲ هزار و ۱۵۱ واحد تولیدی احیا و یا از تعطیلی آنها جلوگیری شد که این امر در مجموع از بیکاری ۱۹۱ هزار و ۲۶۸ نیروی کار در سراسر کشور نیز جلوگیری کرده است.
در همین زمینه استان آذربایجان شرقی با تشکیل جلسات ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی از تعطیلی ۷۰ واحد تولیدی و بیکاری یک هزار و ۹۵۰ نیروی کار جلوگیری کرد.
در استان آذربایجان غربی از تعطیلی ۸۱ واحد تولیدی و بیکاری حدود ۸ هزار کارگر جلوگیری شد. حل مشکلات صنایع آلومرول نوین اراک، ائل سون فولاد سلماس، مطالبات بانک صنعت و معدن از شرکت آجر ماشینی ارومیه، شرکت معدن کاوان گنجینه ظفر چالدران و مجتمع غذایی برادران فتحی میاندوآب نمونه از اقدامات دادگستری این استان است.
همچنین در استان اردبیل از تعطیلی ۲۶ واحد تولیدی و بیکاری ۶ هزار و ۱۵۹ کارگر جلوگیری شد.
ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان اصفهان مشکلات ۲۴ واحد تولیدی را رفع و به تداوم اشتغال ۴ هزار و ۴۴۹ نیروی کار کمک کرد و در استان البرز به ادامه فعالیت ۴۳ واحد تولیدی و اشتغال ۹ هزار و ۳۶۹ کارگر کمک شد.
در استان ایلام از تعطیلی ۱۹ واحد تولید و بیکاری ۱۲۶ کارگر جلوگیری شد و ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان بوشهر به تداوم فعالیت ۱۲ واحد تولیدی و اشتغال یک هزار و ۱۲۰ کارگر کمک کرد.
استان تهران نیز با فعالیت ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان از تعطیلی۵۲ واحد تولیدی و بیکاری ۶ هزار و ۵۸۵ کارگر جلوگیری کرد و استان چهارمحال و بختیاری با جلوگیری از تعطیلی ۴ واحد تولیدی مانع بیکاری ۳۰۰ کارگر شد.
ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان خراسان جنوبی در سال گذشته مشکلات ۱۹ واحد تولیدی را حل و به تداوم اشتغال ۳۵۰ نیروی کار کمک کرد.
حل مشکلات تأمین زیرساختهای آب، برق، گاز و فاضلاب شهرک تخصصی غیردولتی در مجاورت شهرک صنعتی بیرجند به مساحت ۱۰ هکتار و واحد تولیدی واشر در منطقه عشایری شهرستان سرایان با سرمایهگذاری ۵ میلیارد تومان و اشتغال ۴۲ نفری از جمله اقدامات این استان در حمایت از تولید است.
در استان خراسان رضوی از تعطیلی ۶۷۰ واحد تولیدی و بیکاری ۵۱ هزار و ۹۰۰ کارگر جلوگیری شد.
ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان خراسان شمالی با ادامه فعالیت ۲۱ واحد تولیدی و اشتغال۱۲۰ نیرو کار کمک کرد.
در استان خوزستان از تعطیلی ۲۷ واحد تولیدی با ۲۶ هزار و ۳۴۲ نیروی کار جلوگیری شد و حل مشکلات حقوقی شهرک تخصصی خودرویی کاریانا به ظرفیت اشتغالزایی ۳ هزار نفر و شرکت تخته فشرده آریانا به ظرفیت اشتغالزایی ۳۰۰ نفر از اقدامات از استان در حمایت از تولید است.
در استان زنجان از تعطیلی ۱۱ واحد تولیدی و بیکاری هزار و ۵۷۰ نیروی کار جلوگیری شد و در استان سمنان با جلوگیری از تعطیلی ۴۶۱ واحد تولیدی از بیکاری ۴ هزار و ۷۷۵ کارگر جلوگیری شد.
در استان سیستان و بلوچستان به ادامه فعالیت ۳۴ واحد تولیدی و اشتغال ۳۷۷ کارگر کمک شد و ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان فارس به احیای ۲۰ واحد تولیدی با ۳ هزار و ۳۶۹ کارگر کمک کرد.
در ادامه فعالیت ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان قزوین نیز از تعطیلی ۲۲ واحد تولیدی و بیکاری ۲۵۳ کارگر جلوگیری شد و در استان قم از تعطیلی ۳۱ واحد تولیدی و بیکاری ۲ هزار و ۷۰۰ کارگر جلوگیری شد.
ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان کردستان از تعطیلی ۲۱ واحد تولیدی و بیکاری۸۳۷ کارگر جلوگیری کرد و در استان کرمان از تعطیلی ۵۶ واحد تولیدی و بیکاری ۹ هزار و ۲۱۹ کارگر جلوگیری شد.
در استان کرمانشاه از تعطیلی ۲۱ واحد تولیدی و بیکاری یک هزار و ۵۰۰ کارگر جلوگیری شد که حل مشکلات اتوترانس غرب، بتن آماده فرامان غرب، شرکت سرکش خودرو، مجتمع خدمات رفاهی همت زاده، شرکت لبن گستر و شرکت گلمهر غرب از جمله این اقدامات است.
در استان کهگیلویه و بویراحمد از بیکاری ۳ واحد تولیدی و بیکاری ۶۵ نیروی کار جلوگیری شد.
با فعالیت ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان گلستان به احیای ۱۰۰ واحد تولیدی و جلوگیری از بیکاری۲ هزار و ۴۹۱ کارگر کمک شد و در استان گیلان نیز با تشکیل جلسات ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی از تعطیلی ۲۶ واحد تولیدی و بیکاری ۶ هزار و ۲۰۳ نفر جلوگیری شد.
در استان لرستان از تعطیلی ۳۲ واحد تولیدی و بیکاری ۶۳۴ کارگر جلوگیری شد و در استان مازندران به احیای ۱۴ واحد تولیدی با ۲ هزار و ۹ نیروی کار کمک شد.
ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی استان مرکزی از تعطیلی ۸۱ واحد تولیدی و بیکاری ۸ هزار و ۵۳۰ کارگر جلوگیری کرد و با فعالیت این ستاد در استان هرمزگان از تعطیلی۱۴ واحد تولیدی با ۱۰۵ کارگر جلوگیری شد.
همچنین در استان همدان ستاد حمایت از اقتصاد مقاومتی از تعطیلی ۱۱۴ واحد تولیدی باهزار و ۲۸۸ کارگر جلوگیری کرد و در استان یزد نیز از تعطیلی ۲۲ واحد تولیدی و بیکاری۲۸ هزار و ۵۷۳ کارگر جلوگیری شد.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی رفاه و تعاون