آیا معنویت، حقیقتی خارج از زندگی روزمره ماست؟
تاریخ انتشار: ۱۹ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۵۸۷۵۱۳
به گزارش خبرنگار اندیشه باشگاه خبرنگاران دانشجویی (ایسکانیوز)، متن پیش رو یادداشتی است از حجت الاسلام احمد غفاری قره باغ، عضو هیأت علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در واکنش به اظهارات آیت الله علوی بروجردی که در ادامه از نظر می گذرد؛
اخیراً سخنانی از سوی جناب آقای حجت‌الاسلام علوی بروجردی، که از اساتید فقه حوزه‌ی علمیه قم می‌باشد، در نفی اقتصاد اسلامی طرح شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نکات ذیل در پاسخ به سخنان وی، به حضور مخاطبان محترم تقدیم می‌شود.
۱. اینکه فرمود پیامبر اکرم «فقط» برای اخلاق و معنویت آمده است، با کدامین مستند قرآنی یا روایی است؟ اگر بگوید به دلیل روایت «انما بعثت...» به ایشان خواهیم گفت این روایت در هیچ یک از منابع شیعی نیامده است. چگونه است که با یک روایت موجود در منابع اهل سنت، درباره نظام اقتصادی و سیاسی و اجتماعی اسلام نظر می دهند؟
۲. اصلا فرض می‌کنیم و سلّمنا که پیامبر اکرم(ص) فقط برای معنویت مبعوث شده باشند، پرسش این است که آیا معنویت، حقیقتی خارج از زندگی روزمره ما را دارد، یا تنیده در آنهاست؟
به عبارت دیگر، آیا سلوک خانوادگی ما تقسیم به سلوک معنوی و غیر معنوی نمی شود؟ آیا سلوک اجتماعی ما قابل تقسیم به سلوک معنوی و غیر معنوی نیست؟ آیا تعاملات اقتصادی ما قابل تقسیم به تعاملات معنوی و غیر معنوی نیست؟ همچنین تعاملات سیاسی و فرهنگی ما در معاشرت‌ها و روابط اجتماعی.
۳. این که یک علم می تواند اسلامی بشود یا اسلامی نشود، برای گوینده این سخنان باید معنا شناسی شود. تمسخر یک مفهوم علمی بدون فهم صحیح از مدلول آن مفهوم علمی، منجر به کم مایگی محتوایی سخنان خود شخص می شود، و خود او ضرر خواهد کرد نه آن مفهوم علمی.
۴. اینکه بگوییم ما در علم اقتصاد و علوم مختلف دیگر همچون سیاست و فرهنگ، به رویه عقلایی مراجعه خواهیم کرد، سخن غلطی نیست، لکن تمام سخن در یافتن همین رویکرد عقلایی است.
مارکسیست‌ها رویکرد عقلایی را در اقتصاد به گونه ای ترسیم می کنند و لیبرال‌ها به گونه‌ای دیگر. حال پرسش ما از گوینده محترم این است که کدام رویکرد، عقلایی است؟ گویا ایشان تصور کرده است که فقط یک رویه عقلایی در اقتصاد و همچنین در علوم مختلف وجود دارد و بقیه رویکردها می‌گویند ما عقلایی نیستیم!
۵. درباره اسلامی شدن علم، دیدگاههای متنوعی طرح شده است که دیدگاه منتخب و مختار، عبارت است از بازسازی علوم موجود بر اساس نفی خودبسندگی فیزیکال و لزوم نقش ورزی متافیزیک؛ همچنین، غنابخشی به علم از حیث نقش‌ورزی روشمند وحی و عقل و خارج ساختن علم از انحصار تجربه. این دو نکته بنیادین برای دینی شدن علوم، یعنی دخالت دادن متافیزیک در علم موجود و اصلاح روشی علم موجود، دقیقاً همان دو نقیصه است که عالمان اندیشه‌ورز به خاطر این دو نقیصه، ضرورت دینی شدن علوم را متذکر می‌شوند. با توجه به تعریف مذکور به خوبی معلوم می‌شود که گوینده‌ی محترم هیچ بهره‌ای از معنای دینی شدن علوم نبرده است و بی‌اطلاع از مدعا، به نقد آنها می‌پردازد.
