منازعه قره‌باغ، تقابل حق تعیین سرنوشت و حق حاکمیت است
تاریخ انتشار: ۱۴ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۵۳۳۴۸۹
ایسنا/اصفهان یک استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان گفت: منازعه ارمنستان و آذربایجان بر سر منطقه قره‌باغ ریشه تاریخی دارد و در این منازعه بین حق تعیین سرنوشت و حق حاکمیت تقابل وجود دارد.
علی امیدی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص درگیری میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره‌باغ، اظهار کرد: منازعه بر سر قره‌باغ یک زخم کهنه و تاریخی محسوب می‌شود و قدمت این منازعه به ۱۰۰ سال می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: بعد از فروپاشی رژیم تزاری روسیه در سال ۱۹۱۷ در سال ۱۹۱۸ آذربایجان و ارمنستان، جمهوری‌های تحت کنترل شوروی شدند و از این زمان بحث قره‌باغ مطرح شد که تحت کنترل کدام یک از این جمهوری‌ها و تحت مدیریت کلان اتحاد شوروی قرار بگیرد. چون بیشتر ساکنان منطقه قره‌باغ ارمنی‌نشین هستند و تمایل داشتند تحت کنترل جمهوری ارمنستان باشند و نهایتاً تصمیم گرفته شد این منطقه به شکل منطقه خودمختار اداره شود.
این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، گفت: در دوره استالین تصمیم‌گیری شد منطقه قره‌باغ تحت حاکمیت جمهوری آذربایجان باشد، اما به شکل خودمختار اداره شود به این معنا که یک منطقه خودمختار (اوبلاخت) درون جمهوری آذربایجان باشد، ولی مسئله حل نشد و چون نظام کمونیستی شوروی اقتدارگرا و دیکتاتوری بود این مناطق زیاد نمی‌توانستند خودی نشان دهند و تحت حاکمیت قوی دولت مرکزی بودند.
امیدی تصریح کرد: در اواخر دهه ۱۹۸۰ که جمهوری‌ها متوجه شدند شوروی به زودی فرو می‌پاشد دوباره بحران آغاز شد و منطقه قره‌باغ یک همه‌پرسی ترتیب داد که ماهیت این همه‌پرسی این بود که یا قره‌باغ مستقل شود یا تحت حاکمیت ارمنستان قرار گیرد. بعد از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ این زخم کهنه سرباز کرد و دو جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر قره‌باغ با یکدیگر جنگیدند و نهایتاً ارمنستان موفق شد نه تنها منطقه قره‌باغ بلکه چند استان جمهوری آذربایجان را اشغال کند.
وی ادامه داد: در اوایل دهه ۱۹۹۰ آذربایجان در موقعیت ضعف قرار داشت و مانند الان نفت و گاز به این مقدار صادر نمی‌کرد و مراودات بین‌المللی کمی داشت. کشورهای ذینفع در این منازعه پیشنهاد ایجاد یک ساز و کار بین‌المللی را دادند تا در این منطقه صلح برقرار شود و در «مینسک» این اجلاس بین‌المللی تشکیل شد، اما عملاً به جایی نرسید و در ۳۰ سال گذشته راهکار عملی برای حل این مشکل ارائه نشد.
این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، گفت: آذربایجان و مردم آن جدا شدن قره‌باغ از خاک خود را خاری در چشم می‌بینند و برایشان قابل‌تحمل نیست که بخش‌های بزرگی از آذربایجان تحت اشغال ارمنستان باشد. ارمنستان حتی نام‌های مناطق اشغالی را تغییر داده و نام‌های ارمنی بر آن گذاشته است.
امیدی یادآور شد: هر دو طرف درگیر خود را در این منازعه صاحب حق می‌دانند. آذربایجان استدلال می‌کند از زمان استالین تا دوران استقلال منطقه قره‌باغ تحت اداره ما بوده است و دوباره باید برگردد و جهان را نمی‌توان بر اساس مذهب و قوم از یکدیگر تفکیک کرد. اما ارمنستان می‌گوید اکثریت ساکنان قره‌باغ ارمنی هستند و مردم خواهان حاکمیت آذربایجان بر خود نیستند و حق تعیین سرنوشت دارند. بنابراین در این منازعه بین حق تعیین سرنوشت و حق حاکمیت تقابل وجود دارد.
وی افزود: روسیه و آمریکا که مسیحی هستند زیاد تمایل ندارند منطقه قره‌باغ مجدداً تحت حاکمیت جمهوری آذربایجان قرار گیرد. ترکیه همه‌جانبه پشت سر آذربایجان ایستاده است و کمک‌های لجستیکی و نظامی به این کشور می‌کند. ایران اعلام بی‌طرفی کرده است، اما برخی ایران را متهم به حمایت از ارمنستان می‌کنند که شواهد قابل قبولی در این خصوص وجود ندارد. روسیه در این منازعه فعلاً صبر پیشه کرده است و ارمنستان دست به اقداماتی زده که پای روسیه به مناقشه کشانده شود و به نوعی با حمله به گنجه قصد دارد آذربایجان را هم به حمله متقابل وادار کند تا در نهایت بر اساس پیمان دفاعی که میان ارمنستان و روسیه وجود دارد پای روسیه به درگیری کشانده شود.
این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، ادامه داد: معتقدم روسیه در قبال آزاد شدن مناطق آذری نشین که تحت اشغال ارمنستان است واکنش خاصی نشان نمی‌دهد، حساسیت روسیه بیشتر زمانی خواهد بود که آذربایجان در شرف تصرف منطقه قره‌باغ باشد و ترکیه یکه‌تازی کند. تا اینجا روسیه صبر پیشه کرده است، اما بر اساس اعلام برخی منابع، روسیه چند هزار نیروی آماده در پایگاه‌های نظامی ارمنستان دارد.
امیدی اظهار کرد: سایر کشورها قادر نیستند ایفای نقش زیادی در این بحران کنند. فرانسه بیشتر جانب ارمنستان را گرفته است، اما سایر قدرت‌ها خواهان حفظ روابط خود با هر دو کشور هستند.
وی خاطرنشان کرد: ارمنستان کشور فقیری است و تا کنون کشف نشده که قره‌باغ دارای منابع عظیم نفت و گاز باشد، اما در کل منطقه قفقاز به دلیل گذشتن خطوط بزرگ نفت و گاز از این منطقه و دریای خزر دارای اهمیت است. تا کنون ثابت نشده که قره‌باغ از نظر ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک دارای اهمیت خاص باشد. اما شاید از این نظر دارای اهمیت باشد که مجاور خاک روسیه است و معمولاً هر منطقه‌ای که مجاور یک قدرت بزرگ باشد دارای اهمیت فوق العاده است و قفقاز هم به تعبیر روس‌ها خارجِ نزدیک است و روسیه اجازه نمی‌دهد تحولات در این منطقه منافعش را در خطر قرار دهد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی سیاسی قره باغ منازعه جمهوری آذربایجان و ارمنستان ابر قدرت های جهان منطقه قفقاز جمهوری آذربایجان حق تعیین سرنوشت منطقه قره باغ دارای اهمیت تحت حاکمیت تحت کنترل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۳۳۴۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
علی‌اف: فعالیت مرکز نظارت مشترک روسیه و ترکیه به پایان رسید
رئیس‌جمهور آذربایجان در دیدار با صدراعظم آلمان گفت: روند تحدید حدود و حتی تعیین مرزها با ارمنستان آغاز شده است. باید به اطلاع شما برسانم که مرکز نظارت مشترک روسیه و ترکیه مستقر در آذربایجان صبح امروز فعالیت خود را متوقف کرد و دیگر نیازی به آن نیست. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های جمهوری آذربایجان، الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان عصر روز 26 آوریل در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با اولاف شولتز صدر اعظم آلمان، در مورد روابط جمهوری آذربایجان با آلمان گفت: روابط آلمان و آذربایجان اخیراً دوره‌ای از توسعه سریع را تجربه کرده است. توسعه روابط آلمان و آذربایجان هم برای کشورهای ما و هم برای توسعه و ثبات قفقاز جنوبی در کل اهمیت زیادی دارد. ما در حال حاضر فعالانه برای صادرات انرژی سبز به اروپا تلاش می‌کنیم و معتقدم آذربایجان که تأمین‌کننده گاز طبیعی است، تأمین‌کننده انرژی سبز اروپا نیز خواهد بود. در مورد گاز طبیعی، کمیسیون انرژی اتحادیه اروپا آذربایجان را به عنوان تأمین‌کننده گاز اتحادیه اروپا می‌داند.
علی‌اف خاطرنشان کرد: عرضه گاز ما به اروپا بر اساس مشارکت استراتژیک انجام می‌شود. در سال 2022، اتحادیه اروپا و آذربایجان یادداشت مربوطه را به تصویب رساندند. ما مصمم هستیم تا سال 2027 حجم گازی را که به اروپا صادر خواهیم کرد به 20 میلیارد مترمکعب افزایش دهیم. تقاضا برای گاز طبیعی از منابع جدید در اروپا در حال افزایش است. اگر در سال 2021، 8 میلیارد مترمکعب گاز به کشورهای اتحادیه اروپا صادر کردیم، امسال این رقم به 12 میلیارد رسیده است. ما سرمایه‌گذاری‌های بیشتری انجام می‌دهیم و بودجه بیشتری را برای حمایت از کشورهای اروپایی در این زمینه اختصاص می‌دهیم. بنابراین، آذربایجان، غنی از انواع انرژی‌های سنتی و انرژی‌های تجدیدپذیر، برای سال‌های آینده شریک مهمی برای اروپا خواهد بود.
رئیس‌جمهور آذربایجان در مورد روند صلح با ارمنستان گفت: با توجه به امنیت منطقه‌ای، ما از مذاکرات صلح جاری بین آذربایجان و ارمنستان بسیار قدردانی می‌کنیم. اخیراً وزرای خارجه آذربایجان و ارمنستان به دعوت صدر اعظم آلمان در آلمان دیدار کردند. خانم بربوک وزیر امور خارجه آلمان نیز حمایت خود را نشان داد. نشست بعدی در قزاقستان برگزار خواهد شد و از این رو ما در حال برداشتن گام‌های بعدی برای امضای توافقنامه صلح هستیم. آذربایجان در سال 2020 بخش بزرگی از خاک خود را از اشغال آزاد کرد و در سپتامبر سال گذشته به طور کامل حاکمیت خود را احیا کرد. امروز تمامیت ارضی آذربایجان به طور کامل احیا شده است. البته این یک دستاورد تاریخی است و نشان می‌دهد که مردم و دولت آذربایجان هرگز قرار نبود با اشغال کنار بیایند. ما بر اساس موازین و اصول حقوق بین‌الملل، بر اساس ماده 51 منشور سازمان ملل متحد، تمامیت ارضی خود را از طریق نظامی و سیاسی تضمین کردیم.
علی‌اف افزود: امروز در نتیجه روند جاری بین آذربایجان و ارمنستان، روند تحدید حدود و حتی تعیین مرزها آغاز شده است. 4 روستای آذربایجانی اشغال شده در سال 1990 و 1992 به ما بازگردانده می‌شود. همچنین باید به اطلاع شما برسانم که مرکز نظارت مشترک روسیه و ترکیه مستقر در آذربایجان صبح امروز فعالیت خود را متوقف کرد و دیگر نیازی به آن نیست. یعنی فرصت‌های بسیار خوبی برای رسیدن به آرامش وجود دارد. ما آماده همکاری با کشورهایی هستیم که می‌خواهند در این کار به ما کمک کنند. امیدواریم به زودی گام‌های مثبتی در این راستا برداشته شود. ما به ویژه از حمایت آلمان در این زمینه قدردانی می‌کنیم.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار آلمانی از بازداشت عمران علی‌اف روزنامه‌نگار آذربایجانی، با بیان اینکه آزادی رسانه‌ها در این کشور تضمین شده است، سانسور وجود ندارد، اینترنت آزاد وجود ندارد و صدها سازمان رسانه‌ای در حال فعالیت هستند، گفت: انتقاد از آذربایجان برای جلوگیری از توسعه رسانه‌ها ناعادلانه است. اگر اینترنت آزاد باشد، از چه نوع محدودیت‌هایی می‌توان صحبت کرد؟! در مورد موارد فردی، البته، نهادهای مجری قانون همه مسائل را بررسی می‌کنند. چندی پیش نمایندگان برخی از سازمان‌های رسانه‌ای که به طور غیرقانونی از خارج از کشور تأمین مالی می‌شدند توسط نهادهای بازپرسی بازداشت شدند. این امر کاملاً مطابق با قانون آذربایجان انجام شد. هر کشوری باید از قوانین خود دفاع کند و اگر نماینده رسانه‌ای که از خارج از کشور وجوه غیرقانونی دریافت کرده تحت بازجویی باشد، نباید به این معنی باشد که رسانه آزاد نیست. فقط همه باید در چارچوب قانون عمل کنند.
علی‌اف افزود: ما نیز مانند هر کشوری باید فضای رسانه‌ای خود را از نفوذ منفی بیرون محافظت کنیم و همه باید قانون را رعایت کنند. به قول ما آذربایجان جامعه آزاد دارد. مردم از جمله نمایندگان رسانه‌ها کاملاً آزاد و آزادانه زندگی می‌کنند، می نویسند و خلق می‌کنند.
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان نیز گفت که آنها در چارچوب مذاکرات خود با الهام علی‌اف، موضوع حقوق بشر را به تفصیل مورد بررسی قرار دادند.
او گفت: آلمان به حقوق بشر کمک می‌کند. البته هر کشوری باید مطبوعات آزاد داشته باشد و حقوق بشر زیر پا نرود، این یک وضعیت کلی است. البته بر کسی پوشیده نیست که کشورهای مختلف پتانسیل بهبود وضعیت را دارند.
علی‌اف در پاسخ به سؤال فاطیما کریموا، یکی از بنیانگذاران Mikroskopmedia، در مورد این واقعیت که میلیاردها منات برای بازسازی قره‌باغ پس از جنگ سرمایه‌گذاری شد، اما بسیاری از جزئیات پروژه‌ها برای مردم و رسانه‌ها شفاف نبود، پاسخ داد: در واقع سؤال شما جای تعجب دارد. کار بازسازی در قره‌باغ و زنگزور شرقی به شفاف‌ترین شکل انجام می‌شود. مردم از جمله نمایندگان رسانه‌ها از اعتبارات تخصیص یافته مطلع می‌شوند. بر کسی پوشیده نیست که اطلاعات اخیر نشان می‌دهد که دامنه کار در مقیاس بزرگ است. پس از پایان جنگ تا پایان امسال 12 میلیارد منات و حدود 7 میلیارد دلار در قره‌باغ و شرق زنگزور سرمایه‌گذاری شده و خواهد شد. کلیه کارها در معرض دید هستند، تشریفات مناقصه به طور کامل رعایت شده است.
وی تأکید کرد: راستش نمی‌دانم این اطلاعات را از کجا آورده‌اید؟ احتمالاً آن را از منبع نامشخصی دریافت می‌کنید، اما تورهای رسانه‌ای از مناطق آزاد شده در حال سازماندهی است. به ویژه نمایندگان رسانه‌های خارجی نیز با این وضعیت آشنا هستند. اگر فرصت داشتید، می‌دیدید که ارمنستان چگونه سرزمین‌های ما را ویران کرد و مردمی که به سرزمین‌ها بازگشتند، امروز چه شادی دارند. تنها 3.5 سال از جنگ می‌گذرد، 6 هزار آواره سابق به خانه‌های آبا و اجدادی خود بازگشته‌اند و این روند همچنان ادامه دارد. تا پایان سال جاری 20 هزار آواره باز خواهند گشت. هر فرد بازگشتی با احساس قدردانی از ارتش و رهبری آذربایجان برمی‌گردد. می‌دانم که اکثریت مطلق رسانه‌های آذربایجان فعالیت‌های ما را دوست دارند، حمایت می‌کنند و از آنها استقبال می‌کنند.
گفتنی است، الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان به آلمان سفر کرده و در بخش سطح عالی «پانزدهمین گفتگوی آب و هوایی پترزبورگ» که در برلین برگزار شد، شرکت کرد.
پس از آن، وی با اولاف شولتز، صدراعظم آلمان دیداری دو جانبه داشت.
انتهای پیام/
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