۶. در سخنی تعجب برانگیز، گوینده محترم بیان می کند که در کجای اسلام آمده است که برای کنترل نرخ تورم چه کار باید کرد؟ در پاسخ به سخنان ایشان باید متذکر شد که اصولاً علم در دو ساحت توصیف و توصیه، به تبیین اموری می‌پردازد که اگر رعایت آن ها شود، اصولاً آسیبی پیش نخواهد آمد. برای فهم آسان تر این سخن، مثال از دانش منطق می‌زنم که همه منطق‌دانان گفته‌اند رعایت توصیه‌های منطقی، مانع از خطای در فکر می‌شود. حال این غلط است که بگوییم کدام منطق‌دان برای رهایی از خطای در فکر، راهکار ارائه کرده است؟! طبیعی است که یک منطق دان در پاسخ به این سوال بسیط، پاسخ خواهد داد که توصیه‌های من اساساً امکان خطای در فکر را باقی نمی‌گذارد؛ به عبارت دیگر، توصیه‌های من در نقطه‌ی پیش از آسیب قرار دارند، نه پس از آسیب.
۷. جالب اینکه در همین موضوع کنترل نرخ تورم، توصیه بسیار روشنی را می‌توان از مضامین اسلامی نشان داد. اسلام بر اساس قاعده نفی ضرر، تمامی منافذ ضرر و ضرار اجتماعی را می‌بندد. حال در اقتصاد کلان، چنانچه مالکیت از واسطه و دلال حذف شود، تمام روند مسیر تولید تا نقطه‌ی نهایی مصرف، در امنیت کامل از ضرر اقتصادی خواهد بود و هم تولید کننده و هم مصرف کننده به سود واقعی دست پیدا خواهند کرد و از ضرر در امان خواهند ماند. ایده فوق که طرح اقتصادی برخی اقتصاددانان اسلامی است و متّخذ از مضامین دینی و روایی است، به روشنی نشان می‌دهد که شریعت اسلامی توانا در مدیریت اقتصاد کلان است.
۸. به عنوان آخرین نکته در پاسخ به این ادعای سست، به گوینده محترم باید متذکر شد که اسلام دارای شریعتی است مشتمل بر بایدها و نبایدها، که کلیه رفتارهای انسان را پوشش می دهد و یک متدین به دین اسلام موظف است تمام رفتارهای خودش را مطابق با دستورات شرع مقدس کند.
چنانچه بگوییم اسلام برای رفتارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ما هیچ پاسخی ندارد، به معنای این خواهد بود که اسلام در اکثریت حوزه های رفتاری انسان دارای راهبرد و توصیه موثر نیست و بدین ترتیب اساساً اسلام از شکل دادن به سبک زندگی ناکام خواهد ماند.
کد خبر: 1075760 برچسب‌ها احمد غفاری قره باغ آیت الله علوی بروجردی اقتصاد اسلامیمنبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: آیت الله علوی بروجردی اقتصاد اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۸۷۵۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یادواره‌های شهدا، دشمن‌ستیزی را در دلها زنده نگه می‌دارد
ایسنا/یزد رئیس سازمان بسیج دانشجویی کشور گفت: اگر زنده نگه داشتن یاد شهدا نبود امروز جوانان کشورمان برای دفاع از اسلام و کشورشان حتی فراتر از مرزهای ایران زمین این چنین با انگیزه نبودند.
«هادی قاسمی» شامگاه سه شنبه یازدهم اردیبهشت ماه در مراسم یادواره شهید خوشنام که به مناسبت چهارمین سالگرد تدفین شهید گمنام در دانشگاه علم و هنر وابسته به جهاددانشگاهی یزد برگزار شد، به خاطراتی از سفرش به سوریه در سال ۱۳۹۵ به اتفاق جمعی از مدیران رسانه اشاره و اظهار کرد: هرچند در برخی کشورها در رابطه با جنگ تلاش دارند که جهت‌گیری تبلیغی را به سمت فراموش کردن ناگواری‌ها و تلخی‌های آن داشته باشند ولی در کشور ما به رغم گذشت سالها از دوران دفاع مقدس، همچنان تلاش داریم که آن را در اذهان مردم یادآوری کنیم.
وی با اشاره به برگزاری فستیوال‌ها و جشنواره‌های مختلف با موضوع دفاع مقدس، بزرگداشت‌ها و یادواره‌های شهدا، برگزاری اردوهای راهیان نور و سرکشی‌های مداوم از خانواده شهدا در کشورمان، بیان کرد: نتیجه فرهنگی و بازخورد این اتفاقات این شده که ۳۰ سال بعد از جنگ کشورمان، جنگ دیگری هزار کیلومتر آن‌طرف‌تر از مرزهای کشورمان با جهت گیری به سمت ما اتفاق افتاد و هزاران نفر از جوانان کشورمان برای حضور در آن و مقابله با دشمن اسلام اعلام آمادگی کردند.
قاسمی عنوان کرد: امروز هم اگر دوباره جنگ برای کشورمان یا برای جبهه اسلام اتفاق بیافتد، جوانانمان برخلاف ادعای واهی برخی خودفروختگان، بار دیگر برای صیانت و دفاع، حماسی مبارزه خواهند کرد.
وی گفت: رژیم صهوینیستی نیز انتظار داشت با توسل به استراتژی فراموشی بعد از چند نسل، امروز غزه را به تصرف خود درآورد ولی مردم غزه، نفر به نفر و با تبلیغات مادرانه جور رژیم جعلی و غاصب را به فرزندانشان طی این سالها گوشزد کرده‌اند به طوری که اکنون نیز در میان ویرانه‌های شهر و کشورشان فریاد دفاع از خاکشان را سر می‌دهند.
رئیس سازمان بسیج دانشجویی در پایان خاطرنشان کرد: هدف از اقدامات دستگاههای فرهنگی و بر و بچه‌های بسیج برای برگزاری این قبیل رویدادها و یادواره‌های شهدا این است که هرگز ظلم دشمن را فراموش نکنیم و در برابر تبلیغات دستگاه ظالمانه، زینب‌وار بایستیم و باور داشته باشیم که قدرت ۷۲ تن از سپاه چند هزار نفری دشمن بیشتر است.
آیت الله «سید محمد کاظم مدرسی» امام جمعه بخش مرکزی یزد نیز در این مراسم بزرگداشت ضمن تسلیت ایام شهادت امام جعفر صادق(ع)، به روایتی که انسانها را به زندگی همانند زندگی زنبور عسل توصیه می‌کند، اشاره و تصریح کرد: خداوند در قرآن کریم، زندگی دو حیوان را مقابل یکدیگر قرار داده به طوری که انسان از زندگی عنکبوتی، نهی کرده و به زندگی مانند زنبور عسل توصیه کرده است.
وی نقش استعمار در زندگی بشری را همانند زندگی عنکبوت خواند و گفت: استعمار ملتها را اسیر خود کرده و همانند عنکبوت شیره جان آنها را می‌مکد ولی زندگی زنبور عسل، یک زندگی اجتماعی و تولید محور به عنوان یک اصل است و از طرفی تولید زنبور عسل نیز تولیدی فاسدناپذیر است.
آیت الله مدرسی به نقل از روایتی دیگر، یکی از موجوداتی که برای خاموش کردن آتش نمرود برای سوزاندن حضرت ابراهیم(ع) تلاش کرد را زنبور عسل به حد توانش خواند و گفت: انسانها نیز باید به اندازه توان خود در راه خداوند گام بردارند تا خداوند نیز آنها را یاری کند.
وی تاکید کرد: در واقع اسلام، مرد میدان می‌خواهد نه تماشاچی؛ چرا که همین تماشاچیان بودند که علی(ع) را خانه نشین کردند و به حسن(ع) زهر نوشاندند و سر فرزندان زهرا(س) را بر سر نیزه کردند.
امام جمعه بخش مرکزی یزد در این باره به بیانات امام راحل(ره) در ایام پایانی تبعیدشان در پاریس نیز اشاره و عنوان کرد: امام(ره) تاکید داشتند که مردم وظیفه دارند با تمام توان از حکومت خود دفاع کند و قطعاً اگر چنین نبود ۳۰۰ هزار شهید در کشورمان برای اسلام و این نظام جان خود را فدا نمی‌کردند.
وی با بیان این که بر همین اساس نیز همگان در مقابل حجاب و عفاف، در مقابل ترک فعل‌ها و در برابر اختلاس و این جامعه مسئول هستیم، گفت: باید آموزه‌های دینی‌مان را از شهدا فرا گیریم.
آیت الله مدرسی در پایان نیز اظهار کرد: شهدای بزرگمان به تعبیر سردار شهید سلیمانی تا شهید نشدند و زندگی شهادت‌گونه برای خود انتخاب نکردند، به فیض شهادت نائل نیامدند که ما نیز باید از آنها الگوبرداری کنیم.
اجرای سرود توسط گروه «فجر جاوید» و مداحی «مجتبی رمضانی» و برپایی نمایشگاه فرهنگی از دیگر برنامه‌های این یادواره بزرگداشت مقام شامخ شهید بود که با حضور پرشور اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های استان برگزار شد.
انتهای پیام
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت